باید از خام‌فروشی اطلاعات به فضای ساده‌سازی اطلاعات حرکت کنیم
معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به معضل افزایش شبه علم در پاندمی کرونا گفت: باید دغدغه داشته باشیم و از خام‌فروشی اطلاعات به فضای ساده‌سازی اطلاعات و فراورده‌سازی از اطلاعات پیش برویم.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ بنیاد علم و فناوری مصطفی(ص) با همکاری معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، پنجمین نشست ترویج علم را با موضوع «انتشار اخبار علمی در رسانه‌های جمعی؛ انتظارات، واقعیت‌ها» و با حضور محمد خدادی، معاون امور مطبوعاتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و سیده زهرا اجاق، سرپرست پژوهشکده مطالعات فرهنگی و ارتباطات برگزار کرد.
محمد خدادی در ااین نشست گفت: اسفند 98 و با آغاز پاندمی کرونا با حجم عظیمی از شبه علم مواجه بودیم که بخشی از این بحران از خود جامعه علمی نشأت می‌گیرد و تنها بحث رسانه نیست.
وی افزود: مهارت تولید اطلاعات علمی باید مورد توجه مراکز علمی باشد و بپذیرند که اطلاع‌رسانی و رسانه یک تخصص است؛ متاسفانه رسانه را یک تخصص نمی‌دانند؛ ما باید دغدغه جریان ارتباطی و اطلاع‌رسانی را داشته باشیم. فعالان حوزه علمی باید علاوه‌بر اینکه دغدغه اطلاع‌رسانی را داشته باشند، این حوزه را یک تخصص بدانند.
معاون مطبوعاتی خاطرنشان کرد: فعالان علمی باید مرجعیت اعلام اطلاعات علمی را به درستی تعیین کنند. در غیر این صورت باید منتظر ورود انواع شبه علم به حوزه‌های جدی علمی باشیم. نخستین موضوع بحث اقتصادی است و شبه علم در این فضا ورود می‌کنند چون به هر حال در این حوزه منافع اقتصادی هم وجود دارد. فضای رقابتی هم در این زمینه وجود دارد و به بستر جامعه وارد می‌شود، موضوع بعدی بعد تقابل است و در فضای علم با تقابل مواجهیم که ارکان این تقابل در جامعه نفوذ می‌کند و در نهایت بحث تضاد است که در یک جامعه به‌وجود می‌آید. این تضاد در جامعه مباحث علمی را نفی می‌کند.
وی ادامه داد: در واقع مشکلات اصلی در حوزه محتوا شامل شبهات، ابهامات، القائات و در نهایت شایعات می‌شود. سؤالاتی برای جامعه در موضوعات مختلف ایجاد می‌شود که نیاز به پاسخ برای آنها وجود دارد و جامعه علمی هم با کمک جامعه رسانه‌ای باید به این سؤالات پاسخ بدهند.
محمد خدادی متذکر شد: جوامع علمی تولید اطلاعات و شناخت مخاطب خود را در اولیت قرار دهند و در حوزه رسانه‌ها باید به سمت افزایش مهارت تولید اطلاعات حرکت کنیم. باید دغدغه داشته باشیم و از خام‌فروشی اطلاعات به فضای ساده‌سازی اطلاعات و فراورده‌سازی از اطلاعات پیش برویم. ما هم به عنوان وزارت ارشاد حمایت می‌کنی و این موضوع در شیوه‌نامه‌های حکایتی ما وجود دارد. هیچ کس امروز در دنیای حاضر نمی‌تواند نگاه خود را به علم بپوشاند و نیاز به علم در حال افزایش است.
در ادامه این نشست، سیده زهرا اجاق، سرپرست پژوهشکده مطالعات فرهنگی و ارتباطات درباره اینکه در تولید اخبار علمی باید به چه مسیری حرکت کنیم، توضیح داد: ما در فضای اطلاع‌رسانی گسترده قرار داریم و این یک نقص تلقی می‌شود که ناشی از فوران اطلاعات است. اینکه ما به اینهمه اطلاعات دسترسی داریم باعث می‌شود هر فرد برای خود به یک متخصص رشته‌های گوناگون تبدیل شود.
وی ادامه داد: نهاد علم قصد دارد با مخاطب عام ارتباط برقرار کند مثلا وقتی انیشتین قصد داشت نطریه علمی خود را منعکس کند پیش از جامعه علمی با مخاطبان عام ارتباط برقرار کرد و حتی جامعه علمی از اطلاع‌رسانی عمومی بود که متوجه چنین نظریه‌ای شدند.
خانم اجاق تصریح کرد: متخصصان ما باید ارتباط با رسانه را یاد بگیرند البته برای این موضوع نیاز به کمک دو وزارت علوم و ارشاد وجود دارد که باید در این زمینه فعالیت کنند. وزارت علوم باید ارتباطات علم را ترویج کند و وزارت ارشاد باید برای روزنامه‌نگاران علمی و فعالان این حوزه مقدمات ارتباطی را فراهم کند.
وی ادامه داد: متاسفانه روزنامه‌نگاران علمی آنقدر قوی نیستند که با جعل اخبار به مقابله بپردازد و بنابر این در خلع گفت‌وگو و فعالیت آنها مواردی چون شبه علم ایجاد می‌شود.
اجاق در جمع‌بندی سخنان خود گفت: از دو وزارت علوم و ارشاد تقاضای حمایت ترویج اخبار علمی درست را داریم؛ علم در جامعه باید به اولویت تبدیل شود و علم باید به عنوان یک بینش رسوخ پیدا کند. برای اینکه در این زمینه تسریع صورت بگیرد لازم است، سیاستگذاران ما هم ضرورت انتشار اخبار علمی در رسانه‌های جمعی را بدانند.
وی تصریح کرد: همه دنیا به سمت مطالعات میان‌رشته‌ای و فرارشته‌ای حرکت می‌کند؛ علم قطعه قطعه نیست و همه بخشهای علم در هم تنیده‌اند که باید در زمینه پرداخت به علم از انفعال خارج شد. این خروج می‌تواند به این موضوع کمک کند که متوجه باشیم جامعه ما چه چیزی نیاز دارد. با متخصصان ارتباط بگیریم و مشکلاتی که در حوزه صنعت و اقتصاد داریم حل خواهد شد.
انتهای پیام/
