سبک زندگی| فرهنگ ایرانی اسلامی درباره چشم و همچشمی در خانواده چه دیدگاهی دارد؟
آنطور که روانشناسان میگویند حدود ۳۰ درصد طلاقهای کشور به دلیل چشم و همچشمی اتفاق میافتد؛ چیزی که هم دین آن را مردود دانسته و هم فرهنگ ایرانی ما، چون در تاریخ نمونههای زیادی از رضایتمندی مردم ایران به داشتههای خود ثبت شده است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، شاید خیلیها معتقد باشند که چشم و همچشمی یک خصلت زنانه است اما بپذیرید که گاهی اوقات مردها در زمینه چشم و همچشمی گوی سبقت را از خانمها میربایند. درواقع چشم و همچشمی از دیدن یک تابلو در خانه همسایه و تلاش بیمورد برای تهیه چیزی شبیه به آن شروع میشود و تا اصرار برای خرید فلان ویلا و اتومبیل، آن هم برای کمنیاوردن پیش دوست و آشنا ادامه پیدا میکند. گاهی اوقات این موضوع آنقدر در خانواده ریشه میدواند که آرامش و آسایش روحی و جسمی همه اعضای خانه را به هم میریزد. شاید باورتان نشود اما بررسیها نشان میدهند 30 درصد از مسائل دادگاههای خانواده به نوعی با موضوع چشم و همچشمی ارتباط دارند و اگر کنترل نشوند معلوم نیست چه بلایی سر خانواده میآید. پس تا این سیل خانهبرانداز به جان خانه و زندگی ما نیفتاده چشم خود را به داشتههای دیگران ببندیم و به زندگی خومان قانع باشیم.
خبرگزاری تسنیم در گفتوگو با دکتر طاهره محسنی، استاد دانشگاه و کارشناس خانواده، به بررسی رویکرد سبک زندگی ایرانی اسلامی به موضوع «چشم و همچشمی» و خطرات این خصلت خانمانبرانداز پرداخته است.
ریشه چشم و همچشمی کجاست؟
یکی از خصلتهایی که گاهی اساس زندگی خانوادگی را تهدید میکند، موضوع چشم و همچشمی است. اصولاً میخواهیم بدانیم این صفت از کجا و به چه دلیلی در انسان وجود دارد و چرا بعضی مردم بیشتر از دیگران در این زمینه آسیبپذیرتر میشوند؟
صفت چشم و همچشمی یک صفت ناپسند به حساب میآید اما خوب است بدانیم که همین صفت از غریزه الگوگیری و الگوپذیری ما انسانها سرچشمه گرفته است. به عبارت دیگر همه ما به طور طبیعی و ذاتی، غریزه الگو گرفتن از دیگران و محیط اطراف خود را داریم اما وقتی این غریزه را آزاد گذاشته و به سمت بدیها میل پیدا کنیم، باید شاهد شکل گرفتن و رشد خصلت ناپسند چشم و همچشمی در خودمان باشیم.
تکبری که ریشه زندگی را میزند
همین خصلت در زن یا مرد گاهی به اندازهای رشد میکند که زندگی را به مخاطره میکشاند. برای کنترل و مقابله با این خصلت آزاردهنده چه باید کرد؟
یک راهکار خوب برای جلوگیری از تقویت و رشد دادن این خصلت در زن یا شوهر این است که همسر خود را که دارای این صفت است به این موضوع متوجه کنیم که چشم و همچشمی یک صفت شیطانی است که انسان به اشتباه از آن تبعیت میکند.
شیطان مأمور شد بر انسان سجده کرده و او را به عنوان خلیفه خدا روی زمین بپذیرد اما او تکبر کرد و با این استدلال که از آتش آفریده شده و از موجودی که از خاک و گل خشک ساخته شده برتر است، از اطاعت خدا سرباز زد و به انسان سجده نکرد. به این ترتیب میخواست برتری خود را به رخ همه بکشد.
این در حالی است که او میدانست آدمی برتری دیگری دارد که با تعلیم اسماء الهی به وجود آمده و در این حوزه او بر انسان برتری ندارد. به هر حال این نوع تکبر در شیطان که از سمت او به انسان تلقین میشود، یکی از زمینههای چشم و همچشمی است. به عبارت دیگر زن یا شوهری که مدام به زندگی دیگران چشم میدوزند و میخواهند حتی با زحمت فراوان امکاناتی را فراهم کنند، تکبری دارند که چشم و همچشمی را ایجاد میکند و آنها را به دردسر میاندازد.
وقتی زندگی به باد میرود
با این توضیحات راههای زیادی وجود دارد که زن و شوهر میتوانند با طی کردن آنها اساس خانواده خود را به باد بدهند. یکی از این راهها چشم و همچشی است.
همین طور است، یکی از راههای خراب کردن زندگی خانواده این است که زن یا شوهر به جای اینکه به داشتههای خود راضی باشد و چشمش به جای دویدن در پی دارایی دیگران، سرگرم دیدن زیباییهای موجود در خانه باشد، سر به هوایی کند و با حرص و ولع به جان زندگیاش بیفتد تا همه چیز را نو کند و بزرگترین خانه و بالاترین مدل اتومبیل را بخرد که مبادا داشتههایش از دوست و آشنا کمتر باشد.
همین چشم و همچشمی کفایت میکند تا طعم شیرین زندگی به کام زن و شوهر چنان تلخ شود که هیچکدام توان و علاقه ادامه مشترک با درآمد موجود را نداشته باشند.
مخالفت فرهنگ ایرانی اسلامی با چشم داشتن به زندگی دیگران
جایگاه این خصلت ناپسند در سبک زندگی ایرانی اسلامی ما کجاست؟
آنطور که روانشناسان میگویند حدود 30 درصد طلاقهای کشور به دلیل چشم و همچشمی و رقابتهای بیپایه و اساس اتفاق میافتد؛ چیزی که هم دین آن را مردود دانسته و هم فرهنگ ایرانی ما، چون در تاریخ نمونههای زیادی از صفت اکتفا کردن و رضایتمندی مردم ایران به داشتههای خود ثبت شده است.
بنابراین کسی که میخواهد اساس خانوادهاش حفظ شود باید به طور کلی از رقابت کردن برای به دست آوردن مال و ثروت بیشتر پرهیز کند چراکه درآمد زن و شوهر هر اندازه هم که زیاد باشد، باز خانوادههای ثروتمندتری هستند که مساحت خانهشان بیشتر یا مدل اتومبیلشان بالاتر باشد.
درواقع طبق فرامین دینی زن یا مرد حق ندارند بر سر رقابت ناسالم با دیگران، یکدیگر را حرص بدهند که مبادا چیزی از دیگری کم بیاورد. به عنوان مثال مردی به همسرش فشار بیاورد که چند رنگ غذا و پیشغذا درست کند که مبادا جلوی همکار یا دوستش کم بیاورد یا خانمی سر ماجرای چشم و همچشمی از همسرش بخواهد از هر راهی که میتواند پول مورد نیازش را تأمین کند.
انتهای پیام/