فضای مجازی، تهدید یا فرصت؟|چرا باید در راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات تسریع شود؟
حکم مقام معظم رهبری به اعضای شورای‌عالی فضای مجازی دارای نکات بسیار مهمی ناظر به تسریع در راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات است که در این یادداشت بدان می‌پردازیم.
به گزارش خبرگزاری تسنیم؛ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در سال 1394 در حکمی اعضای شورای‌عالی فضای مجازی را منصوب کردند. مقام معظم رهبری در این حکم با اشاره به اهمیت شورای‌عالی فضای مجازی در «مواجهه هوشمندانه و مقتدرانه با تحولات این عرصه»، وظیفه‌ی اصلی این تشکیلات یعنی «سیاست‌گذاری، مدیریت کلان و برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری‌های لازم و بهنگام و نظارت و رصد کارآمد و روزآمد در فضای مجازی»، 10 محور مهم درباره وظایف و مأموریت‌های شورای‌عالی فضای مجازی را ابلاغ کردند که مهمترین این وظایف و مأموریت‌ها راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات بوده است. در بند 5 حکم مقام معظم رهبری چنین آمده است:
«تسریع در راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات پس از تصویب طرح آن در شورای‌عالی و نظارت مستمر و مؤثر مرکز ملی بر مراحل راه‌اندازی و بهره‌برداری از آن.»
نکته بسیار مهمی که مقام معظم رهبری در اینجا بدان اشاره کرده‌اند تسریع در راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات است که متأسفانه این مسئله به‌طور جدی بدان اهتمام نشده است. در این یادداشت به تبیین ضرورت تسریع در راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات ناظر به سایر بندهای این حکم می‌پردازیم:
بند سه: ارتقای جمهوری اسلامی ایران به قدرت سایبری در طراز قدرت‌های تأثیرگذار جهانی
نکته اول: مهمترین علت تسریع در راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات، ضرورت دسترسی کشور به قدرت سایبری در طراز قدرت‌های تأثیرگذار جهانی است که این مسئله مهم را باید در استقلال زیرساخت‌های فضای کشور از اینترنت جهانی دانست که با راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات محقق می‌شود، پس از این، راه برای تعاملات هدفمند منطقه‌ای و جهانی در راستای اهداف و منافع ملی در فضای مجازی فراهم می‌گردد و این راهی است که بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا مثل چین، روسیه، کره جنوبی، اتحادیه اروپایی و غیره رفته‌اند.
بند چهارم: اهتمام ملی و همه‌جانبه و سرمایه‌گذاری جدی در امر ایجاد و توسعه انواع فناوری‌ها و صنایع کاملاً پیشرفته و رقابتی خصوصاً با استفاده و ایجاد رشته‌های نوین دانشگاهی و تربیت سرمایه‌های انسانی متعهد، متخصص و کارآمد مورد نیاز در بخش‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری
در این بند به ضرورت رشد و پیشرفت در فناوری اطلاعات و ارتباطات هم در بخش نرم‌افزاری و هم در بخش سخت‌افزاری و تربیت نیروی انسانی کارآمد و متخصص با ایجاد رشته‌های دانشگاهی جهت تولیدات ملی و بومی اشاره شده است. مسلماً برای آنکه تولیدات ملی در حوزه‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری مرتبط با فناوری اطلاعات و ارتباطات و فضای مجازی مورد حمایت قرار گیرند، باید بستری برای بهره‌گیری و استفاده از این تولیدات فراهم کرد. فقدان این بستر باعث شده است 80 درصد نخبگان کشور در رشته‌های کامپیوتر و آی‌تی از کشور خارج شوند، لذا شبکه ملی اطلاعات می‌تواند هم زمینه را برای تولید ملزومات سخت‌افزاری در داخل کشور فراهم آورد و هم می‌تواند عرصه‌ای باشد برای عرضه تولیدات باکیفیت نرم‌افزارهای بومی در فضای مجازی که توانایی رقابت با محصولات مشابه را داشته باشند.
بند هفت: ترویج هنجارها، ارزش‌ها و سبک زندگی اسلامی ایرانی و ممانعت از رخنه‌ها و آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی در این عرصه (فضای مجازی)
علت دیگر تسریع در راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات آن است که شبکه ملی اطلاعات به‌عنوان بستر بومی فضای مجازی می‌تواند زمینه را برای ترویج ارزش‌های اسلامی توسط افراد، گروه‌ها، اقشار مختلف و به‌خصوص مؤسسات و تشکل‌های مردم‌نهاد اسلامی و حمایت از آنها فراهم کند، برای مثال با افزایش پهنای باند و کاهش هزینه‌های تولید و دسترسی، امکان تنوع بخشیدن به فعالیت نهادهای مذکور و ارتقای کیفیت آن در حوزه‌های چندرسانه‌ای ایجاد می‌شود، علاوه بر این می‌توان برای افراد یا گروه‌هایی که با هدف توسعه محتوا منطبق با ارزش‌ها و فرهنگ اسلامی و ایرانی فعالیت می‌کنند، درآمدزایی هم کرد؛ مثلاً می‌توان بخشی از درآمد حاصل از ترافیک داده در دیتاسنترهای داخلی را به تولیدکنندگان محتوای فاخر به‌شکل‌های مختلف تشویقی اختصاص داد.
همچنین شبکه ملی اطلاعات می‌تواند در خصوص ارتقای فرهنگ کاربری و سواد فضای مجازی مؤثر واقع شود؛ با توجه به اینکه این امر با سازوکارهایی نظیر اطلاع‌رسانی، آموزش و تنظیم مقررات محقق می‌شود، می‌توان به‌واسطه شبکه ملی اطلاعات بستری را فراهم کرد که کاربران از آموزش‌های رسمی و غیررسمی مستقیم و غیرمستقیم بهره‌مند شوند (مثلاً می‌توان سامانه یکپارچه برای آموزش ضمن خدمت معلمان در این رابطه ایجاد کرد)، همچنین بدین وسیله می‌توان به شفاف‌سازی مقررات مرتبط با کاربری فضای مجازی و تنظیم رفتار کاربران همت گماشت.
از همین پرونده بیشتر بخوانید:
بند نهم: توسعه محتوا و خدمات کارآمد و رقابتی منطبق بر ارزش‌ها و فرهنگ اسلامی ــ ایرانی در تمامی قلمروهای مورد نیاز جامعه و جلب مشارکت‌های مردمی و به‌کارگیری ظرفیت‌های بخش خصوصی در این زمینه.
در این بند به شش نکته اشاره شده است که همگی این نکات می‌تواند در تسریع راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات مؤثر باشد: اول توسعه محتوا و سرویس‌ها، دوم کارآمدی آنها، سوم رقابتی بودن تولید محتوا و سرویس، چهارم انطباق آنها با ارزش‌ها و فرهنگ اسلامی ایرانی، پنجم شمولیت آنها در حوزه‌های مورد نیاز و ششم جلب مشارکت عمومی و استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی. می‌توان قاطعانه گفت که این موارد جز در بستر شبکه ملی اطلاعات امکان تحقق ندارند، به‌عبارت دیگر با امکاناتی که شبکه ملی اطلاعات فراهم می‌کند از نظر مراکز داده و میزبانی اطلاعات، پهنای باند، سرعت بالاتر و هزینه کمتر آپ‌لود، شرایط برای توسعه کمی و کیفی محتوا و سرویس‌های داخلی آن‌گونه که ذکر شد، فراهم می‌شود.
انتهای پیام/+
