آیا جو بایدن فرقی با ترامپ برای آمریکای لاتین خواهد داشت؟

به گزارش خبرگزاری تسنیم، با احتمال روی کار آمدن رئیس جمهوری دموکرات در آمریکا، مقامات بسیاری از کشورها درباره سیاست های آتی و احتمالی دولت جدید در آمریکا می اندیشند. آنها در پی این هستند که متناسب با تغییرات و تحولات جدید سیاست های خود را نیز تنظیم کنند. یکی از مناطقی که در نزدیکی آمریکا قرار دارد، آمریکای لاتین است که گهگاه از آن به عنوان حیاط خلوت آمریکا یاد می شود.

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال اینستاگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

اظهارات جو بایدن، رئیس جمهور منتخب آمریکا در رقابت های انتخاباتی و همچنین عملکرد او به عنوان معاون باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا در فاصله سالهای 2009 تا 2017 می تواند سرنخ هایی را درباره رفتار احتمالی آمریکا در آمریکای لاتین در دوران جدید ارائه کند.

سابقه بایدن در حوزه آمریکای لاتین

بایدن زمانی که در دولت اوباما به عنوان معاون مشغول به کار بود 13 سفر را به آمریکای لاتین انجام داد که از جمله آن سفر 6 روزه به برزیل، کلمبیا و ترینیداد و توباگو بود. بایدن در دولت اوباما نقش ویژه ای را در خصوص آمریکای لاتین ایفا می کرد، در حالی که جان کری، وزیر خارجه وقت آمریکا عمدتا بر موضوعات خاورمیانه متمرکز بود. حتی در دوران هیلاری کلینتون، وزیر خارجه آمریکا در دولت اول اوباما، بایدن نقش ویژه‌ای را در امور مربوط به اختلافات داخلی کلمبیا ایفا کرد.

حال سوال این است که با چنین سابقه ای، رئیس جمهور آتی آمریکا چه سیاستی را در منطقه مجاورت خود خواهد داشت و آیا از سیاست های ترامپ بازگشته و به دوران اوباما خواهد رسید یا نه. پاسخ دقیق به این سوالات نیازمند گذر زمان و روی کار آمدن دولت جدید است. اما انتظار می‌رود که دولت احتمالی بایدن در زمینه موضوعات مختلف در آمریکای لاتین باوجود پی گرفتن همان سیاست‌های مداخله جویانه و پیشین آمریکا علیه کشورهای با دولت‌های مردمی، در مقایسه با ترامپ سیاست های به ظاهر ملایم تری را اتخاذ کند، اما بازگشت کامل به دوران اوباما در برخی حوزه ها احتمالا میسر نخواهد بود.

سیاست «تحریم هوشمند» ونزوئلا

دولت دونالد ترامپ با هدف براندازی و تغییر سیستم سیاسی در کاراکاس تحریم های شدیدی را علیه ونزوئلا وضع کرد و گفت که برای تکمیل کردن این هدف گزینه نظامی نیز روی میز قرار دارد. جان بولتون، مشاور امنیت ملی سابق دولت آمریکا نیز زمانی گفت که ونزوئلا طی چند هفته سقوط خواهد کرد. آمریکا در همین راستا خوان گوایدو، رهبر مخالفان را به عنوان رهبر مشروع ونزوئلا معرفی کرد.

تلاش های واشنگتن برای خفه کردن اقتصاد ونزوئلا از طریق اعمال فشار بر مردم، این کشور را دچار رنج و سختی کرد، اما در رسیدن به هدف تعریف شده خود – براندازی – شکست خورد. نیکلاس مادورو، رئیس جمهور ونزوئلا نه تنها توانست در کاخ میرافلورس در کاراکاس به عنوان رئیس جمهور ونزوئلا باقی بماند، بلکه حزب او توانست در انتخابات اخیر پارلمانی در این کشور پیروز شود؛ اتفاقی که آب سردی بر سیاست تند و آتشین آمریکا بود.

با اعلام خبر پیروزی بایدن در انتخابات ریاست جمهور آمریکا، مادورو اعلام کرد که آماده مذاکره با دولت جدید آمریکاست. اما هنوز تضمینی در خصوص موفقیت تعامل احتمالی وجود ندارد. ناظران مسائل ونزوئلا معتقدند که بایدن در خصوص مسائل حقوق بشری احتمالا ژست هایی را خواهد گرفت، اما همچنان از تحریم های به عنوان اهرمی برای تغییر در سیستم سیاسی ونزوئلا استفاده خواهد کرد.

خوان گنزالس که به بایدن در زمینه آمریکای لاتین مشاوره داده است، در ماه جولای گفت که بایدن ضمن پرداختن به «موضوعات انسانی» از «تحریم های هوشمند» به عنوان یک راهبرد بین المللی وسیع به منظور تغییر سیاسی در ونزوئلا استفاده خواهد کرد. او نوشت: «هدف غالب آمریکا در هر دو کشور باید فشار برای تغییر دموکراتیک باشد.»

کریستوفر ساباتینی، کارشناس حوزه آمریکای لاتین در اندیشکده انگلیسی «چتم هاوس»، گفت که سیاست آمریکا در دوران بایدن تغییر نخواهد کرد و همچنان هدف این کشور تغییر سیاسی و پرداختن به بحران انسانی خواهد بود. او می گوید که «تغییر در استفاده از سیاست تحریمی دولت به عنوان ابزاری منعطف برای مذاکرات موثر و سازنده به منظور برکناری مادورو خواهد بود.»

