نگاه سیاسی اردوغان به انرژی؛ آیا در ترکیه چشمه‌های نفتی خواهد جوشید؟بخش پایانی

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، در بخش پیشین، به این موضوع اشاره کردیم که هزینه سنگین واردات انرژی، بزرگترین پاشنه آشیل در توسعه اقتصادی ترکیه است. ترکیه در سال 2022 میلادی با پرداخت 97 میلیارد دلار برای واردات انرژی، یک رکورد جدید در تورم و بحران اقتصادی ثبت کرد و شهروندان در شرایط بسیاری دشواری قرار گرفتند.

این در حالی است که رقم مذکور، معادل نیمی از کل بودجه ترکیه در سال گذشته بوده است!

در این بخش از مطلب، به این موضوع اشاره می کنیم که چرا موضوع اکتشاف و استخراج نفت و گاز در ترکیه به یک موضوع سیاسی و حزبی تبدیل شده است.

دستیابی به نفت و گاز ارزان، رسیدن به خودکفایی در تولید منابع انرژی و تلاش برای تبدیل ترکیه به بزرگترین هاب ترانزیت انرژی در منطقه، از مهمترین شعارهای تیم اردوغان در چند سال گذشته بوده است. اما این شعارها هیچگاه محقق نشده اند و هزینه های واردات انرژی برای مردم ترکیه به ارقام بی سابقه و خیره کننده رسیده است.

بررسی اخبار مربوط به اکتشاف نفت و گاز، نشان می دهد که دولت برآمده از حزب عدالت و توسعه در ترکیه تلاش کرده تا از این موضوع به عنوان یک اهرم سیاسی ملی گرایانه و تهییج فضای حماسی استفاده کند. این در حالی است که بسیاری از پروژه های دولت برآمده از حزب عدالت و توسعه برای اکتشاف و استخراج نفت و گاز، فاقد توجیه اقتصادی هستند.

واقعاً در ترکیه، نفت فواره می زند؟

این روزها در اغلب روزنامه ها و رسانه های دیداری و شنیداری ترکیه، شاهد انتشار اخبار گسترده ای درباره استخراج نفت و گاز در ترکیه هستیم. حالا تیترهایی همچون «ترکیه بر دریای نفت ایستاده» و «هر جا را بیل می زنیم، نفت فواره می زند» در روزنامه های وابسته به حزب حاکم ترکیه، کاملاً عادی شده و خبر جدیدی به شمار نمی آیند!

اما نکته ظریف ماجرا اینجاست که روز به روز در ترکیه، گاز طبیعی، برق، نفت، بنزین و گازوئیل، گران و گران تر می شود و هیچ افق روشنی در مورد استخراج نفت ملی وجود ندارد. به عبارتی روشن، رسانه های نزدیک به حزب عدالت و توسعه اخباری درباره کشف نفت و گاز در این کشور منتشر کرده اند که اگر قرار بود دربردارنده واقعیت عینی باشند، ترکیه به جایی می رسید که می توانست علاوه بر رسیدن به خودکفایی، به کشورهای دیگری نفت و گاز صادر کند.

در دو سال گذشته، بسیاری از روزنامه ها و شبکه های تلویزیونی تحت امر آکپارتی در ترکیه، گزارش هایی درباره استخراج نفت در شرناخ، حکاری، دیاربکر و آدانا منتشر کرده و بارها مدعی شده اند که ترکیه ظرف مدتی کوتاه، در زمینه تامین منابع انرژی به خودکفایی می رسد.

در آخرین نمونه، رسانه های آکپارتی اعلام کردند که در کوهستان گابار در استان کردنشین شرناخ، دریایی از نفت کشف شده است. آنان مدعی شدند که به مدت 30 سال تمام، به خاطر حضور نیروهای گروه تروریستی پ.ک.ک در این منطقه، امکان استخراج نفت وجود نداشته اما حالا با زمین گیر شدن پ.ک.ک و کشته شدن فرماندهان آن با شلیک های پهپادی، مانعی برای استخراج نفت وجود ندارد.

یکی از نمایندگان پارلمان ترکیه به نام صالح اوزون که معاون رهبر حزب دموکرات و نماینده مردم ازمیر است، به منظور بررسی صحت اکتشاف نفت به کوهستنان گابار سفر کرد.

