سفر وزیر خارجه ترکیه به عراق، ۲ هدف مهم فیدان و انتظارات بغداد

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، هاکان فیدان وزیر امور خارجه ترکیه در سفر به عراق، با بسیاری از مقامات سیاسی بغداد و اقلیم کردستان دیدار کرد.

هاکان فیدان که در دوران 8 ساله فعالیت خود به عنوان رئیس سرویس اطلاعاتی میت ترکیه، با بسیاری از مقامات سیاسی و امنیتی عراقی ارتباط برقرار کرده و حالا می خواهد از شبکه روابط خود، در مسیر دیپلماسی آشکار نیز استفاده کند.

او به دنبال فراهم آوردن مقدمات سفر رئیس جمهور ترکیه به عراق است و ظاهراً یکی از مهمترین موانع، موضوع اختلافات نفتی است.

ترکیه به خاطر صادرات و فروش غیرقانونی نفت عراق، در دادگاه حکمیت پاریس به پرداخت خسارت یک و نیم میلیارد دلاری محکوم شده و توقف صادرات نفت، ترکیه را از یک سود کلان چند میلیاردی محروم کرده است. با این وجود، شواهد نشان می دهد که اردوغان انتظار دارد که بغداد پیگیر دریافت خسارت یک و نیم میلیارد دلاری نباشد و اجازه دهد که باز هم صادرات نفت به سوی بندر جیهان ادامه پیدا کند.

دو هدف مهم فیدان در عراق

دیدارهای هاکان فیدان با وزیر امور خارجه، نخست وزیر، رئیس جمهور و بسیاری دیگر از مقامات شیعه، سنی و ترکمان در بغداد، به شکل جدی تحت تاثیر موضوع آب قرار گرفت.

او در دیدار با هر کدام از مقامات عراقی در بغداد، از آنها چنین گلایه ای شنید: کشاورزی عراق به خاطر سیاست آبی ترکیه آسیب دیده و لازم است در این مورد تجدیدنظر کنید. اما هاکان فیدان در همه این دیدارها، موضوع آب را با تعارفات دیپلماتیک فیصله داد و  بحث را به سوی دو موضوع دیگر برد.

فیدان در بغداد، آشکارا بر دو موضوع انگشت گذاشت که ظاهراً هر دو آنها مهمترین اهداف امنیتی و اقتصادی ترکیه در عراق هستند. او از عراقی ها خواست، اولاً به شکل رسمی پ.ک.ک را به عنوان یک گروه تروریستی معرفی کنند. دوم این که موانع موجود بر سر صادرات نفت را بردارند.

شواهد نشان می دهد که موضوع نفت ارزان عراق برای ترکیه، از هر مساله دیگری مهم تر است. تیم اردوغان، قبل از آن که هاکان فیدان به عراق برود، وزیر نفت عراق را به آنکارا دعوت کرد و سپس ارسلان بیرقدار وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه، همزمان با هاکان فیدان به اقلیم کردستان رفت تا هر جوری شده مشکل صادرات نفت حل شود.

هاکان فیدان علاوه بر دو هدف مذکور، به طور رسمی در دیدار با عبداللطیف رشید رئیس جمهور و شیاع السودانی نخست وزیر عراق، بر این مساله تاکید کرد که آنکارا انتظار دارد بخش مهمی از پروژه «جاده توسعه» در بندر فاو عراق، به پیمانکاران ترک واگذار شود.

دیدارهای فیدان در اربیل

شبکه تلویزیونی روداو که به نیچیروان بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق تعلق دارد، در پوشش خبری سفر هاکان فیدان به اربیل، بیش از هر موضوع دیگری، بر روی این مساله مانور داد که وزیر امور خارجه ترکیه، ترجیح داده بغداد را ترک کند و شب در اربیل بخوابد.

چنین به نظر می رسد که این مانور خبری، تلاشی است برای زدودن خاطرات امنیتی ترک ها از جریان کشته شدن افسر ارشد امنیتی ترکیه در یکی از رستوران های اربیل به دست یکی از عوامل پ.ک.ک.