بازگشت به دوران اوباما در کوبا؟

انتظار آن می رود که دولت بایدن تغییراتی را در سیاست آمریکا در قبال اعمال کند. اما اینکه دامنه و حجم یا کیفیت این تغییر به چه میزان باشد مشخص نیست. منابع ناشناسی به رسانه های آمریکایی گفته اند که بایدن احتمالا برخی محدودیت های اعمال شده مانند محدودیت های سفر به این کشور جزیره ای را بردارد. دولت اوباما در سال 2015 و تا اواخر دوران خود سعی کرد که با کوبا تعامل کند و برخی محدودیت ها را بردارد. آمریکا و کوبا در آن زمان پس از چندین دهه روابط دیپلماتیک خود را از سرگرفتند.

در همین حال، منابعی می گویند که فشار آمریکا در حوزه حقوق بشری بر کوبا در دوران بایدن هم ادامه خواهد یافت.

در خصوص اینکه تغییرات مد نظر بایدن با چه سرعتی انجام خواهد شد هم مشخص نیست و احتمال دارد که با تاخیر مواجه شود. شیوع ویروس کرونا طبیعتا مانع سفرهای بسیاری به کوبا خواهد شد و در چنین زمانی بایدن بعید است که به سرعت چنین محدودیت هایی را بردارد.

اولویت های دیگر دولت بایدن در زمینه سیاست خارجی مانند موضوع چین، باعث خواهد شد که او فعلا تغییر قابل ملاحظه ای را انجام ندهد. او ضمن برخی مواضع و اقدامات نمادین، همچنان به سیاست فشار ادامه خواهد داد. رئیس جمهور منتخب آمریکا در ماه اکتبر و قبل از برگزاری انتخابات در آمریکا گفت که کشورش به یک سیاست جدید در خصوص کوبا نیاز دارد. اعضای تیم بایدن، نظیر جیک سولیوان که گزینه تصدی مشاور امنیت ملی است بر استفاده از فشار و تحریم حقوق بشری علیه کوبا تاکید کرده اند.

دولت احتمالی بایدن برای بهبود روابط با کوبا با مانع دیگری نیز مواجه است. دولت دموکرات در کاخ سفید نیاز خواهد داشت تا پیروزی نسبی خود در مجلس نمایندگان آمریکا را حفظ کند. بهبود روابط با کوبا و ونزوئلا می تواند شانس حزب دموکرات را برای پیروزی در برخی ایالت ها مانند فلوریدا که جمعیت لاتینو-آمریکایی قابل توجهی را دارند، کاهش دهد. بخشی از آمریکایی های لاتین تبار هستند که با سیستم سیاسی حاکم درکوبا و ونزوئلا مخالفت می کنند و طرفدار براندازی در کاراکاس و هاوانا هستند. به همین دلیل بعید است که بایدن بخواهد سیاست آمریکا در قبال کوبا و حتی ونزوئلا را دستخوش تغییر اساسی کند.

سیاست تندتر بایدن در زمینه مسائل زیست محیطی

دولت آتی آمریکا به نظر می رسد که سختگیری بیشتری را در قبال مکزیک و برزیل در زمینه مسائل زیست محیطی اعمال کند. روسای جمهور برزیل و مکزیک احتمالا از این موضوع آگاه هستند و شاید به همین دلیل است که آنها پیروزی بایدن در انتخابات آمریکا را تبریک نگفته اند.

انتظار می رود که مکزیک به دلیل سیاست رئیس جمهور این کشور برای توسعه صنایع نفت و گاز خود، و برزیل به دلیل اهمال در محافظت از جنگل آمازون تحت فشار دولت آمریکا قرار بگیرند. بایدن و رئیس جمهور برزیل پیشتر درباره موضوع آمازون انتقادهایی را علیه هم داشته اند و بایدن در رقابت های انتخاباتی گفته است که اگر برزیل حاضر به پذیرش کمک آمریکا برای محافظت از آمازون نباشد، باید با «عواقب اقتصادی» آن مواجه شود.

بهبود سیاست های مهاجرتی آمریکا

در نقطه مقابل مسائل زیست محیطی، ناظران بر این باورند که در دوران بایدن، سیاست آمریکا در زمینه مهاجرتی احتمالا ملایم تر خواهد شد که چنین موضوعی می تواند خوشایند کشورهای آمریکای لاتین از جمله همسایه آن مکزیک باشد. چنین امری محتمل است، اما هنوز شفاف نیست که دولت آتی آمریکا چگونه این مواضع را تبدیل به سیاست های عملی خواهد کرد.

سایر کشورهای آمریکای لاتین نیز موضوعات مربوط به خود را خواهند داشت. کلمبیا که از جمله شرکای راهبردی آمریکاست، احتمالا در خصوص موضوعات حقوق بشری با فشارهایی از سوی آمریکا مواجه خواهد شد.

اما در این سو کشوری مانند آرژانتین از روی کار آمدن بایدن خوشحال است. آلبرتو فرناندز، رئیس جمهور آرژانتین از جمله نخستین افرادی بود که پیروزی بایدن در انتخابات را تبریک گفت و در توییتی از مردم آمریکا به دلیل عملکرد خود در انتخابات تمجید کرد.

رئیس جمهور کشور آمریکای مرکزی، هندوراس، نیز از نتایج انتخابات آمریکا استقبال کرد و آن را یک «پیروزی برای تقویت دموکراسی آمریکایی» نامید.

انتهای پیام/.