وقتی در نبود علوفه هندوانه و سیب زمینی در خراسان‌جنوبی خوراک دام می‌شود
گروه استانها- صنعت دامپروری در خراسان جنوبی در وضعیت بحرانی قرار دارد آن گونه که در نبود علوفه و خوراک دام دامدار مجبور است هنداونه و سیب زمینی به دامش دهد که در این راستا استاندار خراسان جنوبی دستور ممنوع الخروجی علوفه تولیدی استان را صادر کرد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند ، صحرا خشک است و علوفه هم برای پر کردن گوسفندان گرسنه به سختی پیدا می شود و افزون بر این با توجه به این که میزان نهاده‌های دامی اندک و با قیمت‌های بالا پیدا می شود در وضعیت موجود سیر کردن دام‌ها بسیار سخت است طوری که بسیاری از دامداران که توان پرداخت این هزینه‌ها را نداشته اند به فکر فروش با قیمت‌های اندک و کشتار دام‌های خود افتاده اند.
صنعت دامپروری در چند سال اخیر با مشکلات بسیار جدی در بحث تامین نهاده، گرانی علوفه، کسادی بازار و ... مواجه شد، خشکسالی ناشی از کاهش بارش در سال زراعی جاری این صنعت را نیز تحت تاثیر تبعات منفی خود قرار داده است، نگهداری دام برای دامداران در شرایط فعلی مقرون به‌صرفه نیست و این مسئله دام‌های مولد را در صف کشتار قرار داده است.
صنعت دامداری یکی از مولفه‌های مهم در امنیت غذایی محسوب می شود چرا که از یک سو به خاطر ارتباط مستقیم با تولید شیر، مواد لبنی و گوشت قرمز و از سوی دیگر اثرگذاری در چرخه کار و تولید و درگیر بودن بخش قابل توجهی از نیروی کار در این دارای اهمیت خاصی است.
در این بین دامداران به عنوان اصلی ترین عامل حیات و دوام این صنعت نقشی کلیدی ایفا می کنند، اما این روزها صنعت دامداری و دامداران نیز مانند بسیاری دیگر از صنایع و مشاغل حال و روز خوشی را تجربه نمی کنند و با مشکلات ریز و درشتی دست به گریبان هستند.
وضعیت دامداری استان بحرانی است
وضعیت دامداری استان همچنان بحرانی است درحالی در خشکسال ترین سال نیم قرن اخیر به سر می بریم که مراتع استان فقیر است به همین دلیل همه دام‌های سبک( یک میلیون و 500 راس) باید با علوفه دستی تغذیه شوند در حالی که نهاده‌ها پاسخ گوی نیاز دام‌های گرسنه نیست.
کاهش 50 درصدی بارندگی در خراسان جنوبی، فقر مراتع و نبود علوفه، آتش به خرمن سرمایه‌های دامی دامداران زده است.
اگر چه دامداران در این شرایط دست به هر روشی می زنند تا بتوانند سرمایه‌های خود را از مهلکه ای که در آن گرفتار شده اند، برهانند و در این بین برای سیرکردن دام‌های خود از گندم‌هایی که امسال نای ساقه زدن نداشت و همچنین خارشتر، سیب زمینی، نان خشک، کاهو و حتی گوجه و هندوانه استفاده می کنند.
اما باز هم چالش تغذیه دام‌ها به مشکلی برای آنان تبدیل شده است به گونه ای که روز به روز زیر بار سنگین آن بیشتر کمر خم می کنند.
در این شرایط از یک سو دست دامداران به لحاظ نقدینگی خالی است و از سوی دیگر نهاده‌هایی که در اختیار آنان قرار می گیرد، کفاف تغذیه دام‌ها را نمی دهد و دامداران در ماه‌های آینده نه تنها شرایط بهتری نخواهند داشت بلکه به گفته یک مسئول، شرایط نامطلوب تری را هم تجربه خواهند کرد چراکه موجودی علوفه مزارع و مراتع دست کاشت تمام خواهد شد بنابراین باید تمهیداتی اندیشیده شود و ذخیره سازی مناسب علوفه را با نگاه به شش ماه پیش رو انجام دهند تا با حداقل تنش مواجه شوند.
