تبیین گفتمان "حضرت رضا(ع)" در پنجمین کنگره جهانی

به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد، حجت‌الاسلام والمسلمین سعیدرضا عاملی، دبیر پنجمین کنگره جهانی حضرت رضا(ع) در مراسم افتتاحیه این کنگره در حرم مطهر رضوی اظهار داشت: اولین مرحله این کنگره در سال 1362 برگزار شد و پایه‌گذار آن نیز مقام معظم رهبری بوده‌اند.

وی ادامه داد: همچنین قدردان زحمات مراجع عظام تقلید از جمله آیت‌الله مکارم شیرازی نیز هستیم، از دغدغه تولیت آستان قدس رضوی نیز قدردانی می‌کنیم. این کنگره جهانی سابقه‌ای 40ساله دارد، از سال 62 تا 72، چهار کنگره برگزار شد و بین کنگره چهارم تا پنجم فاصله‌ای سی‌ساله افتاد و با همت تولیت آستان قدس رضوی امروز شاهد پنجمین کنگره هستیم.

عاملی تصریح کرد: در کنگره جهانی امام رضا(ع) در دوره‌های گوناگون با حضور کشورهای مختلف حوزه آمریکای لاتین، غرب آسیا، آفریقا و اروپا نشست‌هایی برگزار شد و پنجمین کنگره با محوریت امام رضا و تأکید بر عدالت برگزار می‌شود. این کنگره به‌دنبال معرفت‌گشایی و رازگشایی با حقیقت الهی نسبت به موضوع عدالت و ظلم است.

دبیر پنجمین کنگره جهانی حضرت رضا(ع) بیان کرد: باید توجه داشت که عصر ما، عصر توسعه ارتباطات و جهانی است و در این عصر همه در یک فضا قرار گرفته‌اند و آنچه بر ما می‌گذرد بر دیگران نیز خواهد گذشت. خداوند در قرآن دستور به عدل داده است و این دستور مشترک همه ادیان الهی است.

وی با تأکید بر اینکه باید عدالت کل جهان را دربرگیرد، خاطرنشان کرد: عدالت پیوند وسیعی با حقیقت دارد و بنیاد همه دستورهای الهی بر پایه عدالت است. متأسفانه امروز نماد مهم‌ترین ظلم، کشتار جمعی مردم و کودکان در غزه است. کشته شدن بیش از 16 هزار کودک و قتل‌عام بیش از 50 هزار نفر و تخریب بیمارستان‌ها و منازل مسکونی، مصداق بارز ظلم و نشان از زخم بزرگ بر پیکره جامعه جهانی است.

دبیر پنجمین کنگره جهانی امام رضا(ع) در خصوص وضعیت بحرانی جهانی در حوزه‌های مختلف گفت: وقتی به وضعیت عمومی جهان نگاه می‌کنیم همه موارد پنج‌گانه جامعه انسانی در شرایط بحرانی قرار دارد و براساس آخرین آمار، 28 درصد جمعیت جهان در شرایط نابرابری قرار دارند و این به‌معنای فرارگیر شدن ظلم بین جمعیت جهانی است.

عاملی گفت: براساس آمار سازمان جهانی غذا، بسیاری از مردم جهان با مشکل گرسنگی روبه‌رو هستند و 27 درصد جمعیت جهان نیز از امنیت غذایی برخوردار نیستند. داشتن سرپناه حق اساسی همه مردم است و بیش از یک میلیارد جمعیت جهان زاغه‌نشین هستند. جمعیت 250 میلیون نفری محروم از تحصیل در جهان نیز یک واقعیت است.

وی در خصوص آغاز کنگره جهانی امام رضا(ع) افزود: بسیاری از پیروان مکتب امام هشتم به‌دنبال این هستند که راهی برای نجات جهان از این بی‌عدالتی باشند و امیدواریم در این مسیر گام‌های مؤثری برداریم. در این کنگره بیش از 80 مقاله در 20 نشست ارائه خواهد شد و امیدوارم که با نگاه عدالت‌محور، گام‌های مؤثری برداریم.

مبارزه با ظالمان و مظاهر ظلم گفتمان انبیاست

آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی از مراجع تقلید نیز در پیامی به همایش بین‌المللی امام رضا(ع) در مشهد، که توسط فرزند ایشان قرائت شد، اظهار داشت: جهان امروز و مناسبات حاکم بر آن و نابرابری آشکار در برخورداری همه از حقوق انسانی و جور و ستم فراگیر مستکیران بر مستضعفان و مظلومان عالم، مهم‌ترین دلیل و نشانه نیاز جهان برای سعی و کوشش نسبت به گسترش عدالت و جلوگیری از ظلم است.

