زندگی با طعم فارسی در پکن؛آواز ایرانی برلب عاشقان زبان فارسی
بهادر باقری که ۳ سال است زبان فارسی را با چاشنی عشق به دانشجویان چینی آموزش میدهد، در گفتگو با تسنیم از گسترش فارسی در چین میگوید.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، برخی از محققان عقیده دارند که خط فارسی از طریق خراسان به چین وارد شده است. با این حال، دقیقاً مشخص نیست که زبان فارسی در چه تاریخی وارد چین شده، اما آنچه مسلم است زبان فارسی از زمره زبانهایی بوده که بر زبان و فرهنگ مردم چین تأثیر بهسزایی گذاشته است.
با گسترش تجارت بین شرق و غرب و فزونی رفت و آمد بین مردم چین و ایران، تأثیر و نفوذ متقابلی بین زبان این دو کشور به وجود آمده و کمکم گسترش چشمگیری داشته است. اوج نفوذ فرهنگ فارسی و عربی در چین مربوط به دوره یوآن است و اشعار فارسی و عربی و کلمات پندآموز و دعای خیر نوشته شده روی ظروف چینی دوره مینگ از نظر هنر نویسندگی و همبستگی اشعار و نقوش بسیار جالب توجه است. این ظروف غالباً سفارشی و برای مسلمانان ساخته شده است.
وجود هزاران نفر ایرانی که به انحای مختلف وارد سرزمین چین میشدند، چه آنهایی که به صدارت و مقامات عالیه میرسیدند و چه تجار و مذهبیها همه سعی در اشاعه فرهنگ و زبان فارسی در چین را داشته و باید گفت که در این امر تا حد زیادی موفق بودهاند.
علاوه بر این، زبان فارسی در چین زبان فرهنگی و دینی مسلمانان بوده است و هنوز هم در آموزشگاههای اسلامی که زبان چینی "نظام آموزشی مسجدی" خوانده میشود، زبان فارسی برای دانشجویان معارف اسلامی تدریس میشود. واژه هوی هوی که امروزه در زبان چینی به معنای مسلمان است، در چین قدیم معنای فارسی زبان و زبان فارسی داشت و چون فارسی زبان دینی و فرهنگی مسلمانان بوده، به تدریج هوی هوی در زبان چینی معنای مسلمان گرفته است. مطالعات تاریخی نشان میدهد که ورود اسلام به چین بر بالهای زبان فارسی بوده و مطالعات اسلامی با این زبان دلنشین در دلهای مردم آن دیار رخنه کرده است. بدین سان، هنوز نیت نمازهای یومیه، اسامی نمازها، شعائر اسلامی و جملات رسمی در عقد و ازدواج و بسیاری موارد دیگر هنوز به زبان فارسی ادا میشود، نباید تعجب کرد. علاوه بر آن، بسیاری از اصطلاحات اسلامی که در ایران به زبان عربی استفاده میشود، در چین به زبان فارسی بیان میشود.
روابط چین و ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز با اجرای اصلاحات و درهای باز در چین در عالیترین سطح خود قرار گرفت و همچنان این تعامل ادامه دارد. سیاستمداران چین هر چند در ابتدای انقلاب از روند وقایع سیاسی ایران بسیار نگران بودند، اما با اعلام موضع «نه شرقی نه غربی» از سوی دولتمردان جمهوری اسلامی ایران، این اطمینان را پیدا کردند که انقلاب اسلامی موجبات افزایش نفوذ شوروی در منطقه را فراهم نخواهد ساخت. از همین رو با توجه به دیدگاههای مشترکی که میان رهبران دو کشور به وجود آمد، از آن پس ایران و چین در زمینه مبارزه با استیلا طلبی قدرتهای غربی همسو بوده و از یکدیگر پشتیبانی نمودند.
