شورای ساختی که با اشتباهات ناتمامش رو به زوال میرود
عدم سیاستگذاریهای مهم و کارشناسی شده در سازمان سینمایی نتیجه خود را در بخشهای ذیربطی مانند شوراهای پروانه ساخت و نمایش و یا دیگر حوزههای آن نشان میدهد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، شورای پروانه ساخت یکی از بخشهای مهم و اساسی سازمان سینمایی است. این حوزه مانند گلوگاهی است که با رد شدن از آن عملاً متقاضی تهیهکنندگی و کارگردانی وارد مرحله مهم فیلمسازی شده است. از این رو اهمیت نظارت و دقت بر این حوزه بر کسی پوشیده نیست.
صحبتهای نماینده محترم کانون کارگردانان در این شورا با برنامه شهر فرهنگ که با این شورا مخالفم جای تعجب و سؤال دارد. چگونه ممکن است بررسی هنری و کیفی یک فیلمنامه اشتباه باشد؟ عدم وجودِ دفاتری برای بررسی و نظارت بر ساخت در دیگر مراکز سینمایی کشورهای جهان، بعید به نظر میرسد. جدای از این نکته، شیوه سیاستگذاری و مبانی ما به عنوان «جمهوری اسلامی ایران» با کشورهایی با مبانی فکری و فرهنگی گوناگون تفاوت دارد. علاوه بر این کجای سینمای ما شبیه دنیا است که میخواهیم در نبود این یک مورد شبیه آنان باشیم؟
این شورا در هفته گذشته در اقدامی که خبرساز شد به یکی از چهرههای اینستاگرام پروانه ساخت داد که بعد از آن موجی بزرگ علیه این اقدام به راه افتاد. تمام رسانهها با هر طیف و سلیقهای علیه این حرکت، مطالبی را منتشر کردند. البته برخی از چهرههای سینمایی نیز بعضاً با نفس مخالفت و برخورد با این چهره مواق نبودند و میگفتند که باید فریادها را بر سر وزارت ارشاد کشید.
دفترچه کارشناسی که دفترچه خاطرات شده است
محسن علی اکبری تهیهکننده سینما و تلویزیون در خصوص مشکلات شورای پروانه ساخت و راه بهبود آن به خبرنگار تسنم گفت: در مرحله اول باید سازمان سینمایی مشخص کند که از نظر سیاستگذاری چه مد نظر دارد؟ در سالهای قبل دفترچهای بود که کار کارشناسی خوبی برای تولید آن شده بود. در این دفترچه سیاستهای پروانه ساخت و نمایش برای یک سال تمام تنظیم شده بود و بر اساس آن شورای پروانه ساخت تصمیمگیری میکرد. این دفتر به امضای معاون سینمایی ارشاد میرسید و در اختیار سینماگران قرار میگرفت.
وی ادامه داد: «این دفترچه الان تبدیل به دفترچه خاطرات شده است. در حال حاضر به نظر میرسد که چیزی به نام سیاستگذاری جدی و راهبردی وجود ندارد یا اگر هست اعلام نمیشود که شواری ساخت و نمایش بر اساس آنها تصمیم بگیرند و مجوز بدهند. این درحالی بود که در آن دوره از رشتههای مخلف کارشناسان و اساتیدی حضور پیدا میکردند و با همفکری یکدیگر نسبت به این سیاستها به بحث و بررسی میپرداختند. از زمینههای پلیسی و قضایی گرفته تا ادبیات و هنر و روانشانسی در این جلسات حضور داشتند.»
علیاکبر در ادامه بیان کرد که «زمانی که این سیاستها با حضور نخبگان و کارشناسان مرتبط صورت نگرفته باشد معلوم نیست که شورا چه باید بکند. پس مشکل اصلی از جای دیگر است که سرریز آن به شورا نیز وارد شده است. در این صورت است که حتی از نظر کمی شوار دچار مشکل میشود و به جای آنکه مثلا در سال 60 پرواخت ساخت داشته باشیم به 100 فیلمنامه پروانه میدهیم. بعد هم به جای آنکه میان فیلمهای اجتماعی، کودک و دفاع مقدس تناسبی داشته باشیم، فیلمهای هجو و مبتذل در صدر اکران قرار میگیرند و باقی به گوشه رینگ اکران میافتند. سینمادار هم خود را مجاب نمیداند که حتماً به قوانین اکران پایبند باشد زیرا اکران فیلمهای پرفروش برای آنان مفیدتر است.»
