بازآرایی رسانه‌ای در دوشنبه‌های سوهانک؛ ۱۳ هزار رسانه کشور دارای مجوز هستند/ملزومات "بازآرایی رسانه‌ای" چیست؟
معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ گفت: مجوز بیش از ۱۳ هزار رسانه صادر شده است. آیین‌نامه اجرایی قانون مطبوعات قدیمی است و باید به سرعت اصلاح شود. بازآرایی رسانه‌ای باید در سطح مدیران و مسئولان و خبرنگاران انجام شده و مرجعیت‌سازی رسانه‌ای صورت گیرد.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ مجموعه نشست‌های تخصصی دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز امروز با عنوان "دوشنبه‌های سوهانک" این هفته با موضوع بازآرایی رسانه‌ای؛ ضرورت و بایسته‌ها" با حضور دکتر "اکبر نصرالهی" رئیس دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه، "فرشاد مهدی‌پور" معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و "محمدحسین ساعی" رئیس دانشگاه سوره به صورت آنلاین برگزار شد.
دکتر نصراللهی در ابتدای این نشست گفت: این نشست، چهارمین نشست از "دوشنبه‌های سوهانک" است و 20 نشست تا آخر سال طراحی شده است و هدف این است که پویایی و نشاط دانشگاهی و نشاط علمی را بعد از وقفه کرونایی به کشور بازگردانیم و از نظر اساتید مختلف استفاده کرده و پیشنهادها و نظرات اساتید را به گوش مسئولان برسانیم.
وی ادامه داد: بازآرایی رسانه‌ای موضوعی است که در جلسه‌ای که هیئت دولت با رهبر انقلاب داشتند مطرح شده است و دوستان وزارت ارشاد نیز در دستور کار قرار داده‌اند، اینکه وضع موجود رسانه‌ها چگونه است و برای بازآرایی رسانه‌ای چه باید بکنیم؟
رئیس دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه دانشگاه آزاد تهران مرکز گفت : بازسازی انقلابی و بازآرایی رسانه ها یک استراتژی درست برای خروج از محاصره تبلیغاتی و کسب مرجعیت رسانه ای ضروری است.
نصراللهی تصریح کرد: وضع رسانه‌های داخلی باوجود تعدد و کثرت خوب نیست و این رسانه ها نه تنها در گفتمان سازی و ارائه تصویر واقعی کشور به جهانیان ناتوان هستند بلکه حتی در مقابل تعرض رسانه ای رقبا و دشمنان بازدارنده هم نیستند.
نویسنده کتاب مدیریت پوشش اخبار بحران تصریح کرد: درک ناکافی از آرایش جدید رسانه ای و تحولات کیفی، مشکل ساختار و محتوا، استفاده ناکافی از مزیت نسبی، عقب ماندن محسوس از فضای مجازی در موضوعات راهبردی، تاخیر در استارت و تعجیل در استاپ، رشد کمی و عقب ماندگی کیفی، مرکز و شهرت محوری به جای مسئله و مردم محوری، ناتوان در طرح مخاطرات و بحران های نظام و ارائه راه حل، وابستگی‌های مالی و سیاسی، غلبه نگاه سیاسی در تاسیس و اداره رسانه ها، بحران اعتماد، مخاطب، تیراژ، غفلت از موضوعات راهبردی ، طرح مشکل به جای حل آن، کنترل رسانه ها به جای هدایت و مدیریت و توانمند سازی آنها، غفلت از تحلیل محوری، امیدآفرینی کاذب، غیبت و غفلت درحوزه رسانه های تخصصی مثل کودکان و جوانان از جمله مشکلات موجود رسانه ای است.
رئیس دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه افزود: انباشت چالش ها و مسائل رسانه ای و ادامه وضع موجود موجب شده است رسانه ها بازدارنده نباشند و جریان تحریف مسلط و کشور در محاصره تبلیغاتی و تحرکات تبلیغاتی دشمنان بیش از تحرکات سیاسی و امنیتی و سرمایه اجتماعی در شاخص های نظیر امید، نشاط، اعتماد و رضایت رو به کاهش باشد.
نصراللهی گفت: مفروض ما در اتخاذ بازآرایی رسانه ای ، اعتراض و نقد وضع موجود رسانه ها و رسیدن به اهدافی مثل داشتن رسانه ای با روایت اول و پیوست رسانه ای در موضوعات مورد نیاز مردم ، با تاب آوری بالا، بازدارنده، جریان ساز، چابک و قوی و در تراز انقلاب اسلامی است .
رئیس دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه دانشگاه آزاد تهران مرکز با تاکید بر این که بازسازی رسانه‌ای باید همه جانبه، فوریتی، عقلایی، مشارکتی و افقی باشد، افزود: این بازسازی باید در ساختارها، رویکردها و راهبردها ، محتوا، آیین نامه ها و قوانین اتفاق بیفتد.