نخستین کرسی زبان فارسی در سال 1957 میلادی با پیگیری پروفسور جی شیان لین شرق شناس و استاد برجسته دانشگاه پکن در این دانشگاه بدون هیچگونه مساعدت ایران یا کشورهای فارسی زبان آغاز به کار کرد. نخستین گروه از فارغالتحصیلان زبان فارسی دانشگاه پکن، از جمله مرحوم پروفسور زِن یان شِن، مرحوم پروفسور جان خونین و مرحوم پروفسور یهای لیانگ، هسته مرکزی گروهی را تشکیل دادند که با تربیت شاگردان بیشتر و تألیف و ترجمه آثار و مقالات و کتاب پیرامون زبان فارسی و فرهنگ و تمدن ایرانی، خدمات برجستهای برای توسعه زبان و ادبیات فارسی و ایرانشناسی ارائه کردند. پس از دانشگاه پکن، دانشگاه رادیو تلویزیون پکن و دانشگاه لویانگ، مراکز دانشگاهی دیگری بودند که پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران اقدام به تأسیس کرسی زبان فارسی کردند. پس از انقلاب نیز در دانشگاههای زبانهای خارجی شانگهای، دانشگاه مطالعات خارجی پکن، دانشگاه تجارت و بازرگانی پکن و دانشگاه شمال غرب شهر شی اَن کرسی زبان فارسی دایر و در هر دانشگاه دهها دانشجو در مقاطع مختلف به فراگیری زبان فارسی اشتغال داشته و بخشی از نیازهای دولت و شرکتهای اقتصادی چین به زبان دان و مترجم فارسی را برآورده میسازند. در جمهوری اسلامی ایران نیز تاکنون کرسی زبان و ادبیات چینی در دانشگاههای شهید بهشتی، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه اصفهان، دانشگاه سمنان و دانشگاه تهران دایر شده و دانشجویان علاقهمند به زبان و ادبیات چینی در این دانشگاهها در مقطع کارشناسی به تحصیل اشتغال دارند.
اما آموزش زبان فارسی در چین این روزها متفاوتتر از هر زمان دیگری پیش میرود، حتما در یکسال گذشته ویدئوهایی از نمایشنامه خوانی، اجرای نمایشهایی از دل قصههای نظامی، عطار یا مثنوی، همخوانی دانشجویان چینی با ترانههای مشهور ایرانی را دیدهاید، شاید مشهورترین ویدئویی باشد که پاییز سال گذشته در شبکههای اجتماعی گسترده شد و به همخوانی دانشجویان چینی با تصنیف «دل به دل» همایون شجریان اختصاص داشت، این ویدئوها از دل کلاسهای آموزش زبان فارسی در کرسی زبان فارسی دانشگاه پکن بیرون میآید، جایی که بهادر باقری استاد مدعو دانشگاه پکن 3 سالی است به آموزش زبان فارسی از دریچهای متفاوت میپردازد. «عشق اختراع من است» کانالی است که باقری در تلگرام راه انداخته و از آنجا فعالیتهایش در دانشگاه پکن را اشاعه میدهد.
بهادر باقری دانشیار زبان و ادبیات فارسی و استاد مدعو دانشگاه پکن است که سالها تجربه آموزش و ترویج زبان و ادبیات فارسی در دانشگاههای خارج از کشور از جمله کشورهای حوزه آمریکای لاتین و چین را بر عهده داشته است، شیوه آموزش او ویژگیهایی دارد که کارش را از سایر استادان زبان فارسی در خارج از کشور، متمایز میکند و اتفاقا سبک نوینی را در آموزش زبان فارسی که بر فرهنگ و سبک زندگی ایرانی استوار است، به همراه دارد.
