روایتی از ابرپروژه زیست‌محیطی خاورمیانه/ "وعده صادق" دولت سیزدهم برای نجات دریاچه ارومیه + فیلم
با اعلام خبر افتتاح رسمی پروژه عظیم آبرسانی به دریاچه ارومیه، بذر شادی در دل‌های مردم خطه آذربایجان‌غربی و دیگر استان‌های همجوار که دچار آسیب‌های خشکسالی این دریاچه می‌شوند، کاشته شده و امیدها برای نجات دریاچه از وضعیت فعلی افزایش یافته است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، خشکسالی دریاچه ارومیه به عنوان دومین دریاچه شور جهان به یکی از اصلی‌ترین موضوعات زیست محیطی در چندین سال اخیر تبدیل شده و مجامع ملی و بین‌المللی زیست محیطی در خصوص فاجعه انسانی و طبیعی در پسِ این خشکسالی اخطارهای متفاوتی صادر کرده‌اند.
با بالا بردن حساسیت موضوع از سوی مجامع مختلف و به منظور ایجاد آرامش روانی در جامعه و نیز نجات دادن دریاچه ار خشکسالی کامل، طرح‌ها و پروژه‌های مختلفی در سال‌های گذشته آغاز شد که مهم‌ترین و بزرگترین پروژه در این خصوص شامل طرح انتقال آب از "سد کانی سیب" در پیرانشهر به دریاچه ارومیه با استفاده از حفر تونلی 36 کیلومتری و سپس انتقال آب از کانال و رودخانه گدار به سوی دریاچه می‌شود.
این طرح عظیم که به ابرپروژه زیست‌محیطی خاورمیانه نیز شهرت یافته، از سال 1394 و در زمان دولت یازدهم در قالب طرح‌های ستاد احیای دریاچه ارومیه با صرف اعتبارات و بودجه‌های کلان آغاز شد که پس از طی شدن عمر 2 دولت قبلی و با صرف هزینه‌های بالا، خبری از پایان آن و افتتاح پروژه نبود تا اینکه با آغاز کار دولت سیزدهم با شعار «دولت مردم» توجه مجدد به دریاچه ارومیه و موضوع نجات و نه احیای آن انجام پذیرفت.
رئیس دولت سیزدهم، انحلال ستاد احیای دریاچه ارومیه و شروع به کار کارگروه ملی نجات این دریاچه با دبیری استاندار آذربایجان‌غربی را چاره کار دانست و دلیل این کار را نیز جلوگیری از هزینه‌های اضافی و نیز انتصاب فردی دارای درگیری مستقیم با خشکی دریاچه در جایگاه دبیری را بهترین گزینه برای مدیریت طرح‌ها و پروژه‌های مرتبط با این اقدامات دانست.
در جریان سفر اردیبهشت ماه رئیس جمهور و هیات دولت به آذربایجان‌غربی در قالب سفر استانی دولت، اعتبارات چشمگیر و قابل توجهی به موضوع نجات دریاچه ارومیه اختصاص یافت که البته تخصیص فوری و بدون معطلی این اعتبارات و بودجه‌های مصوب نیز توانست سرعت کار در پروژه‌های راکد و نیمه کاره را افزایش دهد.
همین توجهات و ورود جدی دولت به موضوع دریاچه ارومیه، باعث شد تا روند کار در تونل و خط انتقال آب به دریاچه ارومیه با وجود افزایش چندین برابری هزینه‌ها شدت یافته و زمینه لازم برای بهبود روند این اقدامات فراهم شود. اقداماتی که در طول کمتر از 2 سال موجب اتمام پروژه نیمه تمام تونل کانی سیب و خط انتقال آب به دریاچه شد تا وعده دولت سیزدهم در زمینه اتمام پروژه‌های مرتبط با دریاچه ارومیه به یک «وعده صادق» تبدیل شود.
بهره‌برداری آزمایشی از خط انتقال آب در هفته گذشته که به منظور بررسی وضعیت انتقال آب و نیز وضعیت ترمیم‌های انجام شده در مسیر انتقال انجام شد، روزنه امیدی در دل مردم ایجاد کرد که انتظار چندین ساله برای بهبود شرایط دریاچه را به پایان می‌رساند.
اما این پایان ماجرا نبود، اعلام خبر حضور رئیس جمهور برای افتتاح رسمی خط انتقال آب به دریاچه ارومیه که روز گذشته و توسط استاندار آذربایجان‌غربی و دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه انجام شده، امیدواری عمومی در استان آذربایجان‌غربی و به ویژه در شهرستان‌های حوزه آبریز دریاچه را افزایش داده و همه در انتظار بهره برداری قطعی از این خط انتقال هستند.
محمدصادق معمتدیان در خصوص جزئیات این سفر رئیس جمهور، بیان داشت: با همکاری مردم و تلاش شبانه روزی دولت سیزدهم، مردم آذربایجان غربی پس از سال‌ها انتظار روز جمعه به آرزوی خود در بهره‌برداری از خط انتقال افتتاح تونل و کانال می‌رسند.
