منظومه فکری آیت‌الله مکارم شیرازی آماده انتشار شد
منظومه فکری آیت‌الله العظمی ناصر مکارم شیرازی، به‌قلم حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه در ۱۴۰۰ صفحه به‌زودی منتشر می‌شود.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، عبدالحسین خسروپناه، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در خصوص شکل‌گیری ایده نگارش این اثر گفت: اندیشه طرح تدوین منظومه فکری آیت الله العظمی مکارم شیرازی هنگامی آغاز شد که هر دو کتاب منظومه فکری امامین انقلاب اسلامی در همایش کتاب سال حوزه برگزیده شدند و منتظر دریافت جایزه کتاب سال حوزه علمیه از دستان مبارک این مرجع تقلید بودم، ناگهان به‌صورت غیرمترقبه در ذهن و دلم، این طرح خطور کرد و پس از تأمل در آثار وی به این نتیجه رسیدم که هر سه ساحت نظامات بینشی، منشی و کنشی در آثار معظم‌له وجود دارد و می‌تواند برای تعلیم و تربیت اسلامی اقشار مختلف جامعه مفید باشد.
وی افزود: پیشنهاد کتبی بنده محضر استاد بزرگوار ارسال شد. اجابت استاد معظم باعث شد با توکل به خدای متعال و توسل به اهل‌بیت عصمت و طهارت به‌ویژه حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) و حضرت زهرا (علیها السلام)، طراحی جامع‌تر منظومه فکری آیت الله العظمی مکارم شیرازی انجام شود و مدخل‌های چهل‌گانه با مطالعه گسترده آثار استاد، کشف و تدوین شد و سرفصل‌هایی برای هر یک از مدخل‌ها و نیز نویسنده آن، تعیین شد و سپس در شورای علمی به تصویب رسید. سپس با هدایتگری لازم محققان، تأیید ساختار هر مدخلی از ایشان خواسته شد تا مقالات را تدوین کنند و پس از ارزیابی دقیق مدخل‌های 40گانه تأیید نهایی شد.
به‌گفته خسروپناه، روش تحقیق منظومه فکری آیت الله العظمی مکارم شیرازی، علمی، توصیفی و اجتهادی و منظومه‌ای است و برای تدوین آن مجموعه آثار منتشره آیت الله مکارم شیرازی از جمله تفسیر نمونه، پیام امام امیرالمؤمنین، انوارالفقاهه، انوارالاصول، دایرة المعارف فقه مقارن و عرفان اسلامی، جهت استخراج عناوین اصلی و فرعی ساختار منظومه فکری، ملاحظه و بررسی شده است.
وی در پایان ضمن قدردانی از آیت الله العظمی مکارم شیرازی که علاوه بر اذن در تألیف و تحقیق این اثر، حمایت‌های علمی و معنوی به نگارندگان داشتند و دفتر خود را مکلف به همکاری با منظومه کردند، تأکید کرد: خداوند را شاکرم که توانستم با همکاری جمعی از دانشمندان فرهیخته، گام کوچکی در معرفی شخصیت علمی آیت الله العظمی مکارم شیرازی بردارم و منظومه فکری معظم‌له را بعد از منظومه فکری امامین انقلاب اسلامی به جامعه علمی عرضه کنم. امید است با ترجمه این اثر، علاقه‌مندان به شناخت اسلام جامع‌نگر نیز از این منظومه بهره‌مند شوند. این مسکین، منظومه فکری آیت الله العظمی مکارم شیرازی را به معظم‌له تقدیم می‌کنم که عمری مجاهدانه و خالصانه، زیست و انسان‌ها را تربیت کرد و خدمات اجتماعی متعددی به مردم کرد.
همچنین آیت الله العظمی مکارم شیرازی نیز تقریظی بر این کتاب زده‌اند که در ادامه می‌خوانیم:
"دامنه علوم و دانش‌های بشری در روزهای نخست بسیار محدود و اندک و کم‌حجم بود که شاید همه آنها را می‌شد در برگ‌هایی انگشت‌شمار جای داد، اما بشر فعال و پرتلاش در این راه، آرام نگرفت و به راه خود ادامه داد، آن‌چنان که هر روز دامنه معلومات او توسعه یافت.
