چرا کتابخانه وزیری در کنار مسجد جامع یزد احداث شد؟
گروه استانها - رئیس کتابخانه وزیری یزد با اشاره به اینکه کتابخانه وزیری در تربیت علمی آینده استان نقش مهمی دارد گفت: نخبگان یزدی باید علاوه بر توجه به علم و دانش در بحث تربیتی و فرهنگی هم رشد داشته باشند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از یزد، آستان قدس رضوی از دیرباز علاوه بر فعالیت و دغدغه جدی در حوزه‌های اجتماعی، در حیطه مسائل فرهنگی همچون کتاب‌خوانی دغدغه جدی داشته است و نمونه آن کتابخانه‌هایی است که در استان‌های مختلف کشور راه‌اندازی کرده است.
کتابخانه وزیری یزد از آثار فاخر هم در حوزه معماری و هم در حیطه ارائه فعالیت‌های فرهنگی است که از دیرباز در این شهر تاریخی فعالیت می‌کند و اینک به کانون فرهنگی مهمی در دل این شهر کویری تبدیل شده است.
سال 1334 خورشیدی بود که کتابخانه‌ای در مجاورت مسجد جامع کبیر یزد راه‌اندازی شد، حالا این کتابخانه به برکت سنت حسنه وقف و به همت واقف آن، حجت الاسلام علی محمد وزیری، یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین کتابخانه‌های وقفی آستان قدس رضوی در ایران است که همچون گنجینه‌ای ارزشمند در دل شهر باستانی یزد می‌درخشد و محل مراجعه بسیاری از پژوهشگران و کتاب دوستان است.
این نهاد وقفی، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به همت آستان قدس رضوی به بیش از 10 برابر گسترش یافت و فضای آن به بیش از 6 هزار و 300 مترمربع رسید.
محمدرضا ملک‌ثابت، رئیس کتابخانه وزیری یزد در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در یزد در خصوص نقش کتابخانه وزیری در توسعه فرهنگی استان یزد اظهار داشت: به نظرم کتابخانه وزیری در تربیت علمی آینده استان نقش مهمی دارد.
وی گفت: نخبگان یزدی باید علاوه بر توجه به علم و دانش در بحث تربیتی و فرهنگی هم رشد داشته باشند، کتابخانه وزیری نقش بسیار مؤثری در توسعه فرهنگی استان یزد دارد و می‌تواند حتی در توسعه فرهنگی کشور نقش داشته باشد.
رئیس کتابخانه وزیری ادامه داد: این کتابخانه از کتابخانه‌های بزرگی است که می‌توانیم از آن‌ها برای اشاعه معارف اسلامی و فرهنگ ناب اهل البیت(ع) بهره ببریم، خصوصا در میان گروه‌های علمی و گردشگری که از خارج برای بازدید از جهان شهر یزد سفر می‌کنند.
ملک‌ثابت ادامه داد: بررسی نقش کتابخانه در توسعه فرهنگی استان موضوع جدیدی نیست، همواره از زمان تأسیس این محل این اتفاق و توسعه فرهنگی به چشم می‌خورد، اگر انگیزه‌های مؤسس مرحوم حجت الاسلام حاج سید علی محمد وزیری یزدی بررسی شود، می‌بینیم که ایشان کتابخانه را به دو دلیل اصلی و مهم تأسیس کردند.
وی تصریح کرد: یکی از دلایل مهم تأسیس کتابخانه این بود که بسیاری از اهالی علم و حوزویان برای تهیه و مطالعه کتاب با مشکل رو به رو بودند، زیرا وضعیت مادی در آن زمان خوب نبود و همه به راحتی نمی‌توانستند کتاب‌های مورد نیاز خود را تهیه کنند، دلیل دیگر این بود که بسیاری از نسخه‌های خطی و نفایس پیشینیان به دست گروه‌هایی خریداری و به خارج از کشور منتقل می‌شدند.
ملک‌ثابت بیان‌کرد: از دیگر دلایلی که آیت‌الله وزیری به تأسیس کتابخانه اقدام کرد این بود که به دنبال دست‌خطی که مرحوم امام(ره) در دفتر ایشان نوشته بودند به فکر احیای مسجد جامع افتاد، در سال 1323 به همت ایشان و با همکاری نیکوکاران استان و جوانان مؤمن، مسجد بعد از سال‌ها غربت احیا شد.
وی اظهار داشت: مرحوم وزیری در می‌یابد که در ادامه سیر تمدن تاریخ اسلامی، همواره در کنار مساجد مهم کتابخانه وجود داشته است، به همین دلیل، این کتابخانه را در کنار مسجد جامع ایجاد می‌کند و این کتابخانه جزو معدود مسجد کتابخانه‌هایی است که در سطح کشور و دنیای اسلام همچنان به حیات خود ادامه می‌دهد.
