سناتور گراهام، آخرین امید در روابط ترکیه– آمریکا

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، سفر یک سناتور مشهور آمریکایی به ترکیه نشان دهنده تداوم چانه زنی بین آنکارا و واشنگتن برای نهایی شدن یک قرارداد بزرگ تسلیحاتی است.

لیندسی گراهام سناتور جمهوری خواه آمریکایی در شرایطی به ترکیه سفر کرد که دولت برآمده از حزب دموکرات و اعضای اصلی تیم جو بایدن روی خوشی به تیم اردوغان نشان نمی دهند.

به همین خاطر تحلیلگران به این جمع بندی رسیده اند که تیم اردوغان نتوانسته با دموکرات ها رابطه پویا و قدرتمندی برقرار کند و حالا با دعوت لیندسی گراهام جمهوری خواه، به دنبال کسب رضایت در مورد قرارداد اف 16 است.

به عبارتی دیگر، دولت اردوغان امیدوار است که گراهام ده ها عضو کنگره آمریکا را اقناع کند و آنها را راضی کند که زیر مجوز فروش اف 16 به ترکیه امضا بیندازند.

دولت اردوغان در حالی به گراهام امید بسته که دو ماه پیش 55 تن از اعضای هر دو حزب دموکرات و جمهوری خواه کنگره آمریکا با ارسال یک نامه به آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه دولت بایدن از او خواستند که جلوی صادرات هرگونه سلاح و محصولات دفاعی به ترکیه را بگیرد.

از تهدید قاطعانه تا سازش و معامله

سوئد و فنلاند بالاخره توانستند از سد وتوی ترکیه بگذرند و به طور رسمی مراحل عضویت در پیمان نظامی ناتو را تکمیل کنند.

دو کشور اروپایی سوئد و فنلاند با پادرمیانی ینس استولتنبرگ دبیرکل ناتو و درخواست مستقیم جو بایدن رئیس جمهور آمریکا از سد تهدیدات اردوغان مبنی بر وتوی عضویت آنها گذشتند و حالا در حال جمع آوری امضای یکایک اعضا هستند.

رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه قبلاً اعلام کرده بود، تا زمانی که سوئد و فنلاند اعضای فراری پ.ک.ک و شبکه گولن را به آنکارا تحویل ندهد، اجازه ندارند عضو ناتو شوند. اما شواهد نشان می دهد که تمام مذاکراتی که بین نمایندگان ترکیه و سوئد و فنلاند صورت گرفته به اندازه گفتگوهای ابراهیم کالن و جیک سالیوان مهم و اثرگذار نبوده است.

جیک سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید در دیدار با ابراهیم کالن سخنگو و  رئیس گروه مشاورین سیاست خارجی و امنیت ملی ریاست جمهوری ترکیه وعده داده بود که تایید عضویت سوئد و فنلاند در ناتو بر روابط آنکارا – واشنکتن تاثیر مثبتی خواهد گذاشت. اما واقعیت این است که دولت بایدن به منظور نشان دادن حسن نیت خود در قبل کوتاه آمدن آشکار اردوغان اقدام خاصی انجام نداده است. تاکنون بالاترین مقام دولت بایدن که به ترکیه سفر کرده وندی شرمن معاون وزیر امور خارجه آمریکا بوده است.

گراهام به ترکیه چه قولی داد؟

گراهام قبلاً و در دوران مسئولیت دونالد ترامپ هم به ترکیه سفر کرده بود. اردوغان در سفر به آمریکا درخواست هایی از ترامپ داشت و ترامپ نیز در همان لحظه دستور داده بود که با گراهام و چند سناتور دیگر تماس بگیرند و آنها را در نشست مزبور حاضر کنند.

آنجا بود که اردوغان متوجه شد، حرف گراهام برای تیم ترامپ مهم است. به همین خاطر پس از بازگشت به ترکیه، این سناتور متنفذ را به عنوان مهمان ویژه به آنکارا دعوت کرد و او را با خود به کنسرت فاضل سای پیانیست مشهور ترکیه برد. اما این بار مشخص نیست که گراهام فقط با ابراهیم کالن دیدار کرده یا نشستی خصوصی با شخص رئیس جمهور هم برگزار کرده است.