با گذشت زمان، علوم و دانش‌های انسانی به‌قدری اوج گرفت که در یک کتاب قرار داده شد و این کتاب شاخه‌های علوم او را در خود داشت، با این همه، به آن قناعت نکرد و به تلاش خود همچنان ادامه داد تا سرانجام علوم مختلفی پیدا شد که هر کدام عرصه خاص خود را می‌طلبید، اکنون به‌گونه‌ای علم و دانش بشر پیشرفت کرده که می‌گویند در برخی از کتابخانه‌های معروف دنیا آن‌قدر کتاب هست که برای دستیابی به کتاب مورد نظر باید سوار اتومبیل شد تا بتوان آن را پیدا کرد. به‌یقین این شعله همچنان پرفروغ خواهد ماند و علوم و دانش‌ها به جایی که باورکردنش برای ما دشوار است، خواهد رسید.
انسان در پیشرفت هر یک از علوم ـ چنان که اشاره شد ـ به یک شاخه بسنده نکرد؛ بلکه برای آن شاخه‌هایی سامان داد تا آنجا که تصویر و تدوین هر شاخه نیاز به کتاب‌های متعدد و پرشمار پیدا کرد.
از باب نمونه فقه که از علوم مادر است به شاخه‌های متعددی مثل کتاب الطهاره، الصلاة و نیز به فقه مقارن و غیرمقارن تقسیم شده است و یا علم تفسیر که به تفسیر عقلی و تفسیر نقلی و تفسیر موضوعی و تفسیر ترتیبی و علم کلام به علم کلام عقلی و نقلی تقسیم شده است، حتى علومی که جنبه مقدماتی دارد مانند ادبیات به صرف، نحو، اشتقاق و بلاغت تقسیم شد و علم حدیث به علم رجال، علم مصطلح الحدیث و درایة الحدیث منقسم شده است.
نکته حائز اهمیت این است که همه دانشمندان و علمای برجسته در تمام شاخه‌ها، ورود پیدا نکرده‌اند، برخی به یک شاخه علم مثلاً فقه یا تفسیر یا کلام یا فلسفه قناعت نموده‌اند ولی برخی دیگر که دارای افقی وسیع‌تر و استعداد ذاتی مخصوص بودند به چندین علم ورود پیدا کرده‌اند، به این ترتیب یک مجموعه معرفتی دانشورانه از خود به‌یادگار گذاشتند. گفتنی است که این مجموعه دانشی به‌صورت علوم پراکنده نیست؛ بلکه هرکدام بر اساس نظمی خاص در جایگاه مناسب خود قرار گرفته است.
از این رو اگر کسی بخواهد نظر دانشمندی را به‌خوبی درک کند باید شاخه‌های مختلف علمی او را مورد مداقه قرار دهد، مثلاً شیخ طوسی هم در تفسیر ورود پیدا کرده است و هم در علم کلام و هم در علم فقه و علم اصول و علوم حدیث و رجال. اگر بخواهیم نظر او را در یک مسئله دریابیم باید آن مسئله را در چارچوب منظومه معرفتی او دریافت کنیم؛ نه جدای از این چارچوب.
اینجانب توفیق داشتم که از آغاز جوانی در میدان‌های مختلف علمی به تلاش و کوشش بپردازم که خوشبختانه مورد اقبال بسیار دانشوران قرار گرفت؛ به‌گونه‌ای که اکنون آثار ما ـ الحمدلله ـ یک مجموعه منسجم و هماهنگ را تشکیل می‌دهد، فی‌المثل فقه ما جدای از اصول و تفسیر و علم کلام و علوم حدیث نیست، چنان که تفسیر ما گسسته از علوم حدیث و علم کلام و فقه و اصول نیست و علم کلام ما هم جدای از تفسیر و علوم حدیث و اصول فقه نیست؛ همه این‌ها یک بافت درهم‌تنیده و اندام‌وار را به نمایش می‌گذارد، و به‌اعتراف کارشناسان ـ و به‌فضل الهی ـ این مجموعه متصف به نوآوری، ابتکار، ایده‌ها و سبک و سیاق‌های تازه است.
فاضل ارجمند جناب حجت الاسلام خسروپناه با همکاری جمعی دیگر از فضلای حوزه توانسته‌اند تا آنجا که امکان داشته، این منظومه را از بطن آثار اینجانب استخراج کنند و در چشم‌اندازی روشن و در خور توجه و خواندنی درآورند؛ من از ایشان و تمام کسانی که وی را یاری کرده، در پیدایش این منظومه، مؤثر بوده‌اند رسماً تشکر می‌کنم و اجر آنها را با خداوند بزرگ می‌دانم؛ به‌یقین اگر تلاش‌های بی‌وقفه آنها نبود این اثر سودمند و پرثمر به این صورت شکل نمی‌گرفت."
منظومه فکری آیت الله العظمی ناصر مکارم شیرازی با همت پژوهشکده حکمت و دین‌پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به‌زودی منتشر و روانه بازار کتاب خواهد شد.
انتهای پیام/+
