چالش‌های درونی‌سازی ارزشها در کودکان و نوجوانان
میزگرد تحول نظام ارزشها در کودکان و نوجوانان با اشاره به ارائه الگوی آموزش فاطمی برای تعلیم و تربیت کشور، چالش‌های درونی‌سازی ارزشها در کودکان و نوجوانان را مورد بررسی قرار داد.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، میزگرد پیش‌نیاز‌ها و چالش‌ها در شکل‌گیری و تحول نظام ارزشها در کودکان و نوجوانان امروز در همایش ملی "آموزش و پرورش ارزشها در دوره دبستان و پیش‌دبستان" در دانشکده رفاه برگزار شد.
عباسعلی شاملی؛ عضو هیئت علمی گروه اخلاق و روانشناسی جامعه المصطفی در این میزگرد اظهار کرد: تعلیم و تربیت ارزشها با سه دید می‌تواند در کنار تعلیم و تربیت اخلاقی باشد یعنی همان تعلیم و تربیت اخلاقی باشد، مکمل یا جایگزین آن شود.
وی افزود: دیدگاه لیبرال دموکراتیک غرب معتقد به ارزش‌های زیربنایی نشئت گرفته از لیبرالیسم است که بر عقلانیت و اخلاق به دست آمده از استدلال، احترام به عقاید گونان، بی‌طرفی و پرهیز از القای نظام ارزشی خاص به کودکان، اصل تساوی حیثیت، حرمت و استفاده از فرصت‌ها برای تمام شهروندان تاکید دارد.
آموزش متون دینی در مدارس
شاملی افزود: رویکرد دوم منش‌گرایی یا شاخص شخصیت است؛ این رویکرد معتقد است که تعلیم و تربیت ارزشها باید به رشد و شکل‌گیری منش بیانجامد، شهروندان هر جامعه‌ای باید یک شاخص شخصیت ویژه داشته باشند و دانش‌آموزان را باید در سه بعد شناختی، عاطفی و رفتاری به گونه‌ای پرورش داد که خوب را بشناسند، به آن متمایل و در رفتار به آن پایبند باشند همچنین بر ضرورت آموزش متون دینی در مدارس تاکید دارد.
پرهیز از تحمیل نظام ارزشی به دانش‌آموزان
عضو هیئت علمی گروه اخلاق و روانشناسی جامعه المصطفی با اشاره به رویکرد فردگرایی افراطی گفت: در این رویکرد بر نسبیت و فردی بودن ارزش‌های اخلاقی تاکید می‌شود و پیروان آن معتقدند نباید نظام ارزشی خاصی را به دانش‌آموزان تحمیل کرد، فرد می‌تواند نظام‌های ارزشی چند گانه‌ای را براساس مقتضیات داشته باشد و مربیان باید فضایی را ایجاد کنند تا دانش‌آموزان آزادانه نظام ارزشی خود را شناسایی و شکل دهند.
وی افزود: خاستگاه اصلی این دیدگاه دموکراسی و پرهیز از القا و تهدید است. عناصر کلیدی آن تمرکز بر حق انتخاب سبک زندگی، خودباوری، حفظ حق اظهار نظر حتی در مورد ارزشها و تلاش برای شکوفایی توانش‌های فردی است؛ همچنین دانش‌آموزان حق آزادی در اظهار نظر و سکوت در مدارس را دارند.
ارائه الگوی آموزش و پرورش فاطمی
عضو هیئت علمی گروه اخلاق و روانشناسی جامعه المصطفی گفت: ما برای جامعه خود الگوی آموزش و پرورش فاطمی را عرضه کرده‌ایم.
همچنین سید احمد رهنمایی؛ دکترای فلسفه تعلیم و تربیت و عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، در این میزگرد درباره راهکارها و روش‌های شکوفایی ارزشها گفت: بخش زیادی از ارزشها از طریق فطرت در وجود انسان نهادینه شده است، درونی‌سازی ارزشها یعنی زمینه‌ای برای التزام به ارزشها در رفتار ایجاد شود.
وی افزود: هرم سه بعدی روان انسان را آیت‌الله مصباح یزدی ابداع کرده‌اند؛ انسان سه بعد بینش، گرایش و کنش را دارد که ابعاد سه‌گانه اصلی او هستند، آیت‌الله مصباح در کتاب اخلاق در قرآن گفتند، این سه بعد را در یک هرم در نظر بگیرید که در رأس آن بینش یعنی منشا تمام ابعاد انسان قرار دارد و در قاعده آن گرایش و کنش است.
3 راهبرد برای درونی سازی ارزشها
رهنمایی عنوان کرد: برای درونی‌سازی ارزشها باید به سه راهبرد اساسی شناختی، گرایشی و رفتاری مجهز شویم و به کودکان و نوجوانان الزام بر نفس را آموزش بدهیم یعنی فرد خود را ملزم کند تا حتما ارزشها را انجام دهد.
دکترای فلسفه تعلیم و تربیت و عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ادامه داد: کودک و نوجوانی که تحت نظارت و تربیت ما قرار دارد یا چیزی را نمی‌داند یا می‌داند و غفلت می‌کند یا اینکه نمی‌تواند. برای فردی که نمی‌داند باید جهل را برطرف کرد، برای فردی که غافل است باید غفلت‌زدایی کنیم و فردی را که ناتوان است باید راهنمایی کنیم.
همچنین محمدجواد زارعان؛ رئیس انجمن تعلیم و تربیت اسلامی حوزه‌های علمیه درباره آسیب شناسی تعلیم و تربیت ارزشها بیان کرد: ارزشها در فرهنگ ما جای دارد اما یکی از نکات کلیدی فرهنگ غرب این است که انسان را بریده از گذشته و بی‌خیال نسبت به آینده تربیت کند و تاکید بر این است که حال را دریاب.
وی افزود: در نگاه انسان‌مداری، منشا ارزش انسان است و سبک زندگی غربی یک سبک زندگی خصوصی است به گونه‌ای که به هیچ کسی ارتباطی ندارد که من چگونه زندگی می‌کنم؛ البته آسیب‌هایی را به همراه دارد از جمله انسانی شدن و مادی شدن، فرد محور شدن ارزشها و منع آموزش ارزشها.
رییس انجمن تعلیم و تربیت اسلامی حوزه‌های علمیه گفت: بر خلاف صحبت‌های آقای حداد عادل، معتقدم که حوزه‌های علمیه در بحث تربیت کودکان و نوجوانان مؤثر بودند.
انتهای پیام/
