کتابی برای تحلیل قصه‌های اجتماعی

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم،‌ مخاطب در این کتاب با عناصر و ساختار قصه‌ها آشنا خواهند شد و به این موضوع فکر خواهند کرد که هر قصه را چه کسی با چه مقصود و منظوری تعریف می‌کند و هر قصه را چه نیرویی به پیش می‌برد. هرچند این کتاب وجهی روش‌شناختی و علمی دارد، راهنمایی مفید برای هر کسی است که بخواهد قصه‌های اجتماع را بهتر تحلیل کند.

مخاطبی که دوست داشته باشد،‌ قصه‌ها و روایت‌هایی را که در جامعه می‌شنود بهتر بشناسد و بهتر تحلیل کند یا اگر دوست دارد قصه زندگی خودش را بهتر برای دیگران بگوید، کتاب راهنمای عملی پژوهش روایی در علوم اجتماعی برایش سودمند خواهد بود.

در دهه 1380 «چرخشی کیفی» در حوزه پژوهش‌های اجتماعی ایران رخ داد و روش‌های کیفی در مقابل روش‌های کمی قد علم کردند. روش‌ها و فنونی مثل تحلیل محتوا، تحلیل مضمون، نظریه زمینه‌ای، تحلیل گفتمان، تحلیل نشانه‌شناسی، تحلیل پدیدارشناسانه، مردم‌نگاری، مطالعه موردی و اقدام‌پژوهی به کمک جامعه‌شناسان و انسان‌شناسان آمدند تا جامعه پساجنگ ایران را تحلیل کنند. میان این روش‌های کیفی، «پژوهش روایی» هرچند قابلیت‌های چشمگیری داشت، کمتر مورد توجه پژوهشگران ایرانی قرار گرفت. کتاب راهنمای عملی پژوهش روایی در علوم اجتماعی تلاشی است برای آشنایی بیشتر دانشجویان و پژوهشگران رشته جامعه‌شناسی و دیگر رشته‌های علوم انسانی و همچنین همه علاقه‌مندان به این حوزه‌ها با مبانی پژوهش روایی و قواعد و مراحل عملی آن.

پژوهش روایی هم به عنوان پژوهشی بنیادین و هم در نقش تحقیقی کاربردی به کار می‌آید. یعنی به کمک آن می‌توان مرزهای دانش را پیش‌تر برد و تحقیقاتی مؤثر انجام داد. به نظر پژوهشگران، پژوهش روایی زبان جدید روش تحقیق کیفی است؛ زبانی که هم به هدف عمومی تحقیق کیفی وفادار است و هم می‌تواند این روش را ارتقا دهد.

این شیوه پژوهشی از یک سو پیش‌فرض‌ها، انگیزه‏‌ها، اهداف، احساسات، تصورات، خیالات و تجربیات کنشگران اجتماعی را بیان می‌کند و از سوی دیگر واقعیت اجتماعی و ماهیت پدیده‌های فرهنگی و تاریخی را شرح می‌دهد. بنابراین، نسخه جامعه‌شناختی پژوهش روایی علاوه بر این‌که شیوه‌ای برای معنادهی به پدیده‌‏هاست، بافت‌های چندگانه خارج از کنترل کنشگران ــ مثل بافت‌های فضایی‌مکانی، فرهنگی، اجتماعی، نهادی و سیاسی ــ را هم مطالعه می‌کند.

در معرفی این کتاب آمده است:  «در کتاب راهنمای عملی پژوهش روایی در علوم اجتماعی ابتدا درباره مبانی پارادایمی و نظری پژوهش روایی خواهید خواند و در بخش‌های بعدی، مرحله به مرحله، با فرایند عملی انجام پژوهش روایی آشنا خواهید شد: یاد می‌گیرید مسئله پژوهشی خود را دقیق و واضح بیان کنید، چهارچوبی مفهومی و روشی برای آن بیابید، نمونخ آماری‌تان را به شیوه‌ای مناسب انتخاب کنید، و داده‌ها را چنان جمع‌آوری و تحلیل کنید که به نتیجه‌ای روشن و سودمند برسید. نویسنده در بخشی از کتاب هم به مسئلهٔ مهم مشروعیت‌بخشی و تضمین اعتبار پژوهش‌های روایی پرداخته و در فصل نهایی هم فوت‌وفن نوشتن گزارش‌های پژوهشی را توضیح داده است. اشاره به نمونه‌های متعدد و مثال‌هایی از جامعۀ ایران، این کتاب را نسبت به منابع ترجمه‌ای فهم‌پذیرتر و خوش‌خوان‌تر کرده است»

انتشارات اطراف این کتاب را در 296 صفحه به قیمت 237 هزار و 600 تومان منتشر و روانه بازار نشر کرده است.

انتهای پیام/