قبرستان ابوطالب و بزرگان دفن شده در آن + تصاویر

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، قبرستان ابوطالب آرامگاه همسر و اجداد پیامبر، یکی از اماکنی است که زائران خانه خدا در مکه مکرمه به زیارت آن می روند؛ قبرستان مَعلاة کهن‌ترین قبرستان شهر مکه است که به قبرستان حَجون (یا حُجون) و نزد ایرانیان به قبرستان ابوطالب مشهور است.

این قبرستان که به نام‌های مَعْلاة، مقبرةالمَعْلاة و جَنّةالمَعْلاة و مقبره قریش یا مقبره بنی هاشم نیز شهرت دارد، در دامنه کوهی به نام حَجون قرار داشته و امروزه در شمال شرقی مکه و بر سر دو راهی منتهی به مسجدالحرام و کوه حجون (در نزدیکی پل حجون و در کنار دره ابوذؤب) واقع است.

بزرگان دفن شده در قبرستان ابوطالب

قُصَی بن کلاب، جد پنجم پیامبر اکرم(ص)، نخستین کسی بود که در دامنه این کوه به خاک سپرده شد. از آن پس، اهالی مکه در دره سمت راست و چپ حَجون، اموات خود را دفن کردند. به این ترتیب، مقارن ظهور اسلام، حجون گورستانی معتبر شد، به ویژه اینکه اجداد پیامبر اسلام(ص)، عبدمناف، هاشم و عبدالمطلب، در آنجا مدفون بودند و به روایتی، آمنه، مادر پیامبر(ص)، نیز در همین گورستان به خاک سپرده شد.

قبرستان حجون محل دفن سرشناسان صدر اسلام می‌باشد، از جمله: ابوطالب،حضرت خدیجه(س)،قاسم بن محمد،آمنه بنت وهب.

با وجود تصریح منابع بر دفن بزرگان صحابه و تابعین و اولیا در این محل و به رغم قداست و اهمیت معنوی حَجون و نقل فضیلت‌های دعا و زیارت در آنجا، هویت و محل دقیق قبور بسیاری از صحابه در این محل شناخته نیست؛ درحالی که در قرن هفتم فیروزآبادی در رساله إثارةالحجون لزیارة الحجون از 38 مرد و هفت زن از صحابه، که در حجون دفن بوده‌اند، نام برده است.

آرامگاه حضرت خدیجه(س)

مهم‌ترین بنای آرامگاهی این گورستان متعلق به حضرت خدیجه س) است، که ظاهراً در قرن هشتم با گنبدی مرتفع ساخته شد. این آرامگاه احتمالاً تا سال 950 که سلطان سلیمان قانونی، پادشاه عثمانی، آن را به شیوه مقابر مصری تجدید بنا کرد و گنبد بلندی بر آن ساخت، تخریب نشده بود.

تا زمان احداث بنای جدید، مزار حضرت خدیجه(س) فقط یک صندوق چوبی داشت. این آرامگاه، براساس کتیبه آن، در 1298 مرمت شد.فراهانی در قرن سیزدهم از ضریح چوبین آن، که با پارچه مخمل گلابتون دوزی شده پوشیده شده بود، و نیز از وجود متولی و خادم و زیارت نامه خوانِ این بقعه خبر داده است.

امروزه بسیاری از زائران خانه خدا در مکه مکرمه به زیارت قبرستان ابوطالب می‌روند. زائران ایرانی و غیر ایرانی هم که به صورت کاروانی به زیارت می روند از پشت نرده‌های این قبرستان زیارتنامه می خوانند و به حضرت خدیجه(س) و شهدای مدفون در آن و بزرگان دین اسلام ادای احترام کنند.

تخریب قبور

گنبد و بارگاه‌های واقع در قبرستان حجون در 1305ش، پس از تخریب مقابر بقیع، به دست وهابیان ویران و تمام سنگ قبرهای آن کنده شد که اعتراض عموم مسلمانان را در پی داشت. در مقابل، وهابیان کوشیدند این اعمال را با دلایل دینی توجیه کنند و انتساب قبور خاندان پیامبر(ص) به این مکان را از اساس منکر شوند، اما این تلاش‌ها از آزردگی مسلمانان است.

تجدید بنا

بنابر متن سنگ نوشته‌ای که در مدخل ورودی قبرستان نصب شده، قبرستان یاد شده در سال 1383 ق. تجدید بنا گشته است.

انتهای پیام/