ضدحمله انتخاباتی لائیک‌ها به اردوغان

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، با وجود فراگیر شدن بحران اقتصادی در ترکیه، حال و هوای رقابت انتخاباتی و تنش و دوقطبی سیاسی نیز در این کشور، به خوبی ملموس و نمایان است و این دو وضعیت در هم تنیده شده و با همدیگر مرتبط شده اند. به عبارتی دیگر، در یک سوی میدان بحث از تورم و بیکاری و بحران مالی و ارزی است و در سوی دیگر، مخالفین، دولت اردوغان را به ناکارآمدی و بی کفایتی متهم کرده و بر طبل ضرورت برگزاری انتخابات پیش از موعد می کوبند.

نگاهی به اخبار رسانه های ترکیه و مطالب منتشر شده توسط کاربران ترکیه ای فضای مجازی، نشان دهنده این است که تقریباً هیچکدام از سیاستمداران مخالف اردوغان، اهل سکوت و وقفه نیستند و گویی نوعی از تقسیم کار و هماهنگی بین آنان وجود دارد تا هر کدام از آنان بر روی یک موضوع مهم تمرکز کند و دولت را تحت فشار قرار دهد.

کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق، مرال آکشنر رهبر حزب خوب، مدحت سنجار رهبر حزب دموکراتیک خلق ها، تمل کاراملا اوغلو رهبر حزب سعادت، علی باباجان رهبر حزب جهش و دموکراسی، احمد داود اوغلو رهبر حزب آینده، محرم اینجه رهبر حزب مملکت، اویسال رهبر حزب دموکرات و ده ها تن از معاونین و مشاورین و هواداران آنها به طور مداوم درباره این موضوع صحبت می کنند که زمان خداحافظی اردوغان و باغچلی فرا رسیده و قدرت در ترکیه باید به شکل دموکراتیک و بدون خشونت، دست به دست شود.

دست دادن لاییک و محافظه کار

کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق دیروز در مصاحبه با شبکه تلویزیونی قرار، در مورد آینده سیاسی ترکیه گفت:«همه ما باید دست به دست هم دهیم و اجازه ندهیم که منابع ترکیه، بیش از این توسط اردوغان و آکپارتی نابود شود. زمان آن فرا رسیده که ما به طور جدی از محافظه کاران ترکیه حلالیت بطلبیم. ما باید خاطرات تلخ گذشته را کنار نهیم، رضایت و حلالیت آنان را به دست آوریم و همه با هم در یک مسیر واحد و برای رسیدن به یک هدف مشترک، قدم برداریم.»

سخنان رهبر بزرگترین حزب مخالف اردوغان، ناظر بر این واقعیت است که میلیون ها خانواده محافظه کار و دین محور ترکیه، خاطرات تلخ و سیاهی از دوران اقتدار کمالیست ها و لاییک ها دارند. چرا که به درازای چندین دهه، در دوران قدرت لاییک ها، همه آنان به حاشیه رانده شدند، مورد ظلم و تبعیض قرار گرفتند و به آنها اجازه مشارکت سیاسی و اجتماعی داده نشد و حتی برای برگزاری مناسک دینی و اسلامی، با محدودیت و فشارهای تحقیرآمیز فراوانی روبرو شدند.

اساساً یکی از دلایل توجه محافظه کاران به حزب اردوغان نیز، در دل همین موضوع نهفته است. در نتیجه تلاش برای صلح و تعامل با جامعه محافظه کار، برای حزب تاسیس شده توسط آتاترک به یک استراتژی تبدیل شده و چنین چیزی می تواند بخش مهمی از هواداران اردوغان را جذب کند.

چه کسی رئیس جمهور خواهد شد؟

در چند ماه اخیر، در مورد رقابت های سیاسی احزاب و تعیین لیدر آینده ترکیه، نظرسنجی های فراوانی انجام شده و در اغلب این نظرسنجی ها، اکرم امام اوغلو شهردار جوان استانبول و منصور یواش شهردار آنکارا با فاصله ای جدی از دیگر رقبا جلو زده اند.

این دو شهردار و همچنین تونچ سویر شهردار آدانا، 3 سیاستمدار تازه واردی هستند که کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق توانست در کمال ناباوری، با یک تاکتیک هوشمندانه، آنان را به قدرت برساند و شکست سنگینی را بر اردوغان و یاران او تحمیل کند.

تاکتیک کلیچدار اوغلو برای شهردار شدن اکرم امام اوغلو، منصور یواش و تونچ سویر، مذاکره با کردها و نهادهای اقماری پ.ک.ک بود. آنان راضی شدند در این 3 کلانشهر مهم و استراتژیک، از نامزدهای مخالف اردوغان حمایت کنند و چنین چیزی منجر به شکست سیاستمدارانی همچون بنعلی ییلدرم نخست وزیر سابق شد که اردوغان، پیروزی او را قاطعانه و مسجل می دانست.

در نتیجه در بسیاری از محافل سیاسی ترکیه، این سناریو مطرح شد که کلیچدار اوغلو در صدد آن است تا با حمایت خانم آکشنر، یکی از این 3 شهردار و به ویژه امام اوغلو را به مقام ریاست جمهوری ترکیه برساند.