رئیس کتابخانه وزیری عنوان کرد: زمانی که اسلام طلایه‌دار تمدن در سطح جهان بود، بزرگ‌ترین دانشمندان بشریت از مسلمین بودند و آن دسته از مساجدی که در کنارشان کتابخانه وجود داشت در رونق اسلام نقش مهمی ایفا می‌کردند، کتابخانه‌ها نه تنها محل عرضه کتاب و کتاب‌خوانی بلکه محل مباحثه‌ها و گفت‌وگوهای علمی بودند و مباحث مربوط به انواع علم در کتابخانه وجود داشت.
ملک‌ثابت گفت: مکتب خانه، مسجد و کتابخانه‌ها کانون‌های بزرگ دین و دانش به حساب می‌آیند، ایجاد کتابخانه در کنار مسجد جامع بسیار مهم بوده است و این کتابخانه‌ها در برخی دهه‌ها تنها کتابخانه فعال شهر بودند.
وی در خصوص ارتباط نسل قدیم شهرستان یزد با کتابخانه بیان کرد: عموم کسانی که تا دهه 60 از مراکز علمی فارغ التحصیل شدند کسانی بودند که در دوران تحصیل خود حداقل یک بار در کتابخانه وزیری حضور داشتند و سال‌ها از منابع آن استفاده کردند.
رئیس کتابخانه وزیری تصریح کرد: خیلی از پزشکان، مهندسان و متخصصان یزدی که بعضا در خارج کشور مشغول هستند در کتابخانه وزیری که ابتدا با همت مرحوم حاج آقای وزیری و سپس زیر نظر آستان قدس و با بودجه آستان فراهم شد درس خواندند، اکنون برخی از این افراد حق‌شناسی دارند و مبالغی برای خرید کتاب می‌فرستند.
ملک‌ثابت افزود: نکاتی دیده می‌شود که نشان می‌دهد کتابخانه در گذشته در افزایش سطح علمی و فرهنگی استان نقش مهمی داشته است و محصلان یزدی عموما از منابع کتابخانه وزیری استفاده کردند، حتی در زمان طاغوت، هر یک از مقامات کشوری، شاه، وزرا و وکلایی که به یزد می‌آمدند حتما از مسجد جامع و کتابخانه دیدن می‌کردند و خیلی از دستخط‌های آن‌ها در دفتر یادبود کتابخانه موجود است.
وی با اشاره به بازخورد خوب و دامنه فعالیت‌های مؤسسه در دوران پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی تصریح کرد: بعد از انقلاب اسلامی بسیاری از مشاهیر و بزرگان جمهوری اسلامی در سفر به یزد از کتابخانه بازدید داشتند، این محل از حیث نسخه‌های خطی، نفایس آثار پیشین، اشیای موزه‌ای، و اسناد تاریخی حائز اهمیت است.
رئیس کتابخانه وزیری گفت: مراکزی همچون کتابخانه وزیری در توسعه فرهنگی یزد نقش مهمی داشتند، اگر بخواهیم اکنون استان یزد را از حیث فرهنگی و تربیتی بالا ببریم، باز هم کتابخانه وزیری می‌تواند نقش مهمی در این زمینه داشته باشد، از این نظر که می‌تواند جوانان و نسل آینده را با پیشینه و گذشته خودشان آشنا کند.
ملک‌ثابت ادامه داد: اگر بخواهیم مختصر و مفید جلوه‌ای از فرهنگ و تمدن اسلام و ایران نمایش دهیم، ترکیبی که الان از مسجد و کتابخانه وزیری وجود دارد ترکیب بسیار زیبایی است که با تدبیر بیشتر می‌توانیم آن را به یک جلوه‌گاه فرهنگ و تمدن اسلام و ایران تبدیل کنیم.
وی اظهار داشت: افرادی که از محل بازدید می‌کنند از کشورهایی هستند که مسلمان نیستند، عمده گردشگران از اروپا، آمریکا و آسیای دورند، لازم است کاری کنیم که فرهنگ اسلامی، فرهنگ اهل‌البیت(ع)، فرهنگ امام رضا(ع) و فرهنگ انقلاب اسلامی را به درستی به خارجی‌ها نشان دهیم.
رئیس کتابخانه وزیری بیان کرد: کمترین کاری که می‌شود انجام داد این است که برخی شایعات بی‌اساس را که به ایران و انقلاب وارد شده است خنثی کنیم، عموم گردشگرانی که از موزه آستان قدس رضوی در مشهد بازدید می‌کنند مسلمان و شیعه هستند، اما نوع بافت گردشگران در مکان‌های مختلف متفاوت است، اگر بخواهیم افراد غیرمسلمان را جذب کنیم، یزد موقعیت خوبی دارد.
وی ادامه داد: برخی مردم ایران که از یزد بازدید می‌کنند چندان با فرهنگ اهل البیت(ع) عجین نیستند، این گروه معمولا اهل زیارت هم نیستند و از اماکن مذهبی بازدید نمی‌کنند اما در اینجا مسجد جامع کبیر و کتابخانه وزیری محلی را فراهم آورده است که هموطنانی که از معارف اهل البیت(ع) محروم بودند در اینجا با مذهب آشنا می‌شوند.
