تلاش مدیریت فعلی شهر تهران برای "کدر" کردن فضا به جای شفافیت!/ نبود "برنامه‌های اولویت‌دار" معضل مدیریت شهری
یک کارشناس مسائل شهری گفت: شفافیتی که در چند سال اخیر در شهرداری تهران اتفاق افتاده نه تنها شفافیت نیست بلکه به نوعی "کدر" کردن فضا هم محسوب می‌شود! انتشار داده‌های خام (نه اطلاعات) در سایت بدون ارائه تحلیل‌های علمی، شفافیت محسوب نمی‌شود.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ حدود 4 سال از فعالیت 21 عضو اصلاح طلب در شورای شهر تهران می‌گذرد و 28 خرداد، انتخابات دیگری در راه است تا مردم توانایی و عملکرد افراد تازه‌نفس دیگری را محک بزنند اما این روزها فرصت خوبی است تا سال های اخیر را مرور و ارزیابی کنیم و بدانیم مدیریت شهری تهران چطور عمل کرده و مدیریت شهری آینده در سال های پیش‌رو باید به چه مواردی توجه داشته باشد.
در این راستا با "مهدی اقراریان" معاون فرهنگی ـ دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران و کارشناس موضوعات شهری به گفت‌وگو پرداختیم که بخش نخست آن تقدیم مخاطبان تسنیم می‌شود:
تسنیم: عملکرد مدیریت فعلی شهرداری تهران رو چطور ارزیابی می‌کنید؟
ارزیابی عملکرد مقوله چند بعدی است که در برخی مواقع به خروجی‌ها و نتایج می‌پردازد و در برخی موارد هم متوجه پیامدها است؛ در بخش نتایج و خروجی‌ها، مدیریت شهری فعلی تهران حرف تازه‌ای برای گفتن نداشته است؛ شاهد این مدعا هم تعطیلی بسیاری از پروژه‌ها و فعالیت‌های عمرانی است و افتتاح طرح‌های انگشت‌شمار که تعدادی از آن‌ها از دوره قبل شروع شده که نشان‌دهنده عملکرد مطلوب نیست.
در دوره جدید مدیریت شهری با معضل نبود برنامه اولویت‌دار مواجه هستیم به عبارت دیگر مدیریت شهری فعلی دقیقا نمیدانست که در کدام بخش می‌خواهد به فعالیت بپردازد؛ اینگونه است که پروژه‌ها به صورت نامنظم و بدون وجود نظم، تعریف و اغلب ناقص رها شده‌اند. به طور مثال توسعه حمل و نقل عمومی شهر تهران اعم از مترو و اتوبوسرانی فراموش شده است؛ حال سؤال اینجاست که اگر ظرفیت قبلی در این حوزه وجود نداشت، مدیریت شهری در فواصل سال های 96 تا 1400 چگونه می‌توانست نیازهای شهروند تهرانی را پاسخ دهد؟
در بخش استقرار شهر هوشمند نیز که به نوعی شعار این دوره بوده است، چه توفیقی حاصل شده است؟ تعدادی پروژه جسته گریخته بدون در نظر گرفتن حلقه واسط و ربط دهنده آن، تنها اتلاف منابع را به دنبال داشته است البته منکر اجرای برخی از پروژه ها نیستیم اما این اقدامات بخش کوچکی از انتظارات و ایدهآل‌های روزافزون شهروندان تهرانی را تأمین کرده است و به هیچ وجه با برنامه‌ها و وعده‌هایی که در سال 1396 به شهروندان داده شد، تطابق ندارد.
تسنیم: مدیریت شهری تهران در این دوره در حوزه شفافیت چقدر موفق عمل کرده است؟
در بحث شفافیت به نظرم مدیریت شهری فعلی دچار خلط مبحث شد و به ابعاد شفافیت بی‌توجه بود؛ شفافیت به معنای ارائه حق اطلاعاتی مردم به مردم است، به شرطی که اطلاعات داده شده در زمان مناسب، در قالب مناسب، با کیفیت مناسب، در محل مناسب به مخاطب مورد نظر ارائه شود؛ بر اساس این تعریف، شفافیتی که در چند سال اخیر در شهرداری تهران اتفاق افتاده نه تنها شفافیت نیست بلکه به نوعی کدر کردن فضا هم محسوب می‌شود. انتشار داده های خام (نه اطلاعات) در سایت بدون ارائه تحلیل‌های علمی، شفافیت محسوب نمی‌شود.
