نمایشگاه مجازی کتاب؛ از فروش دور از انتظار تا آنچه ناشران می‌خواستند

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم،‌ نخستین نمایشگاه کتاب مجازی تهران تا پایان پنجمین روز فعالیت،‌ 85 هزار و 973 سفارش را به ثبت رسانده است که از این تعداد 24 هزار و 999 سفارش ارسال شده و 60هزار و 974 سفارش در انتظار ارسال قرار دارد.

همچنین 482 هزار و 899 نسخه کتاب در این نمایشگاه بفروش رفته است،‌ و مبلغ کل فروش نمایشگاه از روز نخست تا پایان روز پنجم 25 میلیارد و 394 میلیون و 499 هزار تومان بوده است.

نمایشگاه اگر چه آغاز چندان روشنی نداشت و از دسترس خارج کردن سایت آن تبدیل به خاطره‌ای تلخ برای مدیران و ناشران شد،‌ اما در ادامه تا اندازه‌ای توانست مشکلات خود را برطرف کرده و طی مسیر کند،‌ بنابراین از دسترس خارج شدن سایت نمایشگاه را باید یک بدبیاری تمام برای مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران دانست که این روزها با انتقادات منصفانه و غرمنصفانه بی‌شماری روبرو بوده است.

برگزاری بدون اشکال نمایشگاه کتاب مجازی در ایران که با مشکلات زیرساختی به لحاظ برگزاری رویداد‌های مجازی و محدودیت‌های پهنای باند اینترنت روبرو است  دور از انتظار است،‌ اما برخی از ایرادات و نواقص نیز به نظر می‌‌رسد که جای کار برای رفع داشته است. 

نمایشگاه کتاب مجازی با فروش 25 میلیارد تومانی کتاب نشان داده است که دیگر نمی‌توان مدعی شد که کتاب در سبد خانوار جایی ندارد،‌ امروز به جرئت می‌توان مدعی شد که کتاب از نبود تبلیغات و شبکه توزیع قدرتمند رنج می‌برد. به نظر می‌‌رسد بعد از اتمام نمایشگاه مجازی کتاب وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی باید داده‌پردازی‌ها و تحقیقات خود را روی جامعه مخاطبان این نمایشگاه شروع کند،‌ تا بتوان بر اساس نتایج این بررسی‌ها چشم‌انداز روشنی پیش روی آینده صنعت نشر در ایران ترسیم کرد. اینکه خرید‌ از نقاط صفر مرزی از نمایشگاه مجازی کتاب تهران بسیار است،‌ اینکه از 800 نسخه روستایی کتاب خریداری شده است،‌ اینکه ناشران می‌گویند از شهرستان‌هایی کتاب خریده‌اند که حتی نامشان را نیز نشنیده‌اند. همگی نقاطی روشنی است که مسیر دستیابی به یک شبکه توزیع قدرتمکند کتاب در کشور را پیش روی ما مشخص می‌کند.

حالا که سه روز دیگر پرونده نمایشگاه مجازی کتاب تهران بسته می‌شود،‌ بررسی مزیت‌ها و معایب نمایشگاه برای برطرف شدن در صورت برگزاری دوره‌های دیگر که دور از ذهن نیست،‌ ضروری به نظر می‌رسد. خبرگزاری تسنیم با چند ناشر در این زمینه گفت‌وگو کرده است؛‌ ناشرانی که هم در زمره موافقان برگزاری نمایشگاه هستند و هم در زمره مخالفان.

محمدعلی جعفریه، مدیر انتشارات ثالث از جمله ناشران موافق برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران است،‌ وی گفت:‌ خوشبختانه میزان فروش در نمایشگاه بالاست،‌ البته باید برای اینکه بگوییم تجربه موفقی بوده یا نه هنوز زود است باید تا پایان این حرکت صبر کرد،‌ نمایشگاه مجازی یک حرکت جمعی است که نهادهای دیگر نیز در آن مشارکت دارند،‌ باید ببینیم همکاری پست چگونه است و کتاب‌ها کی به دست مشتریان می‌‌رسد.

وی ادامه داد:‌ در هر حال مشکلاتی نیز وجود دارد‌، ما مشکلات ساختاری در کشور در زمینه پایین بودن سرعت نت داریم که درمیزان موفقیت یک نمایشگاه مجازی نیز این موضوع تاثیرگذار است‌، شاید از همین رو بود که با بازدید چند ده هزار نفر از سایت نمایشگاه در روز نخست به مشکل برخوردیم.