خبرگزاری تسنیم به مناسبت روز زبان فارسی با باقری گفتوگویی داشته است، این گفتوگو به شرح ذیل است:
*تسنیم: برای شروع گفتوگو از ورودتان به عرصه آموزش زبان فارسی به غیرفارسیزبانان بگویید؟
من عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی تهران هستم و 30 سال است که در این دانشگاه تدریس میکنم. در دورۀ تحصیل من در دورۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی، مرکز گسترش زبان فارسی در جهان از زیرمجموعههای سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، نخستین دورههای دانشافزایی زبان و ادبیات فارسی را برای استادان و دانشجویان خارجی برگزار میکرد که من در آن دوران با آنها همکاری داشتم و یک بار نیز مسئول یکی از این دورهها بودم و علاقه و تمایلم به آموزش زبان فارسی به غیرفارسیزبانان، از همین دورهها آغاز شد و با الفبای این کار آشنا شدم.
* تسنیم: در چه کشورهایی به آموزش زبان فارسی مشغول بودید و از چه سالی در پکن مشغول آموزش زبان فارسی شده اید؟
ابتدای فعالیت من، آموزش زبان فارسی در اوکراین بود، که به عنوان استاد اعزامی از طرف وزارت علوم، در دانشگاههای کیاف مشغول به تدریس بودم. پس از آن، دو سال به کلمبیا اعزام شدم و در دانشگاه ملی کلمبیا به آموزش زبان فارسی پرداختم. سپس برای تأسیس کرسی زبان فارسی به اروگوئه رفتم، اما با مشکلات ارزی که برای وزارت علوم پدید آمد، این مأموریت نیمهتمام ماند. تا اینکه در سال 1401 دانشگاه پکن مرا برای تدریس در یک دوره سه ساله در این دانشگاه دعوت کرد و اینک روزهای پایانی اقامت در چین را سپری میکنم.
* تسنیم: وضعیت تدریس زبان فارسی در چین چگونه است، در برخی دورهها استادانی چوون زنده یاد ذوالفقاری از تعطیلی کرسیهای زبان فارسی در کشورهای مختلف از جمله چین ابراز نگرانی کرده بودند.
خوشبختانه باید بگویم که اکنون در چین 14 دانشگاه، رشتۀ زبان فارسی دارند و علاوه بر استادان بومی چینی، تقریباً تمام این دانشگاهها، استادان یا مدرسان فارسیِ ایرانی نیز دارند، که یا از طریق همکاری دانشگاهی ایران و چین آمدهاند و یا ایرانیان مقیم و تحصیلکرده در چین هستند. من از دانشگاه خوارزمی دعوت شدم، خانم زهرا عباسی از دانشگاه تربیت مدرس و آقای سیدمهدی طباطبایی از دانشگاه شهید بهشتی که در پکن هستیم و آقای میرزایی از دانشگاه بینالمللی قزوین که در دانشگاه تیان جین تدریس میکند. در دانشگاه پکن، چهار استاد بومی چینی نیز مشغول تدریس هستند و قدردان زحمات تمام این بزرگوارانیم. حضور استادان ایرانی با هزینۀ دولت چین است و خوشبختانه چین توجه خوبی به آموزش زبان فارسی دارد و نیازی نیست که ایران برای گسترش زبان فارسی در چین، هزینه کند.
چین با تمام کشورهای جهان ارتباط اقتصادی و تجاری گستردهای دارد و مرکز اقتصاد دوم جهان به شمار میرود و مدعی است که بهزودی صاحب اقتصاد اول جهان میشود. پس، برای آموزش زبان، اهمیت بسیاری قائل است. برای نمونه در دانشگاه مطالعات زبانهای خارجی پکن، بیش از 100 زبان جهان تدریس میشود که فارسی نیز یکی از این زبانهاست. در دانشگاه پکن، گروه زبان و ادبیات فارسی حدود 70 سال سابقه دارد و در سه مقطع کارشناسی، ارشد و دکتری تدریس میشود.