نصراللهی اضافه کرد: تغییرات باید از مسئولان آغاز شود تا بتوانند از ظرفیت همه رسانه‌ها استفاده و با در نظر داشتن چشم‌اندازهای کلی شرایط لازم را برای اقدام انقلابی را مهیا کنند.
وی ادامه داد: همچنین هم افزایی و جریان سازی، تکرار موضوعات مهم و تمرکز بر آنها، ارتقای سواد رسانه ای مسئولان و رسانه‌ها و توجه به مطبوعات استانی از جمله مواردی است که باید در بازآرایی رسانه‌ای مورد توجه قرار گیرد. دیدن و شنیدن همه و دادن فرصت به همه یکی از موضوعات مهم است. باید از ظرفیت افرادی که حتی مخالف ما هستند، اما دغدغه دین و کشور را دارند نیز استفاده شود.
"محمدحسین ساعی" رئیس دانشگاه سوره در ادامه این نشست گفت: برای تحلیل وضعیت امروز رسانه باید فهمی از جایگاه تاریخی پیدا کنیم. برنامه‌هایی در ذهن انسان‌های ما قبل ما وجود داشته است که نشان می‌دهد، رسانه برای آنها مهم بوده است. در کتاب "آتلانتیس نو" اثر "فرانسیس بیکن" به گروهی از انسان‌ها اشاره می‌شود که بازرگان نور هستند و به جای تجارت با سکه و پول، با نخستین مخلوق خدا که نور است تجارت می‌کنند. بعدها همین لفظ بعد از دو تا سه قرن به لفظ روشنفکر امروزی شناخته شد.
وی ادامه داد: فرق روشنفکر با انسان دانشمند این است که دانشمند اطلاعات زیادی دارد و فعالیت‌های وی مبتنی بر پژوهش است ولی روشنفکر در ادبیات فارسی بیشتر به "مصلح اجتماعی" شناخته می‌شود. مهم‌ترین ابزاری که مدرنیته در اختیار روشنفکران گذاشته بود ابزارهایی است که رسانه‌ها و صنعت چاپ در اختیار این روشنفکران گذاشته بود که عمدتاً کتاب و مطبوعات بودند.
رئیس دانشگاه سوره گفت: "کارل پوپر" فیلسوف بزرگ جهان در آستانه 90 سالگی مصاحبه‌ای با یک خبرنگار ایتالیایی انجام می‌دهد و مسائل جالبی در آنجا مطرح می‌شود. اینکه مشکل رسانه‌ای ما چیست و چرا رسانه‌های ما که آزادی‌بخش هستند و به جامعه انسانی کمک می‌کنند امروز این ظرفیت را ندارند. این فیلسوف کتابی تحت عنوان "تلویزیون خطری برای دموکراسی" نوشته است و اینکه یک فیلسوف در سن 90 سالگی این جمله را می‌گوید بسیار عجیب است.
ساعی گفت: "کارل پوپر" می‌گوید "ما باید به سانسور متوسل شویم چراکه در غیراینصورت دموکراسی به خطر می‌افتد. یکی از مبانی دموکراسی، قدرت‌های بی‌مهار هستند و امروز رسانه‌ها به عنوان "قدرت‌های بی‌مهار شناخته می‌شود. رسانه‌ها می‌تواند از همه انتقاد کنند ولی انتقادی به آنها نمی‌شود درواقع رسانه‌ها هم می‌توانند خدمت کرده و هم خیانت کنند.
رئیس دانشگاه سوره تصریح کرد: امروز در عصر شبکه‌های اجتماعی، مدعی جریانی به نام "خبرنگاری شهروندی" هستیم و خبرنگاران شهروندی در تمنای کلیک و بازدید، حاضرند هر محتوایی را منتشر کنند و نوعی اقتصاد سیاسی غلط در پشت رسانه‌ها اتفاق می‌افتد.
وی گفت: در سال‌های گذشته شبکه‌های اجتماعی به عنوان تهدیدی علیه دموکراسی در جلد نشریات بزرگ جهان القا شده‌اند و یک حالت تهدیدی داشته است. بسیاری از نخبگان اعتقاد دارند که فضای عمومی رسانه‌های فارسی‌زبان در خدمت منافع عمومی مردم نیست و بعضی از مواقع، اشکال را به رسانه ارجاع می‌دهیم و تا اقتصاد سیاسی بازآرایی نشود، رسانه‌ها در خدمت مردم قرار نخواهند گرفت.
