آیا حماس واقعاً از آناتولی ترکیه دفاع می‌کند؟

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، همزمان با تداوم جنایات رژیم صهیونیستی در غزه و رفح، مقامات بسیاری از کشورهای جهان درباره این وضعیت تراژیک، اظهار نظر می‌کنند. اما ظاهراً رهبران سیاسی ترکیه و مقامات اجرایی این کشور، قصد دارند در زمینه ایراد سخنرانی و خطابه درباره فلسطین، گوی سبقت را از همگان بربایند.

هاکان فیدان وزیر امور خارجه ترکیه که به چین سفر کرده دیروز در اندیشکده‌ای در پکن، در تبیین اهداف سیاست خارجی کشورش، اعلام کرد که ترکیه به شکل کامل کنار مبارزین فلسطینی ایستاده و از آنان حمایت می‌کند.

این در حالی است که طی چند روز گذشته، چند تن از جوانان عضو نهاد مدنی و مستقل «هزار جوان برای فلسطین»، به خاطر سر دادن شعار علیه روابط ترکیه – اسراییل، بازداشت شده‌اند.

گروه هزار جوان برای فلسطین که خواستار قطع تمامی روابط با اسرائیل است، روز جمعه 31 می‌ به ساختمان شرکت سوکار آذربایجان در ساریر رفت و به تجارت نفت با اسرائیل از طریق خط لوله باکو-تفلیس-جیهان اعتراض کرد. این گروه با ندای «جت‌هایی که رفح را بمباران کردند، از منابع نفتی جمهوری آذربایجان تغذیه می‌شوند»، اعتراض خود را اعلا کرد.

پس از این اتفاق، پلیس به منازل سران این گروه جوان حمله کرده و 16 نفر از آنان را دستگیر کرد.

رجب طیب اردوغان رهبر حزب عدالت و توسعه و رئیس جمهور ترکیه به تازگی ادعا کرده جنبش مبارز حماس، در حال دفاع از آناتولی ترکیه است و اگر مبارزین نباشند، اسراییل به ترکیه نیز حمله می‌کنند.

دولت باغچلی رهبر حزب نژاد پرست حرکت ملی گرا و شریک اردوغان در ائتلاف جمهور، اعلام کرده که دایره دفاعی ترکیه بسیار وسیع است و از فلسطین آغاز می‌شود.

سخنان باغچلی و اردوغان، واکنش‌های فراوانی به دنبال آورد و بسیاری از تحلیلگران ترکیه، آنان را به اتخاذ مواضع دوگانه، متناقض و شعاری متهم کردند و این موضوع را به خاطر آوردند که حتی توقف تجارت بین ترکیه و اسراییل نیز بیش از هشت ماه طول کشید و دولت اردوغان برای عادی سازی رابطه با رژیم صهیونیستی اشتیاق فراوانی نشان داده و علاوه بر میزبانی از هرتزوگ در آنکارا و آنتالیا، دیدار اردوغان – نتانیاهو در نیویورک نیز، موید این واقعیت است که رابطه با اسراییل برای ترکیه اهمیت فراوانی دارد.

احمد تاشگتیرن از تحلیلگران محافظه کار ترکیه، در ستون تحلیلی خود در شماره امروز روزنامه قرار چاپ آنکارا به بررسی این موضوع پرداخته و از تضاد و تناقض مواضع اردوغان درباره فلسطین، پرده بر می‌دارد.

آیا وظیفه حماس، دفاع از آناتولی است؟

رئیس جمهور اردوغان در سخنرانی پایانی سی و یکمین نشست مشورتی حزب حاکم در قزلجی حمام آنکارا، بار دیگر ضمن تاکید بر حساسیت ترکیه نسبت به حوادث غزه، جمله‌ای را بیان کرد که بسیار عجیب است.

اردوغان گفت: «حماس در عین حال، از سرزمین آناتولی هم دفاع می‌کند». البته اردوغان پیش از این نیز اظهاراتی مشابه در مورد فلسطین بیان کرده بود اما نه به این غلظت!

در همین حال، دولت باغچلی شریک اردوغان هم گفته: «دایره دفاع ترکیه، از غزه شروع می‌شود». باغچلی اعلام کرد که او و اردوغان درباره حماس و فلسطین، دیدگاه یکسانی دارند.

حالا شاهد این هستیم که موضوع غزه، موضوع گفتگوها و اخبار تمام جهان است. بنابراین طبیعی است که بسیاری از رهبران جهان در قبال غزه موضع‌گیری کنند.