* تسنیم: در یکسال اخیر، شیوه متفاوت تدریس شما به دانشجویان چینی با فراگیر شدن ویدئوهایی از آموزشهایتان زبانزد شده است، شاید تا پیش از این تصور میشد، شیرینی زبان فارسی خودش انگیزهای برای یادگیری این زبان از سوی دانشجویان خارجی باشد، اما به نظر میرسد، شیرینی زبان فارسی امروز به تنهایی کافی نیست و باید علاوه بر آموزش صرف، فرهنگ را نیز چاشنی کار کرد، کاری که شما میکنید، موسیقی، نمایش و حتی طنز را نیز وارد حوزه آموزشتان کردهاید، درباره سبک تدریس خود بفرمایید؟
همکاران کوشا و خلاق ما در کشورهای مختلف، تلاش دارند تا با بهترین و روزآمدترین روشها، زبان فارسی را آموزش دهند و خوشبختانه توفیق فراوان داشتهاند و از این نظر بر من، فضل تقدم و تقدم فضل دارند؛ اما شاید به این دلیل که من حضور و فعالیت بیشتری در فضای مجازی دارم، این کار، بیشتر دیده شدهاست. من معتقدم کلاسها و محافل ادبی، فقط مخصوص دانشگاه نیست، مخصوص سی-چهل دانشجوی من در دانشگاه خوارزمی یا پکن نیست؛ بلکه چون ادبیات فارسی سرشار از زیبایی، حکمت و معرفت است، ما میتوانیم با بهرهگیری از امکانات فضای مجازی، زیباییها، جذابیتها و روح ادبیات گرانسنگمان را در حد توان و فرصت، به دوستداران بیرون از دانشگاه، ازجمله مخاطبان خارجی معرفی کنیم. در زمانهای که فضای مجازی، پر است از حرفهای نادرست دربارۀ ادبیات فارسی، شعرهای سست و نادرستی که به شاعران بزرگ نسبت داده میشود؛ مطالب سخیف و بیارزشی به عنوان شاهکارهای ادبی معرفی میشوند، ما معلمان ادبیات اگر در فضای مجازی حضور پررنگتری داشته باشیم و بتوانیم از آن استفاده کنیم، میتوانیم ادبیات واقعی و ارزشمند را معرفی کنیم و گسترش دهیم. ضمن اینکه با این کار، میخواهم در حد توان و بضاعت و فرصت محدودم، موضوع مهم آموزش زبان فارسی در جهان را به مردم عزیز ایران و مسئولان فرهنگی، بیشتر و ملموستر معرفی کنم.
* تسنیم: به نظر میرسد هنوز همه اساتید از قالب رسمی آموزش زبان فارسی که در کتابها و فایلهای آموزشی و متدهای از پیش تعیین شده استوار است، خارج نشدهاند، این در حالی است که با رشد فضای مجازی به نظر میرسد دیگر این قالبهای کهنه و سنتی جوابگو نیست، چه شد که شما از علاقهتان به فضای مجازی این چنین برای آموزش زبان فارسی بهره گرفتید؟
راستش این حضور در فضای مجازی تا اندازهای به ویژگیهای شخصی من باز میگردد. من حدود پانزده سال است که در شبکههای مختلف مجازی، حضور و خوشبختانه مخاطبان فراوانی دارم و درسگفتارها، سخنرانیها و دیگر فعالیتهای علمی یا فرهنگی خود را منتشر میکنم و برای من اینکه یک خانم خانهدار، یک مهندس، یک پزشک هموطن یا فارسیآموز خارجی و ... پیام میدهند و میگویند این مطالب برایشان سودمند است، خرسندم. معتقدم ما باید با جامعه در ارتباط باشیم و برای رشد و تعالی فرهنگمان، در حد توان تلاش کنیم. خوشبختانه این سالها، حضور استادان ادبیات و دیگر ادیبان در این فضا بیشتر و بیشتر شده است.
