عراقچی: سیاست حذف ایران از ترتیبات منطقه ای شکست خورده است

به گزارش گروه سیاست خارجی خبرگزاری تسنیم، سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در هشتمین کنفرانس سیاست خارجی ایران در خلیج فارس تأکید کرد که سیاست حذف ایران از ترتیبات منطقه‌ای شکست خورده است.

او گفت: خلیج فارس همواره یکی از پهنه آبی در سطح جهانی بوده و اهمیت راهبردی دارد. این پهنه آبی با همه فراز و نشیب ها شاهد یک تداوم معنادار هم بوده است و محوریت خود را حفظ کرده است.

وی افزود: البته خلیج فارس شاهد دست اندازی ها و دخالت های فراوان بوده است.  طمع‌ورزی‌های بی حد و حصر استعمارگران موجب امنیتی شدن خلیج فارس شده است و ما اکنون با منطقه‌ای مواجهیم که به شدت امنیتی شده است.

متن سخنرانی عراقچی به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

اساتید و پژوهشگران گرامی،
همکاران محترم،
خانم ها و آقایان
سلام علیکم،
بسیار متشکرم از جناب آقای دکتر خطیب‌زاده و قبل از ایشان جناب آقای دکتر شیخ الاسلامی و همکاران ایشان در مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی برای ترتیب دادن این همایش و به خصوص انتخاب موضوع خلیج فارس که همواره اهمیت راهبردی برای جمهوری اسلامی ایران داشته و خواهد داشت.
 
خلیج فارس همواره یکی از مهمترین پهنه های آبی در سطح جهانی و یکی از مهمترین حوزه های تمدن ساز، از نقطه نظر شئون مختلف حیات بشری بوده و اهمیت راهبردی داشته و از این رو به عنوان یک خاطره جمعی بشری شایسته توجه ویژه و پژوهش از ابعاد مختلف است.

این پهنه آبی به رغم همه فراز و نشیب‌های تاریخی و همه «تغییرات» خواسته و یا ناخواسته، شاهد یک «تداوم» معنادار بوده و محوریت خود را در توسعه ایران و مناطق پیرامونی حفظ کرده است.

البته این اهمیت روز افزون، در کنار رقابت راهبردها و منافع کنشگران داخل و خارج منطقه، و مهمتر از آن تقابل و یا منازعه قدرت‌های خشکی و دریایی در ادوار مختلف، باعث شده که خلیج فارس شاهد دخالت‌های فراوان و دست‌اندازی‌های مداوم برای برهم زدن ژئوپلیتیک طبیعی منطقه باشد.

اکتشافات نفت و گاز در منطقه و تبدیل شدن انرژی به یک کالای راهبردی بین‌المللی، طمع‌ورزی های بی حد و حصر استعمارگران و قدرت‌های هژمونی طلب به این آبراهه و کرانه‌ها و جزایر آن موجب امنیتی کردن خلیج فارس و مالا برهم زدن روال طبیعی زیست و همکاری در این منطقه شده است و ما اکنون با منطقه‌ای مواجه هستیم که به شدت امنیتی شده است.

جمهوری اسلامی ایران با داشتن بیشترین خطوط مرزی با خلیج فارس و تسلط بر تنگه هرمز واجد نقش بی‌بدیلی در حفظ ثبات و امنیت این پهنه آبی و مناطق پیرامونی آن بوده و لذا از همان روزهای اول تشکیل خود، با فهم دقیق از اهمیت راهبردی خلیج فارس برای ایران و منطقه و از طرف دیگر با شناخت عمیق از نقش مخرب حضور و رقابت قدرت‌های خارجی شرقی و غربی، راهبرد تامین امنیت حداکثری بومی را در دستور کار خود قرار داده و در همین چارچوب و به‌رغم همه فشارها تلاش نموده در چارچوب دکترین امنیتی خود تامین کننده ثبات و امنیت پایدار و آزادی کشتیرانی در خلیج فارس باشد. شاهد مهم آن نیز نقش ممتاز ایران در حفظ امنیت انرژی در کوران جنگ های اول و دوم خلیج فارس است.

البته و متاسفانه، به رغم سیاست های اصولی تهران، برخی قدرت های فرامنطقه ای برای تامین منافع نامشروع خود تلاش حداکثری کرده‌اند که خلیج فارس را کانون بحران و منازعه کنند. دهه‌هاست تلاش می‌نمایند با نظامی کردن منطقه و فروش و انباشت میلیاردها دلار سلاح، این پهنه آبی را در یک تنش «دائمی» نگاه داشته و مسیر همکاری و همزیستی مسالمت‌آمیز ملل و کشورهای منطقه را مسدود نمایند تا بهانه‌ای برای حضور دائمی خودشان داشته باشند.

سیاست خصمانه حذف جمهوری اسلامی ایران از هرگونه ترتیبات منطقه‌ای و یا جنگ تمام عیار اقتصادی که از طریق تحریم‌های غیرقانونی بر علیه ملت بزرگ ایران براه انداخته‌اند، تنها گوشه‌ای از این تلاش چند دهه‌ای قدرت های فرامنطقه ای به رهبری ایالات متحده است.

