مرتضی طاهری: مداح نباید نسبت به مسائل روز جهان اسلام بی‌تفاوت باشد/ کویتی‌پور را مداح نمی‌دانم
مداح نباید نسبت به مسائل روز جهان اسلام بی‌تفاوت باشد. مگر می‌شود که مداح و منبری در منبر از مصائب امام حسین (ع) و مظلومیت ایشان بخواند اما نسبت به مردم مظلوم یمن بی‌تفاوت باشد؟
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، ایام سوگواری امام حسین(ع) و یاران باوفای ایشان از راه رسیده است؛ فرصتی که دلهای عاشق را هوایی می‌کند و عاشقان با یکرنگی و بدون ادعا تلاش می‌کنند تا در این ایام توشهای برای آخرت خود بردارند؛ بر همین اساس خیلیها با حضور در مراسم عزاداری این امام بزرگوار مسیر زندگیشان تغییر می‌کند و با توسل به اهل بیت(ع) راهی نو برای زندگی بهتر پیدا می‌کنند؛ اینگونه است که در روایات و سیره حضرات معصومین(ع) نیز تأکید فراوانی بر عزاداری شده است چراکه این مراسم را رمز بقای تشیع و یکی از جلوه‌های روشن محبت و پیوند مردم با اهل بیت پیامبراسلام(ص) میدانند.
بخش دوم گفت‌وگوی خبرگزاری تسنیم با "مرتضی طاهری" مداح پیشکسوت اهل‌بیت (ع) پیش‌روی مخاطبان قرار دارد. در ادامه مشروح آن را می‌خوانید:
نکته‌ای که ناظر بر فرمایش شما بود اینکه جلسات و محافل مذهبی در گذشته یعنی دهه 50- 60 بر محور وعظ و منبر بود اما امروزه رویکرد اغلب هیئت‌ها بر پایه مداح‌محوری اداره می‌شود و به همین دلیل هم برخی معتقدند که هیئت‌های بدون منبری به دیانت سطحی می‌رسند.
البته الآن جلسات محوری معمولاً بدون منبری برگزار نمی‌شود اما اینکه خود مداح پای منبر بنشیند، بسیار قابل توجه است. امروزه این روال شده که مداح در جلسه حاضر می‌شود و شعرش را آماده می‌کند. خب، بیا در جلسه و پای سخنرانی بنشین که هم خودت یاد بگیری و هم به دیگران این را بفهمانی. بعضاً جلساتی هم وجود دارند که به قول شما مداح‌محور است البته مداح که چه عرض کنم! یک مداح باید مراحلی را طی کند تا به این جایگاه برسد. در بنرها و تبلیغات محافل مذهبی بارها دیده‌ام که نوشته‌اند با حضور استادان فلان و فلان. به چه کسی می‌گویید استاد؟ آیا اینکه من فقط محاسن و ریشم در این وادی سفید شده است، عنوان استادی به من اطلاق می‌شود؟
می‌توان به این عزیزانی که سالیان سال زحمت این کار را کشیده‌اند عنوان ذاکرِ و پیرغلام داد، اما وقتی می‌گویی استاد، یعنی باید مراحل استادی را گذرانده باشد. هر کاری برای خودش زحماتی دارد و چه بسا زحمت این کار بیش از کارهای دیگر است. در گذشته اگر کسی می‌خواست در شغل کاسبی ورود کند، ابتدا می‌رفت و چهار-پنج سال شاگردی می‌کرد، بعد کم‌کم حجره اجاره می‌کرد و در ادامه نیز حجره می‌خرید. در مداحی هم همینطور است؛ باید حداقل پنجاه سال خونِ‌دل بخوری تا در مداحی به مقام استادی برسی. برخی از این آقایان را مداح نمی‌دانم، به‌ویژه افرادی که در محرم میکروفن دست می‌گیرند.
غلام کویتی‌پور را مداح نمی‌دانم
اگر همه را مداح بدانیم باید همانند قضیه آقای کویتی‌پور به‌دنبال این باشیم که این مسائل را به یک مداح اطلاق کنیم. خودش می‌گوید، من مداح نیستم و واقعاً هم نیست. به‌عنوان کسی که بیش از پنجاه سال است که در وادی مداحی خدمت می‌کنم، هیچ موقع آقای غلام کویتی‌پور را مداح نمی‌دانستم. او در جنگ می‌خواند، مثل الآن که طرف نزدیک محرم میکروفن دست می‌گیرد و بعد از محرم آن را رها می‌کند. در دوران جنگ هم همینطور بود که افراد زیادی حماسی‌خوانی می‌کردند، برخی از آنها همانند حاج صادق آهنگران مسیر مداحی را ادامه داد اما برخی نیز بعد از جنگ در وادی مداحی نماندند.
