چه ارتباطی بین عملکرد بد معاونت تحقیقات وزارت بهداشت با تشدید مرگ و میر کرونا در کشور وجود دارد؟!

به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران پویا؛ همزمان با شروع اجرای محدودیت‌های جدید کرونایی، نامه استعفای ملک‌زاده، معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت و لحن تند او خطاب به نمکی، جای تامل دارد.

سعید نمکی در جلسه ستاد دانشگاهی کووید19 اظهار کرد: هنوز تحقیقات ما در کشور مسئله‌محور و جامعه‌محور نیست.

وی با بیان این‌که در تمام دنیا منابع را در بخش تحقیقاتی صرف می‌کنند که نتیجه آن، راهکاری برای گشودن گره‌ای از نظام ارائه خدمت باشد، این سوال را مطرح کرد که "نظام تحقیقاتی دانشگاهی کشور در این راستا چه کرده است؟ در مورد کووید19، یک مدل به بنده بدهید که پیش‌بینی‌ها درست بوده باشد!"

انتقادات صریح نمکی از روند تحقیقاتی حوزه سلامت مؤید این نکته است که در قریب به 9 ماهی که از شیوع کرونا در کشور می‌‌گذرد؛ حوزه سلامت در زمینه تحقیقات، با مشکل روبرو بوده است.

در پی انتقاد صریح نمکی از روند تحقیقات در کشور، رضا ملک‌زاده، معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت، در نامه‌ای استعفای خود را اعلام کرد.

این اقدام ملک‌زاده در حالی است که در اسفند ماه سال گذشته، سعید نمکی در نامه‌ای خطاب به ملک‌زاده از او خواسته بود که با توجه به شیوع کرونا، تیم‌های تحقیقاتی متعدد در دانشگاه‌های علوم پزشکی به این مهم بپردازند و مواردی از قبیل شیوع بیماری، اثربخشی رژیم‌های دارویی، بررسی روند اپیدمیولوژیک بیماری را بررسی کنند تا نتایج این تحقیقات، راهگشای اصلاح رویه‌های اجرایی در مبارزه با کرونا باشد.

پس از انتشار نامه استعفای ملک‌زاده از سمت معاونت تحقیقات وزارت بهداشت، دکتر سید موید علویان، دانشمند برتر منتخب فرهنگستان علوم پزشکی کشور، در نامه‌ای به نمکی، مهمترین چالش‌های موجود در عرصه پژوهش را عنوان کرد و از عملکرد بد معاونت تحقیقات وزارت بهداشت، به خصوص در دوره‌ای که ملک‌زاده این سمت را برعهده داشت، پرده برداشت.

وی از وزیر بهداشت درخواست کرد که نسبت به تشکیل " کمیته عالی" بررسی عملکرد معاونت تحقیقات و فن آوری اقدام کند و مواردی نظیر تضاد منافع در شرکت‌های دارویی وابسته و ارتباط آن با فرضیه موثر بودن داروی سووداک در درمان کرونا و آسیبهایی که مردم از این طریق متحمل شدند، جهت گیری تحقیقات علوم پزشکی و توزیع بودجه‌های پژوهشی در مراکز کشور و عدم توجه به الگوهای اخلاق در پژوهش مورد بررسی قرار گیرد‌.

در بخشی از نامه علویان به نمکی آمده است: موارد زیر برای پیگیری حائز اهمیت هستند:

١. بحث شفاف نبودن بودجه های تحقیقاتی نیماد و عدم توزیع عادلانه بودجه های پژوهشی در کشور و

٢. بحث تصدی همزمان دو شغل از سوی برخی مسوولین و تضاد منافع و تاسیس شرکت های دارویی و رانت در فروش داروی مایجتاج مردم

٣. بحث اعلام ایمنی گله ای به عنوان یک سیاست اشتباه در کنترل کرونا که منجر به مرگ بسیاری از ایرانیان تا امروز شده است

4. عدم مشخص بودن جهت گیری تحقیقات کرونا و عدم پیگیری اولویتهای مهم در پاسخ به سوالات مهم اپیدمیولوژیک و تمرکز بر کارازمایی های بالینی و عدم توجه به لزوم ملحق شدن به طرحهای تحقیقاتی در زمینه واکسن با کشورهای اروپایی و امریکایی و چین و روسیه. این کوتاهی در عدم ملحق شدن به طرحهای تحقیقاتی جهانی در واکسن کرونا و تمرکز بر افزایش مطالعات کازمایی بالینی یک اشتباه تاریخی است و باید پیگیری حقوقی شود.

