جنگ تمدنی؛ نزاع بر سر بقاء و زوال
رئیس اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی دانشگاه طلوع مهر، درگیری اخیر ایران با رژیم صهیونی و آمریکا را «جنگ تحمیلی دوم» و مصداق بارز یک «جنگ تمدنی» خواند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، حجت الاسلام محسن مهاجرنیا درگیری اخیر ایران با رژیم صهیونی و آمریکا را «جنگ تحمیلی دوم» و مصداق بارز یک «جنگ تمدنی» خواند و تأکید کرد: این نوع نبردها، جنگهایی برای بقا یا زوال هستند که بر پایه هویت تاریخی شکل گرفته و سرنوشت آنها با ترکیبی از «قدرت، معنویت و نصرت الهی» رقم میخورد.
وی ضمن تبریک پیروزی قطعی نظام اسلامی و تسلیت شهادت جمعی از هموطنان و سرداران، اظهار کرد: همانگونه که جنگ تحمیلی اول با تمام زیباییها و خسارتهایش، بخشی از تمدن نوین انقلاب اسلامی بود، این جنگ نیز بخشی از همین تمدن است.
مبانی و تعریف جنگ تمدنی
وی با ارائه تعریفی جامع از تمدن به عنوان «مجموعهای از دستاوردهای مادی و معنوی که در یک فرآیند تکاملی، هویت یک ملت را شکل داده است»، جنگ تمدنی را «تلاش تمدنها برای حفظ هویت، کسب برتری و اقتدار و حذف تمدن رقیب» تعریف کرد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی بیان کرد: جنگ تمدنی در مقابل جنگهای عادی و مقطعی قرار میگیرد که بر سر منافع گذرا رخ میدهند و نقشی سرنوشتساز در شکلگیری هویت یک ملت ندارند.
به گفته او، یک جنگ تمدنی میتواند یا ناشی از یک تمدن موجود باشد، یا خود پدیدآورنده یک تمدن جدید برای یک ملت تازه تأسیس باشد و یا در استمرار یک تمدن موجود، آن را تقویت کند.
رئیس اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی دانشگاه طلوع مهر با اشاره به اینکه تمدنها «ساختنی» و پروژهمحور هستند، افزود: تمدنها دارای یک عقلانیت و درک خاص از جهان، انسان و جامعه هستند. اگر این تمدن، دینی باشد، عقلانیت آن بر مبنای وحی شکل میگیرد.
وی با استناد به آیات قرآن کریم، به چرخه حیات تمدنها (ظهور، رشد، شکوفایی و افول) اشاره کرد و اظهار داشت: قرآن با استفاده از واژه «قرن» یا «قرون» به تمدنهای گذشته مانند قوم عاد و ثمود اشاره میکند. آیاتی در قرآن نشان میدهد که تمدنها ایجاد میشوند، عمر طولانی مییابند و به اوج اقتدار و قدرت میرسند، همانطور که در آیات 38 سوره فرقان، 45 سوره قصص و 6 سوره انعام به آن اشاره شده است.
پنج خصلت اصلی جنگ تمدنی
مهاجرنیا در بخش دوم سخنان خود، به تشریح پنج ویژگی بنیادین جنگهای تمدنی پرداخت:
1. مبتنی بر عقلانیت و غیریتسازی: جنگ تمدنی برخاسته از یک گفتمان و عقلانیت خاص است که جوهره آن را «غیریتسازی» تشکیل میدهد؛ مانند تقابل عقلانیت دینی انقلاب اسلامی با عقلانیت لیبرالیستی غرب.
2. ریشه در هویت تاریخی: این جنگها بر پایه هویت تاریخی یک ملت یا قوم شکل میگیرند. وی با اشاره به هویت تاریخی قوم یهود از زمان حضرت موسی(ع) و پیمانشکنیهای آنان در برابر پیامبر اسلام(ص) در مدینه، به آیه «تشابَهَت قُلوبُهُم» استناد کرد و گفت: قرآن با این تعبیر، به شباهت هویتی و روحی میان یهودیان گذشته و حال اشاره میکند.
3. آیندهساز و تعیینکننده: جنگ تمدنی سرنوشت آینده را رقم میزند، هرچند میتواند به دلیل بیاحتیاطی یک ملت، به افول یک تمدن نیز منجر شود. وی ابراز امیدواری کرد که این جنگ، زمینهساز افول تمدن خشن صهیونیستی گردد.
4. دارای انگیزه وجودی و بقا: این جنگها، نبردی برای «بودن یا نبودن» و با حاصل جمع صفر هستند. به گفته وی، «یا پیروزی کامل است یا شکست کامل». ایشان به اقدام طارق بن زیاد در به آتش کشیدن کشتیها پس از ورود به اروپا به عنوان مصداقی از این نگاه اشاره کرد.
5. ترکیبی از قدرت، معنویت و نصرت الهی (در الگوی اسلامی): جنگ تمدنی در اسلام، متکی بر سه رکن است: قدرت مادی مجاهدان، معنویت عمیق رزمندگان، و نصرت و امداد غیبی خداوند.
مهاجرنیا افزود: همانطور که رهبر معظم انقلاب نیز اخیراً بر نقش نصرت الهی و توجه به ادعیه و دستورالعملهای معنوی تأکید داشتند، این سه عنصر باید با هم ترکیب شوند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در پایان با اشاره به آیات قرآن، از سه گروه «ملائکه جنگی تمدنساز» نام برد که خداوند برای یاری مسلمانان در جنگهای سرنوشتساز فرستاده است: «ملائکه مُردِفین» (صفکشیده) در سوره انفال، «ملائکه مُنزَلین» (نازلشده) و «ملائکه مُسَوِّمین» (علامتگذاری شده) در سوره آل عمران. این موارد همگی نشاندهنده هویت معنوی و دینی تمدن اسلامی است که بر قدرت و امداد غیبی استوار است.
انتهای پیام/