آیا مخالفین اردوغان به بن بست رسیدند؟

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، اعلام تصمیم ناگهانی رهبر یکی از مهمترین احزاب سیاسی یعنی خانم مرال آکشنر رهبر حزب خوب، جامعه سیاسی ترکیه را شوکه و بهت زده کرد.

خروج مرال آکشنر از ائتلاف 6 حزب مخالف اردوغان، عملاً نوعی آسودگی خاطر و آرامش به رجب طیب اردوغان رهبر حزب عدالت و توسعه و رئیس جمهور ترکیه بخشید. چرا که حزب آکشنر، هم اکنون 15 درصد از آرای مردم ترکیه را در اختیار دارد و خروج ناگهانی این همه رای از سبد رای مخالفین، یک تحول سیاسی مهم است. حالا همه تحلیلگران سیاسی ترکیه بر روی این موضوع متفق القول هستند که با تصمیم ناگهانی آکشنر، پیش بینی فرجام بازی سیاسی و انتخابات در ترکیه دشوارتر شده است.

مرال آکشنر، فارغ التحصیل رشته تاریخ، یک سیاستمدار ملی گرای راست افراطی است که برای مدتی کوتاه در دوران دولت ائتلافی اربکان – چیللر، پست وزارت کشور را در اختیار داشته است.

او بعدها در حلقه موسسین حزب عدالت و توسعه قرار گرفت اما تنها چند روز دوام آورد و به حزب حرکت ملی پیوست. مدتی بعد، با دولت باغچلی رهبر حزب حرکت ملی به ایستگاهی رسید که دیگر توان ادامه کار نداشت.

در نتیجه همراه با ده ها تن از کادرهای قدیمی، باغچلی را ترک کرد و حزب خوب را تاسیس کرد. این حزب در مدت زمانی کوتاه، به یکی از قدرتمندترین احزاب سیاسی ترکیه تبدیل شده است و آکشنر در شراکت با کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق، ائتلاف ملت را به وجود آورد و سپس رهبران 4 حزب دیگر نیز به آن پیوستند.

هدف آکشنر و 5 حزب دیگر، این بود که اردوغان و باغچلی از صحنه قدرت کنار زده شوند. اما حالا، آکشنر ار  این ائتلاف خارج شده و پیروزی برای مخالفین، آسان نیست.

اختلاف از کجا آغاز شد؟

دو هفته پیش بود که بنر بزرگی با مساحت بیش از صد متر، بر نمای ساختمان مرکزی حزب جمهوری خلق آویزان شد که عکس کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب بر روی آن چاپ شده و زیر عکس نوشته شده بود: نام من کمال است، دارم می آیم.

تحلیل گران سیاسی ترکیه خیلی زود به این نتیجه رسیدند که نصب بنر مزبور، به این معنی است که رهبر حزب جمهوری خلق، می خواهد خودش نامزد شود. اما شواهد نشان می داد که مرال آکشنر با چنین ایده ای موافق نیست.

او معتقد است که یا باید اکرم امام اوغلو شهردار استانبول رئیس جمهور شود و یا منصور یواش شهردار آنکارا. اما چرا؟ به 3 دلیل: اول این که امام اوغلو از نظر اخلاقی و عاطفی، رابطه خوبی با آکشنر دارد و از او حرف شنوی بالایی دارد. دوم این که منصور یواش شهردار آنکارا، یک ملی گرای دوآتشه است و با حزب خوب روابط خوبی دارد. اما دلیل سوم، این است که به زعم آکشنر و معاونین او، کلیچدار اوغلو برای پست ریاست جمهوری مناسب نیست و نمی تواند اردوغان را شکست دهد.

آکشنر در چندین سخنرانی، آشکارا اعلام کرد که دلش می خواهد نخست وزیر ترکیه شود. منظور او از این عبارت، این بود که بر اساس توافق ائتلاف 6 حزب مخالف ترکیه، بعد از پیروزی در انتخابات آتی، با یک رفراندوم، دوباره نظام سیاسی و اجرایی ترکیه را از ریاستی به  پارلمانی تغییر می دهند و در این صورت، پست نخست وزیری زنده می شود.

آیا رای رفته به سبد بازمی گردد؟

حالا یکی از مهمترین سوالات سیاسی ترکیه این است: از دست دادن 15 درصد رای، به معنی از دست رفتن مقادیر زیادی خون، از جسم سیاسی مخالفین است. نخستین فرمولی که برای جبران این خونریزی مطرح شده چنین است: کلیچدار اوغلو با سران حزب دموکراتیک خلق ها یا ه.د.پ مذاکره کند وآنان را به داخل ائتلاف مخالفین، راه دهد.

چرا از اول این کار را نکرده بودند: به یک دلیل ساده: خانم آکشنر گفته بود، ه.د.پ بخشی از پ.ک.ک است و جایی که آنها باشند، ما نیستیم. پس حالا که آکشنر رفته، کلیچدار اوغلو می تواند با این نهاد اقماری پ.ک.ک ائتلاف کند. اما آیا چنین کاری، ساده و شدنی است؟ خیر. به این راحتی نیست. اول این که ه.د.پ، مطالبات و خواسته هایی دارد که پذیرفتن آنها دشوار است. دوم این که اردوغان آن قدر درباره تروریستی بودن ه.د.پ تبلیغ خواهد کرد که رای دادن به مخالفین اردوغان، به مثابه رای دادن به پ.ک.ک، ارزیابی خواهد شد.

موضع کلیچدار اوغلو: سفره را گسترده تر می کنیم

تازه ترین موضع رهبر حزب جمهوری خلق، این است که اعلام کرده از کار و فعالیت خود کوتاه نمی آید. او گفته که سفره را گسترده تر می کند و افراد دیگری را هم به داخل ائتلاف می آورد.

منصور یواش شهردار آنکارا و اکرم امام اوغلو شهردار استانبول، مواضع سیاسی خود را قاطعانه اعلام کردند و نشان دادند که پیشنهاد خانم آکشنر، آنها را وسوسه نکرده است. آنان گفتند که کلیچدار اوغلو را رهبر خود می دانند و در خط سیاسی او باقی خواهند ماند. پس تا اینجای کار، آکشنر، عملاً چیزی به دست نیاورده و تک و تنها افتاده است. اما سیب سیاست، تا بر زمین بیفتد، هزار چرخ می خورد و باید در روزهای آتی، تحولات را با دقت بیشتری رصد کرد.

در پایان باید گفت، انتخابات پیش رو برای احزاب ترکیه، یک انتخابات حساس و سرنوشت ساز است و در سایه مشکلات بزرگی همچون بحران اقتصادی و پیامدهای مخرب و هولناک زلزله اخیر، پیروزی برای اردوغان و حزب عدالت و توسعه دشوار است.

انتهای پیام/