بند رودخانه شور؛ بزرگترین قاتل تالاب مُره قم
مدیرکل محیط‌زیست استان قم گفت: یکی از اشتباهات بزرگ در طبیعت و محیط زیست قم، احداث بند روی رودخانه شور بوده که مهمترین پیامد منفی آن تهدید حیات تالاب مُره است؛ تالابی که اگر بدون حقابه رها و خشک شود، به کانون گردوغبار بزرگی در استان تبدیل می‌شود.
محمدحسین بازگیر به خبرنگار تسنیم در قم گفت: پایین‌دست رودخانه‌ای که مسیر تاریخی و طبیعی آن در عکس‌های هوایی پیداست و به رود شور معروف است، تالابی به‌نام مُره است. چندین سال پیش بندی روی رودخانه شور در بالادست تالاب ایجاد شده که از نظر محیط‌زیست توجیه فنی ندارد و تالاب مره که یکی از بوم‌سازگان‌های بسیار حساس استان قم و یکی از معدود آبگیرهای باقیمانده در فلات مرکزی ایران است را تحت تهدید قرار داده است.
بازگیر افزود: از قمرود و قره‌چای دیگر آبی وارد استان نمی‌شود، زیرا در بالادست آن و خارج از استان 26 بند و سد احداث شده است. رودخانه شور اما تنها جایی است که با تمام مسائل حاکم بر آن، آب به استان می‌آورد، بنابراین همه باید تلاش کنیم تا این آب سلامت به پایاب و مقصد خود برسد.
مدیرکل محیط‌زیست استان قم با تأکید بر این که تالاب مره کارکردهای اکولوژیکی و زیستگاهی دارد، گفت: تالاب مره، تالاب بندعلی‌خوان، دریاچه نمک و تالاب غدیر، منطقه آسیب‌دیده استان و کانون بحرانی ایجاد گردوغبار را دربرگرفته‌اند، چنانچه این تالاب‌ها از بین بروند کانون‌های گردوغبار توسعه پیدا می‌کنند، کمااینکه این تالاب‌ها خود بستر آماده ایجاد گردوغبار هستند.
وی افزود: به نظر من و همکاران بنده و مطالعات کار‌شناسی صورت گرفته، وجود بند رود شور برای جلوگیری از پخش سیلاب ضرورت ندارد، دوم اینکه مسیری که آب منحرف شده، شن‌زار است و مدت‌های مدیدی آب در آن رفته است. ضمن اینکه در حال حاضر بند محل سوء استفاده عده‌ای قرار گرفته است.
بازگیر تاکید کرد: ما هیچ مخالفتی با بهره‌برداران نداریم؛ کویر بیابان نیست و زندگی در آن جاری است، اما آبی که به سمت بند می‌رود مشکلی را حل نمی‌کند، بنابراین ایجاد آن از ابتدا درست نبوده است. این بخش از کویر به‌واسطه اهمیت و حساسیت بالایی که دارد، نباید دستکاری روی آن انجام شود، بلکه باید به عنوان مناطق حفاظت‌شده بخش کویر مرکزی مورد صیانت قرار بگیرد.
مدیرکل محیط‌زیست استان قم در پاسخ به این پرسش که با توجه به تاثیرات زیست‌محیطی که در تالاب مره رخ داده، اگر این روند ادامه پیدا کند آیا در آینده دچار مشکل می‌شویم، گفت: اگر به تالاب یا هر زیستگاه دیگری از طبیعت آسیب وارد کنیم، دچار مشکل خواهیم شد. این تالاب به کانون‌های بحرانی گردوغبار بسیار نزدیک است و امکان اینکه بخش زیادی از آن خشک و کانون گردوغبار شود، وجود دارد.
وی با بیان اینکه تعیین نیاز آبی تالاب‌ها وظیفه سازمان محیط زیست، ولی تأمین این نیاز بر عهده وزارت نیرو است، بر احیای تالاب‌ها به‌وسیله لایروبی مسیرهای ورودی بویژه تالاب‌هایی که در فلات و بیابان‌ها هستند تاکید کرد و گفت: ما در زمینه بند رودخانه شور قاعده لایروبی مسیرهای ورودی را تغییر دادیم و با قرار دادن بند و سد جلوی آن را گرفتیم.
مدیرکل محیط‌زیست استان قم با اشاره به پیامدهای منفی ایجاد بند روی رودخانه شور یادآور شد: این اقدام باعث شد که هم امکان لایروبی رود از دست برود، هم پشت آن شن، ماسه و نیزار ایجاد شود. از سوی دیگر بند محل دست‌اندازی به رودخانه شده است؛ این بند یک راه رفته اشتباه است که باید از آن برگردیم و در توافقات استانی و سازمانی اتفاقات بهتری رقم بخورد.
انتهای پیام/