طرف وقتی مداحی می‌کند و بعد رَپ می‌خواند و با دختر نامحرم هم‌خوانی می‌کند، ضربه بزرگی به دین می‌زند. حال اگر او را مداح ندانیم و بگوییم خواننده‌هایی که مداحی هم می‌کنند شاید این مشکلات بوجود نمی‌آید.
*نقش هیئت‌های مذهبی در جریان مقابله با ویروس کرونا چه در اجرای خدمات اجتماعی و چه در تبعیت از قانون و دستورالعمل‌های ابلاغی بی‌نظیر بوده است. به نظر شما برای یک‌پارچه کردن هیئتی‌ها با بدنه جامعه چه باید کرد؟
جلسات مذهبی و هیئت‌ها یک زنجیره به هم‌طنیده در کشورند که همیشه در خدمت دین و اهل‌بیت و به تبع آن، انقلاب‌اند. هیئت‌ها، انقلاب‌سازی کرده‌اند و این جلسات بودند که انقلاب را ایجاد کردند. در همین جلسات بود که مردم، جسارت انتقاد‌کردن به نظام شاهنشاهی را یاد گرفتند. در همین جلسات از جریان انقلاب و جنگ تحمیلی دفاع صورت گرفت و در مراحل مختلف همچون اجرای طرح همیاری مؤمنانه صحنه‌آوری کردند. این جلسات همیشه به‌عنوان محور و خط‌دهنده بوده‌اند.
در جریان محرم امسال به دلیل شرایط‌بوجودآمده، اولاً باید سختگیرانه‌ترین رعایت‌ها از سوی مدیران و متولیان هیئت‌های مذهبی اعمال شود. مثلاً اگر کسی ماسک نزد و در برابر قانون مقاومت کرد، محترمانه به بیرون از جلسه هدایت شود. بالأخره حق‌الناس است و این مسائل بهداشتی باید رعایت شود.
برخی حرف‌ها را به عرصه منبر کشاندن درست نیست
* برخی معتقدند که رویکرد هیئت‌ها به‌ویژه در مسائل سیاسی متفاوت شده است. برخی نیز خط‌کشی‌های سیاسی را در جریان هیئت ورود داده‌اند مثلاً هیئت‌ها را به انقلابی و غیر‌انقلابی تقسیم می‌کنند. نظر شما در این باره چیست؟
هر کجا که این خط‌کش را آوردند و مرز‌هایی برای آن ایجاد کردند، به جریان انقلاب و نظام ضربه زدند. الآن اگر شما هیئت‌ها را به انقلابی و غیر‌انقلابی تقسیم کنید، عده‌ای که اعتقادی به نظام هم ندارند و فقط می‌خواهند از فرصتی برای اعتراض بهره‌مند شوند، زیر چتر آنها جمع می‌شوند. البته نکته‌ای که حائز اهمیت است اینکه بی‌تفاوتی مداحان نسبت به مسائل جاری جهان اسلام، اشتباه است اما بیانش هنر می‌خواهد. من بارها در جلسات مختلف، احساس تکلیف کرده‌ام و بر اساس وظیفه‌ام اعتراض کردم.
هنر مداح در آن است که انتقادش کوتاه، به‌‌جا و مؤدبانه باشد. این هنر، گاهی با سال‌ها تجربه به‌دست می‌آید. انتقاد و یا ارائه راهبرد در یک مسأله‌ای اگر قرار است در مجلسی مطرح شود، باید هنرمندانه، ظریف و فنی بیان شود بطوریکه در دل همه مخاطبان بنشیند، نه اینکه طوری باشد که عده‌ای بگویند خوب گفت و عده دیگر بگویند غلط گفت. اگر اینگونه باشد نه تنها تأثیری ندارد بلکه مردم را به جان هم می‌اندازد.
مداح نباید نسبت به مسائل روز جهان اسلام بی‌تفاوت باشد. مگر می‌شود که مداح و منبری در منبر از مصائب امام حسین (ع) و مظلومیت ایشان بخواند اما نسبت به مردم مظلوم یمن بی‌تفاوت باشد؟ اصلاً ذره‌ای عاطفه داشته باشد، نمی‌تواند نسبت به مردم مظلوم یمن بی‌تفاوت باشد. طرح همین مسأله هم هنر می‌خواهد. بی‌سلیقگی است اگر بخواهی از اول منبر و روضه درباره مظلومیت یمن شروع کنی؛ مستمع آمده است که عزاداری کند. باید چنان هنرمندانه این مسأله را مطرح کنی و مظلومیت آنها را به مظلومیت اهل‌بیت (ع) پیوند بدهی تا در ذهن مخاطب بنشیند.
انتهای پیام/
