چرا شولتز برای اردوغان، مرکل نمی‌شود؟

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، سخنان و مواضع جدید اولاف شولتز صدر اعظم آلمان، موجب نگرانی مقامات ترکیه شد. او برخلاف سلف خود خانم آنگلا مرکل، نه تنها به ضرورت توسعه روابط آلمان و اتحادیه اروپا با ترکیه اشاره نمی کند، بلکه اساساً این کشور را نادیده می گیرد و همواره، نشانه هایی از بی محلی و بی اعتنایی به ترکیه، به نمایش می گذارد.  

به گفته آگاهان و ناظران سیاسی، مواضع سیاسی صدر اعظم آلمان نشان داده که او تمایلی به توسعه روابط سیاسی با دولت اردوغان ندارد و با بیان انتقادات جدی خود، این پیام را به آنکارا می فرستد: بگذاریم روابط ما محدود به تجارت باشد.

وقتی که شولتز به ترکیه اشاره نکرد

گزارش روزنامه قرار چاپ آنکارا، دال بر این است که موج جدید توسعه سیاسی و اقتصادی اتحادیه اروپا برای سران قدرت های اروپایی مهم است. آنها می خواهند اعضای جدیدی را به داخل باشگاه خود ببرند اما هنوز هم تکلیف عضویت ترکیه را روشن نکرده اند و گویی هیچ وقت قرار بر این نبوده که ترکیه خود را در باشگاه اروپا ببیند.

در گزارش قرار آمده است: «سخنان شولتز از بسیاری جهات مهم بود. او چیز خاصی در مورد ترکیه نگفت. ولی این همان چیزی است که باید ما را نگران کند. چرا صدر اعظم آلمان، در سخنان خود در مورد توسعه اروپا، به نکات بسیاری اشاره می کند اما با بی اعتنایی از کنار ترکیه عبور می کند؟  صدر اعظم آلمان گفت که لازم است درهای اتحادیه اروپا به روی اعضای جدید باز شود. وی تصریح کرد که رشد اتحادیه اروپا به سمت اروپای شرقی و بالکان، به ویژه با توجه به شرایط اوکراین، مولداوی، کشورهای غرب بالکان و گرجستان، یک پیروزی برای کل اتحادیه خواهد بود. اما مطمئن باشیم این بی دلیل نیست که شولتز در هیچ کجای این سخنان، به ترکیه اشاره نکرد.»

اولاف شولتز، صدر اعظم آلمان، در سخنرانی خود در کنگره احزاب سوسیال دموکرات اروپا که در برلین برگزار شد، با بیان این که اتحادیه اروپا نیز باید خود را بازسازی کند، گفت: «اتحادیه اروپا باید خود را برای گسترش آماده کند و برای این منظور باید ساختارها و فرآیندهای تصمیم گیری خود را مدرن کند. من با تمام توان، از گسترش اتحادیه اروپا حمایت می کنم. جمعیت 27 عضو اتحادیه اروپا 450 میلیون نفر است. با افزایش تعداد اعضا به 30 یا 36، قدرت اتحادیه اروپا در جهان با بیش از 500 میلیون نفر با حقوق آزاد و برابر افزایش خواهد یافت. البته کشورهای نامزد باید معیارهای الحاق را رعایت کنند.»

تحلیل گران ترکیه معتقدند که جمله آخر شولتز، کنایه ای نرم علیه دولت اردوغان است و می خواهد به این اشاره کند که ترکیه، مشتاق است به اتحادیه بپیوندد اما در عین حال، حاضر نیست خود را با قوانین اروپایی منطبق کند!

شولتز همچنین خواهان انجام اصلاحات در اتحادیه اروپا شده و خواستار آن است که سیاست خارجی و مسائل مالی، به جای آراء متفق القول، با اکثریت آرا اتخاذ شود و اتحادیه مسئولیت بیشتری در قبال امنیت خود بپذیرد و توانایی های نظامی خود را افزایش دهد.

