فرونشست در اردستان؛ چالش جدی محیط زیستی/لزوم تدوین برنامه جامع

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اردستان، موضوع فرونشست از جمله مباحث محیط زیستی محسوب می‌شود که آثار سوء آن می‌تواند بخش‌های مختلفی از جمله زیرساخت‌ها را تحت تاثیر قرار دهد و مشکلاتی را به وجود بیاورد.

برخی آثار سوء ناشی از فرونشست در مناطق گاها غیرقابل جبران و یا جبران آن بسیار زمان‌بر است و در این شرایط حفظ وضعیت موجود و مدیریت در بخش‌های مرتبط از جمله مدیریت منابع آبی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.

فرونشست در کشور از جمله شمال استان اصفهان موضوعی است که سالیان گذشته این مناطق با آن دست و پنجه نرم می‌کنند و روز به روز نیز وضعیت فرونشست در منطقه شمال استان اصفهان وخیم‌تر می‌شود و یکی از دلایل این موضوع کاهش سطح منابع آبی است.

فرونشست بعضا آثار جبران‌ناپذیری را به حوزه محیط زیست وارد می‌کند و همین موضوع باعث برخی رخدادها می‌شود که به نوعی تهدید محسوب می‌شود و لازم است این موضوع از سوی دستگاه‌های مربوطه به صورت ویژه مورد بحث و بررسی و اقدام عملی قرار بگیرد.

خبرنگار تسنیم در سلسله گزارش‌ها مربوط به حوزه فرونشست با حسین شواخی رئیس اداره حفاظت‌محیط زیست شهرستان اردستان به گفت‌وگو نشست و این مقام مسئول درباره فرونشست، آثار آن و اقدامات صورت گرفته توضیحاتی را ارائه داد.

تسنیم: وضعیت فرونشست در شهرستان اردستان چگونه ارزیابی می‌شود؟

شواخی: با توجه به اینکه قبلا هم توسط استان اصفهان و زمین‌شناسی جلسات متعددی در این زمینه گرفته شد می‌تواند در آینده به یک بحران و چالش جدی محیط زیستی تلقی شود و فاجعه‌آور باشد و در آن جلسه اردستان را شش تا هشت سانتیمتر فرو نشست سالیانه گفته بودند.

نرخ فرونشست در شهرستان اردستان مقداری زیادتر از استانداردهای جهانی است و مصرف بی‌رویه آب از سفره‌های زیر زمینی، خشکسالی با توجه به اینکه بارندگی کمتر از نرمال داریم و سطح  سفره‌های زیرزمینی به همین جهت خشکسالی‌ها  پایین رفته است.

خشکسالی‌ها به خصوص در شهرستان اردستان قسمت شمال و شمال شرقی و در بخش زواره و مهاباد و سمت روستاهای زواره همچون شهرآب و موضوع جنس بافت خاک که خاک‌های رسی است و برداشت بی‌رویه چاه های کشاورزی نیز بوده نسبت به نقاط دیگر شهرستان اردستان محسوس تر است.

تسنیم: چه اقداماتی برای جلوگیری از پیشرفت فرونشست در اردستان باید انجام شود؟

شواخی: چند سال گذشته جلسات متعددی گرفته شده و مدیریت منابع آب جلساتی در فرمانداری شهرستان اردستان برگزار کرده که در این خصوص نصب کنترهای هوشمند، طرح‌های تعادل‌بخشی آبخوان‌ها و جلوگیری از مصرف بی‌رویه چاه‌ها اقداماتی صورت گرفته است.

اقدامات دیگری در زمینه مدیریت منابع آبی شهرستان اردستان از جمله پر کردن چاه‌های غیر مجاز در این شهرستان و چرخاب‌گردانی پساب در صنایع به صورت تصفیه انجام شده است که کمتر آب مصرف کنند و از فرونشست به نوعی جلوگیری کنند.

تسنیم: تهدیدات فرونشست در یک منطقه به ویژه در اردستان چیست؟

شواخی: تهدیدهایی که در شهرستان اردستان از فرونشست متصور است می‌تواند به راه‌ها و زیرساخت‌ها آسیب برساند و مهمتر از همه که همیشه بحث آن بوده راه‌آهن بندر عباس که از شهر زواره عبور می‌کند و در منطقه‌ای هم قرار دارد که فرونشست بیشتر است.

این موضوع در آینده می‌تواند چالش‌هایی را برای این قسمت ایجاد کند و در قسمت کشاورزی هم با توجه به حاصل‌خیزی خاک می‌توان خسارت‌آور بوده و از سوی دیگر نیز موضوع فرونشست در شهرستان اردستان همچنین ابنیه تاریخی را نیز تهدید می‌کند.

یکی از آثار سوء در موضوع فرونشست آثار سوء آن بر روی منابع آبی است به نحوی که این پدیده مخرب می‌تواند در شهرستان اردستان آب‌های شیرین را نیز به شوری تبدیل کند و تهدیدها به جز منازل و ابنیه می‌تواند برای راه‌آهن بسیار مهم باشد.

تسنیم: آیا اقدامات در این زمینه در منطقه اردستان صورت گرفته است؟

شواخی: اقداماتی همچون مدیریت صحیح آبی است که انجام می‌شود و باید بیشتر نظارت شود و اجرا قوانین و مقررات و همچنین جلوگیری از برداشت آب توسط چاه‌های غیر مجاز که اینکار در حال انجام است و موضوع تعادل‌بخشی ورودی آبخوان و خروجی آن که باید انجام شود.

بازچرخانی آب در صنعت و ساخت و سازهای شهری اردستان که نظارت می‌شود، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و از این رو هدررفت آب در مناطق آسیب‌پذیر باید کمتر باشد و موضوع آگاهی‌بخش عمومی نیز مهم بوده که انجام گرفته است.

تسنیم: ارزیابی شما از اقدامات صورت گرفته چیست؟

شواخی: اقداماتی انجام شده که باید آگاهی‌بخشی بیشتر شود و جلسات بیشتری در شهرستان اردستان در مورد فرونشست و آثار سوء آن گرفته شود در حالی که متاسفانه این موضوع کمرنگ شده که باید این چالش را جدی بگیریم.

بخش تخصصی حوزه فرونشست که باید توسط منابع آب و اداره آب باید انجام دهد و موضع مدیریت مصرف و اصولی آب در بخش خانگی و هم کشاورزی مفید است و از طرفی طرح‌هایی که چاه‌های غیرمجاز را پر می‌کنند مثمر ثمر است.

با یک برنامه جامعه در خصوص فرونشست می‌توان از فاجعه در شهرستان اردستان جلوگیری کرد و از این رو می‌توان با جامعه دانشگاهی این منطقه جلسه گرفته شود و آسیب‌های این موضوع را برای مردم تشریح کرد.

تسنیم: مشارکت مردمی تا چه میزان در کاهش آثار فرونشست تأثیرگذار است؟

شواخی: مردم هرکجا نقش داشته‌اند موثر بوده‌اند و با توجه به اینکه موضوع فرونشست بسیار مهم است و مردم می‌توانند در کاهش خطرات نقش داشته باشند و در مشارکت عمومی همیشه می‌توانند مهم باشد و با مدیریت مصرف آب و الگوی مصرف از فرونشست‌ها جلوگیری کنند.

کشاورزان اردستانی نیز در بخش کشاورزی هم می‌توانند بسیار مفید باشند و با مصرف الگوهای قطره‌ای مفید باشند و با تعادل رسیدن یکی از ارکان مهم محسوب می‌شوند و آثار فرونشست را کاهش و سرعت آن را تقلیل دهند.

انتهای پیام/802