وی در پایان اظهار کرد که «سیستم تولید و تهیه ما بسیار سلیقهای شده است و هرکس که با شوراها رفاقت و ارتباط داشته باشد زودتر میتواند فیلم خود را وارد چرخه تولید کند. اگر قوانین ما در حوزه شورای پروانه ساخت دقیقتر و کارشناسی شدهتر باشد، تهیهکنندگان و کارگردانان ما بیشتر قدر پروانههای خود را میدانند.»
چهرههای جدید اما خسته در شورای ساخت
بعد از این ماجرا، سازمان سینمایی خبر از حضور چهرههای جدید در شورای پروانه ساخت داد. این اتفاق که بعد از این مسأله بود در وهله اول اینگونه به نظر رسید که قرار است تا با تحولاتی در شورای پروانه ساخت روبرو باشیم. تحولاتی مانند جوانگرایی و به روز بودن؛ اما حضور دو چهره محترم جدید در این شورا نشان داد که خبری از تحولات جدی در شورای پروانه ساخت نیست و این شیوه به نظر میرسد که بیشتر در حال نابود کردن این بخش راهبردی سازمان سینمایی است.
روز ابتدایی درج خبر اعطای پروانه ساخت به چهره اینستاگرامی خبرگار تسنیم در مصاحبه تلفنی با یکی از چهرههای شورای پروانه ساخت درباره چرایی اعطای مجوز به این چهره گفت که ما خبر از فعالیتهای وی نداشتیم. این عضو شواری پروانه ساخت که بعداً در مصاحبه با یکی از رسانهها همان جملات را گفت که ابای از بیان آنها با ما داشت: سن و سال ما و دیگر اعضا آنقدر بالا است که حوصله فعالیت در فضای مجازی را نداریم و از اخبار این چهرهها را نمیتوانیم مرور کنیم. این کار به عهده بخش حراست وزارت ارشاد است.
به نظر میرسد که جوانگرایی که از سفارشات رهبری به تمام بخشهای مختلف کشور است در وزارت ارشاد چندان جدی گرفته نشده است. البته نباید منکر اهمیت موسفیدان و باتجربههای سینما در این شورا شد؛ اما حضور یکپارچه از نظر سنی امر پسندیدهای نیست.
حضور یک مدیر مخلوع به عنوان تهیهکننده سینما
اما باز هم ماجرا به اینجا ختم نشد. شورای پروانه ساخت در آخر هفته خبر دیگری منتشر کرد که در آن فهرست متقاضیان تهیهکنندگی دیده میشود. در این فهرست نام «سعید خندقآبادی» دیده میشود. تنها کار جدی این مدیر مخلوع سینمایی حوزه هنری که مایه شرمساری آن شد و حتی به باور برخی تغییر در ساختار مدیریتی این نهاد انقلابی نتیجه کار او است، تولید سریال «دل» به عنوان یکی از پرخرجترین و در عین حال بیکیفیتترین سریالهای نمایش خانگی است.
این سریال که معلوم نیست 1 فصل است یا سه فصل در میان اصحاب رسانه سینما و منتقدین هیچ برتری و امتیازی در ساخت ندارد و بعد از نزدیک به 30 قسمت اتفاق مهم آن رخ داد. سریالی که آن را میشد به صورت یک فیلم سینمایی دو ساعته نیز ساخت. آنچه که در «دل» بسیار مایه رسوایی شده است عشقهای چند ضلعی است که در سینمای ایران بیسابقه است. عشقی که بعضاً از آن به عنوان «عشق ذوزنقه»ای یاد میشود و شورش درآمده است.
حالا این چهره قرار است تا مجوز تهیهکنندگیاش نیز صادر شود و به جمع دیگر تهیهکنندگان سینمای ایران بپیوندد.
نمایی از سریال «دل»
با این حساب باید با توجه به جمع جدیدی از سرمایهداران، متولیان بیزینس و شاخهای اینستاگرامی در سینما، نگران آینده سینما بود. سینمایی که در آن کیارستمی، کیمیایی، حاتمیکیا، ملاقلیپور، مهرجویی و دیگر چهرههای سینمایی مهم و باسابقه در آن حضور داشتند تا به اینجا رسیده است امکان دارد به تعبیر جیرانی با حاکم شدن مناسبات بخش خصوصی بر سینما نتیجهای جز این نداشته باشد که سرمایهگذار و صاحب ثروت برای آن تعیین تکلیف کند.
انتهای پیام/