سافت بانک ژاپن در خلیج فارس
سافت بانک کشور ژاپن در خصوص سرمایه گذاری خود در کشورهای عربی خلیج فارس شرایط نامطلوبی را به ثبت رسانده، به گونه ای که سه ماه آوریل تا ژوئن ۲۰۲۲، ضرر ۲۳.۱ میلیارد دلاری را اعلام کرد.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم،کشورهای نفت خیز خلیج فارس در حال تغییر مکان و حوزه سرمایه گذاری هستند و در این چارچوب، گام هایی جهت پیوند با بخش مالی و فناوری بین المللی برداشته اند. یکی از شرکت‌های مدنظر کشورهای خلیج فارس، هلدینگ خوشه ای سافت بانک ژاپن است که به عنوان یکی از بزرگترین سرمایه گذاران فناوری دنیا در حوزه‌هایی از جمله خدمات موبایل، اینترنت، انرژی، رباتیک، و تجارت فعالیت دارد. این هلدینگ با بسیاری از شرکت‌های بزرگ دنیا همکاری گسترده و سرمایه گذاری مشترک انجام داده و در دهه اخیر تقویت رابطه با دولت‌های خلیج فارس در دستور کار قرار داده است.
تأسیس «فاند ویژن»
سافت بانک در سال 2017، صندوق «فاند ویژن[1]»، بزرگترین صندوق سرمایه گذاری دنیا را با حمایت عربستان سعودی، شرکت توسعه مبادله امارات، اپل، کوالکام، فاکسکان و شارپ تأسیس کرد. این صندوق با بیش از 100 میلیارد دلار سرمایه، بزرگترین صندوق سرمایه گذاری متمرکز بر فناوری در جهان است. در این نهاد مالی، سهم صندوق سرمایه‌گذاری عمومی[2] عربستان 45 میلیارد دلار از 100 میلیارد دلار است و در رتبه اول قرار دارد. سهم سافت بانک 28 میلیارد دلار و سهم شرکت توسعه مبادله امارات 15 میلیارد دلار است. روی هم رفته این دو کشور خلیج فارس 60 میلیارد دلار از سهم 100 میلیارد دلاری این صندوق را در اختیار دارند. همچنین این صندوق به شدت تحت پیشیتانی صندوق‌های ثروت ملی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس[3] قرار دارد. در سال 2019، « فاند ویژن 2» تأسیس شد، اما عربستان سعودی و امارات و هیچ کشوری از خلیج فارس در صندوق دوم سرمایه گذار نبود. کل ارزش سرمایه گذاری هر دو صندوق حدود 154 میلیارد دلار برآورد شده است.
ابعاد سرمایه گذاری سافت بانک در خلیج فارس
مدیران آسیا شرقی با تأسیس «فاند ویژن» نگاه خود را معطوف به آسیا کردند. شرکت مبادله ابوظبی در سال 2022 در تلاش برای خرید 3 میلیارد دلار سهام سرمایه‌گذاری فورترس[4] از شرکت مادر سافت بانک بود. سرمایه گذاری اولیه بر روی برندهای بایت دانس[5]، وبگاه ویدئویی کامئو[6]،ای‌‌‌فیشری[7]، اویو رومرز[8]، اوبر تکنالوجیز اینک[9]، وی‌ورک[10] صورت گرفت. فناوری های نوظهور، استارت آپ های در بخش املاک، خرده فروشی و حمل و نقل، انرژی خورشیدی از جمله حوزه سرمایه گذاری سافت بانک و کشورهای عربستان و امارات است. عربستان امیدوار بود که به عنوان بخشی از تنوع اقتصادی و همچنین در برنامه‌های آینده نگر خود برای شهر نئوم، از سهام فاند ویژن در بسیاری از شرکت‌های زیرساختی و فناوری‌های پیشرفته در سطح محلی استفاده کند. همچنین هدف اصلی سافت بانک در عربستان سعودی سرمایه گذاری ساخت بزرگترین نیروگاه خورشیدی جهان است که برآود اولیه ظرفیت تولید حداکثر 200 گیگاوات تا سال 2030 است. استارت آپ کیپوتی و سافت بانک 415 میلیون دلار برای آشپزخانه اشتراکی ویژه برای ارسال آنلاین غذا در امارات سرمایه گذاری کردند.
