چرا در مدیریت منابع آب زیرزمینی موفق نیستیم؟

پرویز عبدی‌نژاد در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در زنجان در مورد علل ناکامی در مدیریت منابع آب با وجود برنامه در دستگاه‌های مختلف اظهار داشت: اقلیم غالب کشور خشک و بیابانی است و در استان زنجان 70 تا 75 درصد آب مورد نیاز برای کشاورزی از محل آب‌های زیرزمینی تأمین می‌شود.

وی با اشاره به اینکه در محدوده زمانی خاص در زمستان و اوایل بهار بارش داریم که در این بازه بارش به درد کشاورزی نمی‌خورد چون فصل کشت نیست، ابراز کرد: بنابراین این بارش‌ها بدون استفاده از دسترس خارج می‌شود.

رئیس بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان بیان کرد: فعالیت‌هایی مثل تغذیه مصنوعی، پخش سیلاب و سیستم‌های مصنوعی ذخیره آب برای افزایش میزان بهره‌مندی از بارش‌های جوی و روان‌آب‌ها استفاده می‌شود.

وی یادآور شد: در استان زنجان ایستگاه تحقیقاتی، آموزشی و ترویجی پخش سیلاب و آبخوانداری قره‌چریان در منطقه قره‌پشتلوی شهرستان زنجان در سال 1385 و به مساحت حدود 410 هکتار وجود دارد که در حدود 210 هکتار آن عملیات پخش سیلاب و آبخوانداری انجام می‌شود و سالانه 6 میلیون مترمکعب ذخیره‌سازی می‌کنیم.

عبدی‌نژاد با تأکید بر اینکه باید چنین سیستم‌هایی باشد تا آب را در زمانی که نیاز نداریم پخش و ذخیره‌سازی کنیم، عنوان کرد: ما اشتغال و راهکار جایگزین برای کشاورز نداریم و چون کشاورز برای امرار معاش نیاز به آب دارد از منابع زیرزمینی استفاده می‌کند.

وی با بیان اینکه هر ساله منابع آب به دلیل ناترازی و خشکسالی کمتر از سال قبل می‌شود؛ در نتیجه برداشت بر ذخیره پیشی می‌گیرد، تصریح کرد: آب‌های زیرزمینی باید به مقدار مجاز که بر اساس میزان بارش سالانه است برداشت شود، در حالی که هر سال آن را افزایش دادیم.

رئیس بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان با اشاره به اینکه افت آب‌های زیرزمینی در دشت زنجان، ابهر، ایجرود، طارم و ماهنشان به یک تا 1.5 متر در سال رسیده است، ادامه داد: عمق سطح آب‌های زیرزمینی در دشت زنجان به بیش از 70 متر رسیده و این فاجعه است و در اثر آن فرونشت و فروچاله پدید می‌آید و با این روند اراضی کشاورزی در حال از بین رفتن است.

وی با بیان اینکه مقتضیات طبیعی، نبود اشتغال جایگزین و نبود منابع درآمدی دیگر، این بار بر روی کشاورزی را بیشتر کرده است، عنوان کرد: اراضی دیم کفاف زندگی را نمی‌دهد و کشاورزان برای کسب درآمد بیشتر، کشت آبی را به آن اضافه می‌کنند و در نتیجه چاه‌های غیرمجاز زیادی در استان و کشور حفر می‌شود.

عبدی‌نژاد عامل دیگر در عدم موفقیت در مدیریت منابع آب را ناقص ماندن ترویج و آموزش و نبود امکانات برای پیاده کردن آموزش‌ها دانست و گفت: راهکار را می‌دانیم اما شرایط هر منطقه اجازه پیاده کردن راهکارها را نمی‌دهد و در نتیجه با مجموعه همه این عوامل مصرف آب همچنان بیش از ورودی منابع است.

انتهای پیام/