در ادامه این نشست "فرشاد مهدی‌پور" معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: در موضوع بازآرایی رسانه‌ها، چارچوب‌هایی به عنوان لوازم این بازآرایی مطرح می‌شود. ما باید بازسازی در حوزه رسانه انجام دهیم و بحث بازسازی بعد از آشفتگی ظاهر می‌شود. در دهه هفتاد بعد از جنگ، دولت با شعار بازسازی مناطق جنگی روی کار آمد.
مهدی‌پور با بیان اینکه بازآرایی مقدماتی دارد، تصریح کرد: نخستین مقدمه "آمایش سرزمینی" است و آمایش فرهنگی، آمایش رسانه‌ای، پراکندگی جغرافیایی، ترکیب سنی، تولیدات محتوایی، توزیع محتوایی، تولیدکننده و مصرف‌کننده، نیروی انسانی کار و تربیت نیروی آکادمیک حوزه رسانه از جمله موضوعات دیگری است که باید مورد توجه قرار بگیرد.
معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: سهم اصلی آموزشِ دوره‌های روزنامه‌نگاری عمدتاً مربوط به دوره کارشناسی ارشد است و در دوره لیسانس که دوره مهارتی محسوب می‌شود بخش قابل توجهی از این صندلی‌ها خالی است و ما دچار اشکال و چالش هستیم.
وی ادامه داد: الزام دوم این است که این بازآرایی در تمام حوزه‌ها صورت بگیرد و اینطور نشود که بازآرایی در حوزه نیروی انسانی انجام شده و در حوزه قوانین و آیین‌نامه‌ها انجام نشود. امروز در فضای رسانه‌ای کشور تعدادی از قوانین و مقررات برای رسانه‌ها به صورت مستقیم وجود دارند که نمونه آن قانون مطبوعات است و بعضی از قوانین نیز از جمله قانون تبلیغات تجاری وجود دارد که مربوط به قبل از سال 1359 است.
مهدی‌پور ادامه داد: آیین‌نامه اجرایی قانون مطبوعات به عنوان بازوی عملی ما نقش‌آفرینی می‌کند و از عمر آن سال‌ها می‌گذرد و ادبیاتی در آن به کار رفته است که مربوط به ماقبل حتی دوره تولید فضای سایبر است و این باید به سرعت توسط خود ما اصلاح شود.
معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: در کشور قاعده مشخصی برای برخورد با اخبار جعلی و فیک‌نیوزها وجود ندارد که البته این فقط مشکل ما نیست و اتحادیه اروپا نیز همین امروز با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کند. در واقع قانون‌گذاری در حوزه فضای مجازی و رسانه با دشواری‌های زیادی روبه‌رو است.
وی ادامه داد: ما مجوز بیش از 13 هزار رسانه را صادر کردیم ولی چه تعداد رسانه قوی در کشور وجود دارد که در سپهر منطقه‌ای و جهانی ایفای نقش‌آفرینی کنند و در جریان‌های اصلی ورود پیدا کنند. امروز باید ساختارها را اصلاح کنیم و اینکه بازآرایی باید در تمام محورها شکل بگیرد و شرایطی دارد که باید در آن مفاهمه خبرگانی شکل بگیرد.
مهدی پور گفت: رویکرد ما باید مشارکتی باشد و در حوزه رسانه‌ها که ذی‌نفعان زیادی داشته و همه خود را صاحبنظر می‌دانند، بدون ایجاد مشارکت کار پیش نخواهد رفت چراکه رسانه به مشارکت و مخاطبان زنده است. رویکرد ما به جای عمودی باید افقی باشد و رسانه‌های افقی ذیل رسانه‌های عمودی نقش‌آفرینی می‌کنند.
معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی تصریح کرد: بازآرایی در سطح اول به مدیران و مسئولان حوزه بازمی‌گردد و سطح بعدی مربوط به خبرنگاران و فعالان و تولیدکنندگان محتوا است. نخستین هدف از بازآرایی رسانه‌ای موضوع مرجعیت‌یابی یا مرجعیت‌سازی رسانه‌ای است. عده‌ای معتقدند ما مرجعیت رسانه‌ای را از دست داده‌ایم و عده‌ای نیز می‌گویند این مرجعیت تضعیف شده است اما باید برای تقویت مرجعیت رسانه‌ای تلاش کنیم.
وی گفت: "تاب‌آوری" دومین موضوع است. مردم ما به شدت زیر بمباران جنگ روانی و رسانه‌ای هستند و مردم به شدت مصرف‌کننده محتوا هستند و ضروری است که این تاب‌آوری را افزایش دهیم. هدف بعدی چابک سازی و قوی کردن و توانمندکردن رسانه‌ها است. هدف بعدی خروج از محاصره تبلیغاتی است و یک هدف نیز می‌تواند حرکت به سمت روزنامه‌نگاری طراز انقلاب اسلامی باشد.
انتهای پیام/
