یادداشت| نگاهی به اتحاد احزاب اپوزیسیون پاکستان؛ دشمنان دیروز دوستان امروز

به گزارش دفتر منطقه‌ای خبرگزاری تسنیم؛ پاکستان در عمر کوتاه 73 ساله خود بارها و بارها شاهد زوال پیش از وقت حکومت ها و استعفای نخست وزیران بوده است و اعتراض احزاب سیاسی با توجه به فضای باز موجود نیز چندان تازگی ندارد.

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

حتی این موضوع نیز جای تعجب ندارد که یک دولت مجوز برگزار تجمع اعتراض آمیز علیه خود را صادر کند و سپس متحمل زحمات بسیاری شود تا اعتراضات را کنترل کند. با این حال اتفاقات این روزهای پاکستان از یک نگاه تازه است که به آن خواهیم پرداخت.

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال اینستاگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

این روزها در پاکستان چه می‌گذرد؟

احزاب سیاسی مخالف عمران خان اعم از حزب مردم، حزب نواز، حزب جمعیت علمای اسلام و ... که تعداد آن ها به 13حزب می رسد علیه دولت اسلام آباد متحد شده اند و با طرفداران خود به خیابان ها آمده اند تا نخست وزیر را به استعفا وادار کنند و همچنین خواهان برگزاری انتخابات زود هنگام شوند.

بهانه چیست؟

بهانه احزاب متفاوت است برخی گرانی و اوضاع بد اقتصادی را بهانه اعتراضات خود کرده اند، برخی حمایت دست های پنهان از عمران خان در انتخابات را. تعدادی از احزاب معتقدند عمران خان در امور خارجی موفق نبوده است و تعدادی از احزاب نیز عدم شفافیت انتخابات سال 2018را دلیل اصلی اعتراضات خود می دانند.

اهرم‌های فشار اپوزیسیون چیست؟

مهم ترین حربه سیاسی که احزاب اپوزیسیون در حال استفاده از آن هستند و آن را آخرین تیر خود می دانند استعفای جمعی تمام نمایندگان این احزاب از پارلمان و سنای پاکستان است. همچنین بستن مسیرهای مواصلاتی و... نیز می تواند از تهدیدهای اپوزیسیون علیه دولت باشد.

موضع دولت عمران خان چیست؟

عمران خان ابتدا مجوز برگزاری اعتراضات در چارچوب قانون را صادر کرد و سپس به صراحت اعلام کرد هرگز زیر بار فشارهای اپوزیسیون نمی رود. نخست وزیر پاکستان تلاش برای فرار از پرونده های سنگین قضایی فساد مالی را علت اصلی اجتماع و اتحاد احزاب اپوزیسیون می داند که البته حقایق میدانی و تاریخی نیز تا حدی گفته های او را تائید می کند.

موضوع دیگر این است که دولت از پیشنهاد استعفای نمایندگان اپوزیسیون کاملا استقبال کرده و وعده برگزاری انتخابات میان دوره زودهنگام را برای مشخص کردن جایگزین نمایندگان استعفا داده به مردم، داده است

نگاهی به گذشته تاریخی دشمنان دیروز و دوستان امروز

مهم ترین خطری که پیش روی احزاب اپوزیسیون قرار دارد این است که میان آنها تفرقه ایجاد شده و قدرتشان رفته رفته تحلیل پیدا کند. اتفاقی که به نظر می رسد با طراحی قدرتمند از سوی دولت در حال اجرا است. مساله مهم برای معترضین این است که آنها دوستان مصلحتی این روزهای هم هستند ولی در طول تاریخ سیاسی پاکستان دشمنان خونی هم به حساب می آمدند.

شکی نیست در میان احزاب معترض قدرتمندترین احزاب دو حزب مردم و نواز هستند که سال ها قدرت را بین هم دست به دست کرده اند واینک رقیب جدیدی به نام عمران خان پیدا کرده‌اند. کافی است نگاهی اجمالی به تاریخ 30 سال اخیر پاکستان داشته باشیم تا سستی اتحاد کنونی احزاب اپوزیسیون را درک کنیم.

«نواز شریف» رئیس سابق حزب نواز هرگاه به قدرت رسید «آصف علی زرداری» همسر بی نظیر بوتو و رئیس سابق حزب مردم را زندانی کرد! «احسن اقبال» عضو ارشد حزب مردم در مصاحبه با ای آر وای نیوز در توصیف دشمنی نواز شریف با حزب مردم می گوید: وقتی با بی نظیر بوتو برای ملاقات زرداری می رفتیم، نواز شریف عامدانه ما را ساعت ها در هوای گرم و طاقت فرسای ایالت پنجاب بیرون زندان نگاه می داشت تا شاهد آزار و اذیت بی نظیر بوتو باشد. این همان لحظاتی بود که «بلاول بوتو» رئیس کنونی حزب مردم کودکی بود که چشم انتظار ملاقات با پدرش بود.

در سال 2009 وقتی حزب مردم قدرت را به دست گرفت «نواز شریف» با شعار حمایت از مردم علیه دزدهای اقتصادی به خیابان ها آمد و روزهای طولانی دست به اعتراض زد. سخنرانی وی در سایت جیو تی وی وجود دارد که به صراحت سران حزب مردم را به فساد مالی و اختلاس های کلان متهم می کند. نواز شریف از حزب مردم می خواهد که استعفا دهند.

در سال 2014 که عمران خان قدم به میدان می گذارد تا استعفای نواز شریف را مطالبه کند حزب مردم و حزب نواز از ظهور رقیبی جدید احساس خطر می کنند و دوستی مصلحتی آنها شکل می گیرد. ولی این دوستی تنها یک سال دوام می آورد و سال بعد زرداری در یک مصاحبه تلویزیونی با حامد میر عنوان می کند: دوستی و اتحاد با حزب نواز و شخص نواز شریف خطای محض است و مومن از یک سوراخ دوبار گزیده نمی شود.  این بار زرداری نواز شریف را یک دروغ گوی و مفسد اقتصادی معرفی می کند!
وقتی در انتخابات سال 2018 عمران خان به پیروزی می رسد دو حزب مردم و نواز آنقدر اختلافات سیاسی دارند که حتی حاضر نمی شوند یک کاندیدای مشترک برای ریاست جمهوری انتخاب کنند و هر یک دیگری را به کارشکنی و خودخواهی متهم می کند.

با عقبه تاریخی تنها دلیلی که اینک دو حزب مردم و نواز را کنار هم قرار داده می توان این حقیقت دانست که: پرونده فساد مالی نواز شریف و آصف علی زرداری توسط سازمان بازرسی پاکستان به شدت در حال پیگیری است و تنها راه حل فوری بستن این پرونده ساقط کردن عمران خان از حکومت است. پس برای مدتی دشمنی ها باید کنار گذاشته شود ولی قرار هم نیست دوستی ها مدت زیادی ادامه پیدا کند.

یادداشت: محمد رضا کمیلی

انتهای پیام/.