«تحوّل تولید ۲۵۰ میلیون نفری در کشاورزی» ــ ۱ | یادداشت‌های تحول‌آفرین یک «مدیر جهادی» ــ بخش اول
یادداشت مشورتی زیر، تراوشات قلم یکی از مدیران ارشد جهاد سازندگی دربارۀ اقتضائات حکمرانی و مدیریت جهادی در دولت تحول‌خواه جدید است. بخصوص از مسئولان امر دعوت می‌شود از این سند مهم مشورتی در پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی استفاده کنند.
خبرگزاری تسنیم؛ کارگروه بررسی‌های ویژۀ اقتصادی؛ پروندۀ ویژۀ «مزرعۀ پدری»، بخش 127
اشاره |خبرگزاری تسنیم، طی سال‌های حیات خود، همواره رویکرد تحولی در بخش کشاورزی را مدنظر قرار داده و پیگیری این خط را در قالب‌های گوناگون بر خود فرض دانسته است. ازجمله و بصورت مشخص، کنش‌گری فعال و انتشار و پیگیری صدها مطلب تخصصی پژوهشی در قالب پرونده‌های «مزرعۀ پدری»، «جهادسازندگی»، «تراریخت»، «ایران، ایری، راکفلر» و «مرغ ایرانی» ازجمله خط سیرهایی است که طی سال‌های گذشته تاکنون، به‌صورت لاینقطع ادامه داشته، و ظرفیت‌ها و چالش‌های بخش کشاورزی را در حوزۀ مدیریت راهبردی و تاکتیکی توصیف کرده است.
+ پروندۀ مزرعۀ پدری را به تفصیل در {اینــــجا} پی بگیرید
طی روزهای آینده، برای کمک به دولت جدید در اتخاذ یک رویکرد مناسب و تحول‌خواه در این حوزه، سلسله‌مطالبی در خبرگزاری تسنیم با عنوان «تحول 250میلیون نفری در کشاورزی»، روی خط خواهد رفت، و به‌ویژه رویکردهای مهمی که در تحول‌خواهی بخش کشاورزی مورد نظر است را مطرح خواهد نمود. اولین مطلب از این حوزه، یادداشت مشورتی زیر است؛ تراوشات قلم محمدتقی امانپور، دربارۀ اقتضائات حکمرانی و مدیریت جهادی در دولت تحول‌خواه جدید، که به‌صورت اختصاصی در اختیار خبرگزاری تسنیم قرار گرفته و در چند شماره منتشر می‌شود.
امانپور، از روزهای مبارزۀ پیش از انقلاب، تا ملاقات با حضرت امام در روزهای اول پیروزی، که با محوریت او به ایجاد «جهادسازندگی» منجر شد، تا تکیۀ انحصاری و چهارده‌ساله‌اش بر کرسی معاونت آموزش و تحقیقات وزارت جهادسازندگی در سه دولت، و ایجاد مرکز مهم تحقیقات مهندسی جنگ جهاد، و مدیریت او بر حوزۀ صنعت نفت که پس از انحلال جهاد اتفاق افتاد، همگی از او یک مدیر جهادی و تحول‌خواه ساخته است.
شاید همین تحول‌خواهی است که موجب شده، دانشگاه هاروارد طی دو نوبت از او دعوت کند، تا رویکردهایش را در توسعۀ نهادی بین رهبران و بزرگان جهان توضیح دهد؛ و شاید همین رویکرد مدیریتی در جهادسازندگی بوده که موجب شده واژه‌های «جهاد»، «مدیریت جهادی» و «جهاد علمی» با 21 نوبت تکرار در بیانیۀ گام دوم توسط رهبر فرزانۀ انقلاب، به عنوان محور تمدن‌سازی نوین اسلامی مورد بحث قرار گیرد.
* * * * * *
خلاصه‌ای از کل برنامۀ ارائه شده
این برنامۀ پیشنهادی خلاصه و گام اول است که ویرایش پنجم آن هم‌اکنون تقدیم می‌شود. در عین حال برای آنان که حتی حوصله یا فرصت مطالعۀ این برنامۀ پیشنهادی خلاصه را هم نداشته باشند، محورهای خلاصۀ زیر می‌تواند رویکرد انتخاب شده در تهیۀ برنامه را نمایان و قابل ارزیابی نماید. امید است که در حد خود مفید و قابل استفاده باشد. یادآور می‌شود که آنچه تقدیم می‌شود نمونۀ اقدامات قابل انجام در یک برنامۀ جامع است که به‌تدریج تکمیل و اجرای آن هم ان‌شاءالله پیگیری خواهد شد.