تسنیم: در راستای کاهش فاصله شمال و جنوب (به معنای توسعه و توزیع سرانه‌ها در جنوب شهر) چطور عمل شده است؟
ارتقاء عدالت اجتماعی در شهر تهران موضوعی است که همواره مورد تأکید مقام معظم رهبری قرار داشته است؛ در این دوره در مورد کاهش فاصله شمال و جنوب شهر تهران حرف و شعار بسیار زده شد اما اقدامات عملی کافی برای کاهش این فاصله صورت نگرفته است. افتتاح چند بوستان یا توسعه و تعریض برخی از خیابان‌ها در محلات جنوبی شهر اگرچه خوب است اما لزوماً به کاهش فاصله نمی‌انجامد.
ایجاد شکاف و فاصله طبقاتی از پیامدهای توسعه نامتوازن است؛ در دوره قبلی مدیریت شهری شعار کاهش فاصله شمال و جنوب شهر داده شد و برای این منظور پروژه‌های توسعه‌ای به جنوب شهر سوق داده شد که به نوعی از ضروریات و گام‌های اولیه برای کاهش فاصله است.
البته که کاهش این فاصله تنها با ابزارها و ظرفیت‌های شهرداری امکانپذیر نیست و شرایط و مقتضایاتی همچون تورم، بیکاری، رشد اقتصادی ضعیف، کاهش قدرت خرید و سایر مؤلفه‌ها نیز در آن نقش دارند که از حیطه اختیارات و وظایف مدیریت شهری نیز خارج است اما شهرداری‌ها می‌توانند با سوق دادن محرک‌های توسعه به محلات و مناطق کمتر برخوردار و افزایش سرانه‌های خدماتی، مطلوبیت زندگی در محلات جنوبی شهر را بالا ببرند. از طرفی با ایجاد پهنه‌های کارآفرینی در مناطق جنوبی و ایجاد مشوق و تخفیف در این پهنه‌ها، واحدهای تولیدی و خدماتی متجانس با این محلات را تشویق به حضور کنند.
بازنگری در طرح تفصیلی و متوازن کردن کاربری خدماتی، آموزشی، تفریحی، بهداشت و درمان و سایر کاربریهای عمومی نیز به ایجاد عدالت اجتماعی، بالا بردن حس تعلق به محله و کاهش فاصله شمال و جنوب کمک خواهد کرد.
تسنیم: در صورت حضور در شورای شهر چه برنامه، طرح و ایده‌ای برای شهر و شهروندان دارید؟
برنامه ما در قالب سند گفتمانی تعریف شده است؛ به عبارت دیگر در ابتدا باید گفتمان حاکم بر مدیریت شهری تعریف شده و نگاه به شهر و شهروند بازنگری شود؛ در ادامه مسائل، مشکلات و چالش‌ها از کف جامعه احصاء و برای آن‌ها راهکار و راه حل طرح شود.
ایده‌ها و طرح‌های بسیاری در برنامه مدیریت شهری دوره ششم دیده شده است که نمونه آن در پاسخ به پرسش بالا ارائه شد؛ مهمتر از داشتن برنامه، پیدا کردن مسئله است و این مهم در برنامه ما از اهمیت بالایی برخوردار است؛ در برنامه تدوین شده، ما به راهبردهایی برای حل و رفع مشکلات و چالش‌ها رسیده‌ایم و سطح عملیات را در چارچوب راهبردهای خود به شهردار جدید واگذار کرده‌ایم به عبارت دیگر نامزدهای تصدی پست شهردار تهران باید اقدامات و فعالیت‌های مدنظر خودشان را در چارچوب راهبردهایی که ما تدوین کرده‌ایم به عنوان برنامه چهار ساله خود به شورای شهر جدید ارائه کنند؛ در مورد ایده‌های خاص، شروع مطالعات تدوین طرح جامع جدید شهر تهران برای افق 1420 و بازنگری در طرح تفصیلی شهر تهران از مهمترین برنامه‌های شورای شهر جدید خواهد بود.
از دیگر برنامه‌های کلان ما، اصلاح رویه‌های غلط و ارائه راهکارهای منطقی، علمی و عملی برای بازگشت به مسیر درست است؛ سایر برنامه‌ها و راهبردهای ما در برنامه تدوین شده قابل دستیابی است.
تسنیم: فکر می‌کنید تیم بعدی مدیریت شهری ضرورت دارد چه مواردی را در اولویت کاری خود قرار بدهند؟
به نظر بنده توسعه حمل و نقل عمومی خصوصاً مترو از ضروری‌ترین نیازهای شهروندان است؛ بازنگری در طرح کالبدی شهر تهران از دیگر اولویت‌های مدیریت شهری جدید خواهد بود؛ تبدیل شهر تهران به جهان‌شهری فرهنگی با ابعاد ایرانی و اسلامی از برنامه‌های دارای اولویت است که بعد از گذر از پاندمی کرونا با قوت ادامه پیدا خواهد کرد.
انتهای پیام/
