کتاب «از اداره هفتم تا سفارت» رونمایی شد
نشست رونمایی از کتاب «از اداره هفتم تا سفارت» با حضور محسن پاک‌آیین برگزار شد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نشست رونمایی از کتاب «از اداره هفتم تا سفارت» نوشته محسن پاک‌آیین امروز در خبرگزاری ایرنا برگزار شد.
محمدکاظم سجادپور استاد تمام روابط بین‌الملل و دانشکده روابط بین‌الملل وزرات امور خارجه در این جلسه دربارهی برخی ویژگی‌های این کتاب گفت: سه موضوع در این کتاب برایم جلب توجه کرد: اولین نکته، داده‌هایی است که نویسنده ارائه می‌دهد؛ این داده‌ها مربوط به ایران و کشورهایی است که ایشان به عنوان نماینده‌ی ما در آنجا حضور داشتند. دومین نکته، ارائه‌ی مفاهیم خیلی مهمی است که در لابلای این داده‌ها ارائه می‌شود. سومین نکته، انسان به یکسری گزاره، بیان وضعیت و عکسبرداری از واقعیت می‌رسد.
وی افزود: با در نظر گرفتن اینکه در کشور ما تاریخ رشته‌ی جدی‌تر از گذشته شده است، اگر بخواهیم این کتاب را بررسی و تجزیه و تحلیل کنم، ذیل سه خیمه قرار می‌گیرد: اول، دربارۀ شخصیت آقای پاک آیین است. دوم، هویت وزارت خارجه‌ای پس از انقلاب؛ سوم، دربارۀ منفعت‌محوری کشور ما در عرصه‌ی جهانی. در زمینه‌ی اول، یعنی شخصیت جناب پاک‌آیین باید عرض کنم ایشان در مجموعۀ وزارت خارجه بسیار محترم است. اعتقاد، ادب و تواضع از ویژگی‌های ایشان است. نکتۀ دیگر، جنبه شخصیت‌محوری کتاب است. این کتاب بازتاب یک نسل یعنی نسل دهۀ 30 شمسی است. این نسل، نسلی ایده‌گراست. در کتاب آقای پاک آیین توجه به ایده‌گرایی و تحول‌خواهی این دهه پررنگ است، هرچند افرادی در ایده‌های خود زاویه می‌گیرند. ایدۀ صحیح داشتن مهم است که در این کتاب منعکس می‌شود. در سراسر کتاب حقانیت ائمه برجسته است. این کتاب و کتب دیگر آقای پاک‌آیین، شخصیت دیپلماتیک را روشن می‌کند. دیپلمات حرفه‌ای بودن فقط به دانش سیاسی داشتن و تاریخ‌دانی نیست بلکه یک شخصیت چند بُعدی می‌طلبد. یک دیپلمات فقط تک‌بُعدی نیست.
سجادپور دربارهی دومین اصل کتاب «از اداره هفتم تا سفارت» گفت: هویت وزارت خارجه‌ای و هویت دیپلماتیک از دیگر خیمه‌های این کتاب است. دیپلماسی از کهن‌ترین نمادهای زندگی بشر است. بشر از ابتدائی‌ترین جوامعی که گذرانده تا الان، به دیپلماسی نیاز داشته است و کارش حل اختلاف بود. در کشور ما اولین وزارتخانه در دورۀ قاجار، وزارت خارجه است. این کتاب، تاریخ نهاد دیپلماسی بعد از انقلاب است. ما در این کتاب می‌فهمیم نهاد دیپلماسی ما چه ویژگی‌ها و فرهنگ‌هایی دارد. با تنوع مسائل و مأموریت‌ها آشنا می‌شویم. در عین حال یک ویژگی فراحزبی و فراجناحی دارد، در حالی که دستگاه‌های حاکمیتی، حزبی هستند، دستگاه دیپلماسی ما هویت فراجناحی و عمیقاً ملی دارد.
این کارشناس مسائل بین‌الملل درباره سومین محور این کتاب یعنی «منفعت‌محوری همه‌جانبه‌ی کشور» گفت: منفعت لغت بدی نیست منتها مهم این است که این منفعت را چگونه تعریف و مدیریت می‌کنیم. آیا در این مدیریت باید از دیگران عبور کنیم؟ همه‌جانبگی و گستردگی این منفعت اولویت دارد. یکسری از منفعتها از محکمات است، مثل تمامیت ارضی و ماندگاری ایران. اگر کسی در این امر تردید کند، منفعت همه‌جانبه ملت ایران را در نظر ندارد. برخی از منافع بستگی به تشخیص دیپلمات در لحظه و در مکان دارد؛ یعنی در دیپلماسی لحظه‌محوری و زمان‌محوری مهم است. ما در کشورمان لایه‌های تمدنی، تاریخی و مذهبی داریم؛ درون این لایه‌ها، لایه‌های دیگری داریم مثل لایۀ شیعی، سرزمینی و مردم‌محوری. تشخیص این منفعتها و مدیریت آنها مهم است. آقای پاک‌آیین در کتاب خود گستردگی، تنوع و استحکام منافع ما را مشخص می‌کند. این امر مستلزم یک مفهوم است و اینکه اینجا عامل انسانی نقش اصلی را ایفا می‌کند؛ دیپلمات باید اول تشخیص دهد، بعد عمل کند و اهل کنشگری باشد.
