گزارش| استیلای ملی گرایی و خشونت بر فضای سیاسی ترکیه

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، یکی از مهم ترین رویدادهای سیاسی روزهای اخیر ترکیه، حمله به معاون یکی از احزاب مخالف دولت بود.

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

سلجوق اُزداغ که از سیاستمداران قدیمی ترکیه است  و 3 دوره به عنوان نماینده حزب عدالت و توسعه به پارلمان راه یافته، از افرادی است که پس از استعفای داود اغلو از صف یاران اردوغان جدا شد و در کنار داود اوغلو ایستاد تا حزب آینده تاسیس شود.

او پست معاونت حزب آینده را در اختیار دارد و اظهارات انتقادی او علیه اردوغان و باغچلی، بالاخره کار دست او داد و در آنکارا در حال خروج از منزل، توسط افراد ناشناس به شدت مورد ضرب و شتم قرار گرفت.

علاوه بر او، دو روزنامه نگار مخالف نیز در خیابانی دیگر و گوشه ای دیگر، به شدت مورد ضرب و شتم قرار گرفته و راهی بیمارستان شدند.

احزاب سیاسی مخالف در ترکیه، از این رویدادها نگران شده اند و معتقدند که ضاربین، ارتباط مستقیمی با سران ائتلاف جمهور دارند.

آنان می گویند: ائتلاف جمهور، با تقویت گفتمان ملی گرایی و متهم ساختن مخالفین به خیانت و همدستی با دشمن، فضا را به سمت دوقطبی خشونت آمیز می برد و در چنین شرایطی، بروز تنش و نزاع، اجتناب ناپذیر است. از طرفی، شریک ملی گرای اردوغان، نشان داده که به اندازه مخالفین، نگران نیست و نباید این رویدادها را بزرگ کرد!

جنبش ما، آدم دیوانه هم دارد

سمیع یالچن معاون رهبر حزب حرکت ملی، در مورد حمله به اُزداغ سخنانی بر زبان آورد که دقیقاً به معنی حمایت او از ضرب و شتم سیاست مداران مخالف است.

وی گفته است: «جنبش ما، آدم های دیوانه ای هم دارد که اصلاً تابع دستورات ما نیستند. حتی از یک حرکت اشاره ابرو هم، برای خودشان برداشت هایی دارند و ما خیلی وقت ها نمی توانیم آنها را کنترل کنیم.»

علاوه بر سمیع یالچن معاون باغچلی در حزب حرکت ملی، چندین مقام دیگر این حزب راست افراطی، به این اشاره کردند که احزاب مخالف باید بدانند که بسیاری از هواداران ملی گرا، خودشان به مخالفین پاسخ می دهند و کسی آنها را مدیریت نمی کند.

اردوغان و داود اوغلو چه می گویند؟

اردوغان، پس از ضرب و شتم اُزداغ و انتقال او به بیمارستان، در تماسی تلفنی، جویای حال او شده است. اما داود اوغلو می گوید: جناب رئیس جمهور، در آن تماس تلفنی، نه اظهار تاسف  تاثر کرد و نه قول داد که ضاربین به سزای اعمالشان برسند.

واقعیت این است که اردوغان در جریان حمله به کلیچدار اوغلو نیز، هیچگاه به شکل قاطعانه و تهدیدگرانه، در برابر این اقدامات نایستاد و اتفاقاً بعدها هم با اظهارات تند خود، عملاً این تصور را ایجاد کرد که رادیکال ها، از ادبیات تند اردوغان و باغچلی الهام می گیرند.

احمد داود اوغلو رهبر حزب آینده معتقد است که گروه های تندرو رادیکال در حزب عدالت و توسعه خزیده اند و آنها آن قدر مقتدر شده اند که به زودی، حتی اردوغان را نیز از میان برمیدارند و از این بعد، محافظه کاران، نمی توانند سربلندانه و آزادانه قدم بردارند.

او همچنین در مورد دوغو پرینچک رهبر حزب کمونیستی وطن گفته است: جناب اردوغان، باید از ماجرای فتح الله گولن، درس عبرت گرفته باشد. پرینچک می خواهد همچون گولن نفوذ کند و هر جا که می رود، می گوید این من هستم که دولت و اردوغان را مدیریت می کنم.

 یک کتک کاری ساده، یا یک نشانه و کُد مهم؟

ممکن است در شرایط عادی و در کشوری که کتک کاری سران احزاب سیاسی، پیشینه قبلی ندارد، حمله به یک سیاست مدار، چندان رویداد عجیبی نباشد و نهایتاً بتوان با دستگیری ضارب، به چنین چیزی فیصله داد. اما ترکیه چنین کشوری نیست. ترکیه کشوری است که در همین چند سال اخیر، شاهد رویدادهای خشن و تلخی بود که هر کدام از آنها به نوعی بر تحولات سیاسی تاثیر گذاشتند.

