مشاور اردوغان، چه نگاهی به دمشق دارد؟

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، مقامات دولت اردوغان و رسانه های تحت امر حزب حاکم ترکیه، مداوماً از تلاش برای عادی سازی روابط آنکارا – دمشق حرف می زنند. اما هنوز مشخص نیست که دولت ترکیه و در راس آن حزب عدالت و توسعه، برای جبران خطاهای گذشته و عقب نشینی از تصمیمات و اقدامات غلطی که بحران سوریه را عمیق تر کرد، چه نقشه راهی دارد.

ابراهیم کالن، سخنگوی اردوغان و رئیس تیم مشاورین سیاست خارجی و امنیت ملی در نهاد ریاست جمهوری، به عنوان نزدیک ترین فرد به شخص رئیس جمهور شناخته می شود. او در یک مصاحبه انگلیسی با شبکه تلویزیونی سی.ان.ان، به بیان نکاتی پرداخته که نشان می دهد آنکارا هنوز هم تکلیف خود را با مسائل حساس سوریه روشن نکرده و در حال فرافکنی است. مرور اجمالی سخنان رئیس تیم مشاورین اردوغان، رویکرد سیاسی ترکیه در مورد سوریه و عادی سازی روابط آنکارا- دمشق را میسر می سازد.

ترکیه به دنبال تبلیغات و ربط دادن اوکراین به روسیه

سخنان مشاور نزدیک اردوغان در مورد سیاست خارجی ترکیه، در مسیری است که پیش از هر چیز، جایگاه مانور تبلیغاتی در تیم اردوغان را نشان می دهد. ابراهیم کالن نیز مانند بسیاری دیگر از سیاستمداران ترکیه، به شدت به دنبال این است که نام ترکیه را به عنوان یک کشور میانجی دیپلماسی بر سر زبان ها بیندازد. او در این مسیر آن قدر اغراق می کند که گویی همه مشکلات روسیه و اوکراین، با درایت و میانجی گری اردوغان حل شده اند و حل مشکلات ترکیه و سوریه نیز بر اساس رفاقت اردوغان – پوتین شدنی است!

مرور اتفاقات مرتبط با روابط ترکیه و افغانستان، نشان می دهد که تیم اردوغان، خطای بزرگی را که در افغانستان مرتکب شد، در سوریه نیز تکرار می کند.

تیم دیپلماسی – امنیتی اردوغان در افغانستان، مرتکب 3 اشتباه بزرگ شد: 1.اردوغان، قبل از  آن که با اشرف غنی در مورد مدیریت بخش امنیتی فرودگاه کرزای کابل صحبت کند، با جو بایدن در این مورد گفتگو کرد! 2.تیم اردوغان، پیش از آنکه رضایت طالبان را کسب کند، به دولت قطر اعلام کرد که قصد دارد مذاکرات صلح را از دوحه به استانبول ببرد! اما طالبان روی خوش نشان نداد و اعتبار ترکیه زیر سوال رفت. 3.پس از ورود طالبان به افغانستان، ترکیه باز هم به دنبال کنترل فرودگاه کابل بود و این خواسته خود را در پاکستان و قطر دنبال کرد! اما طالبان، باز هم روی خوش نشان نداد.

چنین به نظر می رسد که حالا تیم اردوغان برای حل تنش با سوریه نیز، می خواهد همه چیز را با پوتین ببندد! این در حالی است که بشار اسد رئیس جمهور سوریه، خود را سیاستمدار مستقلی می بیند و برای عادی سازی رابطه با ترکیه، شرط و شروط خودش را دارد.

کالن درباره دیدار وزرای دفاع سوریه و ترکیه در مسکو گفته است: «آن جلسه در فضای مثبتی گذشت. البته گام ‌های مشخصی که باید برداشته شوند، مراحل بعدی این روند را از این پس تعیین می‌کند. از دیدگاه ما، امنیت مرزها، برداشتن گام‌های ملموس علیه سازمان تروریستی پ‌ک‌ک و نهادهای اقماری آن یعنی آن PYD و YPG، بازگشت آوارگان و تضمین امنیت برای بازگشت شهروندان سوری آواره و همچنین ادامه کار کمیسیون تدوین قانون اساسی، همگی ضروری هستند».

