چرایی کاهش معنادار صدور روادید برای شهروندان ترکیه از سوی اروپا

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، ظاهراً هیچ خبری از عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا وجود ندارد و شاهد یک زمستان سرد و منجمد در روابط آنکارا – بروکسل هستیم.

حالا علاوه بر رکود و انجماد در روابط سیاسی، موضوع ویزا نیز به یک دردسر جدی تبدیل شده است. شهروندان ترکیه در ماه های اخیر با بحران رو به رشد ویزای اروپا روبرو شده اند و شمار رد درخواست، به طرز معناداری بالا رفته است.

بسیاری از مقامات کشورهای اروپایی، آشکارا اعلام کرده بودند که آرزومند شکست اردوغان در انتخابات ریاست جمهوری هستند و معتقدند که موضوع عضویت ترکیه در اتحادیه، تنها زمانی در دستور کار خواهد بود که مخالفین در آنکارا، دولت را در دست بگیرند.

کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق، وعده داده بود که در صورت رسیدن به قدرت، ظرف مدتی کوتاه، مشکل عضویت ترکیه و اخذ ویزا برای سفر شهروندان ترکیه را حل می کند. اما تمام این محاسبات غلط از آب درآمد.

حالا اردوغان یک بار دیگر بر اریکه قدرت نشسته، خبری از تداوم مذاکرات عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا نیست و روزنامه قرار چاپ آنکارا در یک گزارش ویژه اعلام کرده که اغلب پایتخت های اروپایی، ابایی از این ندارند که بی میلی خود برای صدور ویزای مسافران ترکیه ای را نمایان سازند.

ترک ها در برابر دیوار بلند شینگن

بخش ترکی دویچه وله آلمان، به این اشاره کرده که حتی با وجود اعمال بسیاری از تغییرات اداری و دیجیتالی درخصوص صدور ویزای شینگن، هنوز هم در مورد شهروندان ترکیه، تردیدهایی وجود دارد.

شهروندان ترکیه در ماه های اخیر با آن که تمام مراحل را انجام داده اند، اما همچنان در مورد تعیین وقت ملاقات مشکل دارند و امتناع از صدور ویزا، به امری عادی تبدیل شده است. ویزای شینگن شامل کشورهای عضو اتحادیه اروپا به غیر از ایرلند، بلغارستان، رومانی و جمهوری قبرس و همچنین کشورهای غیر اتحادیه اروپا، سوئیس، نروژ، ایسلند و لیختن اشتاین می شود.

کسانی که به دلایل مختلف از ترکیه می خواهند به خارج از کشور بروند، اکنون برای دریافت ویزای شینگن و همچنین ویزای برخی از کشورها مانند انگلستان با مشکلات بزرگی مواجه هستند و امکان موافقت با سفر و  صدور ویزا در میان مدت، رویدادی نادر است.

این در حالی است که قبلاً چنین نبود و ترک ها برای دریافت شینگن، در یک بازه زمانی کوتاه، به نتایج مطلوب می رسیدند و تعداد رد موارد هم اندک و کم شمار بود.

رجب طیب اردوغان، رئیس ‌جمهور ترکیه پس از انتخاب مجدد به عنوان رئیس‌جمهور ترکیه در مجمع عمومی اتحادیه اتاق ‌های باررگانی و بورس‌ کالای ترکیه (TOBB) با ادبیاتی کنایی و تند به اروپایی ها تاخته و درباره مشکل ویزا گفت:«ما هر چه زودتر مشکل ویزا را حل می‌کنیم. متاسفانه برخورد آنها سیاسی است و تلاش می کنند در برابر ترکیه، از ابزار ویزا به عنوان آلت باج خواهی سیاسی استفاده کنند».

مشکلات همیشگی ویزا، چند برابر شده است

تحلیلگران سیاسی ترکیه می گویند، برخلاف تکذیبیه های صادر شده از سوی پایتخت های اروپایی، در ماجرای عدم صدور ویزا برای شهروندان ترکیه، پای اختلافات سیاسی در میان است. به گفته آنان، در حال حاضر، دو نوع مشکل و مانع در صدور ویزا برای سفر شهروندان ترکیه به کشورهایی اروپایی وجود دارد. دسته نخست، شامل مشکلات فنی است و دسته دوم، طیف گسترده ای از مسائل سیاسی، امنیتی و حقوقی را در بر می گیرد.

اتحادیه اروپا سرانجام به یک اجماع سیاسی در مورد دیجیتالی کردن روند درخواست ویزای شینگن رسیده است. با این سیستم جدید که پس از تکمیل مراحل تایید رسمی وارد عمل می شود، درخواست ویزا در کنسولگری ها یا دفاتر ویزا انجام نخواهد شد.

در عوض، درخواست ها به صورت دیجیتالی از طریق «پلتفرم درخواست آنلاین ویزای اتحادیه اروپا» انجام می شود. این سیستم درخواست های ترکیه را نیز دربر می گیرد. اما هنوز هم نشانه ای از هموار شدن مسیر صدور ویزا وجود ندارد و کسی حاضر نیست خوش بینانه به این موضوع بنگرد.

