حفاظت از ذخایر ژنتیکی پایهایترین سطح حفاظت از تنوع زیستی است
مدیر کل دفتر موزه ملی، تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی سازمان محیط زیست گفت: ذخایر ژنتیکی پایهایترین سطح حفاظت از تنوع زیستی است.
دکتر محمد مدادی, مدیر کل دفتر موزه ملی، تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی سازمان محیط زیست در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ در رابطه با روز ملی ذخایر زیستی و ژنتیکی اظهار کرد: این مناسبت در واقع سالروز دستور مقام معظم رهبری برای ایجاد مرکز ملی ذخایر ژنتیک در سال 1386 بوده که در سال 1394 این روز به عنوان روز ملی ذخایر زیستی و ژنتیکی در تقویم کشور نام‌گذاری شده است. هدف از این نام‌گذاری جلب توجه مسئولین و افراد مختلف در دستگاه‌های اجرایی, پژوهشی و مطالعاتی به حفظ ذخایر ژنتیکی به عنوان یک سرمایه ارزشمند ملی بوده است.
وی بیان کرد: ذخایر ژنتیکی در حوزه حیات وحش که مسئولیت حفاظت از آن‌ها بر عهده سازمان محیط زیست است, پایهایترین سطح حفاظت از تنوع زیستی محسوب می‌شود که شامل تنوع ژنتیکی همه گونه‌های گیاهی و جانوری موجود در طبیعت است. ذخایر ژنتیکی در ابعاد کلی علاوه بر گیاهان و جانوران شامل ذخایر ژنتیکی کشاورزی و دامی, تنوع ژنتیکی انسانی, میکروارگانیسم‌ها و پوشش گیاهی می‌شود.
مدیر کل دفتر موزه ملی، تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی سازمان محیط زیست در رابطه با اهمیت ذخایر ژنتیکی گفت: این موارد نقش زیادی در تأمین امنیت غذایی, امنیت اقتصادی, فناوری‌های نوین, بیوتکنولوژی و حفاظت از تنوع زیستی دارند که بخش حفاظت از تنوع زیستی مربوط به سازمان محیط زیست است.
مدادی ادامه داد: در حوزه تنوع زیستی 3 سطح حفاظتی تعریف شده است که پایهایترین آن تنوع ژنتیکی است و در حقیقت هرچه قدر ما برای حفاظت از زیستگاه‌ها و گونه‌ها سرمایه‌گذاری کنیم, بدون حفظ تنوع ژنتیکی گونه‌ها و جمعیت‌ها این برنامه‌ها اثربخش نخواهد بود.
وی با اشاره به نقش مهم تنوع ژنتیکی در بقا جمعیت گونه‌ها, گفت: تنوع ژنتیکی, ذخیره ژنتیکی یک گونه یا یک جمعیت است که در آن به صورت ژن‌های فعال یا خفته وجود دارد و جمعیت‌ها برای برخورد یا رویارویی با تغییرات محیطی و غیر محیطی بر اساس ذخیره ژنتیکی خود به مقابله با این تغییرات می‌پردازند. تاب‌آوری یک گونه یا یک جمعیت در برابر عوامل محیطی پیوستگی مستقیم با ذخیره و تنوع ژنتیکی آن دارد و گونه و جمعیت‌هایی که تنوع ژنتیکی کمتری دارند می‌توانند با کوچک‌ترین تغییرات محیطی دچار آسیب‌هایی جدی شوند و جمعیت آن‌ها در معرض نابودی قرار بگیرد.
مدیر کل دفتر موزه ملی، تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی سازمان محیط زیست در رابطه با حفاظت از ذخایر ژنتیکی در سازمان محیط زیست تصریح کرد: بحث حفاظت از ذخایر ژنتیکی شامل برنامه‌های مختلفی در داخل و خارج از زیستگاه می‌شود که بخشی از حفاظت خارج زیستگاهی شامل بانک‌های زیستی می‌شود که نمونه‌های ژنتیکی مرتبط با تنوع زیستی و حیات وحش را جمع‌آوری و نگهداری می‌کنند.
وی خاطرنشان کرد: این نمونه‌ها باید در داخل کشور نگهداری شوند اما متأسفانه در سال‌های اخیر بسیاری از گونه‌ها و تاکسون‌ها معرفی شده توسط محققان داخلی از کشور خارج شده و در موزه‌های خارجی نگهداری می‌شود اما از حدود یک سال و نیم پیش خروج این نمونه‌ها از کشور ممنوع شده است و این نمونه‌ها الزاماً باید در موزه‌های داخل کشور نگهداری شوند. از زمان یک سال و نیم پیش که روند نظارت سختگیرانه‌تر شده است, خروج این نمونه‌ها از کشور به حداقل رسیده است و در مواردی نیز که نیاز به خروج موقت این نمونه‌ها از کشور بوده است, این مهم با هماهنگی سازمان محیط زیست انجام شده است.
انتهای پیام/