شرکت Amea Power دبی که در زمینه انرژی تجدیدپذیر فعال است، قرار داد سرمایه‌گذاری 75 میلیون دلاری با گروه سافت بانک ژاپن را امضا کرد. همچنین شرکت مبادله امارات قصد ایجاد اکوسیستم استارت آپ تحت نام Hub71 را در ابوظبی دارد، این پروژه که در زمینه هوش مصنوعی، بیوتکنولوژی و میکروالکترونیک اجرا می شود، شرکت سافت بانک و مایکروسافت را به عنوان شریک انتخاب کرده است.
وضعیت کنونی سرمایه گذاری سافت بانک در خلیج فارس
این صندوق در شرایط نامطلوب عملکرد قرار دارد، به گونه ای که سه ماه آوریل تا ژوئن 2022، ضرر 23.1 میلیارد دلاری را اعلام کرد. وال استریت ژورنال سافت بانک را یک «بازنده بزرگ» خواند، در حالی که بلومبرگ در مورد «مدل تجاری ورشکسته ماسایوشی سون[11]» نام برد. در سه ماهه اکتبر تا دسامبر 2022، تنها 300 میلیون دلار در استارت‌آپ‌ها سرمایه‌گذاری کرد که بیش از 90 درصد نسبت به سال قبل کاهش داشت. گروه سافت بانک گزارش داد که در سال مالی 2021/2022 در همه واحدهای «فاند ویژن» 20.5 میلیارد دلار ضررر سالانه برآورد شده است. تا پایان سال مالی 2022، صندوق فوق 82 سرمایه گذاری، شامل 22 شرکت سهامی فهرست شده، با ارزش 78.57 میلیارد دلار و هزینه سرمایه گذاری در مجموع 70.37 میلیارد دلار داشت. این صندوق از زمان آغاز به کار 28.75 میلیارد دلار سود ناخالص انباشته داشته است. بیشترین زیان در بخش حمل و نقل (13.1 میلیارد دلار) و مصرف کننده (8.7 میلیارد دلار) مشاهده شد.اکنون این شرکت شاهد کاهش سرمایه گذاری مشترک با کشورهای خلیج فارس استو شرکت های همکار در حال انصراف هستند. همچنین تأمین مالی پیش‌بینی شده برای صندوق «فاند ویژن 2» صورت نگرفت و اغلب تأمین مالی از سوی خود سافت بانک صورت گرفت و کشورهای خلیج فارس تاکنون سرمایه‌گذاری در سافت بانک انجام نداده‌اند.
نتیجه‌گیری
سرمایه گذاری سافت بانک در خلیج فارس نشان می دهد، کشورهای خلیج فارس که سال‌ها صرفا بر روی نفت و مشتقات نفتی سرمایه گذاری می کردند، اکنون با تغییر نگرش چرخشی به سمت فناوری داشته‌اند. در ادامه تأسیس «فاند ویژن» و همکاری با شرکت فناوری سافت بانک سرمایه گذاری بر روی بخش فناوری، تجارت دیجیتال در کشورهای خلیج فارس رونق دارد و سهم بازیگران شمال شرق آسیا از جمله چین، ژاپن و کره جنوبی افزایش چشمگیری دارد. با این حال، سافت بانک تاکنون نتوانسته است اهداف خود را در کشورهای عربی خلیج فارس پیاده کند و پروژه های آن در چارچوب «فاند ویژن» موفقیت آمیز نبوده به گونه ای که برخی از تحلیلگران سرمایه گذاری مشترک عربستان و امارات با سافت بانک را ورشکسته ارزیابی کرده‌اند.
نویسنده: محسن کشوریان آزاد-دکتری علوم سیاسی کارشناس مسائل شرق آسیا
انتهای پیام/
