روایت معلمان از کتاب‌های درسی سنگین و خارج از حوصله دانش‌آموزان
کتاب فارسی دوره متوسطه اول را ورق بزنید و حوصله دانش‌آموز در این سن را مدنظر بگیرید، آیا آنها حوصله و توانایی مطالعه این متن‌های طولانی را دارند؟
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ عناوین مختلف کتاب‌های درسی و در کنار آن حجم زیاد و محتوای دشوار صرف نظر از غیرکاربردی بودن برخی آموخته‌های دوران مدرسه، موضوعی است که سال‌ها محل بحث و نقد فارغ‌التحصیلان مدارس و حتی کارشناسان آموزشی است.
حتی معلمان هم نسبت به این فرآیند معترض هستند و گلایه‌هایی از سوی آنها مطرح می‌شود مبنی بر اینکه حجم کتاب‌های درسی زیاد است و با ساعات آموزش در طول هفته همخوانی ندارد یا مطلب از توان یادگیری دانش‌آموز فراتر است. بعضی دروس هستند که دانش‌آموزان در یادگیری آن مشکل دارند و این نشان‌دهنده آن است که محتوای کتاب متناسب با توان یادگیری دانش‌آموزان نیست.
به دنبال صحبت‌های رهبر انقلاب در 21 اردیبهشت امسال و تأکید بر ارائه علم نافع در مدارس؛ یوسف نوری وزیر آموزش و پرورش از ارائه گزارش اولیه کاهش حجم کتاب‌های درسی تا 10 روز آینده خبر داد و گفت: برخی افراد معتقدند تعدادی از کتب درسی زائد هستند مانند پژوهش، کار و فناوری و می‌گویند این مطالب در بین کتاب‌های درسی به صورت برنامه درسی تلفیقی باشد و اگر کتاب مجزایی است باید برای آن معلم تربیت شده داشته باشیم اما نداریم.
در ارتباط با حجم زیاد کتاب‌های درسی با دو نفر از معلمان دوره متوسطه اول و ابتدایی گفت‌و‌گویی داشتیم که در ادامه آمده است.
حجم سنگین دروس 9، 10 و 11 فارسی پایه هفتم
محمدرضا راضی دبیر ادبیات فارسی دوره متوسطه اول درباره کاستن از حجم کتاب فارسی گفت: برای کاهش محتوا ابتدا باید بدانیم محتوای ضروری کتاب‌های درسی نسبت به محتواهای غیرضروری به چه میزان است. برخی مطالب مانند ارزش‌ها، ایثار و شهادت و... جنبه‌های پرورشی و آموزشی دارد که برای آنها واحدهای درسی مستقلی هم وجود دارد از سوی دیگر این قبیل از محتواها در سایر کتاب‌های درسی همچون ادبیات فارسی لحاظ شده است.
وی افزود: در کتاب ادبیات پایه هفتم، متون درس‌های 9، 10 و 11 به اندازه کل متن باقیمانده کتاب است و دانش‌آموزان به لحاظ ذهنی کشش این حجم را ندارند.
این دبیر ادبیات فارسی با اشاره به اینکه محتوای تخصصی فارسی را نمی‌توان کمتر کرد، گفت: البته محتواهای تخصصی آنقدر زیاد نیست که حذف آنها بتواند کاهش حجم کتاب درسی را به چشم بیاورد.
وی بیان کرد: آنچه دانش‌آموزان در دوره متوسطه اول می‌آموزند الفبای دستور زبان است که هر فرد فارسی زبان باید آنها را بداند اما در پایه دهم و یازدهم برخی محتواها غیرضروری است؛ به عنوان مثال چه لزومی دارد دانش‌آموز بدانند شبه جمله‌ها و مناداها تولید جمله مستقل می‌کند.
دشوار بودن درس چهاردهم کتاب فارسی پایه نهم
راضی ادامه داد:درس چهاردهم کتاب فارسی پایه نهم، متنی بسیار طولانی با لغات دشوار و زمان‌بر است، چه لزومی دارد دانش‌آموزان "توحید مفضل" را در کتاب فارسی بخوانند و چرا آن را در کتاب دینی آموزش ندهیم؟
کتاب فارسی متناسب با توان و حوصله دانش‌آموز نیست
وی با طرح این پرسش که چه اثری از شاهنامه در کتاب‌های درسی وجود دارد؟ گفت: کتاب فارسی دوره متوسطه اول را ورق بزنید و حوصله دانش‌آموز در این سن را مدنظر بگیرید، آیا آنها حوصله و توانایی مطالعه این متن‌های طولانی را دارند؟ اگر قرار باشد محتوای کتب درسی بازبینی شود باید به سراغ اساتید مرتبط که مرجعیت دارند، برویم.
این دبیر ادبیات فارسی بیان کرد: هم اکنون زنگ نگارش و املا یکی شده است و دانش‌آموزان فرصت نوشتن و ارزیابی توسط دبیر را ندارند. در انتهای هر درس کتاب نگارش، ذکر شده، دانش‌آموزان انشا نوشته و دبیر نقد و نظر خود را بیان کند، اما واقعاً فرصتی برای این کار وجود ندارد.
وی در پاسخ به این پرسش که اگر حجم کتاب‌های درسی کاهش یابد چه مهارت‌هایی در دوره متوسطه اول باید آموزش داده شود؟ گفت: هم اکنون آسیب‌های روانی بسیار افزایش یافته به شدت نیاز است دبیر درس سبک زندگی یا مشاور مدرسه، زنگ مستقلی داشته باشند و دانش‌آموزان را برای مسائلی همچون کنترل خشم، استرس و اضطراب و ... آموزش دهند.
کتاب‌های پایه اول دبستان را می‌توان در 2 سال تدریس کرد
رقیه خردی معلم کلاس اول دبستان درباره حجم سنگین محتوای کتاب‌های درسی دوره ابتدایی گفت: حجم کتب درسی کلاس اول دبستان آنقدر زیاد است که حتی می‌توان کتاب‌های پایه اول را در دو سال تدریس کرد اما هم‌اکنون با تعداد زیاد دانش‌آموزان در کلاس‌های درس مدارس دولتی مجبور هستیم این حجم سنگین را به اتمام برسانیم.
وی افزود: برخی مطالب خوب در کتاب درسی وجود دارد اما به دلیل کم بودن زمان باید سریع از کنار آن عبور کنیم و فرصتی برای پرداختن بیشتر به موضوع وجود ندارد؛ همکاران پایه‌های بالاتر دوره ابتدایی هم معتقدند در این پایه‌ها مجدد مطالب کلاس اول تکرار می‌شود، در حالی که این حجم از تکرار ضرورتی ندارد.
خردی به سنگین و زیاد بودن مطالب کتاب ریاضی پایه اول دبستان اشاره کرد و گفت:کاستن از این محتوا به دانش‌آموزان ضربه‌ای نمی‌زند و می‌توان برخی مطالب را به سال‌های بالاتر منتقل کرد همچنین برخی معلمان به زیاد و دشوار بودن حجم کتاب قرآن دوره ابتدایی اشاره می‌کنند.
وی درباره مهارت‌های مورد نیاز برای آموزش در پایه اول دبستان بیان کرد: معتقم برخی مطالب پایه اول دبستان باید به سال‌های بالاتر منتقل شود و در دوره ابتدایی می‌توان مسائل مرتبط با درس زندگی را به دانش‌آموزان آموزش داد.
انتهای پیام/