ترس حزب آینده و دیگر احزاب مخالف اردوغان، این است که این کتک کاری ها، اقدامات سازماندهی شده و دنباله دار گروه های خشنی باشند که قصد دارند ترکیه به را به روزهای ترور و خشونت، بازگردانند.

از دعوا و مرافعه تا ترور و تسویه حساب

در فضای سیاسی ترکیه، احزاب، همواره در حال رقابت رسمی و قانونی نیستند  و در برخی مقاطع، این رقابت ها به نزاع های خونین نیز منجر شده است.

در آخرین دهه قرن بیستم در ترکیه و در طول سالیان 1991 تا 1998 میلادی، هزاران نفر به شکل خشن کشته شدند.

اغلب کشته شدگان، از فعالان سیاسی و اقتصادی کُرد بودند و گروه ویژه ای در ژاندارمری ضدترور، آنها را به صورت غیرقانونی ربوده و حتی هنوز هم از اجساد و سرنوشت آنان اطلاعی  در دست نیست.

اما این قضیه فقط محدود به کردها نبود و علاوه بر آنان، ده ها روزنامه نگار و فعال سیاسی نیز کشته شدند.

دامنه این قتل ها، از باندهای مافیایی مواد مخدر و دستگاه قضا رفته تا تشکیلات پلیس و ژاندارمری، گروه های مخفی حزب الله ترکیه و چندین و چند حزب و روزنامه و جریان سیاسی را در بر می گرفت.

در چند سال اخیر نیز اتفاقات فراونی روی داد که می توان به برخی از آنها اشاره کرد: به عنوان مثال، بالگرد حامل محسن یازیجی اوغلو رهبر حزب وحدت بزرگ دچار سانحه شد و جان خود را از دست داد و پیش از سر رسیدن نیروهای امداد و نجات، یک گروهبان ناشناس، تمام دستگاه های الکترونیکی، بیسیم و مکالمات را ربود و به ناکجا گریخت.

طاهر الچی حقوقدان و وکیل مدافع کُرد در یکی از خیابان های دیاربکر و در اثنای یک کنفرانس مطبوعاتی در حال سخنرانی، به ضرب گلوله کشته شد و ضارب او هیچگاه شناسایی نشد.

هرانت دینک روزنامه نگار و سیاست مدار ارمنی، در روز روشن و در خیابان کشته شد و بعدها معلوم شد که برخی از افسران، در زندان با ضارب دستگیر شده او عکس یادگاری گرفته و او را افتخار فرزندان ملی گرای ترکیه نامیده اند.

دو سال پیش و در یک مراسم تشییع جنازه، یک پیرمرد هوادار آکپارتی، با مشت به کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق حمله کرد و حتی یک روز هم در زندان نماند.

مدتی پیش یکی از زنان هوادارا آکپارتی دو سال پیش در یک مصاحبه زنده تلویزیونی اعلام کرد که خانواده او، سلاح و امکانات فراوانی برای کشتن گولنی ها در اختیار دارند و حتی لیستی از کسانی تهیه شده که باید کشته شوند.

یک جوان هوادار آکپارتی، عکسی از یک شیشه پر از فشنگ را منتشر کرده و اعلام کرد که این گلوله ها برای کشتن برخی از مخالفین به کار گرفته خواهند شد.

 علا الدین چاکیجی که به جرم آدم کشی و جرایم خشن سازمان یافته چند سال زندانی شده بود، پس از آزادی به دیدار باغچلی رفت و باغچلی او را فرزند ملت و یادگار شهید نامید.

این ها بخشی از رویدادهای مخوف و ترسناکی هستند که مخالفین ترکیه را نگران می کنند و آنها را دچار این ترس و هراس می کند که بعید نیست یک بار دیگر، ترکیه به آن روزهای دشوار بازگردد.

در پایان باید گفت، حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان، هنوز هم قدرتمندترین حزب سیاسی ترکیه است و در صورتی که راهکارهای تازه ای برای تعامل با گروه های سیاسی پیدا کند و در حوزه اجرایی هم از میزان کارآمدی، مسئولیت پذیری و پاسخگویی بیشتری برخوردار باشد، می تواند موقعیت خود را حفظ کند.

اما در صورتی که برای حفظ بقا، صرفاً بر روی حمایت گروه های ملی گرا حساب باز کند، چنین رویه ای می تواند در آینده، مشکلات بزرگتری برای ائتلاف جمهور، به دنبال بیاورد و حتی ممکن است موجب توسعه بیشتر تنش و نزاع در فضای سیاسی و اجتماعی ترکیه شود.

انتهای پیام/