خودرو، نقطه تنش جدید بین اردوغان و مخالفین

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، مدت هاست تنش سیاسی و حزبی در ترکیه بالا گرفته و هر چند وقت یک بار، یک موضوع جدید برای بحث و جدل پیدا می شود. این روزها، میانگین تعداد خودرو در ترکیه تبدیل به یک بحث سیاسی شده و بین اردوغان و مخالفین بحث سنگینی بر سر این موضوع درگرفته است.

منتقدین حزب حاکم ترکیه، بحران اقتصادی را برای ده ها میلیون شهروند این کشور غیرقابل تحمل می دانند. اما رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه و رهبر حزب عدالت و توسعه چنین اعتقادی ندارد.

او دو روز پیش در تبیین شکوه و توسعه اقتصادی کشورش در دوران زمامداری حزب عدالت و توسعه گفت: «ما کاری کردیم که مردم این کشور، روی رفاه واقعی را ببینند. آقایان می گویند در این کشور بحران اقتصادی داریم و ترکیه ورشکست شده است. اما چنین چیزی صحت ندارد. به عنوان مثال، همه مردم این کشور خودرو شخصی دارند. آیا می توان اهمیت این موضوع را دست کم گرفت؟ تعداد خودروهای مردم در دوران مسئولیت ما سه برابر شده است. این نشانه روشنی از رفاه و توسعه اقتصادی است و نمی توان چنین واقعیت مهمی را انکار کرد.»

اردوغان همچنین اعلام کرده که مردم ترکیه آن قدر ثروت دارند که در نمایشگاه های این کشور، خودرو صفر کیلومتر برای فروش وجود ندارد و از سر ناچاری دست دوم می خرند.

اما کمال کلیچدار اوغلو، رهبر حزب جمهوری خلق و مهمترین چهره مخالف اردوغان در پاسخ گفته است: «مالیات و گمرک سنگین واردات خودرو، مردم را ناچار کرده به خرید ماشین دست دوم روی بیاورند. از مردم می خواهم برای خرید خودروهای دست دوم، خود را در تنگنا قرار ندهند. قول می دهم به محض این که به قدرت برسیم، مالیات واردات خودرو را حذف کنیم تا همه مردم بتوانند به راحتی خودرو صفر کیلومتر بخرند.»

روزنامه قرار امروز عکس و تیتر صفحه نخست خود را به موضوع خودرو و پاسخ به اردوغان اختصاص داده است.

در گزارش تفصیلی این روزنامه آمده است:«بر اساس داده های موسسه آمار ترکیه (TUIK) تعداد وسایل نقلیه برای هر نفر در این کشور حتی 0.5 هم نیست. در پایان سال 2021، جمعیت بالای 14 سال ترکیه 65 میلیون و 704 هزار و 310 نفر است. تعداد وسایل نقلیه به ازای هر نفر در ترکیه در سال 2021 نسبت به جمعیت بالای 14 سال 0.3 است. در 15 سال گذشته، تعداد وسایل نقلیه به ازای هر نفر نسبت به جمعیت تنها 0.1 افزایش یافته است.»

کلک کوچک اردوغان

آمار سرانگشتی اردوغان مبهم است. او یک کلک ساده هم می زند! در سال 2002 میلادی و زمانی که حزب عدالت و توسعه به قدرت رسید، جمعیت ترکیه نزدیک به 65 میلیون نفر بود. اما حالا از 85 میلیون نفر فراتر رفته و بیش از 5 میلیون نفر پناهجو و اتباع خارجی نیز در ترکیه حضور دارند.

سخنان اردوغان، تحلیلگران سیاسی و روزنامه نگاران پژوهشی را به سوی کسب آمار و ارقام خودروها و ارائه تحلیل آماری سوق داد و امروز، چندین روزنامه و پایگاه خبری و تحلیلی ترکیه، در این مورد گزارش و خبر منتشر کردند.

بر اساس آمار و ارقام رسمی تحلیل گران، برخلاف گفته های اردوغان، ترکیه یکی از کشورهایی است که شهروندان آن از حیث داشتن تعداد خودرو در ته لیست کشورهای اتحادیه اروپا و در مجاورت فقیرترین کشورها قرار دارد.

چرا خودرو در ترکیه مهم است؟

در فرهنگ سیاسی و اجتماعی مردم ترکیه، خودرو مهم است و از دیرباز، نه تنها شهردار و فرماندار و اغنیای شهرها، بلکه مقامات سیاسی و حزبی، همواره با خودروهای لوکس سیاه رنگ شناخته شده اند و بخشی از ابهت و کاریزمای اشخاص و احزاب، در گرو کاروان های پرشمار خودروهای لوکس آنها است.

از این گذشته، خودرو در ترکیه از لحاظ اقتصادی نیز بسیار مهم است و عملاً به عنوان یک نماد و نشانه مهم شناخته می شود. چرا؟ بیشتر به این دلیل که در این کشور، بنزین همواره کالایی لوکس و گرانقیمت بوده و هست. در نتیجه کسی که از خودرو شخصی استفاده می کند، عملاً در یک طبقه اقتصادی بالا می گنجد. بگذارید همین جا، به این موضوع مقایسه ای مهم اشاره کنیم:

الف) در ترکیه برخلاف ایران، خودروهای خارجی چندان گران نیستند و خرید خودرو کار شاقّی نیست.

ب) هزینه های سوخت، نگهداری، بیمه، مالیات و عوارض خودرو در ترکیه به هیچ وجه قابل با ایران قابل مقایسه نیست و به جرات می توان گفت، این هزینه ها در ترکیه، 10 برابر ایران است.

