گلایه ابوالفضل بختیاری به نحوه مواجهه مسئولان با هیئت‌های عزاداری/ مداحی کنار حاج منصور ارضی هنر می‌خواهد + فیلم
جلساتی می‌شود که حاج منصور ارضی مجلس را به اوج می‌رساند و تحویلت می‌دهد. واقعاً هنر می‌خواهد که بعد از حاجی بخواهی مجلس را به پایان برسانی.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، تا چند سال پیش باید نامش را در فهرست مداحان جوان می‌نوشتیم اما حالا بدون تردید یکی از مداحان پای به سن گذاشته حوزه ستایشگری اهل‌بیت(ع) است. "ابوالفضل بختیاری" برای هیئتی‌ها چهره شناخته شده‌ای است. او در این سال‌ها، همیشه در کنار حاج منصور ارضی بوده و بعد از حاج منصور، میکروفن را به دست گرفته و با نوحه‌هایش، مجلس را به پایان رسانده است.
گفت‌وگویی با حاج ابوالفضل بختیاری در خبرگزاری تسینم صورت گرفته که ویدئو و مشروح این گفت‌وگو پیش روی شما قرار دارد.
هیئتی‌ها نمره قبولی گرفتند!
* عزاداری‌های محرم و صفر امسال به دلیل شیوع ویروس کرونا با شرایط متفاوتی برگزار شد و رویکرد هیئت‌ها در مسائل خدمات اجتماعی در کنار روضه و عزاداری، تعریف جدیدی از مفهوم هیئت را رقم زد و شاید اینگونه تفسیر کرد که پیوند جدیدی بین مردم و هیئت بوجود آورد. شما در این زمینه چه امتیازی به هیئتی‌ها می‌دهید؟
مردم همواره در بحران‌ها و مشکلات پای کار بوده‌اند. در سیل و زلزله و اتفاقات دیگر این هیئتی‌ها بودند که به کمک هم‌وطنان نیازمند خود رسیده‌اند. در مسأله کرونا اعتقاد دارم که موضوع جنگِ عقل و عشق مطرح است. کسی که عقلش به عشق‌اش قالب شد، قائله را باخته است. کسی که عشق‌اش چربید، مؤفق شد. عزاداران حسینی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی توانستند هم در عزای امام حسین(ع) و یارانش سنگ تمام بگذارند و هم در برگزاری این رویداد نمره قبولی بگیرند.
* به نظر شما حضور هیئتی‌ها در رزمایش کمک مؤمنانه و اجرای خدمات اجتماعی می‌تواند تاحدودی میزان کم‌کاری برخی مسئولان را تراز کند؟
مشکل اصلی کشورمان، سوء مدیریت است وگرنه هیچ کشور و قدرتی نمی‌تواند ما را تحریم کند. خداوند همه چیز به ما داده است اما متأسفانه برخی مسئولان‌مان چشم‌شان را به دست دیگران دوخته‌اند.
محدودیت‌ها فقط برای هیئتی‌ها است!
* محرم امسال متفاوت‌ترین محرمی بود که شاید تا به امروز در تاریخ وجود داشته است. هیچ‌کس گمان نمی‌کرد محرم هم تحت تأثیر کرونا قرار بگیرد و برای برگزاری آن دستورالعمل و پروتکل نوشته شود. برخی مسئولان ستاد ملی کرونا هم دل‌نگرانی‌ها از شیوع کرونا به دلیل تجمعات هیئت‌ها داشتند. نظر شما درباره میزان تبعیت هیئتی‌ها و نوع مواجهه مسئولان با برگزاری هیئت‌ها در این چند ماه چگونه بود؟
زمانیکه رهبر انقلاب در سخنان مهم خود بر رعایت دستورات ستاد ملی کرونا تأکید داشتند و فرمودند که عزاداری محرم باید بر اساس ضوابط ستاد ملی مبارزه با کرونا برگزار شود، همگی بر این نکته تأکید کردند که پیرو فرمان‌برداری از منویات رهبری، در برابر تصمیمات ستاد ملی مبارزه با کرونا تابع خواهند بود اما رفتارهای برخی از مسئولان در مواجهه با مراسم عزاداری صحیح نبود.
ما شاید تا سالیان سال بخواهیم با این ویروس زندگی کنیم. خب چه نیاز است که صورت‌مسأله را پاک کنیم. از ابتدا نیز فردی مثل حاج منصور ارضی گفت که پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنیم و اگر چنانچه فاصله‌گذاری اجتماعی و ماسک الزامی باشد، در دستور کارمان قرار دهیم اما قرار نیست که در گام اول، هیئت‌ها تعطیل شود. به همین دلیل هم تأکید داشت که باید چهارچوبی برای هیئت‌ها تعریف کنید تا هم از ابتلا به بیماری جلوگیری شود و هم مراسم عزاداری تعطیل نشود. حاج منصور از همان ابتدا زیر بارِ این نرفت که هیئت را تعطیل کند و اتفاقاً همان پروتکل‌های مسجد ارک هم به‌عنوان پروتکل معیار وزارت بهداشت و ستاد ملی مقابله با کرونا به هیئت‌ها ابلاغ شد.