راستش آموزش زبان فارسی برای من فقط یک شغل نیست. باید ابتدا این بچهها را عاشق ایران کنیم. آنها اول باید ارزشهای فرهنگ ایرانی را دریابند. آموزش زبان فارسی همیشه بستری بوده تا با شعر فارسی، ضربالمثلها، داستانها، فرهنگ عامه، سبک زندگی، جنبههای مختلف فرهنگ ایرانی و حتی سینما و موسیقی ایران آشنا شوند. برای همین است که در دانشگاه پکن، علاوه بر کلاسهای آموزشی، کلاسهای آزادی چون آشنایی با تصنیفهای ایرانی را برگزار میکنم، تا دانشجویان، با شعر و موسیقی ایرانی نیز آشنا بشوند. چندین بار شعرها و تصنیفهای ایرانی را با دانشجویان میخوانیم و تمرین و تمرین میکنیم. ویدئوهایی که در شبکههای مجازی منتشر شده، ماحصل این تمرینهاست که اینچنین با استقبال گرم دوستان فرهنگدوست ایران مواجه شدهاست.
ده سال پیش تصنیف «جان جهان دوش کجا بودهای» از محمدرضا شجریان را با دانشجویان دانشگاه کلمبیا کار کردم که بازدید و بازخوردهای میلیونی داشت، یا همین تصنیف «دل به دل» همایون شجریان که دانشجویان دانشگاه پکن در سال 1403 آن را همخوانی کردند، چندین میلیون در اینستاگرام و ... بازدید داشت و بازخوردهای جامعه نیز بسیار جالب توجه بود.
* تسنیم: همه بازخوردها مثبت است؟
واقعاً بییش از نود درصد بازخوردها مثبت و تشویقکننده است؛ اما برخی نیز همه چیز ازجمله فرهنگ را از دریچۀ سیاست مینگرند؛ همه چیز را امنیتی میکنند و تصورشان این است که مثلاً هر خارجی که دارد زبان فارسی را میآموزد، حتماً یا میخواهد جاسوس شود و یا بیاید و ما را غارت کند! من دوستانه و با حوصله با آنان گفتگو میکنم و از اهمیت این موضوع میگویم. اما خوشبختانه عمدتاً واکنشها مثبت و دلگرمکننده است، چرا که میبینند زبان فارسی درخشان است، زنده است، بیاهمیت نیست، در دنیا مشتاقان و فراگیران بسیاری دارد. وقتی دانشجوی خارجی با این علاقه شعر فارسی را میخواند، دانشجوی ایرانی نیز به سمت زبان فارسی کشش پیدا میکند.
همچنین در شبکه های مجازی چینی مانند ببلی بیلی و دویین که مانند یوتیوب پربیننده است، اقدام به تولید ویدئوکلیپهای کوتاهی برای معرفی شاعران بزرگ ایرانی و حکایتهای آموزنده و زیبای فارسی با زیرنویس چینی کردیم؛ 40 ویدئوی کوتاه تا کنون منتشر کردهایم که خوشبختانه بینندگان فراوانی داشته است. یا در وی چت که حرف اول را در چین میزند و سیستم ارتباطی بسیار توانمندی است، دو گروه شامل بیش از 500 استاد و دانشجو و دانشآموختۀ زبان فارسی از کل چین نشکیل دادهام. در این دو گروه نیز، هم مباحث آموزش زبان فارسی داریم و هم به معرفی فرهنگ و ادبیات و میراث فرهنگی و جاهای دیدنیهای ایران میپردازیم.
*تسنیم: سینمای ایران چقدر در چین شناخته شده است؟
خوشبختانه سینمای ایران در جهان ازجمله چین بهخوبی شناخته شده است. بسیاری از فیلمهای ایران به زبان چینی دوبله یا زیرنویس شده و در جشنوارههای سینمایی اینجا حضور پررنگی دارند. در دانشگاه پکن نیز فیلمهایی از ایران مانند «بچههای آسمان» پخش شد و اتفاقاً با استقبال گرم دانشجویان مواجه شد. من هم دربارۀ این فیلم سخنرانی کردم. باید بکوشیم این ظرفیتهای فرهنگی را آنچنان که باید و شاید به جهان معرفی کنیم.