براساس گفته کشاورزان، یک تومان پول نهاده دامی، غذای تنها یک شب خوراک آنان است البته چاره ای هم نیست و نمی توانند سرمایه خود را بدون آذوقه حفظ کنند، در این بین و از روی ناچاری نان خشک را هم به قیمت هفت هزار تومان برای تغذیه دام خریداری می کنند و به دام هایشان می دهند.
اوضاع دامداران منطقه روبه راه نیست
یکی از دامداران استان با بیان اینکه اوضاع دامداران منطقه روبه راه نیست واکنون روستائیان با دست خالی نمی‌دانند که باید چه کار کنند گفت: نان خشک را با قیمت 7 هزارتومان خریداری می‌کنم وبه ناچار به دام‌هایم می‌دهم چرا که من وا مثال من باید قرض کنیم تا به شکم گرسنه دام‌هایمان برسیم.
وی با بیان اینکه در ماه 100 کیلو نان خشک می خرم و ماه دیگر شاید بیشتر هم از یک شرکت یا جای دیگر خوراک بخرم و انبار کنم، گفت: به دلیل بارندگی کم و حاصل نداشتن گندمزار، ساقه‌های روییده را چراگاه دام کرده است.
وی ادامه داد: همه دامداران با مشکل مواجه هستند و بسیاری از دامداران به دلیل کمبود علوفه، سیب زمینی و هندوانه هم برای سیر کردن دام هایشان خریداری می کنند، آن گونه که یک تن سیب زمینی قابل استفاده دام را با قیمت هر کیلو دو هزار و 500 تومان خریده ام.
دامداری دیگر افزود: سهمیه ناچیز علوفه یارانه ای، سبب شده است دامداران با وجود نداشتن نقدینگی زیاد برای سیر کردن شکم دام‌ها مجبور به خرید کاه، خیار، کاهو و سیب زمینی و ... شوند.
کمبود علوفه همچنان گریبانگیر صنعت دامداری در استان است و ناتوانی دامداران از خرید نهاده و فقر مراتع سبب شده تا تولید کنندگان فرآورده لبنی امیدی برای ادامه حیات نداشته باشد سهمیه درنظر گرفته هم کفاف دام‌ها را نمی‌کند.
از سویی دیگر بالا بودن قیمت علوفه که ناشی از خشکسالی است، ناکافی بودن علوفه یارانه‌ای تعیین شده از سوی دولت، پایین بودن قیمت تولیدات دامداران، بالا بودن کرایه حمل نهاده‌ها و عدم رغبت کامیون داران برای حمل از جمله مشکلاتی است که دامداران در گفت‌وگو با خبرنگار ما اعلام کردند.
اما مسئولان هم برای حل مشکلات دامداران به دنبال چاره هستند.
خریداری دام باید براساس نظر دامدار و به صورت کارشناسی شده باشد
استاندار خراسان جنوبی با بیان اینکه خریداری دام باید براساس نظر دامدار و به صورت کارشناسی شده پیش برود تا مشکلی برای دامدار و آینده صنعت دام استان پیش نیاید اظهار داشت:خرید دام باید انتفاع دامدار مد نظر باشد و میزان جویی که در ازای خرید دام به فروشنده تحویل می‌شود،باید بتواند برای سایر دام‌ها مفید باشد.
حمید ملانوری با بیان اینکه در صورتی که برای کشتار دام خریداری شده با مشکل مواجه هستیم باید از ظرفیت استان‌های مجاور برای این منظور استفاده کنیم افزود: آمارها نشان می‌دهد تولیدات بخش کشاورزی استان خوب است و نشان از تلاش کشاورزان، دامداران و فعالان این بخش و از طرفی همکاری دستگاه‌های اجرایی، بسیج سازندگی، حوزه اقتصادی و سایر مجموعه‌ها دارد که تلاش می‌کنند این محور اقتصادی استان فعالیت خوبی داشته باشد.
وی گفت: اگر می‌خواهیم فعالان بخش کشاورزی استان اعم از دامدار یا کشاورز در برابر تلاش خود دستمزد و دسترنج دریافت کنند باید برنامه‌ریزی کارشناسی داشته باشیم.
وی ادامه داد: یکی از بخش‌هایی که در ستاد توسعه خاوران مورد توجه قرار گرفته، حوزه‌های زیرمجموعه بخش کشاورزی است و امیدواریم با ورود سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و ایجاد ارزش افزوده از طریق فرآوری محصولات کشاورزی، به دامدار و کشاورز کمک شود.