هاکان فیدان وزیر امور خارجه ترکیه در اربیل، با مسعود بارزانی رهبر حزب دموکرات کردستان، نیچیروان بارزانی رئیس اقلیم، سران جبهه ترکمانی، مسرور بارزانی نخست وزیر، قباد طالبانی و رهبران دو حزب اسلامگرای اقلیم، دیدار کرد.

 فیدان، در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با مسرور بارزانی، پ.ک.ک را یک ویروس امنیتی خطرناک دانست و اعلام کرد که آنکارا، بغداد و اربیل، نباید اجازه دهند که این ویروس، به روابط سیاسی و اقتصادی لطمه بزند.

تلاش برای تقویت رابطه با سلیمانیه

از دید آگاهان و ناظران سیاسی در اقلیم کردستان عراق، این منطقه به دو بخش زرد و سبز تقسیم شده است. بخش زرد یعنی استان دهوک و اربیل در مجاورت مرز ترکیه و قلمرو حزب دموکرات کردستان به رهبری مسعود بارزانی رهبر حزب دموکرات کردستان است که رنگ غالب پرچم این حزب زرد است.

اما بخش سبز شامل استان های سلیمانیه و حلبچه در جوار مرز ایران، قلمرو حزب اتحادیه میهنی کردستان به رهبری بافل طالبانی است و اصلی ترین رنگ پرچم این حزب، سبز است.

حزب بارزانی خصومت دیرینه ای با پ.ک.ک دارد و عبدالله اوجالان، بارها از داخل زندان، اوصاف و سخنان بسیار تندی در مورد مسعود بارزانی به کار برده است. اما حزب اتحادیه میهنی، رفاقت دیرینه ای با اوجالان و گروه تحت امر او دارد و همین مساله باعث شده که دولت ترکیه با اتحادیه میهنی و سلیمانیه، اختلاف جدی پیدا کند.

مدتهاست که پروازهای ترکیه به سلیمانیه متوقف شده و دیروز در اربیل و در دیدار بین قباد طالبانی و هاکان فیدان، این مساله نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفت. خانواده طالبانی انتظار دارد که اردوغان، ممنوعیت پرواز بین سلیمانیه و  ترکیه را رفع کند اما ظاهراً هاکان فیدان به این درخواست، پاسخ روشنی نداده و بیشترین توجه او معطوف به مساله نفت بوده است.

دلشاد هورامی سخنگوی اقلیم کردستان عراق اعلام کرده که هاکان فیدان و ارسلان بیرقدار وزرای امور خارجه و انرژی ترکیه در دو دیدار با مسرور بارزانی، به طور ویژه بر روی مساله نفت گفتگو کرده و خواستار آن شده اند که هر چه زودتر، موانع فعلی برداشته شوند و یک بار دیگر، نفت از اقلیم کردستان عراق به بندر جیهان ترکیه فرستاده شود.

پیداست که این موضوع برای ترکیه اهمیت حیاتی دارد و توافق بر سر این موضوع، می تواند بر زمان بندی سفر اردوغان به عراق نیز اثر بگذارد.

گفته می شود که مدتهاست، سفر اردوغان به بغداد، به خاطر موضوع نفت معلق مانده و او اعلام کرده، ترجیح می دهد زمانی به عراق سفر کند که مساله نفت حل شده باشد. البته این موضوع روشن نیست که آیا اردوغان در صورت انجام سفر مزبور، به اربیل نیز خواهد رفت یا ترجیح می دهد فقط با مقامات بغداد دیدار کند. اما در هر صورت، شواهد فعلی نشان می دهد که بازار مصرف عراق و منابع انرژی این کشور، از دید ترکیه یک لقمه چرب و نرم است و آنکارا نمی تواند از منافع و مواهب توسعه رابطه با این کشور بگذرد.  

انتهای پیام/