وی افزود: گسترش امروزه ظلم نه در پوشش و لفافه بلکه در ظاهر رخ نموده و وضعیت مردم مظوم غزه، که ابتدایی‌ترین حقوق انسانی آن‌ها نقض شده و انواع جنایت در حق آنها روا شده است، از بارزترین و فجیع‌ترین نمونه های ظلم در تاریخ بشریت است.

در ادامه پیام این مرجع تقلید آمده است: اهمیت عدالت و پرهیز از ظلم و رعایت حقوق انسان‌ها از آموزه‌های اصلی دین مبین اسلام و مکتب اهل‌بیت(ع) است.

آیت‌الله مکارم شیرازی تأکید کرد: خداوند از اصلی‌ترین مأموریت‌های پیامبر(ص) را جریان عدالت و مبارزه با ظلم قرار داده است و این مهم در جای جای قرآن و کلام معصومان(ع) مورد تذکر قرار گرفته و به عناوین مختلف به آن پرداخته شده است.

این مرجع تقلید در بخش دیگری از پیام خود بیان کرد: در کلام حضرت ثامن‌الحجج(ع) معیار مسلمانی عدم ظلم به مردم و نزدیکان است، موضوع عدالت به عنوان یک آرمان اصلی برای بشریت و حکومت امام موعود(عج) و گفتگو در باره حقیقت و ارکان و مولفه‌های آن و واکاوی میدانی نسبت به موانع گسترش عدالت در همه سطوح و مبارزه با ظالمان و مظاهر ظلم با تکیه بر معارف نورانی قرآن و اهل بیت(ع) نیازمند پژوهش و تلاش علمی بیشتر است.

آیت‌الله مکارم شیرازی در ادامه این پیشنهاد داد: کمیته‌ای برای پیگیری و تحقق مطالعات و پژوهش‌های گردهمایی بین‌المللی امام رضا(ع) تشکیل شود تا با استفاده از ظرفیت جهانی آن بزرگوار و آستان آن حضرت، در ارتباط با اندیشمندان و افراد تأثیرگذار اجرای عملی شعارهای این همایش دنبال شود.

آیت‌الله سبحانی: امام هشتم کوچک‌ترین ستم را پذیرا نبود

به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد، پیام آیت‌الله جعفر سبحانی از مراجع عظام تقلید نیز در پیامی به افتتاحیه پنجمین کنگره جهانی حضرت رضا(ع) که در تالار قدس حرم مطهر رضوی قرائت شد اظهار داشت: «آیات قرآنی و روایات نبوی حاکی است که پیامبران پیشین از بنی‌اسرائیل دارای خلفای دوازده‌گانه بوده‌اند. قرآن درباره خلفای حضرت موسی چنین می‌فرماید «وَلَقَدْ أَخَذَ اللَّهُ مِیثَاقَ بَنِی إِسْرَائِیلَ وَبَعَثْنَا مِنْهُمُ اثْنَیْ عَشَرَ نَقِیبًا»؛ «خدا از بنی‌اسرائیل پیمان گرفت و از آن‌ها دوازده نقیب برانگیختیم». از نظر تاریخ شمار حواریون حضرت عیسی 12 تن بودند، این سنت نیز همچنین ادامه داشته است.

وی می‌افزاید: صحیح بخاری و صحیح مسلم نیز از دوازده خلیفه برای پیامبر اسلام نام می‌برد. مسلم در صحیح خود نقل می‌کند که جابر بن سمرة می‌گوید «پیامبر در اجتماع عظیمی چنین فرمود: لا یزال الاسلام عزیزاً إلی إثنی عشر خلیفة - کُلّهمْ مِنْ قُریش» روایات خلفای دوازده‌گانه به صورت متضافر بلکه متواتر در صحیحین آمده است و غالباً می‌گویند پیامبر فرمود: همگی از قریش و البته برخی می‌گوید از «بنی هاشم».

در ادامه پیام این مرجع عالیقدر آمده است: یکی از ویژگی‌های جانشینان دوازده‌گانه، «عزت‌بخشی آنان به اسلام» است. چنانکه فرمود «لایزال الاسلام عزیزاً الی إثنی عشر خلیفة». تاریخ می‌گوید چنین دوازده خلیفه‌ای که به اسلام عزت بخشیدند، نه در خلفای اموی بوده و نه در خلفای بنی عباس! هر دو گروه، آن چنان رفتار نکردند که بتوانند ملاک عزت اسلام باشند، بلکه روی زمین را با خون افراد بی‌گناه رنگین کردند. زندان‌ها را به وسیله افراد بی‌گناه که وابستگان به خاندان اهل بیت(ع) بودند پر کردند.