- شناخت سرزمین و دارایی‌ها: در جمهوری اسلامی همه به‌گونه‌ای خود را متخلق به اخلاق حسنه و رفتار حرفه‌ای و تقوای الهی می‌دانند. تفسیر عملیاتی واقعی این مفاهیم آن است که «تقوای الهی» را با عبارات روزآمد «شناسایی، حفاظت و بهره‌برداری پایدار و جامع و شایسته از داشته‌ها و دارایی‌ها» بدانیم. در این صورت مدیریت این سرزمین الهی و باستانی بدون شناخت واقعی برکات، نعمات و دارایی‌های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و روش‌های کارآمد حفاظت و بهره‌برداری شایسته و جامع از آنها میسر نیست. این داشته‌ها و دارایی‌ها و برکات خداوندی بسیار خلاصه و به‌عنوان نمونه از جمله منابع آب و خاک، نفت و گاز، نیروی انسانی تحصیل کرده، علوم و فناوری‌های تولید شده، و زیرساخت‌های اجرا شده ذکر شده است تا معلوم شود اشراف اطلاعاتی ما از منابع و توانایی ما در شناخت و حفاظت و بهره‌برداری از آنها به چه میزان است.
- آشنایی با چالش‌ها و ناکارآمدی‌ها: نادیده گرفتن کمبودها و نارسایی‌ها و چالش‌ها امکان بهره‌برداری شایسته از داشته‌ها را فراهم نمی‌کند. در این گزارش به موارد عمدۀ چالش‌ها و ناکارآمدی‌های موجود اشاره شده و بطور طبیعی نیازمند شناخت جامع داشته‌ها و شناخت کامل چالش‌ها در یک مطالعۀ همه‌جانبه و آسیب‌شناسی در فرایند توسعه و تمدن‌سازی هستیم. مطالعه‌ای که انجام آن ضروری است. چنین مطالعه‌ای نشانگر آن خواهد بود که چگونه در بسیاری از اصول و مبانی حکمرانی خوب و بهره‌گیری از داشته‌ها با ناکارآمدی و غفلت برخورد شده و از جمله آنها بازارهای کسب و کار رها شده، نیروی انسانی بی‌صاحب، خام‌فروشی گستردۀ منابع، علوم و فناوری‌های تولید شده و مصرف نشده، مخترعین و نوآوران بی پشتیبان، رانت‌خواری و چپاول بی‌حساب و کتاب اموال بیت‌المال و قاچاق کالا که به سهولت و با مدیریت مافیایی و با پشتیبانی و دخالت بعضی از دست‌اندرکاران صورت می‌گیرد، نادیده گرفته شده است و عزم ملی برای رفع آنها نیاز است.
- نمونۀ اقدامات قابل انجام: چگونه با ملاحظۀ ناکارآمدی‌ها و چالش‌ها از قابلیت‌های سرزمین استفادۀ شایسته به‌عمل آوریم؟! این امر برنامه‌ای جامع و اشراف اطلاعاتی و الگوهای توسعه‌ای نیاز دارد. اقدامات پیشنهادی باید متکی به موارد مذکور باشد. با توجه به سابقۀ اجرایی نویسنده در طراحی مدل‌های توسعه پایدار در موضوعات مختلف بخشی و منطقه‌ای و جهانی از جمله مدل‌های توسعه پایدار کشاورزی، صنعتی و مدیریتی شهری تلاش شده چند مورد از اقدامات و برنامه‌های اجرایی که منطبق با فرایند توسعه پایدار ملی و برطرف‌کنندۀ چالش‌ها و منجر به دستاوردهای ارزشمندی همچون ایجاد اشتغال جدید فراگیر تا سقف ده میلیون نفر و افزایش تولید ناخالص ملی تا سقف 1500 میلیارد دلار در سال و ساختارسازی برای عملیاتی نمودن دیپلماسی اقتصادی فعال بدون تأثیرپذیری از محدودیت‌ها و فشارهای به‌اصلاح حداکثری و نیز مشارکت وسیع و مؤثر مردمی با تقویت بخش خصوصی و همچنین ایجاد کارآمدی در بخش‌های عمومی غیردولتی و نیز فراهم نمودن عبور و گذر از تصدی‌گری فراگیر دولت به حکمرانی خوب و کارفرمایی را فراهم کند. مردم‌سالاری دینی با ایجاد رانت برای جناح‌ها، گروه‌های ذی‌نفع و هلدینگ‌های خصوصی آویزان دولت و نهادهای غیرهماهنگ با برنامه‌های ملی راه به جایی نمی‌برد. نقش‌آفرینی واقعی برای مردم و پوشش‌دادن به مطالبات آنها به‌شایستگی در برنامه‌های مختصر پیشنهادی رعایت شده است. علاوه بر برنامه‌های جامع ملی بعضی از مصادیق ازجمله چگونگی تأمین امنیت غذایی و تأمین آب و غذا و انرژی پایدار نیز با جزئیات مختصر توضیح داده شده است.