همین حالا در ترکیه، 1 لیتر بنزین معمولی به قیمت 23 لیره در باک خودروها ریخته می شود. می خواهید بدانید معنی دقیق این جمله چیست؟ حداقل حقوق و دستمزد ماهانه برای چند میلیون کارمند کارگر ترکیه در ماه رقمی معادل 6 هزار و 471 لیره است که با کسورات بیمه و مالیات، نهایتاً به 5 هزار و 500 لیره می رسد. یعنی این افراد می توانند با کل حقوق ماهیانه خود، صرفاً 240 لیتر بنزین بخرند. (12 گالن 20 لیتری). بنابراین، ما در ترکیه عملاً چیزی به نام دور دور خودروهای خیابانی نداریم و هر تردد و آمد و رفتی، حساب و کتاب دارد!

صد البته زندگی فقط بنزین نیست و حتی یک کارمند رسمی با حقوق  12 هزار لیره در ماه نهایتاً اگر 10 درصد درآمد خود را به بنزین اختصاص دهد، نمی تواند چیزی بیش از 45 لیتر در ماه بسوزاند.

البته به قول قدیمی ها، این تازه اول عشق است. در ترکیه، این چهار قلم هم به شدت گران هستند:

1.روغن موتور و دیگر روغن های خودرو. قیمت یک ظرف 4 لیتری روغن موتور در ترکیه بین 400 تا 800 لیره در نوسان است و با محاسبه اجرت تعویض کار و تعویض فیلتر، حداقل به 700 تا 1200 لیره می رسد.

2.هزینه قطعات، تعمیر و نگهداری در سطح بالایی است.

3.بیمه سالانه خودرو. ارزان ترین نوع بیمه خودرو برای یک خودرو عادی در ترکیه، حداقل 2 هزار و 300 لیره است.

4.مالیات سالانه خودرو به اضافه عوارض شهرداری.

5.عوارض دریافتی بزرگراه ها، پل ها و جاده های مواصلاتی در برخی موارد حتی برای یک بار عبور، بین 10 تا 300 لیره در نوسان است. به عنوان مثال، در عوارضی خروجی یک خوردو شخصی عادی 292 لیره، یک موتور سیکلت 205 لیره و یک اتوبوس 929 لیره، پول پرداخت می کند! عوارض پرداختی برای عبور یک خوردو شخصی عادی از پل عثمان گازی 117 لیره است!

ترکیه در ته لیست خودرو دارها

اوغور گورسس از اقتصاددانان ترکیه اطلاعاتی را به اشتراک گذاشت که تعداد خودروها به ازای هر 1000 نفر را در کشورهای اتحادیه اروپا نشان می دهد. بر اساس داده های مرکز آمار و اطلاعات اتحادیه اروپا Eurostat تعداد وسایل نقلیه به نسبت هر یک هزار نفر در ترکیه 84 میلیون نفری در پایان سال 2020 میلادی، 281 دستگاه بوده است. در حالی که میانگین اروپا 602 دستگاه به ازای هر یک هزار نفر بوده است.

از نظر مالکیت خودروها در سطح جهان، ژاپن، ایالات متحده و اتحادیه اروپا، در رتبه های اول تا سوم قرار دارند. از بین کشورهای اروپایی، لوکزامبورگ، قبرس جنوبی و ایتالیا در سه پله نخست هستند. تعداد وسایل نقلیه به ازای هر 1000 نفر در لوکزامبورگ 739 دستگاه، در قبرس 721 دستگاه و در ایتالیا 719 دستگاه است. کشوری که کمترین تعداد خودرو به ازای هر 1000 نفر در اروپا را دارد رومانی با 362 دستگاه خودرو است. اما حتی این عدد بسیار بالاتر از ترکیه است و مردم ترکیه از حیث تعداد خودروها فقط کوزوو را شکست داده اند!

در گزارش امروز یکی دیگر از روزنامه های ترکیه به نام دنیا گازته آمده است:«در حال حاضر در ترکیه، داشتن یک خودرو صفر کیلومتر برای کارمندان حقوق بگیر یک رویا است. افزایش تورم و کاهش قدرت خرید، خرید خودرو را بسیار دشوار کرد. ارزان ترین خودرو در یک سال گذشته 130 درصد افزایش قیمت داشته است. یک کارمند، یک سال پیش می توانست با 160 هزار لیره یک ماشین کاملاً نو بخرد. برای داشتن ارزان ترین خودروی جدید در جولای 2021، یک کارگر در ترکیه باید 57 ماه کار می کرد. اما این میزان بیشتر شده و فردی که قصد خرید همان وسیله نقلیه را دارد باید حداقل 66 ماه کار کند. قیمت خودرویی که در آلمان حدود 31 هزار یورو است در ترکیه تقریباً 650 هزار لیره است. کارگر دارای کمترین دستمزد در آلمان می تواند ظرف 20 ماه صاحب این وسیله نقلیه شود. اما کارگر ترک برای خرید چنین خودرویی، حداقل به 121 ماه زمان نیاز دارد. ضمناً این مدل در ترکیه تولید و مونتاژ می شود و باید ارزان تر تمام می شد.»

بحث و جدل بر سر خرید خودرو در ترکیه در حالی بالا گرفته که اردوغان وعده داده بود خودرو ملی برقی ترکیه به زودی به بازار بیاید. اما حتی دوبار دعوت از ایلان ماسک نیز منجر به تغییر خاصی نشد و فعلاً خبری از خودرو رویایی ترکیه نیست.

انتهای پیام/