جعفریه با اشاره به مزایای نمایشگاه مجازی در مقابل نمایشگاه فیزیکی گفت:‌ برای نمایشگاه حضوری از ناشر گرفته تا خریدار باید در محل حضور پیدا کنند آن هم در ساعات معین،‌ اما در نمایشگاه مجازی خریدار بدون اینکه از منزلش خارج شود کتاب را خریده و تحویل می‌گیرد. بسیاری از مردم به دلیل شاوغی‌های نمایشگاه عملا حضور پیدا نمی‌کردند و از دایره مخاطبان نمایشگاه خارج می‌شدند،‌ اما اکنون تجربه این چند روز نشان داده که این جامعه حذف شده حالا مشتری نمایشگاه شده‌اند.

جعفریه:‌ کتاب‌های دی ماه در نمایشگاه حضور ندارند

مدیر نشر ثالث که بنا به گفته خود ابتدا از مخالفان برگزاری نمایشگاه مجازی بوده و حالا تبدیل به موافق شده است،‌ با اشاره به نقطه ضعف نمایشگاه نیز اضافه کرد:‌ مشکل بزرگی که در نمایشگاه وجود دارد،‌ داغ داغ نبودن کتاب‌هاست،‌ کتاب‌هایی که از ابتدای دی ماه منتشر شده اند و به اصلاح داغ داغ هستند در نمایشگاه حضور ندارند،‌ چرا که آخرین اعلام وضول کتاب‌ها در خانه کتاب و ادبیات ایران آذرماه بوده است،‌ در حالیکه در نمایشگاه کتاب فیزیکی ناشر کتاب را از چاپخانه به نمایشگاه می‌آورد.

حسینی‌نیک: نمایشگاه باید تخصصی برگزار می‌شد

سید‌عباس حسینی نیک، مدیر انتشارات مجد، اگرچه از مخالفان برگزاری نمایشگاه مجازی نیست،‌ اما از موافقان برگزاری به این شیوه نیز به شمار نمی‌رود،‌ وی در این رابطه گفت:‌ خانه کتاب و ادبیات ایران توان زیادی برای برگزاری این نمایشگاه داشته است،‌ تا نمایشگاه موفق باشد‌، اما من با این شکل از برگزاری نمایشگاه موافق نبودم. چندین بار نیز پیشنهاد کردم که نمایشگاه مجازی را به صورت تخصصی برگزار کنید که مورد پذیرش قرار نگرفت.

وی افزود: می‌شد به جای یک نمایشگاه بزرگ که حجم بازدیدکننده را بالا می‌برد و ترافیک سایت موجب کندی می‌شود،‌ چندین نمایشگاه موضوعی برگزار کرد.هر تشکل نیز مسئول برگزاری نمایشگاه زیرمجموعه خود می‌شد.

حسینی‌نیک استقبال از نمایشگاه مجازی کتاب تهران را دور از انتظار دانست و گفت:‌ این حجم از استقبال قابل توجه است. 

عادل طالبی، مدیر انتشارات برایند و دبیر انجمن صنفی کسب و کارهای اینترنتی، نیز درباره نمایشگاه مجازی کتاب تهران نیز معتقد است:‌ فروش اینترنتی سه ضلع دارد،‌ تأمین،‌ لجستیک و فروش.

در نمایشگاه کتاب تهران لجستیک به شکل باز انجام می‌شد، ناشر کتاب‌هایش را به شکل انبوه به نمایشگاه می‌برد و در غرفه می‌چید تا مخاطب خریداری کند‌، اما در نمایشگاه مجازی چنین نیست. به نظر من با توجه به شرایط کرونا و تاثیراتی که بر پست مرسوله‌ها داشته است و یک پست پیشتاز 48 ساعته را تبدیل به پست هفت روزه کرده است،‌ بهتر بود به جای پست از شرکت‌های لجستیکی قدرتمندی که در تهران داریم برای ارسال استفاده می‌شد.

طالبی: کتاب‌های دوقیمتی در نمایشگاه و سردرگمی مخاطب

وی ادامه داد:‌ موضوع دیگری که در نمایشگاه مجازی کتاب وجود داشت و به نظر می‌رسید فکری برای آن نشده بود‌، دو قیمتی بودن برخی کتاب‌ها بود،‌  برای نمونه انتشارات ما سال گذشته کتابی را با قیمت 42 هزار تومان منتشر کرده بود که در چاپ بعد این کتاب 53 هزار تومان قیمت خورد. من ناشر اکنون 200 کتاب از چاپ اول و هزار نسخه از چاپ دوم دارم، مخاطب من حق دارد انتخاب کند بین این دو نسخه که فکری برای این انتخاب در نمایشگاه مجازی نشده است.

انتهای پیام/