با این حال امروز نه تنها سیاست حذف جمهوری اسلامی ایران از ترتیبات منطقه‌ای و یا اختلاف افکنی و ایجاد منازعه میان ایران و همسایگانش در خلیج فارس شکست خورده است، بلکه با دیپلماسی فعال و سیاست خارجی همسایه محور جمهوری اسلامی ایران، و نیز تغییرات ادراکی ایجاد شده در برخی از کشورهای منطقه، خلیج فارس در حال ورود به دوران جدیدی از همکاری منطقه‌ای است و به تدریج پارادایم جدیدی در حال شکل‌گیری است که می‌تواند نوید دهنده دوران شکوفایی همکاری‌های فراگیر باشد.

البته بدیهی است که تداوم این روند نیازمند حفظ «اجماع فعلی شکل گرفته» برای همکاری همه جانبه میان کشورهای منطقه و توجه قطعی به اصول اساسی همسایگی و رعایت منافع و امنیت متقابل کشورهای حاشیه خلیج فارس می باشد. همگان باید بدانند امنیت پایدار بدون امنیت برای همه و یکایک کشورها حاصل نمی شود. امنیت در خلیج فارس یک مفهوم یکپارچه است و همه باید از امنیت برخوردار باشند و در غیر این صورت امنیت برای هیچ کس وجود نخواهد داشت. این یک مفهوم کاملا روشنی هست که در هر منطقه‌ای و البته در منطقه خلیج فارس به امنیت باید به صورت یکپارچه نگاه کرد و شرایط و ترتیباتی را فراهم آورد که همه کشورهای منطقه بدون استثناء از امنیت برخودار باشند.

جمهوری اسلامی ایران امیدوار است در فضای جدید شکل گرفته در منطقه خلیج فارس و بر پایه ادراکات نوین رهبران کشورها مبتنی بر مفهومی شمول‌گرا از امنیت دسته جمعی، ضرورت استقلال راهبردی منطقه، تنوع بخشی به روابط و همکاری‌ها و اولویت به رویکرد ژئواکونومیک، شاهد خلیج فارسی با ثبات‌تر، امن‌تر و توسعه یافته‌تر باشیم.

خانم ها و آقایان، اساتید محترم

دستگاه دیپلماسی بر اساس وظیفه ذاتی و تکالیف محوله، به دنبال کمک به تحقق اهداف توسعه‌ای ملی در چارچوب سیاست توسعه «دریا پایه و دریامحور» در استان‌ها و مناطق هم مرز با خلیج فارس از چابهار تا مکران و از بندرعباس تا آبادان بوده و برنامه فعالی را در چارچوب دیپلماسی اقتصادی کشور و به‌ویژه در همکاری با کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس طراحی کرده و پیگیری می نماید و در همین رابطه ابتکار دیپلماسی استانی با سازوکاری مشخص در وزارت امور خارجه برای استان‌هایی مرزی طراحی شده است تا دیپلماسی بین استان‌های مرزی ما با استان‌های همجوار در آن سوی مرز شکل بگیرد و بسیاری از مشکلات و موضوعات مبتلابه در روابط ما با کشورهای همسایه از طریق دیپلماسی استانی حل و فصل شود.

در همین راستا، دولت جمهوری اسلامی ایران با آگاهی از نقش موثر کریدورها در شکل‌دهی معادلات اقتصادی و ژئوپلیتیکی منطقه و نیز توسعه ملی، فعالانه به دنبال نهایی‌سازی کریدور جنوب-شمال و اجرای کریدور خلیج فارس-دریای سیاه با همکاری کشورهای دوست طرف همکاری و نیز هم افزایی راهبردی این کریدورها در راستای منافع ملی است، امری که سیاست قطعی کشور در پیگیری تحقق کریدورهای مورد نظر در خلیج فارس است و در همین جا لازم است به نقش کلیدی بندر چابهار اشاره بکنم که بعنوان دروازه طلایی ورود کشورهای حوزه اقیانوس هند و اقتصاد آنها به منطقه اوراسیا و از آنجا به اروپا از طریق راه‌های ترانزیتی ایران است.

چابهار موضوعی فقط بین ایران و هند نیست، بلکه موضوع همه کشورهای حاشیه اقیانوس هند است و اتصالی که از مسیر ایران برقرار می کند و امیدوار هستیم مسیر توسعه چابهار ادامه پیدا بکند و جمهوری اسلامی ایران مصمم هست که این مسیر را ادامه بدهد و در هر شرایطی بندر چابهار را به بندری شکوفا در خلیج فارس و نقطه اتصال کشورهای حوزه اقیانوس هند به منطقه اوراسیا و اروپا از مسیر ایران تبدیل بکند.

بار دیگر از تلاش همکارانم در برگزاری این همایش ارزشمند صمیمانه تشکر می کنم و امیدورام در سال‌های آتی نیز همچنان شاهد حضور موثر و مشارکت پرثمر شما اساتید و محققان فرهیخته باشیم.

انتهای پیام/