- رویکردهای نوین مدیریتی: رویکردهای نوآورانۀ مدیریتی بسیار مهم هستند و فرمانروایی اجرایی بر سرزمین را فراهم می‌کنند. یکپارچگی کل نظام تحت امر ولایت فقیه ضروری و اجتناب‌ناپذیر است اما در عین حال این ضرورت حتمی نباید منجر به سوء‌استفادۀ افراد و نهادهایی شود که به هر دلیلی این یکپارچگی در مدیریت کلان اجرایی را در عمل نادیده بگیرند. مدیریت جهادی هم‌افزایی و توانمندسازی ملی را متکیبه جهاد علمی که دانش‌محور بودن فعالیت‌ها و دانش‌بنیان نمودن ساختارها و فرایندها می‌باشد فراهم می‌کند و هر اقدامی که در این امر تردید و خدشه وارد کند، غیرقابل بخشش است. آبادانی و شکوفایی جز با کار جهادی عاشقانه، مخلصانه، خستگی‌ناپذیر، سالم و حرفه‌ای و روزآمد و با پشتوانه علمی محقق نمی‌شود. مصادیق عملیاتی این رویکردهای نوآورانه ازجمله توسعۀ بازارهای تهاتر کالا و خدمات، فعال‌سازی دیپلماسی اقتصادی، عملکرد فراجناحی و ایجاد امنیت شغلی و تقویت همه‌جانبۀ بخش خصوصی فعال نمودن مصرف‌کننده در فرایندهای تولید، نوآوری در بهینه‌سازی مصرف و بهره‌وری توضیح داده شده است.
- قابلیت‌ها و شایستگی‌های مورد نیاز: لیاقت و کارآمدی و سابقۀ اجرایی و توان تأثیرگذاری اجرایی که متکی به شناخت و توان و فهم و تحلیل رویدادها و روندهای توسعه‌ای باشد ضروری است. این امر مسئولیت بزرگ و عظیمی را بر دوش همۀ نخبگان الزامی می‌کند که با مشورت و هم‌افزایی، جمعی از بهترین‌های نظام اسلامی را به تعداد محدود در این عرصه برای رقابت فراخوان کنند و چنانچه افراد لایقی هستند که فراخوان آنها برای حضور در صحنه نیازمند وفاق ملی است و این امر به تعالی و آبادانی و شکوفایی واقعی منجر می‌شود در این امر تردید نکنند. نخبگان فرهیختۀ سیاسی اجتماعی درصورت عدم توجه به این مهم برای فراخوان و به‌کارگیری کارآمدترین‌ها در بدنۀ اجرایی کشور به‌ویژه پس از انتخاب اصلح برای ریاست جمهوری در برابر خداوند، ملت و تاریخ مسئولیت دارند و از آنها بازخواست دشواری به‌عمل خواهد آمد. تهیه و ارائۀ این برنامه نیز گامی در تحقق این امر می‌باشد. مسئولیت اجتماعی امثال اینجانب صرفاً در ارائۀ این برنامه اولیه پایان نخواهد یافت. تکمیل برنامه با جزئیات و سپس مطالبۀ اجرایی شدن آن از مقامات منتخب و مسئولین ارشد نظام ان‌شاءالله پیگیری خواهد شد. مشارکت در موفقیت و تعالی نظام اسلامی مسئولیت همگان است و غفلت از آن نابخشودنی است. این مسئولیت تا آنجا ریشه دارد که اگر واقعاً نخبگان فعلی کشور عزم راسخ را برای تحول و گذر از ناکارآمدی‌ها ندارند و همچنان خرم و شادمان از بهره‌مندی از فرصت‌های موجود می‌باشند مسئولیت ما در استمرار اقدامات و فراخوان و تربیت و ساماندهی جوانان جهادگری خواهد بود که به حول و قوۀ الهی همۀ نشدنی‌ها را محقق و تمدن اسلامی مورد انتظار را پایه‌گذاری خواهد نمود.
انتهای پیام/
