نگاهی به تیرگی روابط بین لهستان و اوکراین در بحران جنگی
لهستان که در طول جنگ روسیه علیه اوکراین بهعنوان یکی از مهمترین حامیان کییف مطرح بوده است، اخیراً بر سر برخی مسائل با این کشور دچار مناقشاتی شده است بهگونهای که تحلیلگران حتی از خطر احتمال قطع حمایتهای ورشو از کییف سخن گفتهاند.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه اتریشی "پاسایر نویه پرسه" در مطلبی به تیرگی روابط بین لهستان و اوکراین پرداخته نوشت: اوکراین که در جنگی طولانیمدت گرفتار شده است با کمک خارجی ـ نظامی و مالی ـ است که میتواند به حیات خود ادامه دهد. در اینجا این پرسش مطرح است؛ آیا این کشور از این بابت سپاسگزار است یا ناسپاس؟ این سؤال کییف و یکی از حامیان اصلی آن را (لهستان) دچار مناقشه کرده است.
در ادامه این مطلب آمده است: هیچ همسایهای بهاندازه لهستان برای اوکراین در مبارزه دفاعی خود علیه روسیه مهم نیست و لهستان هم البته به اوکراین کمک میکند. هیچ کشور دیگری بهاندازه لهستان این همه پناهنده را از اوکراین نپذیرفته است و این کشور از سلاحهای خود به اوکراین ارسال میکند و مرکز کمکهای تسلیحاتی بینالمللی برای اوکراین است.
اما پس از تقریباً یک سال و نیم جنگ، اختلافات بین این دو کشور در حال افزایش است، کییف و ورشو هر کدام سفیر کشور دیگر را احضار کردند تا نظر خود را در وزارت امور خارجه اعلام کنند، دلیل این اقدام غیرعادی میان دوستان این است که مارسین پرزیداچ، مشاور سیاست خارجی آندری دودا، رئیس جمهور لهستان، اخیراً اوکراین را به ناسپاسی متهم کرده است.
البته مدتهاست که این کشمکشها بین طرفین شروع شده است، بهطوری که هفتهنامه لهستانی «Do rzeczy» پیش از تیتر «شکستن دوستی» را برای مناسبات بین این دو متحد زده است. اختلافات بر سر صادرات غلات اوکراین، مبارزات انتخاباتی لهستان، برخی عصبانیتها در کییف و گذشته خونینی حلنشده بر این محور مهم استراتژیک سنگینی میکند.
این در حالی است که همین ماه آوریل بود که در اوج روابط نزدیک، "ولادیمیر زلنسکی"، رئیس جمهور اوکراین، برادری دو ملت در ورشو را ستود. وی در سخنرانی خود مقابل کاخ سلطنتی قدیمی گفت: اگر یک لهستانی و یک اوکراینی دوش به دوش بایستند، روسیه هرگز پیروز نخواهد شد.
در آن روزها لهستان از تحویل جنگندههای میگ29 شوروی به اوکراین خبر داد.
دنیس اشمیهال، نخستوزیر اوکراین در جریان این مناقشات ماتئوش موراویسکی، همتای خود در ورشو را به سیاست پوپولیستی متهم کرده است. جولیا سویردنکو، معاون نخست وزیر اوکراین، که مسئول بخش اقتصاد هم است، با صدای بلند درباره "اقدامات آینهای" در قبال این کشور سخن گفته است. پرزیداچ، مشاور رئیس جمهور لهستان در برابر چنین اظهاراتی از خود دفاع کرد. او گفت: اوکراین حمایت زیادی از لهستان دریافت کرده است. اوکراین باید قدردانی از نقشی را که لهستان برای آنها در ماهها و سالهای گذشته ایفا کرده است، شروع کند.
وزارت امور خارجه اوکراین هم "بارتوش چیچوکی"، سفیر لهستان را در جریان این مناقشات احضار کرد. آندری سیهیبا، معاون رئیس ستاد رئیس جمهور اوکراین نیز واکنش احساسی به این مسئله نشان داد. او در فیسبوک نوشت: هیچ چیز بدتر از این نیست که امدادگر از شما هزینه نجات بگیرد، حتی اگر شما در خون خود میغلطید.
در ادامه این مطلب آمده است: البته اوکراین اخیراً چندین بار به ناسپاسی از طرف شرکا متهم شده است. جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات متحده، در نشست ناتو در اواسط ژوئیه، خواستار قدردانی بیشتر اوکراین از مردم آمریکا شد. "بن والاس"، وزیر دفاع بریتانیا هم در پاسخ به درخواستهای مکرر اوکراین برای سلاح گفت: من آمازون نیستم.
البته اوکراین که از نظر اقتصادی ضعیف شده است و به کمکهای خارجی وابسته است، نمیتواند در عمل سپاسگزاری زیادی از خود نشان دهد، زلنسکی این موضوع را در سطح استراتژیک مطرح کرد و گفت: مردم دیگر باید قدردان باشند که اوکراین آنها را از دست روسیه نجات میدهد.
وی خطاب به سفیران اوکراین گفت: قدرت نظامی روسیه که توسط اوکراینیها متوقف شد، دیگر در اروپا یا آسیا یا سایر قارههای جهان کشتار نخواهد کرد.
از طرفی در سال 2022، اوکراین بهدلیل قدردانی از پذیرش پناهندگان اوکراینی در لهستان، برای مدت 18 ماه با شهروندان لهستانی تقریباً برابر با شهروندان خود رفتار کرد، بر این اساس این همسایگان اجازه داشتند بدون هیچ تشریفاتی در اوکراین زندگی، کار و سرمایهگذاری کنند و بهطور رایگان تحت درمان پزشکی قرار گیرند.
البته رابطه بین لهستانیها و اوکراینیها در این جنگ رابطهای عملی بود زیرا آنها فصلهایی از تاریخ طولانی و اغلب خونین خود را کنار گذاشتند، بهعنوان نشانه آشتی، زلنسکی و دودا یاد قربانیان پاکسازی قومی سال 1943 در شهر لوتسک در شمال اوکراین را در ماه ژوئیه گرامی داشتند.
البته دیگر نمایندگان PiS در لهستان پس از این نزاعها لحن مسالمتآمیز داشتند، "رادوسلاو فوگیل"، کارشناس سیاست خارجی دراینباره گفت: لهستان کاری را که به خودش آسیب بزند انجام نخواهد داد.
وی تأکید کرد: ما به اوکراین کمک خواهیم کرد زیرا بهنفع ماست.
انتهای پیام/+