وی با اعلام این نکات، برای دولتی شرط و شروط تعیین می کند که هنوز هم دویست هزار شبه نظامی مخالف آن دولت، از سوی آنکارا تجهیز و تسلیح شده اند و بخشی از خاک آن، تحت اشغال نیروهای ترکیه است!

کالن در ادامه گفته است: «ما این گفتگوها را هم برای منافع کشورمان و هم برای حفاظت، منافع، حقوق و قانون مردم سوریه انجام می دهیم». این در حالی است که همه می دانند حالا این ترکیه است که به شدت به عادی سازی رابطه با سوریه، محتاج و نیازمند است.

رئیس مشاورین امنیتی و سیاست خارجی ترکیه در ادامه گفته است:«ترکیه کشوری است که بیشترین تلاش را در زمینه حفاظت از پناهندگان، ارائه کمک های بشردوستانه به برادران آواره سوری ما و حفظ روند سیاسی و کار کمیسیون قانون اساسی انجام می دهد. با رهبری متفکرانه رئیس جمهور کشورمان در این زمینه، دستاوردهای بسیار مهمی در حفاظت از مردم سوریه و حفظ حقوق و قوانین آنها حاصل شد».

این سخنان توسط مقام سیاسی و اجرایی مهم کشوری بیان شده که دست کم به دویست  هزار نفر از آوارگان سوری تابعیت داده و در این زمینه، با نگاهی گزینشی، اولویت را به اغنیای سوری، متخصصین، ترکمان ها و خانواده های فرماندهان شبه نظامیان داده است.

مساله مهم خروج ترکیه از سوریه

چند تن از مقامات سیاسی و کارشناسان سوری، در هفته های اخیر، بر این تاکید کرده اند که پیش شرط مهم برای جوش خوردن مجدد روابط آنکارا و دمشق، این است که ترکیه، هم نیروهای اشغالگر خود را از خاک سوریه خارج کند و هم به حمایت تسلیحاتی از نظامیان پایان دهد. اما رد و اثری از این موضوع در سخنان مشاور اردوغان دیده نمی شود و او گفته است: «ما سه بار در سوریه عملیات نظامی اجرا کردیم. هدف ما در این عملیات ها، تضمین تمامیت ارضی سوریه و امنیت مرزهای ترکیه بود. بدون آن مداخلات، یک کریدور تروریستی که از مرز عراق تا دریای مدیترانه امتداد دارد، در آنجا تحت کنترل پ.ک.ک بود».

باز هم تهدید حمله

مشاور اردوغان در بخش دیگری از مصاحبه خود با سی.ان.ان، تهدید به حمله زمینی به شمال سوریه کرده و گفته است: «ما تا به امروز قاطعانه با همه اشکال تروریسم مبارزه کرده ایم. ما ترجیح می‌دهیم این کار را با همراهی و همکاری متحدان خود انجام دهیم، اما اگر متحدان ما شرکای اشتباهی را انتخاب کنند و با افراد اشتباه تعامل کنند، مانند آنچه بین آمریکا و ی.پ.گ می بینیم، در این صورت، ترکیه در انجام اقدامات لازم برای حل مشکلات خود تردید نخواهد کرد».

اگر چه ترکیه حق دارد که برای تامین امنیت مرزی و رفع تهدید حملات گروه تروریستی پ.ک.ک، صاحب برنامه ریزی و رصدهای لازم باشد، اما احترام نهادن به حاکمیت ملی و سیاسی دولت سوریه و همچنین حفظ تمامیت ارضی این کشور، تنها در سایه تعامل و ارتباط با دمشق امکانپذیر است و لازم است که آنکارا در مورد تحرکات مرزی نیز با دولت سوریه هماهنگی کند و بدون اذن دمشق، قدم برندارد.

در پایان باید گفت، سخنان ابراهیم کالن، نشان دهنده این است که دولت اردوغان، دستکم در سطح پیدا و آشکار، هنوز هم برای تغییر رویکرد سلبی خود در مورد سوریه، تصمیمات مهم و حیاتی خود را اتخاذ نکرده است. در نتیجه همچنان ظن آن وجود دارد که تلاش برای عادی سازی رابطه با دمشق از سوی تیم اردوغان و اتاق فکر حزب عدالت و توسعه، صرفاً اقدامی با مصرف داخلی و دارای انگیزه حزبی و انتخاباتی باشد.

انتهای پیام/