گناهان زبان|سزای فحاشی و بدزبانی در بیان پیامبر(ص)

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، یکی از بزرگ‌ترین آفات زبان، بد زبانی بوده که منشأ آن رذالت نفسانی است و در اسلام مورد نهی و نکوهش فراوانی قرار گرفته است؛ چرا که زبان، دریچۀ روح انسان محسوب می‌شود؛ به این صورت که سخن فرد از روح و درون او منشأ می‌گیرد. مقصود از بدزبانی در اینجا، فحش و ناسزاگویی است که از عوامل تیرگی و تباهی روابط ایمانی و انسانی به حساب می‌آید؛ از این‌رو بر اساس روایات و متون دینی، فحش دادن به طور کلی حرام است و فرقی ندارد که طرف مقابل مسلمان باشد یا کافر، کودک باشد یا بزرگسال و حتی طبق برخی روایات فحش دادن به حیوانات هم جایز نیست؛ از این جهت دور از شأن فرد مؤمن است به این عمل قبیح مبادرت کند؛ از پیامبر صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمود « لَیْسَ الْمُؤْمِنُ بِالطَّعَّانِ وَلا اللَّعَّانِ وَلا الْفَاحِشِ وَلا الْبَذِیءِ؛ مؤمن، انسانی بدگوی عیب‌گیرنده و لعن‌کننده و فحش‌گوی و بدزبان هرزه‌گو نیست.»

فحش دادن و بدزبانی علاوه بر اینکه در بُعد فردی آثار منفی در پی دارد، بلکه در بُعد اجتماعی پیامدهای مخربی بر جای می‌گذارد؛ چه اینکه این عمل به خودی خود سبب ایجاد کینه و کدورت بین افراد و به دنبال آن، سبب سستی روابط و ایجاد چالش در تعاملات اجتماعی و مناسبات اداری می‌شود؛ در جامعه هستند افرادی که با زیر پا گذاشتن هنجارهای اجتماعی مدام زبان به ناسزا باز می‌کنند و در حالت بدتر، در اماکن رسمی و اداری، مبادرت به توهین، فحاشی و بدزبانی نسبت به همکاران می‌کنند و این عمل قبیح را با شوخی و فکاهی اشتباه می‌گیرند؛ هرچند این عمل از شاکلۀ منفی افراد و محیط تربیتی آنها سرچشمه می‌گیرد و به مرور زمان در فرد تبدیل به نوعی بیماری نهفته شده،  اما می‌توان با برخوردهای نرم و گاهی سخت به درمان این افراد مبادرت کرد و یا در صورت لزوم، به صورت غیر مستقیم چنین افرادی را به مشاوران بالینی معرفی کرد؛ چرا که وجود چنین افرادی نه تنها سبب کاهش راندمان کاری می‌شود بلکه ادبیات چاله‌میدانیِ آنها، عرصه‌های رسمی را تبدیل به محیط‌های کوچه بازاری می‌کند و افراد را از اهداف گروه باز می‌دارد.

بر این اساس پیامبر(ص) و ائمه اطهار علیهم‌السلام از جانب خداوند، پیامدهای شومی را بر این عمل در نظر گرفتند؛ از جمله آنکه  پیامبر صلّی الله علیه و آله فرمود «خداوند بهشت را حرام کرده بر هر دشنام‌دهندۀ بی‌حیایی که از آنچه می‌گوید و از آنچه به او گفته می‌شود باکی ندارد و متأثر و ناراحت نمی‌شود.» إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَ الْجَنَّةَ عَلَى کُلِّ فَحَّاش‏ بَذِیٍّ قَلِیلِ الْحَیَاءِ لَا یُبَالِی مَا قَالَ وَ لَا مَا قِیلَ لَه‏. (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج‏2، ص323) احادیث عجیب دیگری در ریشه‌یابی بیماریِ فرد فحاش و بدزبان در بیان معصومان علیهم‌السلام ذکر شده است که ادب حکم می‌کند به این بحث ورود نشود، اما اگر افرادی به دنبال درمان زبان خود هستند، می‌توانند به این احادیث رجوع کنند. 

انتهای‌پیام/