اما حالا سناریوی دیگری در میان است که چنین ابعادی دارد:

1. مخالفین به دنبال انحلال نظام ریاستی و احیای نظام پارلمانی هستند و در چینن چهارچوبی، قرار است کلیچدار اوغلو رئیس جمهور و مرال آکشنر نخست وزیر شود و افرادی همچون باباجان و داود اوغلو نیز پست های اجرایی مهمی بر عهده داشته باشند. (در فاز اول، اختیارات معاون رئیس جمهور، معادل نخست وزیر خواهد بود و در فاز بعدی با برگزاری رفراندوم، عناوین نیز تغییر خواهند کرد)

2.امام اوغلو و یواش سر جای خود می مانند. چرا که در ترکیب شورای شهر استانبول و آنکارا، اکثریت با حزب اردوغان است و اگر هر کدام از این دو شهردار، صندلی خود را ترک کند، یکی از یاران اردوغان بر جای او تکیه خواهد زد و چنین چیزی به معنی از دست رفتن یک قلعه بسیار مهم است.

یک کهکشان در برابر چند تریبون کوچک

حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان که چند روز پیش، نوزده سال از دوران اقتدار خود را پشت سر گذاشت، یک مجموعه رسانه ای تبلیغاتی بسیار عظیم در اختیار دارد که شب و روز در حال تبلیغ برای فعالیت های دولت اردوغان است. اما شواهد عینی نشان می دهد که این شبکه عظیم در برابر تلاش های مخالفین کم آورده و آنان در حال گرفتن سنگرهای جدیدی هستند.

در چند سال گذشته، هم در چهارچوب نظام سیاسی اجرایی موسوم به ریاستی و هم با استفاده از فضای امنیتی پس از کودتای نافرجام 2016 میلادی، فضای رسانه ای ترکیه و آزادی بیان و مطبوعات محدود شده و بزرگترین شرکت ها و گروه های رسانه ای بخش خصوصی متعلق به خانواده های هوادار آتاترک و مخالف اردوغان، توسط ثروتمندان آکپارتی خریداری شدند.

تنها در یک مورد از این معاملات، مجموعه رسانه ای عظیم دوغان مشتمل بر یک خبرگزاری، چند روزنامه و چندین شبکه تلویزیونی به قیمت 1 میلیارد دلار توسط خانواده دمیر اورن از خانواده های ثروتمند نزدیک به اردوغان خریداری شد.

تعداد رسانه های مخالف دولت اردوغان بسیار محدود شده است. دو روزنامه جمهوریت و سوزجو هنوز از مهمترین تریبون های مخالفین اردوغان هستند، اما به جرات می توان گفت هیچکدام از ده ها شبکه تلویزیونی مهم ترکیه در اختیار منتقدین و مخالفین دولت نیست.

اردوغان حالا عادت کرده که برای سفرهای خارجی، لشکری از تحلیل گران و روزنامه نگاران طرفداران آکپارتی را با خود به همراه ببرد و هیچکدام از نویسندگان منتقد را به هواپیمای مجلل و پیشرفته خود راه ندهد. با این حال، مجموعه رسانه ای آکپارتی که می توان بدون اغراق آن را یک کهکشان بزرگ نام نهاد، ضعیف و بی اثر شده است. چرا؟

به دو دلیل مهم:

اول این که تمام این رسانه ها شبیه همدیگر می نویسند و اثری از تنوع و رنگارنگی در مطالب و تحلیل های آنان به چشم نمی خورد.

دوم این که در رسانه های موافق آکپارتی، اثری از بحران اقتصادی، تورم و بیکاری و مشکلات مردم نیست و هر آن چه هست، یک دولت مقتدر، پیشرفته، خدمتکار و متعهد است که در تمام حوزه ها، پیروزی های تاریخی به دست آورده و ملت را وامدار خدمات شبانه روز خود کرده است!

دو دلیلی که مورد اشاره قرار گرفتند، موجب آن شده که مخالفین اردوغان، با صرف هزینه هایی ناچیز و با استفاده از ابزارهایی همچون شبکه های تلویزیونی اینترنتی، فضای مجازی و شبکه های اجتماعی، کارکردی داشته باشند که به مراتب بالاتر از کارکرد شبکه های چند میلیارد دلاری رسانه های تحت امر آکپارتی است.

در پایان باید گفت، آرای خانواده های محافظه کار، نقش مهمی در تعیین موازنات سیاسی و فرجام رقابت احزاب دارد. در نتیجه اگر مخالفین اردوغان، بتوانند آرای یک سوم از این خانواده ها را به دست بیاورند، کنار زدن اردوغان و باغچلی از صحنه قدرت، یک سناریوی دور از ذهن نیست و دولت آتی ترکیه در اختیار احزاب و نهادهای ائتلافی گسترده ای خواهد بود که بتوانند لاییک و محافظه کار را زیر یک چتر گرد هم آورند.

انتهای پیام/