تقاضابرای شفافسازی یارانهها درطرحهای فصلی/ یارانه نورچشمیها صحت دارد؟
طرحهای فصلی کتاب در حالی به پایان عمر خود در دولت دوازدهم نزدیک میشود که برخی از کتابفروشان خواستار انتشار میزان یارانه اختصاص یافته به هر کتابفروشی در تاریخ این طرحها هستند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، طرح بهارانه کتاب 1400 تا پایان امروز سهشنبه 25 خرداد پس از دو روز تمدید به کار خود پایان خواهد داد. این طرح به احتمال بسیار آخرین طرح فصلی برگزار شده در دولت دوازدهم است، طرحی که در این دولت آغاز شد. در این دوره در ابتدا یارانه 2 میلیارد و 500 میلیون تومانی برای 124 کتابفروشی در استان تهران و 736کتابفروشی در دیگر استانها در نظر گرفته شد و با استقبال مخاطبان بنا به گفته کتابفروشان در چند نوبت دیگر نیز اعتبار آن افزایش یافت.
طرحهای فصلی کتاب اگرچه برای دورهای رونق را به کتابفروشیها باز میگردانند و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با دیده حمایتی به این طرحها نگاه میکند، اما برخی کتابفروشان معتقد هستند که یارانههای در نظر گرفته شده برای همه یکسان نیست و نمیتواند رونقی یکسان به این صنف بازگرداند. خانه کتاب نیز در دورههای گذشته به این موضوع اذعان کرده بود که همه کتابفروشان از یارانهها به یک میزان برخوردار نمیشوند و بسته به معیارها و ضوابطی این یارانه تعلق میگیرد.
در این میان بسیاری این پرسش و خواسته را دارند که معیارها و ملاک برای توزیع یارانه چیست و چون وزارت ارشاد در سالهای گذشته قائل به شفافیت در توزیع یارانهها و اتاقهای شیشهای بوده است، اکنون نیز که آخرین طرح در دولت دوازدهم برگزار شده است، میزان یارانههای اختصاص یافته به کتابفروشیها در سراسر کشور را اعلام کند.
سیدعباس حسینینیک، مدیرمسئول انتشارات و کتابفروشی مجد، معتقد است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید در پایان فعالیت خود در این دوره فهرست یارانه کتابفروشیهای عضو طرح را منتشر کند. بنا به گفته وی توزیع نامناسب یارانهها موجب شده تا برخی از کتابفروشِها با طراحی فهرستهایی جعلی اقدام به فساد در این طرح کردهاند.
حسینینیک در گفتوگو با تسنیم میگوید: باید به طور رسمی میزان تخصیص یارانه به هر کتابفروشی اعلام عمومی شود تا قابل بررسی و کنترل توسط دستگاههای نظارتی باشد. به نظر می رسد در مواردی، میزان یارانهها با واقعیت مطابقت ندارد.
مدیرمسئول انتشارات مجد با اشاره به طرحهای فصلی خرید کتاب میگوید: اینکه ما با استفاده از امکانات اینترنت و بانک اطلاعات خانه کتاب کتابفروشیها را مشمول یارانه کنیم امر ارزشمند و موثری است، اما در روند اجرای این طرح چند موضوع باید بررسی شود.
وی میافزاید: در این زمینه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید به نحوی عمل کند که کتابفروشان معتبر در این طرح حضور داشته باشند و مانع از حضور افرادی شود که هدفشان دریافت یارانه به روشهای متقلبانه است.
حسینینیک با بیان اینکه میزان تخفیف کتاب بیش از 20 درصد نباید باشد، عنوان میکند: درصد 20 برای یارانه طرحهای فصلی کافی است، اینکه در برخی دورهها آن را به 25 درصد افزایش دادهاند، درست نیست. افزایش تخفیف موجب آشفتگی در بازار کتاب میشود. در طرح های فصلی، خرید کتاب حضوری انجام میشود و نیازی به افزایش درصد یارانه باتوجه به پرداخت هزینه پست توسط مشتری نیست.
وی تاکید میکند: از سوی دیگر افزایش اعتبار یارانه به کتابفروشیهای فعالتر میتواند در عین امکان رعایت عدالت در تخصیص یارانه، موجب سوء استفاده نیز شود. ممکن است کتابفروشیهای فعال در حالت طبیعی حدود 3 تا 4 برابر دیگر کتابفروشیها فروش واقعی داشته باشند، در حالی که تاکنون اعتبار تخصیصی آنها بیش از 30 برابر بقیه است.
اعتبار 3 میلیون تومان برای 20 درصد قیمت کتاب میتواند عددی معقول باشد و در شرایط موجود برای بیشتر کتابفروشیها کافی است، اما این که تعدادی کتابفروش که عمدتاً ناشر فعال نیز هستند، ادعای فروش بیش از 30 برابر کتابفروشان دیگر را دارند قابل باور نیست.
حسینینیک با بیان اینکه امکان تخلف و سوء استفاده از یارانه در هر شرایطی وجود دارد و دولت باید راهکارهایی برای وقوع این تخلفات پیشبینی کند، میگوید: یکی از راهکارها محدود بودن میزان یارانه برای همه مخاطبان و در اینجا کتابفروشان است. در طرح های فصلی ملاک خوداظهاری کتابفروش است که باید مشخصات خریدار را وارد کند. آیا وارد کردن اسامی خریداران ادعایی کار سختی است؟ بررسی لیست خریداران کتاب از یک کتابفروشی در طرحهای فصلی اخیر میتواند روشن کند که چه تعداد از این افراد تکراری هستند و حتی ترتیب اسامی آنها نیز تغییری نداشته است.
به گفته وی، ادعای فروش 500 میلیون تومان کتاب توسط یک کتابفروشی در چند روز اجرای طرح فصلی غیرمعقول است. انتشارات مجد به عنوان یکی از فعالترین ناشران کشور که کتابفروشی تخصصی نیز دارد، در هیچ طرح فصلی بیش از 3 میلیون تومان مشمول یارانه نبوده و بیشتر هم نیاز نداشته است.
وی ادامه میدهد: باتوجه به این که در طرحهای فصلی اصل بر این است که مشتری حضوری کتاب خریده و مدارک ملی برای دریافت یارانه ارائه کرده است، فروش 500 میلون تومان در ظرف چند روز مستلزم ازدحام زیاد و شلوغی بیش از اندازه است که هیچگاه شاهد آن نبودهایم. جالب است که بعضی از این کتابفروشیها در مجتمع های تجاری واقع شدهاند که در یک سال گذشته نیمه تعطیل بوده و اصلاً امکان حضور مشتری وجود نداشته و لیکن در طرح اخیر 40 میلیون تومان یارانه دریافت کرده اند.
حسینینیک با اشاره به لزوم توجه موسسه خانه کتاب و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به این موضوعات، میگوید: باید به طور رسمی میزان تخصیص یارانه به هر کتابفروشی اعلام عمومی شود تا قابل بررسی و کنترل توسط دستگاههای نظارتی باشد. به نظر میرسد در مواردی، میزان یارانهها با واقعیت مطابقت ندارد.
وی تصریح میکند: بر مبنای تجربه حرفه ای خود عرض میکنم حداکثر مبلغ اعتبار برای کتابفروشیهای فعال میتواند 10 میلیون تومان باشد و بقیه اعتبار باید بین بقیه کتابفروشان به نسبت فعالیت آنها توزیع شود.
انتهای پیام/