باور همه هیئتی‌ها و امام حسینی‌ها این است که در جایی که محدودیت‌ها زیاد می‌شود و جان انسان‌ها به خطر می‌افتد می‌توان عبادت‌های فردی را جایگزین محافل عمومی کنیم و مثلاً روضه‌های خانگی بگیریم اما وقتی جامعه فعال است و همه مشاغل در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی و غیره فعالیت دارند و هیچ محدودیتی وجود ندارد، چه لزومی دارد که هیئت تعطیل شود. فروشگاه‌ها بدون ملاحظات بهداشتی بازند اما حرم‌ها را می‌بندند. بسیاری به مسافرت می‌روند و به همه تفریحاتش می‌رسند اما به وقت هیئت لب به انتقاد باز می‌کنند که چرا باید اجتماعات مذهبی برگزار شوند.
برخی مداحان اَداء حاج منصور در می‌آورند
* به نظر شما یک مداح چگونه می‌تواند نقش آگاه‌سازی در جامعه را ایفاء کند و حد و مرز ورودش به مسائل مختلف چقدر است؟
مداح باید بداند که حد ورودش به مسائل مختلف چقدر است. رهبر معظم انقلاب تأکید داشتند که مداحان در صحنه‌های مختلف حضور داشته باشند. من اختلافی با برخی آقایان دارم و اختلافم هم بر این پایه و اساس است که مداح باید به اندازه فهم خودش و بر اساس آگاهی‌اش به مسائل مختلف ورود کند.
مسأله‌ای که در این سال‌ها زیاد شده است، سخنان بی‌پایه و اساس و گاهی بدون صحت و سقم از سوی برخی مداحان است؛ در حالیکه ما مسلمان هستیم و رفتارمان باید همانند یک فرد ایمانی باشد. آنچه بازارش در این سال‌ها گرم شده این است که به‌راحتی پشت همدیگر غیبت می‌کنیم و به همدیگر تهمت می‌زنیم. دین فقط سینه‌زدن و گریه‌کردن نیست؛ اینکه به راحتی و بدون تأمل سخنی را در هیئت و منبر به زبان بیاوریم که شاید پایه و اساس قوی هم نداشته باشد، از دایره ایمان به دور است. تازه با علم به اینکه سخن و یا اظهارنظرمان صحیح هم که باشد، امروز با حجم انبوه رسانه‌ها و فراگیری لحظه‌ای نمی‌توان همه حرف‌ها را پشت میکروفن زد.
یک زمانی حاج منصور نسبت به مسأله‌ای تذکر می‌دهد و یا اظهارنظر می‌کند که حدود 67 سال از خداوند عمر گرفته و محاسن‌اش را در این مسیر سفید کرده است اما گاهی یک مداح جوان سخنی می‌گوید که به سن و کسوت و تجریه‌اش نمی‌خورد. مداح و یا واعظ که می‌خواهد نسبت به مسأله‌ای اظهارنظر کند، باید تخصص آن را داشته باشد مثلاً من در حوزه صنعت چیزی نمی‌دانم بنابراین نباید در این حوزه ورود کنم.
حاج منصور با اهل‌بیت(ع) زندگی می‌کند
* دغدغه‌های سیاسی و اجتماعی همواره یکی از رویکردهای حاج منصور ارضی بوده که هم در متن اشعار و هم در سخنان و موضع‌گیری‌هایش قابل رهگیری است. عده‌ای واکنش‌ها و موضع‌گیری‌های حاج منصور نسبت به مسائل مختلف را تندروی می‌دانند. نظر شما چیست؟
حاج منصور با اهل‌بیت(ع) زندگی می‌کند و اَدا در نمی‌آورد. حاج منصور با امثال من که نگاه ظاهری به دین دارم فرق می‌کند. حاج منصور با اعتقادات قلبی‌اش زندگی می‌کند.
هیئتی‌ها خط فکری‌شان را از رهبر انقلاب می‌گیرند
* گاهی دیده می‌شود که مداحان به افراط و تفریط از یک خط فکری سیاسی و یک جریان حزبی دفاع کرده‌اند. به نظر شما این رفتار با سیاست‌های کلی هیئت مغایرت ندارد؟
عمدتاً هیئتی‌ها خط فکری‌شان را از رهبر انقلاب می‌گیرند و خیلی وابسته به جریان خاص و حزب‌های سیاسی نیستند. بنابراین اگر موضع‌گیری مداحان و بچه هیئتی‌ها به سوی فرد و یا حزب خاصی هم مطرح می‌شود عمدتاً بخاطر این است که آن جریان با خط‌مشی رهبری مغایرت دارد. مثلاً رهبری نسبت به دشمنی با آمریکا موضوعی را مطرح می‌کند اما رئیس جمهور، درست مخالف نظر رهبری عمل می‌کند؛ خب، طبیعی است که هیئتی و مداح واکنش نشان می‌دهد و در مسیر رهنمودهای رهبری قرار می‌گیرد. اینگونه رفتار را نمی‌توان جناحی تلقی کرد.