ملانوری درخصوص طرح موضوع تولید سالانه بیش از 2 هزار تن یونجه خشک در استان توسط شرکت پیوند خاوران، فروش کلی و ارسال آنها به استان‌های مجاور، گفت: تولیدات علوفه‌ای شرکت پیوند خاوران از این به بعد اجازه خروج از خراسان جنوبی را ندارد و باید در اختیار صنعت دام استان قرار بگیرد.
وی در ارتباط با مشکل حمل و نقل علوفه دام نیز تأکید کرد: برای تأمین کامیون، توسط اداره کل راهداری با دستگاه‌های اجرایی بارها مکاتبه شده اما همکاری لازم در این زمینه صورت نگرفته است، لذا باید فهرست دستگاه‌های اجرایی که کامیون در اختیار دارند، ارائه شود تا تکلیف کنیم کامیون‌ها را در اختیار صنعت دام قرار دهند، در صورتیکه کامیون نداشته باشیم باید از طریق دیگر موضوع پیگیری شود.
استاندار خراسان جنوبی با اشاره به روند فعالیت کارخانه‌‌های شیر و فرآورده‌‌های لبنی استان گفت: بنا بر اعلام جهاد کشاورزی 11 پروانه فعالیت در استان صادر شده که از این تعداد اکنون فقط 2 واحد فعال است، در جلسه قبل مقرر شد مشکلات واحدهای تعطیل احصا شود تا با فعال‌سازی این واحدها، برخی از مشکلات استان در حوزه شیر و لبنیات که بخش عمده آن به صورت خام توزیع و مصرف می‌شود، را حل و فصل کنیم.
ملانوری با اشاره به اختیارات اتحادیه‌ها و تعاونی‌های بخش کشاورزی تصریح کرد: در سال‌های گذشته تعاونی‌های زیادی در استان راه‌اندازی شده که به دلایلی طی سال‌ها، تعطیل یا غیر فعال شده‌اند اما باید از این ظرفیت در بخش‌های متعدد استفاده شود.
اتحادیه و تعاونی‌های بخش کشاورزی باید در طول سال برنامه‌ریزی داشته باشند
وی ادامه داد: اتحادیه و تعاونی‌های بخش کشاورزی باید در طول سال برنامه‌ریزی داشته باشند و اگر تعاونی‌ها به اندازه انتظاری که داریم، فعال باشند بخشی از مشکلات حل می‌شود.
به گفته وی برای برخی تعاونی‌ها باید کاربری جدید تعریف کنند، مثلاً اگر هر تعاونی یک کامیون داشته باشد، امروز مشکلی در حوزه حمل و نقل نهاده در استان نداریم و بسیاری از تعاونی‌ها سوله، ساختمان و خیلی از تجهیزات دیگر را دارند اما برنامه، مدیریت و اقدام ندارند در حالی که وصل به مردم هستند و می‌توانند نقش پررنگی در رفع مشکلات داشته باشند.
ملانوری افزود: خراسان جنوبی با این همه ظرفیت در بخش‌های کشاورزی،گردشگری و معدن می‌تواند در صنایع فرآوری، جایگاه خوبی داشته باشد و برای اولین بار در کشور، مجوز کشتارگاههای کوچک مقیاس را گرفتیم اما متأسفانه استقبالی از آن نشد در حالیکه با احداث چند واحد اندک، اکنون در خرید دام از عشایر با مشکل کشتارگاه مواجه نبودیم.
روزانه باید 500 رأس دام در استان خریداری و کشتار شود
وی با اشاره به این که روزانه باید 500 رأس دام در استان خریداری و کشتار شود، تصریح کرد: در کشتارگاههای کوچک مقیاس 10 رأس دام سبک و یک رأس دام سنگین باید کشتار شود و اتحادیه‌ها و تعاونی‌های بخش کشاورزی نیز می‌توانند از این ظرفیت استفاده کنند.
به گفته وی کشتارگاههای کوچک مقیاس، قصابی‌های پیشرفته هستند که با هزینه کم و در زمان خیلی کمتر می‌توان آنها را احداث کرد در حالی که در سطح استان یا کشور کشتارگاههای صنعتی بزرگ چندین سال است شروع شده اما به دلیل هزینه‌‌های بالای پروژه به بهره‌برداری نرسیده است.
انتهای پیام/254/ ع