پاک‌آیین نویسنده‌ی کتاب در این برنامه گفت: در زمانی که در سازمان ارتباطات بودیم، مقام معظم رهبری نکاتی را مطرح کردند که می‌تواند سرلوحه فعالان عرصه‌ی دیپلماسی کشور باشد. ایشان فرمود «یکی از کارهای شما به نظرم این است که تجربیات خودتان را ثبت کنید. شما رفتی در فلان کشور دو سال، سه سال یا پنج سال مانده‌اید. مبالغ زیادی تجربه پیدا کردید. نفر بعدی شما باید بتواند از سطر سطر تجربه‌های شما استفاده کند. او دیگر نباید برود و از صفر شروع کند. این سفرنامه‌هایی که غربی‌ها از ایران نوشتند، خیلی از آنها منبع فعالیت و کارهای بعدی سیاستمداران، تجار و سیاحان بعدی شده است که توانستند از همین‌ها استفاده کنند.»
وی افزود: واقعاً نگارش تاریخ شفاهی و خاطرات یک سفیر، بخشی از تاریخ یک کشور است. این خاطراتی که می‌نویسیم و الحمدلله رو به رشد هم است، بخشی از تاریخ است و در آینده به آن استناد می‌شود. نگارش این تاریخ به زبان خاطره جذاب‌تر است. شاید یک نویسنده بخواهد مطلب سنگین تحلیلی بنویسد، خیلی علاقه‌مند نداشته باشد مگر در بین قشر متخصص؛ اما زبان خاطره را همه می‌توانند بخوانند. برای نسل جوان ما لازم است که با روش‌های نوین و جذاب آثار دیپلماتیک را عرضه کنیم. معمولاً از همان زمانی که در ادارۀ هفتم بودم، در سررسیدها مطالب را می‌نوشتم و این سررسیدها را حفظ کردم. اولین کتاب خود را در تایلند با عنوان «چهار سال در سرزمین طلایی» نوشتم. سپس خاطرات ازبکستان و زامبیا را نوشتم. در جمهوری آذربایجان هم که بودم، از همان روز اول نوشتم.
به گزارش تسنیم، کتاب «از اداره هفتم تا سفارت» مروری بر زندگی و خاطرات محسن پاک آیین از دوران کودکی تا پایان دوران فعالیتش در وزارت امور خارجه به روایت خود اوست.
پاک آیین در این کتاب پس از مرور کوتاهی بر دوران کودکی به دوران دانشجویی خود در فیلیپین و حضور در انجمن اسلامی دانشجویان در این کشور و کشور مالزی و نیز فعالیت‌هایش همزمان با ایام پیروزی انقلاب پرداخته است. او پس از این دوره به استخدام وزارت امور خارجه در می‌آید که بخش اصلی کتاب نیز به خاطرات دوران مسئولیتش در این وزارتخانه اختصاص دارد. محسن پاک آیین در دوره‌های مختلف در اداره‌های هفتم (حوزه شرق آسیا و اقیانوسیه)، چهارم (حوزه قاره آمریکا) و اول (حوزه آسیای جنوب شرقی) از ادارات سیاسی وزارت امور خارجه مشغول به کار بوده است و سابقه سفارت در کشورهای زامبیا، ازبکستان، تایلند و جمهوری آذربایجان را در کارنامه خود دارد. او خاطرات دوران مأموریتش در این چهار کشور را پیش از این در چهار کتاب مجزا منتشر کرده است. او در سمت معاونت بین الملل، همکاری‌هایی هم با مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله خامنه‌ای داشته است.
از این نویسنده همچنین کتاب‌های «دیپلماسی نبوی، محبت اهل بیت در شمال آفریقا، سفیران پیامبر اعظم، سیاست و حکومت در آفریقا، شناخت نومحافظه‌کاران آمریکا، 50 سال مناسبات ایران و تایلند، حیدر علی اف و دیدگاه دوستی دائمی با ایران (ترجمه به زبان آذری)، ترجمه کتاب اسلام و مسلمانان جهان از ماهاتیر محمد تحت عنوان جهانی که در آن بسر می‌بریم و کتاب‌های سبز کشورهای میانمار، لائوس و زامبیا» منتشر شده است. «از اداره هفتم تا سفارت» در 9 بخش و 424 صفحه به عنوان گوشه‌ای از تاریخ شفاهی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است.
انتهای‌پیام/