رویکرد تبعیض‌آمیز صدا و سیما در دعوت از مداحان
* مقام معظم رهبری فرمودند که هیئت‌ها اساساً نمی‌توانند سکولار باشند. برخی نیز به دنبال جداسازی و صف‌کشی میان هیئت‌ها و مداحان با دوگانه انقلابی و غیرانقلابی بوده‌اند. نظر شما در این باره چیست؟
من سابقاً هم گفته‌ام که مگر می‌شود یک مداح، غیرانقلابی باشد. همه ما در این سرزمین و زیر پرچم امام حسین (ع) زندگی می‌کنیم و نَفس می‌زنیم، پس چطور می‌شود که به انقلاب و نظام بی‌اعتقاد باشیم. این صف‌کشی و خط‌کشی‌ها به جریان امام حسین لطمه می‌زند. نباید اینطور باشد. قدیمی‌ها به ما که گفته‌اند که پیش از انقلاب، برای برپایی روضه چه سختی‌هایی تحمل می‌کردند.
اگر هم انتقادی هم به مسأله‌ای وجود دارد نباید انتقاد ما به اصل نظام لطمه بزند. حاج منصور ارضی و امثال ایشان که واقعاً داعیه‌دار انقلابی‌گری‌اند و از ابتدای پیروزی انقلاب تاکنون در همه عرصه‌ها نقش‌آفرینی کرده‌اند، هیچ‌گاه ادعا نداشتند که من انقلابی‌ام و فلانی غیرانقلابی، این فرق اصلاً جالب نیست. متأسفانه صدا و سیما گاهی این رویکرد را دارد که فلان مداح به دلیل اینکه انقلابی است و بیشتر پیش رهبری اجرای مراسم داشته، دعوتش می‌کنند و آثار او را از همه شبکه‌ها پخش می‌کنند.
* شما چند سال داماد حاج منصور ارضی شده‌اید؟ آیا زندگی با ایشان سخت است؟
تقریباً 24 است. پیش از اینکه محضر حاج آقا باشم در کنار مرحوم محمد ابوالقاسمی شاگردی کردم. بعد خدمت حاج سعید حدادیان رسیدم و بعدش با حاج منصور ارضی آشنا شدم. زندگی با حاج آقا خوب است چراکه او با اهل‌بیت (ع) زندگی می‌کند اما سختی‌های خودش را نیز دارد به ویژه در کنار ایشان مداحی کردن مشکل است.
خواندن در کنار حاج منصور هنر می‌خواهد
* خواندن در کنار حاج منصور چه حسی دارد؟
کلاً خواندن در حضور حاج آقا استرس دارد. واقعاً جلساتی می‌شود که او مجلس را به اوج می‌رساند و تحویلت می‌دهد. واقعاً هنر می‌خواهد که بعد از حاجی بخواهی مجلس را به پایان برسانی. در ماه مبارک رمضان کار سخت‌تر می‌شود. اولاً باید حال خودت خوب باشد و ثانیاً مطلبت را داشته باشی چراکه حاجی یکدفعه روضه امام هادی (ع) می‌خواند و شما باید ادامه روضه حاجی نوحه و شور بخوانی.
* چرا برخی از اشعار و سبک‌ها ماندگار می‌شوند؟
جهات مختلفی دارد اما به نظرم در نگاه اول باید ابعاد فنی شعر (وزن و قافیه) آن در چهارچوب باشد. ثانیاً به محتوا و ابعاد معنوی شعر بسیار اهمیت دارد. همیشه از حاج علی اکبر لطیفیان به نیکی یاد می‌کنم. او هم اهل مطالعه است و هم خودش برای شعری که می‌سراید، می‌سوزد. اینکه محتشم کاشانی هزاران بیت شعر سروده اما 12 بند آن معروف شده است، دلیلش ایجاد ارتباط معنوی شاعر با شعرش است.
* چرا سبک‌های امروز ما تا این اندازه حاشیه‌ساز شده است؟ برای اینکه بتوانیم شعور در هیئت را در کنار شور تقویت کنیم، چه باید کرد؟
جریان عزاداری هم همانند بسیاری از فعالیت‌های دیگر دستخوش تغییراتی شده است. جوانان و نسل امروز به هر حال با شور و هیجان هیئت و سبک‌های جدید ارتباط بهتری برقرار می‌کنند اما این شور باید همراه با شعور باشد. یک زمانی من به آقای هلالی می‌گفتم این جمعیتی که برای نوع خواندن شما می‌آیند فرصت خوبی است که پای یک منبر عالم و واعظ باسواد بنشینند و از مواعظ و پندیات در میان هیئت استفاده کنند. چه بسا آن جوان با شور و سبک وارد هیئت شود و با قال‌الصادق (ع) کسب معرفت کند.
انتهای پیام/