برای زبان فارسی باید هر کس دستش میرسد، کاری کند
درست است که آثار کلاسیک و حتی معاصر ما به زبانهای مختلف دنیا ترجمه شده؛ اما واقعاً متناسب با شأن و عظمت فرهنگ و ادبیات ما کار نشده است. مراکز مختلفی میتوانند در این عرصه تأثیرگذار باشند: ادیبان و مترجمان توانمند، سفارتخانهها، رایزنیها، استادان اعزامی ایرانی به خارج از کشور، بخش خصوصی و خیرینی که در راه گسترش زبان فارسی و فرهنگ ایرانی کوشش میکنند؛ برای نمونه در برخی از ایالتهای آمریکا، خیرین و ایراندوستان فرزانهای هستند که با هزینۀ شخصی خود، کرسیهای زبان فارسی را ایجاد و حمایت میکنند. بنابراین چه مراکز دولتی و چه مجامع خصوصی و مردمی، باید تلاش کنند که چراغ فرهنگ ایرانی در جای جای جهان، هماره فروزان بماند.
وقتی خوب به معرفی زبان فارسی و فرهنگ ایرانی بپردازیم، استقبال قابل توجه خواهد بود. ما در کلاسها، از شگردهای مختلفی مانند شعرخوانی، داستانگویی، لطیفهگویی، اجرای نمایش، دیدن فیلم و بحث و گفتگو دربارۀ آن و ... بهره میبریم. بسیاری از دانشجویان زبان فارسی، تشنۀ فرهنگ ایران هستند. یکی از دانشجویان من در کلمبیا با دیدن فیلم «خانه سیاه است»، شیفتۀ فروغ شده بود و میخواست زبان فارسی یاد بگیرد و به ایران سفر کند.
* تسنیم: یکی از چالشهای فعلی پیش روی گسترش زبان فارسی در خارج از کشور، کمبود استاد اعزامی است، شما فرمودید که دولت چین خود هزینه میکند و استاد بورسیه میگیرد، اما در بسیاری از کشورهای دیگر اینگونه نیتس و کرسیهای زبان فارسی ما از فقر استاد ایرانی رنج میبرند، به نظر شما این موضوع چه اندازه در اشاعه زبان فارسی رد دنیا تأثیرگذار است؟
راستش من اطلاعات گسترده و کاملی در این زمینه ندارم که آماری و دقیق صحبت کنم. دو سال در وزارت علوم، مسئول گسترش زبان فارسی و اعزام استاد بودم. در دورههای مختلف، اعزام استاد با شدت و ضعف همراه بودهاست. زمانی که بودجۀ خوبی در وزارت علوم وجود داشته، استادان بیشتری اعزام شدهاند. زمانی که بودجه با مشکل مواجه شده است، این کرسیها تضعیف شدهاند. من در دوران مسئولیتم در وزرات علوم، از هر فرصتی که به دست آمد و با رسانهها صحبت کردم، این نکته را به مسئولان به عنوان یک معلم سادۀ ادبیات گفتم که چقدر ادبیات و زبان فارسی میتواند در نقش و حضور فرهنگی ما در جهان مؤثر باشد. بیش از 300 کرسی زبان فارسی در دانشگاههای جهان داریم و ایران باید این کرسیها را به عنوان فرصت بسیار ارزشمندی بداند و با آنان در ارتباط باشد. استادان زبان و ادبیات فارسی باید پیاپی به این کرسیها اعزام و کرسیها تقویت شوند.