بر اساس اطلاعاتی که دویچه وله ترکی از محافل دیپلماتیک ترکیه و اروپا به دست آورده، رد درخواست ویزای ترک ها، از سوی کشورهای اروپایی، در مقایسه با دوران قبل از کرونا، بیشتر و بیشتر شده و اغلب درخواست ها، به راحتی رد می شوند. از سوی دیگر، کاهش تعداد کارمندان در بخش های کنسولی و صدور ویزا، مشکلی است که عامدانه حل نشده است.

چرا اروپا به ترکیه مشکوک شد؟

سه موضوع سیاسی و امنیتی درباره ترکیه، ذهن مقامات کنسولی اتحادیه اروپا را مشغول کرده است:

1.به طرز عجیبی تعداد گذرنامه های سبز دارای خدمات ویژه در ترکیه بالا رفته و مقامات آلمانی آشکارا پرسیدند: چه خبر است؟ هر کسی که از ترکیه می آید، گذرنامه دیپلماتیک یا گذرنامه سبز ویژه خدمات دولتی در دست دارد و می خواهد خیلی زود کارش را راه بیندازیم.

سوال اروپایی ها در مورد گذرنامه ویژه به این دلیل است که در چند سال گذشته، بسیاری از ارکان حزب عدالت و توسعه ترکیه از جمله شهرداری های تحت امر این حزب، برای گرفتن ویزای آلمان به منظور مسافرت اعضای خانواده و بستگان خود، اقدامات غیرقانونی فراوانی انجام داده و عملاً رانت به وجود آورده اند.

2.صدها نفر از افرادی که در ترکیه برای گرفتن ویزای اروپا به سفارتخانه ها مراجعه می کنند، خارجی هایی هستند که با خرید ملک در ترکیه تابعیت این کشور را دریافت کرده اند و در مورد سوابق امنیتی آنان نگرانی هایی وجود دارد.

3.شورای اتحادیه اروپا، انتقادات سیاسی و حقوقی فراوانی به ترکیه دارد، اما دولت اردوغان حاضر نشده ایرادهای بیان شده از سوی شورای مزبور را رفع کند.

لذا  کنترل‌های اعمال شده در ورودی‌های مرزی آلمان برای شهروندان ترکیه‌ ای با پاسپورت سبز در سال 2019 تشدید شد و شمار افرادی که درخواست ویزای شینگن آنها رد شد، به  دو برابر رسید.

مقامات اتحادیه اروپا و کشورهای شینگن در بیانیه های مختلف خود اعلام کرده اند که هیچ نگرش سیاسی نسبت به ترکیه وجود ندارد. اما این موضوع واقعیت ندارد.

آنها در چند گزارش تحقیقی به این موضوع پرداخته اند که چرا درست پس از سال 2018 میلادی، تمایل به مهاجرت نزد شهروندان ترک افزایش یافته و می خواهند کشور را ترک کنند.

بر اساس آمار، میزان رد درخواست از ترکیه در سال 2022 نسبت به سال های گذشته افزایش یافته است. بر اساس اطلاعات سایت (www.schengenvisainfo.com) 120 هزار و 876 درخواست از 778 هزار و 409 درخواست ترکیه در سال 2022 رد شده است. بنابراین نرخ رد 15.7 درصد است. این در حالی است که نرخ رد ویزا حتی برای روسیه که تحت تحریم اروپا قرار گرفته، در حد 10.2 درصد است.

در میان کشورهای عضو شینگن، استونی، فنلاند و بلژیک کشورهایی هستند که بیشترین پاسخ منفی را به درخواست‌های ویزا برای ترکیه داده اند. این در حالی است که بین سال های 2014 تا 2018 میلادی، شهروندان ترکیه به راحتی به اروپا می رفتند و  میزان رد درخواست تنها در حد 4.4 درصد بود. اما خیلی زود به  8.5 درصد افزایش یافت.

این یعنی چه؟ این واقعه به این معنی است که درست پس از روی کارآمدن نظام سیاسی – اجرایی ریاستی در ترکیه و به محاق رفتن قدرت نهادهایی همچون پارلمان و نهادهای نظارتی دیگر و تبدیل قوه قضائیه ترکیه به حیاط خلوت اردوغان، کشورهای اروپایی گارد گرفتند و سختگیری برای صدور ویزا را در دستور کار قرار دادند. بعدها موضوعات مهمی همچون بی اعتنایی ترکیه به احکام دادگاه حقوق بشر اروپا، خروج ترکیه از کنوانسیون استانبول، اعمال فشار بر روزنامه ها و فعالان فضای مجازی، تهدید احزاب و فعالان سیاسی مخالف، به لیست موارد نگرانی اروپا در مورد ترکیه افزوده شد.

در پایان باید گفت، اختلافات بین ترکیه و اتحادیه اروپا، ابعاد سیاسی – امنیتی و حقوقی گسترده و پیچیده ای پیدا کرده است. شواهد نشان می دهد که سال به سال در گزارش های تهیه شده توسط گزارشگر ویژه پارلمان اتحادیه اروپا در مورد ترکیه، انتقادات سیاسی و حقوقی بیشتری علیه آنکارا مطرح می شود.

به گفته تحلیلگران سیاسی، تا زمانی که دولت اردوغان برای رفع ایرادهای ساختاری سیاسی، دموکراسی و حقوقی، اقدامات لازم را انجام ندهد، سفر شهروندان ترکیه و دریافت ویزا، سخت تر خواهد شد.

انتهای پیام/