آیت‌الله سبحانی عنوان کرد: اگر به طور بی‌طرفانه نظر به تاریخ افکنیم دوازده خلیفه‌ای که از امیر مؤمنان(ع) آغاز شده و با حضرت مهدی(عج) ختم می‌شود، خواهیم دید که مصداق بارز این روایات امیرمؤمنان و فرزندان یازده‌گانه اوست؛ البته وقت مجلس اجازه نمی‌دهد که درباره این خلفا به صورت گسترده عرض ادب کنیم؛ اما چون همایش به عنوان امام علی بن موسی الرضا(ع) برگزار شده است فقط نظر بزرگان اهل سنت را درباره این امام رئوف مطرح می‌کنیم.

وی ادامه داد: ابن حبّان از رجالیون اهل سنت بوده دو نوع رجالی دارد: ثقات و ضعاف، در بخش نخست هنگامی که نوبت به علی بن موسی الرضا(ع) می‌رسد، می‌گوید: این بزرگوار به وسیله مأمون مسموم شد، من هر موقع مشکلی پیدا می‌کردم به مرقد ایشان مشرف شده و نماز می‌گزاردم و از خداوند متعال حاجات خود را می‌خواستم و اتفاقاً برآورده می‌شد و من کراراً این را انجام داده‌ام. «واقدی» یکی از نویسندگان تاریخ در قرن سوم اسلامی است، می‌گوید: «کان یفتی بمسجد رسول الله وهو إبن نیّفٍ وعشرین سنةٍ». علی بن موسی الرضا(ع) در مسجد رسول خدا در حالی که بیست و چند ساله بود به مسائل دینی و عقیدتی پاسخ می‌گفت؛ از نظر تاریخ بخشی از این سال‌ها در زمان حیات والد بزرگوار او بوده است.

در بخش دیگری از پیام آیت‌الله سبحانی آمده است: تا اینجا توانستیم شأن و موقعیت علی بن موسی الرضا(ع) را در آینه افکار دیگران مطالعه کنیم. اکنون وقت آن رسیده درباره موضوع این همایش «عدالت برای همه، ظلم به هیچ کس» به صورت موجز سخن بگوییم.ستم‌زدایی از چهره امت‌ها شیوه تمام پیامبران است که پیوسته در کنار مستضعفان بودند و امیر مؤمنان انگیزه شرط پذیرش بیعت مهاجر و انصار را در مرحله چهارم ستم‌زدایی معرفی می‌کند.

این مرجع عالیقدر افزود: آنگاه که ستم بزرگ و چشمگیر باشد اهل معرفت و کمال با آن مبارزه می‌کنند ولی اگر ستم جزئی و چشمگیر نباشد، از آن صرف نظر می‌کنند. ولی امام هشتم کوچک‌ترین ستم را پذیرا نبود؛ روزی وارد خانه شد و دید برخی از کارگران مشغول کارند اما کارگری در گوشه‌ای نشسته دست از کار کشیده است، علت را جویا شدند گفتند آنچه به او می‌دهیم راضی نمی‌شود. فرمود: مگر اجرت او را معین نکرده‌اید؟! گفتند نه. امام برآشفت و آنان را توبیخ کرد که نباید چنین کاری کرده باشید. سپس فرمود: اگر اجرت کارگر را تعیین کنید ولی چیز مختصری بیفزایید او سپاسگزار می‌شود ولی اگر معین نکنید و دو برابر اجرت هم به او بدهید او نگران می‌شود و تصور می‌کند که حق او را ادا نکرده‌اید.

در ادامه پیام این مرجع عالیقدر آمده است: صدوق در کتاب عیون اخبار الرضا می‌نویسد که ابراهیم بن محمد همدانی می‌گوید: از حضرت رضا شنیدم که فرمود «من أحب عاصیاً فهو عاص رو مَنْ أحبَّ مُطیعاً فهو مُطیع ومَنْ أعان ظالماً فهو ظالم ومَنْ خَذَلَ عادلاً فهو ظالم، آن کس که گنه‌کار را دوست بدارد خود گنهکار است، آن کس که انسان فرمانبردار را دوست بدارد او خود فرمانبردار است و آنکس که ظالم را کمک کند او خود ظالم است. آن کس که عادلی را خوار کند او خود ظالم است. در این مورد فرقی بین اولاد رسول و غیره نیست».

وی خاطرنشان کرد: در پایان از متولی محترم آستان قدس رضوی برای برگزاری چنین مجلسی تشکر می‌کنم و همچنین از بنیانگذار این همایش، مرحوم آیت‌الله طبسی که خاطر او عزیز و رضوان خدا را برای او خواهانیم؛ مسلماً او نیز بهره‌ای از ثواب این همایش دارد.

گفتنی است؛ پنجمین همایش جهانی حضرت رضا(ع) با شعار «عدالت برای همه، ظلم به هیچ‌کس» با حضور اندیشمندان ایرانی و بین المللی از امروز، به مدت 2 روز در مشهد برپا شده است که همزمان با آن 20 نشست تخصصی نیز برگزار می‌شود.

انتهای پیام/282/+