کتابخانه 4 طبقه عربستان در قیاس با اتاق کوچک بخش زبان فارسی دانشگاه پکن
برخی ایراد میگیرند که چه لزومی دارد ما زبان فارسی را گسترش دهیم؟ به این دوستان باید بگوییم که نگاهی به دیگر کشورها بیندازند. فقط سری به دانشگاه پکن بزنید و ببینید کشورهای عربی بهخصوص عربستان، در دل دانشگاه پکن چه کردهاند؟ عربستان یک کتابخانۀ چندطبقۀ زیبا و مجهز پر از کتابها و منابع عربی در دانشگاه پکن ساختهاست؛ این را مقایسه کنید با بخش زبان فارسی که یک اتاق کوچک با مقدار محدودی کتاب است. اگر اهمیت ندهیم، کرسیهای زبان فارسی تضعیف یا تعطیل میشوند و دیگران جای ما را میگیرند. کرسِیهای زبان فارسی، فرصتهای ارزشمندی هستند که نباید از دست بروند و به قول حافظ عزیز:
صد ملک دل، به نیم نظر میتوان خرید خوبان در این معامله، تقصیر میکنند
* تسنیم: اجازه دهید، به سراغ علاقه دانشجویان چینی به موسیقی ایرانی برویم، شما آنها را به این همخوانی ترغیب میکنید؟ یا خودشان تمایل دارند؟
هر دو، گاهی من یک آهنگ یا تصنیف را انتخاب میکنم و گاهی نیز خودشان یک موسیقی را شنیدهاند و پیشنهاد میکنند که آن را بخوانند و یاد بگیرند. معمولاً از موسیقیهای کلاسیک، سنتی و پاپ جوانپسند انتخاب میکنیم که متنوع باشد، سبک شعر قوی باشد، آموزنده و زیبا باشد و بخشی از فرهنگ ما را نمایندگی کند. همواره تلاش کردهام که کلاسها متنوع باشد. کلاس را با کمک دانشجویان، تعاملی، کارگاهی، آزاد، رها و سرشار از شادی و خنده و فضایی دوستانه و صمیمانه میکنیم.
* تسنیم: یکی از مشکلاتی که دانشآموختههای زبان فارسی در کشورهای مختلف با آن روبرو هستند، نبود شغل مناسب است، در چین وضعیت گونه است؟
مشکل اشتغال در اینجا هم تقریباً مثل ایران است و اینگونه نیست که هر کس هر رشتهای میخواند، در همان رشته مشغول به کار شود. معمولاً کسی که در دانشگاه پکن درس میخواند، امکان پیدا کردن کار خوب را دارد. ورود به دانشگاه پکن که بزرگترین و نامدارترین دانشگاه چین است، بسیار دشوار است،. سالانه حدود 15 میلیون دانشآموز در کنکور شرکت میکنند و کسی که از این دانشگاه فارغالتحصیل شود، اعتبار فوقالعادهای دارد.
ادبیات معاصر ایران در چین گمنام است
* تسنیم: ادبیات معاصر ایران در چین چه اندازه شناخته شده است؟
ادبیات معاصر در چین چندان شناخته شده نیست و نیاز است که به آن توجه جدی شود. البته اشعار و داستانها و رمانهایی به چینی ترجمه شده؛ اما کافی نیست و به قول خواجۀ رندان: «کفاف کی دهد این بادهها به مستی ما؟». من تلاش کردم این موضوع را در درسها بگنجانم، دربارۀ شعر و داستان معاصر، کلاسها و سخنرانیهایی در دانشگاه برگزار کردم.
* تسنیم: وضعیت دسترسی به منابع مناسب برای آموزش زبان فارسی چگونه است؟
اکنون دسترسی به منابع آسان شده است، منابع زیاد است و کتاب درباره آموزش زبان فارسی خوشبختانه زیاد شده است. استادان اینجا نیز چندین کتاب منتشرکردهاند، اما در حوزۀ شعر و ادبیات، منابعی که آموزشی باشد، کم است.
* تسنیم: از سوی دولت چین مانعی برای انتشار و اشاعه زبان فارسی وجود ندارد؟ حساسیتی در این زمینه وجود ندارد؟
خوشختانه وضعیت زبان فارسی در چین، خوب و امیدبخش است. استادن کوشا و بسیار فعال چینی و ایرانی حضور دارند و این چراغ را روشن نگاه داشتهاند. ادبیات ما سرشار از آموزههای اخلاقی، فکری و حکمی است که مهمترین منبع آموزش فرهنگ ایرانی میتواند باشد و بر ماست که قدر این گوهرهای گرانبها را بدانیم و در معرفی شایسته و بایستۀ آن کوشا باشیم.
انتهای پیام/