ملک‌ثابت خاطر نشان کرد: کتابخانه وزیری ویژگی‌های خوبی دارد از جمله اینکه در وسط شهر، در کنار مسجد جامع، بافت تاریخی و عناصر علمی، دینی و اجتماعی قرار دارد.
وی گفت: بازار قدیم یزد به عنوان سوق مسلمین، مدارس علمیه یزد که از قرن هشتم تاکنون در این محدوده مستقرند، کوچه‌ها و شهرسازی قدیمی یزد، مراکز تعلیمی و تمدنی که در تاریخ اسلام و ایران از دیگر شاخصه‌های منحصر به فرد موقعیت خوب کتابخانه است.
رئیس کتابخانه وزیری در مورد ظرفیت‌های جانبی کتابخانه افزود: کتابخانه مرکزی دارای سالن همایش‌ها، محافل مباحثات علمی، بخش صحافی و ترمیم کتب و اسناد است و در نزدیکی کتابخانه، قدمگاه امام رضا(ع) هم قرار دارد، موزه مردم‌شناسی دارای اشیای کم نظیری است که از ویژگی‌ها و ظرفیت‌های خوب موقعیت کتابخانه وزیری است که می‌توانیم با بهره‌گیری از آن‌ها یک نمایشگاه دائمی از فرهنگ و تمدن اسلام و ایران برقرار کنیم.
ملک‌ثابت اظهار داشت: یزد تنها شهر شیعه‌ای است که ثبت جهانی شده است، باید از این ویژگی‌های مهم آن استفاده کرد، در نوروز سال‌های گذشته روزانه سی هزار نفر از یزد بازدید می‌کردند ما باید از موقعیت‌های استان استفاده کنیم و کاری کنیم که عده‌ای که برای بازدید از کتابخانه و مسجد جامع اقبال داشتند بیشتر با فرهنگ و معارف اسلامی آشنا شوند.
وی ادامه داد: تلاش‌ها در جهت فعالیت‌های مؤثر سبب می‌شود از یک سو به جوانان خودباوری تزریق شود، در حالی که دشمن ما قصد دارد به آن‌ها خودباختگی بدهد، ما می‌توانیم با نشان دادن آثار علمی به جوانان بگوییم که زمانی مسلمانان ایرانی حرف اول علمی دنیا را می‌زدند.
رئیس کتابخانه وزیری از سوی دیگر می‌توانیم با ایجاد محافل گفت‌وگو محور برای بازدیدکنندگان داخلی و خارجی، با توجه به اینکه برخی گردشگران از دانشمندان کشورهای دیگر هستند که برای بازدید و برداشت علمی خود آمده‌اند، مجالس گفت‌وگو فراهم کنیم، این کار سبب می‌شود هم ما از دانش و فکر آن‌ها آگاه شویم و هم آنان از آنچه ما در اختیار داریم و بشریت به شدت به آن نیاز دارد، همچون معنویت در دوران پسا مدرنیسم، بهره ببرند و اسلام واقعی و انقلاب را بشناسند.
ملک‌ثابت افزود: در سال‌های اخیر تورهای فرهنگی خوبی با تمرکز بر فعالیت‌های کتابخانه محور شکل گرفته است، لازمه چنین اقداماتی ارتباط نظام‌مند بین کتابخانه، حوزه، دانشگاه و آموزش و پرورش است، در این راستا تورهای کتابخانه گردی و تور کتاب_مسجد اجرا می‌شود.
وی تصریح کرد: در این تورها جوانان هم از بخش‌های مختلف کتابخانه بازدید می‌کنند و هم با مسجد و زوایای مختلف آن آشنا می‌شوند همچنین با اختصاص زنگ کتاب در مدارس، به معرفی کتابخانه و کتاب‌های مفید می‌پردازیم.
رئیس کتابخانه وزیری گفت: پژوهشگران می‌توانند از اسناد تاریخی کتابخانه استفاده کنند و با گذشته تاریخی یزد آشنا شوند و مدیران استان برای مدیریت بحران‌ها از شیوه‌های گذشتگان باخبر شوند، کتابخانه وزیری امکانات فراوانی دارد که می‌تواند در افزایش سطح سواد، آگاهی مردم، فرهنگ و اعتقاد مردم مؤثر باشد.
ملک‌ثابت بیان کرد: کتابخانه وزیری در تربیت علمی آینده استان نقش مهمی دارد، هرچند یزد بیست سال رتبه اول را در پذیرش دانشگاه‌ها داشته است، باید اقداماتی انجام دهیم که علاوه بر بحث دانش، جوانان یزدی در بحث تربیتی و فرهنگی هم رشد کنند.
انتهای پیام/781/ش