لیندسی گراهام در مورد گفتگوهای خود در آنکارا نوشته است: «من یک سفر بسیار مثبت و پربار به ترکیه داشتم که یکی از اعضای ناتو و متحد ارزشمند آمریکا است. در حالی که ما گاهی اوقات روابط مشکل‌ساز داشته‌ایم، ضروری است ترکیه و آمریکا برای تقویت روابط بین دو کشور گام‌هایی بردارند.»

گراهام در ادامه و به منظور ابراز موافقت خود با فروش جنگنده اف 16 به ترکیه گفته است:«این جنگنده‌ها در دست متحدان ما در ناتو، احساس ثبات را ایجاد می‌کنند و به توانایی ما می افزایند. توانمندی ارتش ترکیه به طور قطع در راستای منافع امنیت ملی آمریکاست.»

سناتور جمهوری خواه همچنین به این اشاره کرده که با ابراهیم کالن، در مورد  شمال شرق سوریه و چگونگی تأثیر آن بر ترکیه صحبت کرده است.

اغلب روزنامه های تحت امر حزب عدالت و توسعه ترکیه از قول گراهام چنین عبارتی به کار بردند: «برای فروش اف 16 به ترکیه هر کاری از دستم بربیاید انجام می دهم.»

با آن که گراهام یک سناتور جمهوری خواه و جو بایدن دموکرات است، اما جملات آنها کامل شبیه همدیگر است. قبلاً جو بایدن رئیس جمهور آمریکا نیز در ایتالیا و پس از دیدار با اردوغان گفته بود: «در مورد فروش اف 16 همه چیز به کنگره بستگی دارد. اما من حسن نیت خود را اعلام می کنم و آن چه ممکن باشد انجام خواهم داد.»

تحلیل گفته های گراهام و بایدن نشان دهنده این است که در کاخ سفید و همچنین در کنگره و محافل سیاسی آمریکا تردیدهایی جدی در مورد روابط واشنگتن – آنکارا در میان است و کسی حاضر نیست به شکل قاطعانه به تیم اردوغان قول همکاری دهد. چرا که از نظر آنان ترکیه با خرید سامانه موشکی اس 400 بیش از هر زمان دیگری به روسیه نزدیک شده و آمریکایی ها نمی توانند به چنین کشوری اعتماد کنند.

جالب اینجاست که گراهام از ترکیه به عراق رفته و پس از دیدار با نظامیان آمریکایی در بغداد، به اربیل اقلیم کردستان رفته و در آنجا با نیچیروان بارزانی رئیس اقلیم نیز دیدار کرده است.

در مورد جزئیات دیدار گراهام و بارزانی، اطلاعاتی منتشر نشده و صرفاً به بیان این موضوع اکتفا کرده اند که در این دیدار به این مساله پرداخته شده که روند تعامل آمریکا با نهادهای اقماری پ.ک.ک در شمال شرق سوریه باید به چه شکلی باشد.

سخنان مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه نشان داد که او و دیگر چهره های برجسته تیم سیاست خارجی و امنیت ملی ترکیه از چانه زنی با گراهام نتیجه چندانی نگرفته اند. چرا که پس از پایان سفر لیندسی گراهام، چاووش اوغلو با لحنی گله مندانه اعلام کرد که ترکیه در شمال شوریه هر کاری را که لازم باشد بر اساس اتکا به نظرات و توانمندی خود انجام خواهد داد.

در پایان باید گفت، نه تنها دموکرات ها، بلکه جمهوریخواهان آمریکا نیز نظر مساعدی به توسعه روابط با ترکیه ندارند و احتمالاً آنان منتظر تعیین نتایج انتخابات سال 2023 میلادی هستند و می خواهند بدانند که آیا قرار است مخالفین اردوغان، قدرت را در دست بگیرند یا ادامه مسیر با حزب و دولت فعلی خواهد بود.

انتهای پیام/