خصوصیسازی بانک بینالمللی آذربایجان در دستور کار علیاف
در حالی که عملکرد مالی بانک بینالمللی آذربایجان به طور قابلتوجهی بدتر نشده و حتی این موسسه مالی همچنان سودآور عمل میکند، تغییر ناگهانی تصمیم دولت آذربایجان برای خصوصیسازی این بانک پرسشهایی را ایجاد میکند.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم به نقل از رسانههای جمهوری آذربایجان، در 31 اوت، الهام علیاف رئیسجمهور آذربایجان فرمانی را امضا کرد که بر اساس آن فهرست شرکتهای دولتی این کشور که سرمایهگذاری خصوصی برای آنها در نظر گرفته شده است، تأیید شد.
در این لیست 8 شرکت دولتی وجود دارد. هدف اصلی دولت آذربایجان از این خصوصیسازی، جذب سرمایههای خارجی به این کشور است. نباید فراموش کرد که بسیاری از سازمانهای بینالمللی از دولت آذربایجان میخواهند که شرکتهای دولتی را بر اساس اینکه موقعیت هژمونیک در بازار دارند، خصوصی کند.
از این دستور علی اف مشخص میشود که اولین شرکت خصوصیسازی شده، بانک بینالمللی آذربایجان است. در حال حاضر داراییهای این بانک 11.7 میلیارد منات است و بزرگترین بانک این کشور از نظر دارایی است. 26 درصد از کل داراییهای بخش بانکی تنها متعلق به بانک بینالمللی است. سبد وام این موسسه مالی بیش از 4 میلیارد منات است. سپردهای به مبلغ 8.5 میلیارد منات در بانک بینالمللی آذربایجان نگهداری میشود. این بانک سال گذشته را با 254 میلیون منات سود خالص به پایان رساند و برخلاف سایر شرکتهای دولتی آذربایجان، درآمدی را به بودجه این کشور وارد کرد.
از بیانیه اتاق محاسبات مشخص شده است که سال گذشته شرکتهایی که سهام آنها در اختیار دولت آذربایجان است 130 میلیون منات به بودجه پرداخت کردند. 120 میلیون منات (92 درصد) این وجوه تنها توسط بانک بینالمللی آذربایجان پرداخت شده است.
تلاشهای قبلی برای خصوصیسازی
دستور مورد بحث، اولین ابتکار باکو برای گشایش بانک بینالمللی آذربایجان برای خصوصیسازی نیست. در سال 2015، زمانی که اقتصاد آذربایجان روزهای سختی را سپری میکرد، رئیسجمهور این کشور فرمانی را در این باره امضا کرد. این فرمان شامل اقداماتی برای بهبود سهام دولتی شرکت سهامی باز بانک بینالمللی آذربایجان در ارتباط با آمادهسازی برای خصوصیسازی بود.
در این فرمان که 8 سال پیش امضا شد، آمده بود: در سالهای اخیر اشتباهات صورت گرفته در سیاستهای مدیریتی و سرمایهگذاری- اعتباری بانک از جمله تأمین مالی پروژههای سرمایهگذاری پر ریسک با بازدهی پایین، منجر به وخامت وضعیت مالی بانک، افزایش داراییهای مشکلدار و کاهش نقدینگی بانک شده است.
در سند امضا شده قرار بود طی 6 ماه برنامه اقدامات مربوط به خصوصیسازی بانک تهیه و تقدیم رئیسجمهور آذربایجان شود. اما عادی شدن نسبی وضعیت اقتصاد این کشور به دلیل افزایش قیمت نفت در دوره بعد، موضوع خصوصیسازی بانکها را نیز از دستور کار خارج کرد. در آن زمان مسائل جنجالی مربوط به بانک بینالمللی آذربایجان فاش شد.
جهانگیر حاجیاف، رئیس سابق این بانک و 7 نفر دیگر به اتهام اختلاس، سوء استفاده از قدرت و کلاهبرداری به دادگاه معرفی شدند. در سال 2016، رئیس سابق به 15 سال زندان محکوم شد.
گزارش شده است که رسوایی این فساد بیش از 6 میلیارد منات به بانک بینالمللی آذربایجان خسارت وارد کرده است. بعدها این خسارت از محل اعتبارات دولتی پرداخت شد.
با انتقال پرتفوی آسیبدیده و پرریسک بانک به شرکت سهامی آگرارکردیت، شاخصهای مالی بانک بینالمللی آذربایجان شروع به عادی شدن کرد.
اظهارات متناقض درباره خصوصیسازی
همانطور که گفته شد، دولت آذربایجان در سالهای گذشته با بدتر شدن وضعیت اقتصادی، خصوصیسازی بانک بینالمللی را مطرح کرد و با عادی شدن شاخصهای اقتصادی، این موضوع دوباره به حالت تعلیق درآمد. جالب است که در فوریه سال گذشته، رئیسجمهور الهام علیاف تصمیمی مبنی بر اصلاح فرمان 2015 را امضا کرد. در تصمیم جدید، احکام خصوصیسازی بانکها از این مصوبه حذف شد.
ماه فوریه امسال مسئولان دولتی آذربایجان اعلام کردند که خصوصیسازی بانک بینالمللی آذربایجان در دستور کار نیست. در آن زمان متین عیناللهاف، رئیس سرویس دولتی امور املاک و مستغلات وزارت اقتصاد آذربایجان در گفتگو با مطبوعات اظهار داشت: خصوصیسازی بانک بینالمللی آذربایجان در حال حاضر در دستور کار نیست. بانک بینالمللی آذربایجان در چند سال گذشته سودآور عمل کرده و از محل سود به بودجه دولتی سود میپردازد. خصوصیسازی یک شرکت سودآور و یک بانک مهم سیستمی در این مرحله از نظر اقتصادی مهم نیست.
در حالی که عملکرد مالی بانک بینالمللی آذربایجان به طور قابلتوجهی بدتر نشده است و حتی این موسسه مالی همچنان سودآور عمل میکند. با این حال، تغییر ناگهانی تصمیم دولت آذربایجان برای خصوصیسازی این بانک پرسشهایی را ایجاد میکند.
خصوصیسازی چگونه میتواند انجام شود؟
اگرچه در سالهای گذشته بارها موضوع خصوصیسازی بانک بینالمللی آذربایجان مطرح شد، اما سازوکار رسمی خاصی در این زمینه اعلام نشد. با این حال، بیانیه مطبوعاتی خالد احدوف، که در حال حاضر دستیار رئیسجمهور در امور اجتماعی-اقتصادی است و رئیس هیئتمدیره بانک بینالمللی آذربایجان در سالهای 2016-2018 بود، ممکن است تا حدودی این موضوع را روشن کند.
خالد احدوف در مصاحبهای به رویترز گفت: بسیار مهم است که بتوانیم سازمانهای بینالمللی مانند شرکت مالی بینالمللی، بانک اروپایی بازسازی و توسعه و بانک توسعه آسیایی را در روند خصوصیسازی بانک مشارکت دهیم. با توجه به مشارکت بانک بینالمللی آذربایجان در پروژههای کلیدی دولتی، دولت آذربایجان به تدریج سهم خود را خواهد فروخت.
سالها پیش در سال 2009، خصوصیسازی یکی دیگر از بانکهای بزرگ آذربایجان یعنی بانک سرمایه به پایان رسید. اکنون سهامدار اصلی این بانک هلدینگ پاشا است.
انتهای پیام/