دست و پا زدن کاغذ در باتلاق بی‌تدبیری دولت/ امضایی که سرنوشت نشر را تغییر می‌دهد
بازار کاغذ در نخستین ماه سال جدید روزهای ملتهبی را سپری کرد، التهابی که هم دامن واردکنندگان را گرفته است و هم دامن مصرف‌کنندگان به ویژه جمله ناشران را.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، بازار کاغذ در ماه‌های نخست و حتی اغلب ماه‌های سال گذشته که کالاهای مختلف در کشور تحت تاثیر افزایش چند باره نرخ ارز قرار گرفت و بازار ملتهبی را تجربه کردند، وضعیت آرامی را سپری کرد و افزایش جدی در قیمت‌ها نداشت، تا اینکه از نیمه دوم سال و به ویژه از دی ماه به بعد قیمت‌ها با افزایش 100 و 200 هزار تومانی مواجه شدند و این برای جامعه مصرف‌کنندگان این کالا که عمدتا فرهنگی هستند، گران تمام شد.
از ابتدای سال نیز به طور مشخص کاغذ تنها کالایی است که یکباره با افزایش دوبرابری مواجه شده و بازار آن ملتهب شده است، اگرچه بنا به گفته کارشناسان این بازار همچنان راکد است و خرید و فروش جدی در آن انجام نمی‌شود، اما افزایش نرخ جهانی کاغذ و محدودیت‌هایی در داخل برای واردات موجب شده تا قیمت تمام شده این کالا دچار افزایش شده و البته به قیمت تمام شده برای واردکننده نزدیک شود.
نیاز سالانه به کاغذ تحریر در ایران 350 هزار تن است، و ظرفیت تولید 150 هزار تن از آن در کشور جود دارد که به دلیل بی‌کفایتی مسدئولان و عدم حمایت‌های دولتی خاموش مانده است. بنابراین ناچار به واردات کل این نیاز از طریق واردات هستیم، در سال‌های اخیر و پس از خروج کاغذ از ارز یارانه‌ای ظرفیتی حدود 80 میلیون یورو در اختیار وزارت ارشاد قرار گرفت تا به واردات کاغذ در دو بخش برای ناشران و برای مطبوعات اقدام کند، این اتفاق اگرچه در مقام اقدام در حوزه توزیع موفقیت آمیز بود و ظاهرا مفسده‌ای در آن رخ نداد اما دولت پس از سال 98 تاکنون حاضر به تمدید آن نشده است.
با گران شدن کاغذ تکاپوی وزارت ارشاد برای تخصیص این کاغذ آن هم در ماه‌های پایانی مانده به عمر دولت دوچندان شده است اما بنا به گفته معاون امور فرهنگی و مدیر روابط عمومی این وزارتخانه این درخواست‌ها با وجود موافقت اولیه در دولت همچنان بی‌پاسخ است. این در حالی است که سرنوشت جامعه نشر حداقل برای یکی دو سال آینده وابسته به این موضوع است، چرا که بر همگان واضح و مبرهن است که صنعت نشر یارای کار کردن با کاغذ بندی 700 هزار تومان را ندارد.
از سوی دیگر اگرچه بسیاری اتمام سهمیه کاغذ دولتی و حضور ناشران در بازار برای تهیه کاغذ را یکی از دلایل گران شدن کاغذ عنوان می‌کنند، اما کارشناسان این بازار می‌گویند که تنها 30 درصد بازار را ناشران تشکیل می‌داده‌اند و این گرانی‌های اخیر ربطی به حضور یا عدم حضور ناشران ندارد، بلکه عوامل دیگری دخیل است.
سید‌حسن میرباقری، رئیس انجمن واردکنندگان کاغذ و مقوا، در این خصوص به تسنیم گفت: وضعیت واردات کاغذ خوب نیست، مشکلاتی در خصوص تخصیص ارزبرای واردات وجود دارد که مهمترین آن زمان‌بر بودن است، واردکنندگان برای ثبت سفارش و اختصاص ارز باید چند ماه منتظر بمانند، صدور مجوز پروسه‌ای طولانی دارد، بعد از آن در بانک مرکزی هم اختصاص ارز حداقل یک ماه به طول می‌انجامد. زمانی که مجوز‌های لازم به دست واردکننده می‌رسد، قیمت در خارج از کشور با آن‌چیزی که قبلا ثبت شده تفاوت کرده است، سازمان حمایت از مصرف‌کننده نیز قیمت‌های نهایی را قبول ندارد، بنابراین باید از اول در ثبت سفارش‌ها تغییر ایجاد کنیم و دوباره قصه زمان‌بر بودن شروع می‌شود.
میرباقری تصریح کرد: این است که واردکننده‌ها از واردات کاغذ منصرف می‌شوند و حجم واردات کاهش پیدا می‌کند.
وی با اشاره به افزایش قیمت جهانی کاغذ گفت: اکنون هر پالت کاغذ تحریر در خارج از کشور حدود هزار دلار به بالا است.با این قیمت‌ها و پروسه زمان‌بر واردات انگیزه‌ای برای واردکننده باقی نمی‌ماند.
میرباقری که از اعضای نخستین کارگروه کاغذ تشکیل شده در وزارت ارشاد به ریاست حسین‌انتظامی بوده است، افزود: تخصیص ارز یارانه‌ای تنها زمانی این بازار را نجات می‌دهد که دولت به کل کاغذ ارز اختصاص دهد، اینکه تنها به ناشران ارز اختصاص داده شود دردی را دوا نمی‌کند.
وی ادامه داد: آن چیزی که در عمل مشاهده شده این است که دولت همیشه نوشداروی بعد از مرگ سهراب است، دولت اکنون می‌تواند یا مابه‌تفاوت‌ها را پرداخت کند، یا ثبت سفارش و تخصیص ارز را فوری کند و موانع را از سر راه بردارد.
وی در خصوص ادامه دار بودن این افزایش قیمت‌ها گفت: اکنون نمی‌توان ادعایی در این زمینه داشت چرا که بازار اغلب تابع توازن بین عرضه و تقاضاست.
انتهای پیام/