5. بحث عدم توجه به اخلاق در پژوهش های صورت گرفته در مراکز وابسته به معاونت تحقیقات و ایجاد الگوی نامناسب مبارزه با تقلب در بین پژوهشگران کشور به ویژه معضلاتی مانند فضاحت علمی خروج 67 مقاله از نیچر

6. ایجاد شرایط نامتعارف و بسیار پیچیده برای ارزشیابی اعضا هیات علمی و دانشجویان کشور و توجه به کمیت علم و H index بجای تحقیقات کاربردی

مخالفت صریح ملک‌‌زاده با طب سنتی

ملک‌‌زاده در بخش دیگری از نامه استعفای خود انتقادات تندی نسبت به حمایت وزارت بهداشت از طب سنتی و ادغام این طب در شبکه بهداشت و درمان کشور داشته است!

او در این نامه فرار رو به جلو کرده و خطاب به نمکی مدعی شده است: ادعاهای بی اساس جناب‌عالی و سازمان غذا و دارو در خصوص مؤثر بودن داروهای گیاهی که به‌اعتقاد این‌جانب بدون هیچ مبنای علمی و پژوهشی و مطالعات بالینی کافی صورت گرفته و همچنین دفاع و اقدام جناب‌عالی از ادغام طب سنتی در نظام شبکه بهداشت و درمان کشور که می‌تواند شبکه بهداشت و درمان ایران را ناپایدار و در درازمدت تضعیف کرده و مردم را از حقوق خود در بهره‌مندی از درمانهای پیشرفته پزشکی مدرن محروم سازد از دلایل استعفای اینجانب است.

مخالفت صریح ملک‌‌زاده با طب سنتی در حالی صورت گرفته که اولاً استفاده از طب سنتی، مورد حمایت سازمان جهانی بهداشت بوده است و این سازمان، استراتژی ویژه‌‌ای برای توسعه صحیح و علمی این طب دارد و هدف از این استراتژی در سایت این سازمان، این‌‌گونه بیان شده است: "حمایت از کشورهای عضو در تهیه سیاست‌‌های پیشگیرانه و اجرای برنامه‌‌های عملیاتی است که نقشی را که طب سنتی در سالم نگه داشتن جمعیت ایفا می‌‌کند، تقویت خواهد کرد."

ثانیاً ملک‌‌زاده در حالی مخالف ادغام طب سنتی در شبکه بهداشت و درمان کشور است که در سیاست‌‌های ابلاغی حوزه سلامت از سوی مقام معظم رهبری، "بازشناسی، تبیین، ترویج، توسعه و نهادینه نمودن طب سنتی ایران" و "ترویج کشت گیاهان دارویی تحت نظر وزارت جهاد کشاورزی و حمایت از توسعه نوآوری‌های علمی و فنی در تولید و عرضه فرآورده‌های دارویی سنتی تحت نظر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی" مورد تأکید قرار گرفته و مسئولان حوزه سلامت کشور باید نسبت به آن اقدام کنند.

ثالثاً بر اساس اظهارات دکتر «لی گوان شی»، مسئول بخش طب چینی کرونای بیمارستان «گوآن من» پکن، استفاده از ظرفیت طب سنتی در درمان بیماران کرونایی؛ از عوامل موفقیت چین در کنترل بیماری بوده است. 

وی در وبیناری با حضور متخصصین طب ایرانی با بیان توضیحاتی در خصوص علائم بیماری از دیدگاه طب چینی و تطبیق آنها با مبانی طب ایرانی، به بهره‌گیری 90 درصد بیماران از درمان ترکیبی طب رایج و طب سنتی در چین اشاره و تأکید کرد: بسیار مهم است که بیماری در هفته اول تحت کنترل قرار بگیرد و از ورود آن به فاز بحرانی جلوگیری شود که در این زمینه، استفاده ترکیبی از داروهای شیمیایی و گیاهی، تأثیر بسزایی داشته است و درصد بالایی از بیمارانی که تحت درمان ترکیبی طب سنتی و طب رایج قرار گرفته‌اند، بهبود یافته‌اند.

استعفایی که باید علت آن روشن شود!

همزمان با استعفای ملک‌‌زاده، علی نوبخت حقیقی که هفته پیش با حکم نمکی به سمت نائب رییس و دبیر شورای مشورتی مدیریت بیماری کرونا منصوب شده بود نیز استعفا کرد. این استعفای ناگهانی، جای تأمل بسیاری دارد و باید دید این‌‌که همزمان با اعمال محدودیت‌‌های کرونایی و در شرایطی که دبیر شورای مشورتی مدیریت کرونا باید به حمایت از وزیر بهداشت برای نیل به مهار کرونا بپردازد چه علتی دارد؟

به نظر می‌‌رسد استعفای ناگهانی معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت به جای پاسخگویی شفاف در زمینه عملکردش در این هشت ماه، نوعی فرار رو به جلو برای شانه‌‌خالی کردن از اصلاح رویه موجود در تحقیقات حوزه سلامت بوده و نامه استعفای وی، به سرپوشی شبیه است که وی بر اقدامات خود برای فرار از پاسخگویی گذاشته است.

انتهای پیام/