تفاوت مرکل و شولتز برای شخص اردوغان

به جرات می توان گفت که صدر اعظم پیشین آلمان یعنی آنگلا مرکل، تنها سیاستمدار غربی بود که از عهده اردوغان بر می آمد و می توانست با مواضع آرام و معتدل خود، اردوغان را مهار و آرام کند.

اردوغان بارها با سران فرانسه، هلند، یونان، قبرس، ایتالیا، انگلیس و چندین کشور اروپایی دیگر درگیر شد و صدای خود را در مقابل آنها بالا برد. اما هیچگاه نتوانست با مرکل از درِ خصومت و زورگویی وارد شود.

شاید به این دلیل که مرکل، با مواضع هوشمندانه خود، روابط برلین- آنکارا را به گونه ای مدیریت می کرد که هیچگاه اجازه ندهد فضای گفتگوها، وارد فاز تهدید و زورگویی شود.

او رگ خواب اردوغان را می شناخت و هر جا که امکان بیان انتقاد و ایجاد تنش مطرح می شد، فی الفور چنین جملاتی به کار می برد: «اتحادیه اروپا باید با ترکیه مذاکره کند. گفتگوی مداوم بین ترکیه و اتحادیه اروپا لازم است. در مورد ناتو هم چنین دیدگاهی داریم. در موضوعات مهمی همچون اختلاف نظر بر سر مسائل سیاسی، دفاعی، امنیتی، مقابله با تروریسم، کنترل مهاجران و مسائل گمرکی، همواره باید گفتگو کنیم و اختلافات را با مذاکره و ابزار دیپلماتیک حل کنیم».

صدر اعظم آلمان در ماه مارس گذشته در دیدار با رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه در آنکارا، گفته بود که روند مذاکرات سطح بالا بین ترکیه و اتحادیه اروپا را آغاز خواهند کرد و گفتگو به منظور توافق درباره اتحادیه گمرکی نیز ادامه خواهد یافت. اما از آن زمان تاکنون، تحول جدیدی روی نداده و در بر همان پاشنه قبلی می چرخد.

صدر اعظم آلمان، قبل از آن که این پست را از مرکل تحویل بگیرد، در چند گفتگوی مطبوعاتی، آشکارا از مواضع دولت اردوغان انتقاد کرده و خواستار آن شده بود که ترکیه، به مفاهیم و موضوعات مهمی همچون دموکراسی، حقوق بشر و آزادی بیان اهمیت دهد.

آیا جنس انتظار شولتز و بایدن یکی است؟

یکی از سوالات مهم در مورد ماهیت روابط کنونی ترکیه و آلمان این است: آیا رویکرد سیاسی آلمان در مورد ترکیه، معطوف به رفتار و مشی سیاسی اردوغان و حزب عدالت و توسعه است یا خیر؟

در پاسخ به این سوال باید گفت: نه تنها آلمان، دیگر کشورهای اروپایی نیز، دلیل بسیاری از مشکلات و تنش ها بین ترکیه و اروپا را به رویکرد سیاسی اردوغان و حزب عدالت و توسعه  ربط می دهند.

چنین چیزی به این معنی است که اگر در انتخابات سال آتی میلادی، پیش بینی های فعلی درست از آب درآمده و اردوغان و باغچلی، از صحنه قدرت کنار زده شوند، علاوه بر آلمان و کل اتحادیه اروپا، آمریکا در انتظار این خواهند بود که تیم جدید و دولت برآمده از احزاب مخالف اردوغان، با اتخاذ سیاست های غرب محور، یک بار دیگر توجه متفقین غربی و ناتویی را به سوی خود جلب کرده و از روسیه و چین فاصله بگیرد. در نتیجه بعید نیست که در سال آینده، شاهد دور جدیدی از مذاکرات بین ترکیه و اتحادیه اروپا باشیم.

انتهای پیام/