ماه عسل اروپا و چین؛ اولویت‌های بروکسل دردسر تازه برای دولت بایدن

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، آژانس آمار اروپا روز دوشنبه گزارشی را منتشر کرد که برای بسیاری جالب بود و آن تبدیل شدن چین به عنوان بزرگترین شریک تجاری اروپا بود. طبق این گزارش حجم مبادلات تجاری بین چین و 27 عضو اتحادیه اروپا (به جز بریتانیا) به 586 میلیارد یورو معادل 710 میلیارد دلار در سال 2020 رسید. در سال گذشته هم صادرات اتحادیه اروپا به ارزش 202.5 میلیارد یورو و هم واردات قاره سبز از چین با ارزش 383.5 میلیارد یورو در هر دو بخش شاهد افزایش بودند.

در گزارش یورواستات آمده است: در سال 2020 چین مهمترین شریک اتحادیه اروپا بود. این اتفاق ناشی از افزایش واردات (5.6 درصدی) و صادرات (2.2. درصدی) بوده است. در عین حال تجارت اروپا با آمریکا شاهد کاهش قابل توجه و رکورد در هر دو بخش واردات (13.2- درصد) و صادرات (8.2- درصد) بوده است.

کاهش تجارت آمریکا و بریتانیا با قاره سبز

آمریکا که به طور تاریخی بزرگترین شریک تجاری اتحادیه اروپا به شمار می رفت اکنون رتبه اول را از دست داده و حجم مبادلات تجاری اش با اتحادیه اروپا با 10 درصد کاهش نسبت به سال 2019 که رقم 617 میلیارد یورو ثبت شده بود به 555 میلیارد یورو کاهش یافته است. گاردین نیز در 10 دسامبر 2020 از بدترین رکود اقتصادی بریتانیا طی 300 سال اخیر خبر داد و شرایط این کشور برای انجام مذاکرات برگزیت باتوجه به وضعیت اقتصادی نامناسب را به هیچ عنوان مناسب ندانست. در 7 فوریه سال جاری میلادی نیز رویترز گزارش داد که  صادرات بریتانیا به اتحادیه اروپا در پایان دوره برگزیت نزدیک به 86 درصد در ماه ژانویه کاهش یافته است.

عوامل دوستی چین و اروپا

دلیل این اتفاق احتمالا این بوده که چین تنها اقتصادی در بین کشورهای ثروتمند بوده که در سال 2020 شاهد رشد بوده است. این رشد به لطف سرمایه گذاری عظیم دولتی در بخش زیرساختها بوده که باعث افزایش تقاضا برای کالاهای تولیدی اروپا شده است. از سوی دیگر اتحادیه اروپا حجم بالایی از محصولاتی دارویی و تجهیزات پزشکی، تجهیزات محافظتی و فراورده های دارویی از چین وارد کرده است. به نظر می رسد این روند در نیمه اول سال جاری ادامه خواهد داشت و تجارت بین چین و اتحادیه اروپا احتمالا بیش از گذشته افزایش خواهد یافت.

یکی از عوامل دیگری که باعث تقویت این روابط  خواهد شد مربوط به امضاء توافق سرمایه گذاری بین اروپا و چین است که باعث دسترسی بیشتر شرکتهای دوطرف به بازارهای یکدیگر خواهد شد. در 30 دسامبر اروپا و چین بر سر کلیات قراردادی که باعث تقویت سرمایه گذاری دوجانبه می شد به توافق رسیدند. پیشنهاد توافق جامع سرمایه گذاری (CAI)  در 2012 و با هدف تقویت روابط با پکن مطرح شد که مشکلاتی مانند جنگ تجاری میان آمریکا و چین، تنش در هنگ کنگ و موضوع حقوق بشر در سین کیانگ تا اندازه ای آن را تحت تاثیر قرار داد.

ترامپ و برگزیت، بهانه اروپا برای پشت کردن به بایدن

هرچند جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا در سخنرانی تحلیف خود از تلاش برای بهبود روابط آمریکا با متحدان قدیمی خود خبر داد اما برخلاف شعار دنیای آزاد برای همه واقعیات دنیای کنونی مبنی بر بسته شدن مرزها و جنگ برای فراورده های دارویی پس از شیوع کرونا باعث شد که اروپا منافع راهبردی خود را به اتحاد سنتی با آمریکا ترجیح دهد و از فرصت بدست آمده برای افزایش روابط اقتصادی با چین استفاده کند.  سیاست‌های معامله گرایانه دولت ترامپ اروپا را مجبور کرد که به سمت چین گرایش بیشتری پیدا کند. هرچند همچنان نگرانی‌هایی درباره ماهیت سرمایه گذاری چین در قاره سبز وجود دارد اما مقامات اروپایی ترجیح داده اند که از رقابت چین و آمریکا که در دوره ترامپ به جنگ در حوزه تعرفه ها کشیده شد خود را دور نگه دارند.

این توافق هرچند درحال حاضر تنها بر روی کلیات آن اتفاق نظر وجود دارد اما درعین حال که یک پیروزی سمبولیک برای پکن تلقی می شود، از سوی دیگر با تلاش های آلمان در روزهای پایانی ریاست اتحادیه اروپا و تنها چند روز پس از خروج بریتانیا از این اتحادیه، سیلی محکی به صورت دولت جدید بایدن است.  مقامات اروپایی با تاکید بر تامین منافع مشترک اعضای اتحادیه به دنبال توجیه این توافق هستند. درواقع دولت ترامپ و برگزیت دو اتفاقی بودند که بهانه لازم را در اختیار اتحادیه اروپا قرار داد تا بیش از هرچیز به دنبال حفظ منافع خود باشد و از ابزار اقتصادی خود به عنوان یک اهرم سیاسی استفاده کند.

هرچند این احتمال وجود دارد که با پایان چالش کرونا روابط اروپا و آمریکا به عنوان د ومتحد قدیمی به مسیر سابق بازگردد اما نکته قابل توجه این است که اتحادیه اروپا تصمیم گرفته منافع خود را فدای اتحاد راهبردی با آمریکا نکند. در واقع اروپا از تجربیات گذشته در دولت ترامپ درس گرفته و شاید قصد دارد با نزدیک شدن به چین قدرت چانه زنی خود در مذاکره با آمریکای تحت هدایت بایدن را افزایش دهد.

انتهای پیام/