روایت تسنیم از فرایند فزاینده بیابان‌زایی در کرمان / استانی که بیش از ۱۱ برابر میانگین جهانی بیابان دارد

به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرمان، استان کرمان چیزی در حدود 6.3 میلیون هکتار بیابان را در خود جای داده و با این میزان بیابان 11 برابر میانگین جهانی است؛ بیابان‌هایی که از سویی اقتصاد و معیشت مردم این استان را تحت تأثیر خود قرار داده و از سوی دیگر کرمان را به غبارخیزترین استان کشور تبدیل کرده؛ به طوری که با اندک وزش بادی شاهد حرکت شن‌های روان و پدیده گرد و غبار هستیم؛ پدیده‌ای که با هر بار آمدنش نفس را بر مرد و زن و پیر و جوان این استان تنگ کرده و منجر به بسته شدن راه‌ها و تعطیلی ادارات می‌شود.

اینجا کرمان است؛ استانی که 20 درصد بیابان‌های کشور را در خود جای داده و 71 درصد این بیابان‌ها یعنی چیزی در حدود 4.5 میلیون هکتار عرصه بیابانی استان کرمان به دلیل کم‌بارشی تحت تأثیر فرسایش بادی قرار دارند و سال‌هاست که مردم آن به ویژه در شرق و جنوب این استان با معضل ریزگرد و بروز گرد و غبار دست و پنجه نرم می‌کنند.

اینجا کرمان است؛ استانی با بیابان‌هایی 11 برابر بیش از میانگین جهانی که فعالیت‌های غیرکارشناسی و مداخله جویانه در طبیعت باعث تشدید بیابان‌زایی در این استان شده و متأسفانه فعالیت‌هایی دولتی جوابگوی فرایند فزاینده بیابان‌زایی در استان کرمان نیست.

امروز 17 ژوئن است؛ روز جهانی مقابله با بیان‌زایی. روزی برای یادآوری عملکرد نادرست بشر در عرصه طبیعت و فرآیندی که منجر به بیابان‌زایی یا بیابانی شدن عرصه‌های طبیعی شده است و به این بهانه به سراغ مهدی رجبی‌زاده مدیرکل منابع طبیعی شمال استان کرمان رفتیم.

رجبی‌زاده با بیان اینکه یکی از معضلاتی که امروز جامعه بشری و کشورها و استان‌های کم بارش با آن مواجه هستند، بیابان زایی و افزایش مساحت بیابان‌ها است اظهار داشت: افزایش بیابان‌ها تاثیرات منفی زیادی در حوزه‌های مختلف چون اقتصاد جوامع و بروز طوفان شن و گرد و غبار دارد.

وی با بیان اینکه در سال 1992 در کنفرانس ریو که چالش‌های بشر در هزار سوم را بررسی می‌کرد یکی از این چالش‌های مهم فراروی بشر بحث بیابان‌زایی مطرح شد گفت: بر همین مبنا در 17 ژوئن 1994 کنوانسیون بین‌المللی مقابله با بیابان زایی توسط سازمان ملل تدوین و همه اعضا از جمله  جمهوری اسلامی ایران این کنوانسیون را امضا کردند.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری شمال استان کرمان با اشاره به اهداف این نامگذاری بیان کرد: مجموعه این فرآیندها می‌خواهد به ما یادآوری کند که بشر برای اینکه در این کره خاکی زندگی کند باید بتواند بر چالش‌هایی که عمدتاً خودش ایجاد کرده فائق بیایید که یکی از این چالش‌ها بیابان‌زایی است.

وی با بیان اینکه استان کرمان تقریباً چیزی در حدود 11 برابر سرانه جهانی و پنج برابر سرانه کشوری بیابان دارد تصریح کرد: بخشی از این بیابان‌ها متأثر از موقعیت جغرافیایی این استان و همجواری آن با کویر لوت بوده و بخشی از آن حاصل فعالیت‌های غیرکارشناسی و مداخله جویانه ما در طبیعت است که باعث تشدید بیابان‌زایی در استان کرمان شده است.

رجبی‌زاده با عنوان اینکه به اینکه از 16 استانی که در شمال استان کرمان و زیر نظر منابع طبیعی شمال استان اداره می‌شود، 13 شهرستان یا بیابانی است و یا در معرض بیابانی شدن قرار دارد گفت: فعالیت ما در این شهرستان‌ها متمرکز است.

فعالیت‌هایی دولتی جوابگوی فرایند فزاینده بیابان‌زایی در استان کرمان نیست

وی با بیان اینکه مقابله با بیابان‌زایی با انجام فرآیندهایی چون مالچ‌پاشی، کاشت نهال، احداث تله‌های رسوب‌گیر، کنترل روان آب‌ها در مناطق بیابانی و ... انجام می‌شود افزود: این‌ها از جمله فعالیت‌هایی است که توسط حکومت انجام می‌شود اما جوابگوی عرصه‌های بیابانی وسیع در استان کرمان نیست.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری شمال استان کرمان با اشاره به اینکه در فرآیند بیابان‌زدایی در جامعه بشری، اصل بر مشارکت همه آحاد جامعه و بهبود زندگی و معیشت افرادی است که در مناطق بیابانی زندگی می‌کنند بیان کرد: حفظ پوشش گیاهی موجود هر قدر هم که ضعیف باشد اهمیت زیادی دارد چرا که در برابر اندک وزش باد برای ما یک سد طبیعی محسوب می‌شود.

وی با بیان اینکه افرادی که در مناطق بیابانی زندگی می‌کنند و عمدتاً در سراسر دنیا هم همین گونه است از نظر اقتصادی در وضعیت پایینی قرار دارند تصریح کرد: برای اینکه بتوانیم به کمک همین مردم با فرایند فزاینده بیابان‌زایی مقابله کنیم باید برای معیشت و بهبود زندگی این تلاش کار کنیم.

رجبی‌زاده با اشاره به پروژه‌های بین‌المللی که با کمک سازمان ملل در شهداد و ریگان اجرا می‌شود گفت: این فرآیند یک فرآیند جهانی است و همکاری ما در جامعه جهانی باعث می‌شود از سویی فعالیت‌های ما گستره جهانی پیدا کرده و از تأثیرات مثبت فعالیتی که در کشورهای دیگر اتفاق می‌افتد نیز منتفع شویم.

وی با بیان اینکه طبیعت مرز ندارد و هر کار مثبتی که ما در استان کرمان انجام دهیم تأثیرات آن در دیگر استان‌ها و کشورها هم مشاهده می‌شود عنوان کرد: در چهار سال گذشته بالغ بر 350 میلیارد تومان در مناطق بیابانی استان کرمان صرف انجام فعالیت‌های مختلف شده اما باید این واقعیت را بپذیریم که بیابان گستره فراوانی دارد.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری شمال استان کرمان با اشاره به شعار امسال روز جهانی مقابله با بیابان زایی گفت: به دنبال همه گیری کرونا شعار "احیای سرزمین، بازسازی بهتر با سرزمینی بدون تخریب" انتخاب شده است.

وی با بیان اینکه اگر در جوامع انسانی، اگر طبیعت ما دست نخورده‌تر و سالم‌تر باشد در بحران‌هایی شبیه کرونا که اقتصاد کشورها را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بازگشت و بازسازی آن سرزمین بسیار راحت‌تر است گفت: این مسئله یک ضرورت جهانی است.

انتهای پیام/511/ش