میزان جنایات «نتانیاهوی شیطان» به حدی رسیده که دیگر نمی‌توان به راحتی از او دفاع کرد، حتی کسانی که بارها او را در آغوش گرفته‌اند. اما حمایت از حماس، موضوعی است که نه تنها در غرب، بلکه در بسیاری از کشورهای اسلامی نیز طرفدار چندانی ندارد و اردوغان می‌خواهد نشان دهد که هنوز هم در کنار حماس است.

ولی بگذارید روراست باشیم، این سخن اردوغان که «حماس از آناتولی دفاع می‌کند» صرفاً مصرف داخلی دارد و هدف بیان چنین سخنانی، از آن اطلاع رسانی به جهان نبوده است!

اردوغان و باغچلی با بیان چنین سخنانی به دنبال آن هستند که نگرش آنان به مساله فلسطین و غزه، در قالب نوعی «استراتژی دفاعی ترکیه» دیده شود. بنابراین، با خیال راحت باید گفت، نه اردوغان و نه باغچلی، به دنبال حمایت از مردم غزه و جنبش حماس نیستند و این مواضع آنها فقط برای کسب توجه و تحسین هواداران داخلی است.

ولی تصور می‌کنم هر دو رهبر، از این واقعیت غافل هستند که بالاخره این سخنان، در خارج از مرزهای ترکیه نیز ترجمه و منتشر می‌شوند! در ارزیابی‌های استراتژیک بین‌المللی، این جملات مورد توجه قرار می‌گیرد و تحلیلگران به سادگی از کنار آنها نمی گذرند.

بگذارید با یک مثال ساده نشان دهیم که این سخن اردوغان و باغچلی درباره حماس، تا چه اندازه با موضع آنها در قبال جنگ روسیه و اوکراین، تناقض دارد.

وقتی که اوکراین قصد خود برای پیوستن به ناتو را اعلام کرد، روسیه دچار هراس شد و اعلام کرد: «خط دفاعی ما در مقابل ناتو، از همان سواحل اوکراین آغاز می‌شود».

با این حال، ترکیه نیز همچون کشورهای غربی، علیه روسیه ایستاد و آنکارا در دو سال گذشته، از حامیان اوکراین بوده است. یادمان باشد ترکیه درباره کریمه نیز با روسیه اختلاف عمیق دارد و مخالف الحاق کریمه به روسیه است و آشکارا اعلام کرده خط دفاعی ترکیه از کریمه آغاز می‌شود!

درباره تحولات قفقاز جنوبی نیز اعلام کرده: «دفاع ترکیه از قفقاز شروع می‌شود». اما خودمانیم دولت اردوغان، هیچگاه جرات نداشته درباره چین نیز چنین حرفی بزند و تا حالا نگفته «خط دفاع ترکیه از ترکستان شرقی و دیار اویغورها شروع می‌شود»!

می‌خواهم چه بگویم: می‌خواهم بگویم که اولاً این جملات، واقعاً کارکرد و مصرف داخلی دارد و دوم این که تیم اردوغان درباره هر کشوری از این حرف‌ها نمی‌زند. حاضر است بگوید «دفاع ترکیه از شمال سوریه و عراق شروع می‌شود». چرا که باکی از میزان و سطح واکنش مقامات عراق و سوریه ندارد، اما درباره چین محتاط است و چنین حرفی نمی‌زند!

البته شکی نداشته باشیم که مواضع و اقدامات ترکیه درباره سوریه و عراق، از سوی کشورهای عربی همواره مورد انتقاد قرار گرفته و این مسائل باعث شده آنان از آنکارا فاصله بگیرند.

اجازه بدهید اندکی آن سوتر برویم و به سمت بالکان حرکت کنیم. دیده‌اید که گاهی مقامات ترکیه اعلام می‌کنند: «خط دفاعی ترکیه از بوسنی، کوزوو و تراکیه غربی شروع می‌شود»؛ اینها جملاتی هستند که گفتن آنها برای ما آسان است. چرا که قلمرو سرزمین عثمانی، یعنی جغرافیایی که دیروز قطعه قطعه از ما جدا شد، هنوز هم بخشی از حسرت درون ماست.

هنوز در میان ما این «اضطراب» وجود دارد. همان نیروهایی که به امپراتوری عثمانی پایان دادند، برای ترکیه و جغرافیای اسلامی برنامه‌ دارند.

وقتی که اردوغان به راحتی ادعا می‌کند که «حماس، از آناتولی هم دفاع می‌کند»، شاید نیم نگاهی به شعار صهیونیستی «از نیل تا فرات» هم دارد. اما سوال اینجاست، اگر واقعاً دولت اردوغان چنین تصورات و اندیشه‌هایی دارد، پس چرا سال هاست رابطه با اسرائیل را حفظ کرده ایم؟

انتهای پیام/