وی، با بیان اینکه 35 هزار میلیارد ریال برای این پروژه هزینه شده است، ادامه داد: خوشبختانه همزمان با عید مبعث آب اندازی به صورت آزمایشی از مسیر تونل تازه ساخت انجام شد و آب پس از عبور از تونل 36 کیلومتری و کانال 11 کیلومتری و عبور از مسیر رودخانه گدار به دریاچه ارومیه وارد شد.
استاندار آذربایجان‌غربی و دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه، با تاکید بر بهره برداری این پروژه به دستان رییس جمهور، گفت: روز جمعه میزبان آیت الله رئیسی رییس جمهور کشورمان هستیم و پروژه مهم کانی سیب و انتقال آب به دریاچه ارومیه به صورت رسمی افتتاح و مورد بهره برداری قرار می‌گیرد.
نجات قلب فیروزه‌ای ایران نزدیک شد
محمدصادق معتمدیان در حاشیه بازدید از تونل انتقال آب سد کانی سیب به دریاچه ارومیه اظهار داشت: عملیات اجرایی این تونل 36 کیلومتری با تلاش همه جانبه به سرعت خاتمه یافته و مشکل مرمت بخشی از آن نیز رفع شده است.
معتمدیان دبیر کارگروه ملی احیای دریاچه ارومیه افزود: برای اجرای این تونل بیش از 3 هزار و 500 میلیارد تومان هزینه شده که هزار میلیارد تومان آن در دولت سیزدهم و با نگاه ویژه ریاست جمهور برای این طرح انجام شده است.
وی اضافه کرد: این عملیات اجرایی فاخر و عظیم با تلاش وزارت نیرو به اتمام رسیده و شاهد اتمام فاز یک انتقال آب مازاد از سد کانی سیب به دریاچه ارومیه هستیم. در فاز اول سالانه 300 میلیون مترمکعب آب به دریاچع ارومیه منتقل می‌شود. مجموع انتقالی از سد کانی سیب به دریاچه ارومیه 600 میلیون مترمکعب است که در پایان فازهای بعدی به این عدد خواهیم رسید.
معتمدیان با اشاره به نگاه ویژه دولت سیزدهم و شخص رییس جمهور به اجرای این طرح گفت: پس از سفر آیت الله رییسی به استان، اعتبارات لازم برای اجرای طرح به صورت کامل تخصیص یافت. در روزهای آتی و تا پایان سال شاهد افتتاح رسمی این طرح با حضور مقامات ارشد ملی خواهیم بود.
تیم اجرایی پروژه با فعالیت در 3 شیفت کاری، بدون وقفه و با ابداع روش‌های نوع‌آورانه به صورت همزمان نسبت به دمونتاژ و خروج TBM قطعه ورودی، پوشش ثانویه تونل به طول حدود 800 متر در بخش‌های آسیب دیده تونل به عنوان مهم‌ترین فعالیت اجرایی به همراه سایر فعالیت‌های تکمیلی لازم، طرح و جمع‌آوری تجهیزات و آماده‌سازی جهت آب‌اندازی اقدام کرد.
طرح آبرسانی به دریاچه ارومیه، متشکل از سد کانی سیب، بند بادین آباد، تونل انتقال 36 کیلومتری و کانال 11 کیلومتری است که قابلیت انتقال سالانه 600 میلیون مترمکعب آب مازاد سد کانی سیب را به رودخانه گدارچای واقع در حوضه آبریز دریاچه ارومیه را خواهد داشت.
هم‌اکنون اقدامات نهایی برای آب‌اندازی تونل در حال انجام است و به‌زودی بزرگترین طرح زیست محیطی احیای دریاچه ارومیه افتتاح می‌شود و پس از بهره‌برداری از این طرح، سایر طرح‌های 19 گانه ستاد احیای دریاچه ارومیه نیز وارد فاز عملیاتی شده تا شاهد احیای تدریجی دریاچه ارومیه باشیم.
حوضه آبریز دریاچه ارومیه با مساحت 51 هزار و 876 کیلومترمربع یکی از 6 حوضه آبریز اصلی کشور است که روند خشکیدن و کاهش تراز آبی آن از اواخر دهه 70 آغاز شد و سالانه ارتفاع آن حدود 40 سانتی متر کاهش یافته است!
دریاچه ارومیه امسال با کاهش 39 درصدی تا به امروز، وضعیت نامناسبی را تجربه می‌کند که بهره‌برداری از طرح‌های انتقال آب به دریاچه از قبیل انتقال پساب تصفیه شده تبریز، ارومیه و انتقال آب از تونل 36 کیلومتری کانی سیب، می‌تواند بارقه‌های امید برای احیای دریاچه را زنده نگه دارد.
حال با انتشار این خبر، مردم منتظر دیداری مجدد با امواج دریاچه ارومیه و شنیدن اخبار خوش در خصوص نجات این پهنه آبی از خشکسالی و احیای مجدد آن هستند.
انتهای پیام/