او مشاهدات خود را در گزارشی با عنوان «آن چه در گابار دیدم»، در اختیار روزنامه گذاشته و گفته است: «ارزیابی هایی که درباره استخراج نفت در گابار منتشر شده، از جانب مقامات دولتی بوده و بار علمی ندارد. از آنجایی که هیچ گزارش کارشناسی مستقلی در این زمینه وجود ندارد، لازم است گروهی از متخصصین بی طرف و حرفه ای به گابار بروند و با ارائه یک گزارش مستقل دقیق، به ما بگویند که آیا بر اساس تخمین های آنها در مورد حجم منابع، ادامه اکتشاف مقرون به صرفه است یا نه؟»

این نماینده پارلمان ترکیه، همچنین به این اشاره کرده که اکتشاف نفت در کوهستان گابار، عملاً به خوراک تبلیغاتی کمپین انتخابات اردوغان تبدیل شد و اردوغان با این ترفند، یک بحث داغ به راه انداخت. اما اطلاعات علمی و واقعی در اختیار مردم نگذاشت و با وجود سپری شدن 3 ماه از اظهارات اردوغان، هنوز هم سازمان‌ های غیردولتی و دانشگاه‌ ها منتظر یک مطالعه جامع در مورد منطقه اکتشافی گابار هستند.

صالح اوزون در مورد اکتشاف و استخراج نفت، بر یک موضوع علمی و بنیادین انگشت گذاشته که در واقع رکن اصلی کلی سیاست استخراج نفت و گاز را تشکیل می دهد. این رکن اصلی و بنیادین، مربوط به هزینه های اکتشاف و استخراج است. به این معنی که در بحث انرژی، چیزی که اهمیت دارد، هزینه تمام شده و حجم ذخایر است. بر این مبنا، اگر در یک میدان، مقادیری نفت یا گاز کشف شود اما هزینه اکتشاف و استخراج آن، از هزینه واردات انرژی بالاتر باشد، در این صورت عمل استخراج، مطلقاً مقرون به صرفه نیست و توجیه اقتصادی ندارد.

نماینده پارلمان ترکیه در مورد تبلیغات گسترده حزب حاکم این کشور درباره اکتشاف و استخراج نفت در کوهستان گابار، به این اشاره کرده که به خاطر شرایط سخت جغرافیایی و مسیر کوهستانی، بخش قابل توجهی از هزینه های تحقیقاتی در این منطقه، بالاتر از حد معقول هستند.

این همان اتفاقی است که در دریای سیاه نیز روی داده و شواهد نشان می دهد که اولاً مقدار ذخیره گازی کشف شده در دریای سیاه، در مقایسه با میزان نیاز سالانه ترکیه بسیار ناچیز است و دوم این که هزینه لوله گذاری و استخراج، حتی از گاز وارداتی نیز بالاتر خواهد بود.

پایگاه خبری haberalternatif ترکیه اعلام کرده که انتشار اخباری مبنی بر اکتشاف نفت و گاز طبیعی در رسانه های دولتی، یک حربه انتخاباتی است و به عنوان ماشین تبلیغاتی حزب عدالت و توسعه عمل می کند.

همچنین احمد آکین معاون رهبر حزب جمهوری خلق، اعلام کرد که در یک سال گذشته، هر گاه قیمت گاز و بنزین در ترکیه بالا رفته، رسانه های حزب حاکم، اخبار و گزارش های جدیدی درباره اکتشاف نفت و گاز منتشر کرده اند تا ذهن شهروندان را با این مُسکن سیاسی آرام کنند!

او همچنین به رانت های عظیم توزیع محصولات نفتی در ترکیه اشاره کرده و گفته: قیمت نفت برنت که تعیین کننده قیمت سوخت است، از 14 می 12 درصد کاهش یافته، اما قیمت سوخت در ترکیه 21 درصد افزایش یافته است!

پادشاهان ترکیه، شب و روز به دنبال استخراج گاز

فعالیت گسترده کشتی های ویژه اکتشافی و حفاری ترکیه در شرق مدیترانه، یکی دیگر از شوها و اقدامات تبلیغاتی مداوم دولت ترکیه است.

به دستور اردوغان، تاکنون 4 فروند کشی مخصوص اکتشاف و حفاری خریداری شده اند تا در شرق مدیترانه و به ویژه در سواحل قبرس، به دنبال گاز بگردند. اردوغان دستور داده بر این کشتی ها چنین اسم هایی بگذارند: قانونی، عبدالحمید، یاووز، پیری رئیس و فاتح.

پس زمینه تاریخی این اسامی چنین است: سلطان سلیمان قانونیف سلطان عبدالحمید ثانیف سلطان محمد فاتح و سلطان سلیم یاووز، 4 پادشاه مشهور تاریخ امپراتوری عثمانی بودند و نام پیری رئیس نیز به عنوان مشهورترین دریاسالار تاریخ عثمانی، ثبت شده است. 3 سال از آغاز فعالیت این کشتی های گرانقیمت سپری شده اما هیچکدام از آنها، هنوز میدان ارزشمندی برای استخراج پیدا نکرده اند.

اطلاعات روشنی درباره هزینه های سنگین فعالیت کشتی های اکتشافی و حفاری ترکیه در شرق مدیترانه و دریای سیاه در دست نیست، اما شواهد نشان دهنده این است که این کشتی ها، پیش از آن که کارکرد اکتشافی داشته باشند، تبدیل به ابزار تبلیغاتی و حزبی شده اند.

انتهای پیام/