اصفهان| خبرنگاری و چالشی به نام کرونا/ کار خبری پروتکل نمی‌خواهد؟
گروه استانها- درست در روزهای اوج‌گیری دوباره بیماری کرونا نشستها و برنامه‌های خبری با قدرت هرچه تمام‌تر به صورت حضوری برگزار می‌شود، اما آیا در عصر تکنولوژی و روزهای منع تجمع، راهی برای کاهش این تجمعات وجود ندارد؟
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، حالا دو روز از ثبت آمار 200 مورد فوت ناشی از کرونا در کشور که می‌گویند بیشترین تعداد فوتی‌ها از زمان شیوع این بیماری در ایران است می‌گذرد.
بخشی از جامعه با شنیدن این اخبار کم‌کم کرونا و البته ماسک زدن را جدی گرفته‌اند، اما هنوز هم هستند افرادی که گمان می‌کنند این ویروس در خانه آنها را نمی‌زند و زمانی که برای کارهایی که چندان هم ضروری نیست خوش و خرم و بی‌اعتنا به کووید 19 در خیابان‌های شهر جولان می‌دهند، گرما و کلافگی ناشی از تحمل چند ساعته ماسک را به تن آدم باقی می‌گذارند.
از بی‌خیال‌ها که بگذریم کرونا تمام ابعاد زندگی بشر در سراسر جهان را تحت‌تأثیر قرار داده و پربیراه نیست اگر بگوییم زیست‌مان حالا به قبل و بعد از کرونا تقسیم می‌شود.
اگر خبرنگار باشید، دوست و فامیل خبرنگار، گزارشگر، عکاس و فیلم‌بردار خبری داشته یا دست‌کم کمی از این شغل شنیده باشید می‌دانید که برای بسیاری از آنها روز کاری و روز تعطیل تفاوتی با هم ندارد. هرچند شیوع کرونا در ابتدا بسیاری از افراد را خانه‌نشین کرد و مغازه‌ها و اصناف را تعطیل، اما خبرنگاران جزو مشاغلی بودند که نه‌تنها کارشان کمتر نشد بلکه در کنار برخی مشاغل به فعالیت چندبرابری و اطلاع‌رسانی اخبار مرتبط با کرونا مشغول شدند، آن هم درست زمانی که در نخستین روزهای ماه پایانی سال 98 تازه از پوشش اخبار یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی فارغ شده بودند.
خبرنگارانی که برای اطلاع‌رسانی و آگاهی‌‌بخشی به جامعه حتی پا به بیمارستان‌های پذیرنده بیماران کرونا گذاشتند و گزارش‌ها، تصاویر و فیلم‌های زیادی از اسفندماه سال گذشته تا کنون در خبرگزاری‌ها، روزنامه‌ها و سایر رسانه‌ها به روایت آنان منتشر شده است.
کرونا هنوز از پس دیوارهای شهر سرک می‌‌کشد، هیچ نقطه پایانی برای آن متصور نیست و هنوز واکسنی هم برای آن تولید نشده و حالا دوباره اوج گرفته و تب آن با تب گرمای تابستان رقابت می‌کند، اما درست در همین روزها دست‌اندرکاران برخی ادارات و سازمان‌ها در برگزاری نشست‌های خبری و برنامه‌های حضوری گوی سبقت را از یکدیگر می‌ربایند و برگزاری نشست‌های آنلاین که همزمان با شیوع کرونا مرسوم شده بود به دست فراموشی سپرده شده است.
خبرنگاران چه می‌گویند؟
«پس از تعطیلات نوروزی نشست‌های خبری همچنان به صورت مجازی برگزار می‌شد، اما در روزها و هفته‌های اخیر شاهد برگزاری نشستها و برنامه‌های حضوری هستیم که به نظر من برخلاف دستورالعمل‌ها و هشدارهای وزارت بهداشت و ستادهای استانی و تأکید آنها بر عدم تجمع است.» این را محمدرضا باقری خبرنگار و عکاس پایگاه خبری صاحب‌نیوز می‌گوید و ادامه می‌دهد: به نظر من بهتر است این نشستها مانند برخی نشست‌های خبری پیش از نوروز، نشست‌های خبری زنده دولت، ارتباط تصویری مقام معظم رهبری با ستاد ملی مبارزه با کرونا و مسئولان قضایی به صورت زنده برگزار شود.
از کرونا نمی‌ترسیم اما ...
وی نشست‌های خبری آنلاین سرمربیان تیم‌های فوتبال اصفهان را مثال دیگری از این دست نشستها دانست که سوالات توسط مسئولان هیئت فوتبال از خبرنگاران گرفته شده و از سرمربی پرسیده می‌شود و چون افراد محدودی در برگزاری این نشستها همکاری می‌کنند سلامت افراد نیز به خطر نمی‌افتد.
باقری البته تأکید می‌کند خبرنگاران، گزارشگران و عکاسان خبری ترسی از کرونا ندارند و توضیح می‌دهد که چطور در هفته‌های نخست شیوع کرونا با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در چند بیمارستان اصفهان حضور یافته و عکس و گزارش تهیه کرده و سایر همکارانش نیز حتی به آزمایشگاه تست کرونا که محیط خطرناکی محسوب می‌شود نیز پا گذاشته‌اند، اما اعتقاد دارد بهتر است تأکیدات مسئولان بهداشتی رعایت شود و مسئولان روابط عمومی در شهر و استان اصفهان نشست‌های خبری را مجازی برگزار کنند تا سلامت جامعه خبری کمتر به خطر بیفتد.
خبرنگاران همیشه پای کار بوده‌اند
محمدحسین امینی هرندی، سردبیر خبرگزاری فارس در استان اصفهان در این باره می‌گوید: برخلاف رسانه‌های مکتوب، خبرگزاری‌ها در موج نخست شیوع کرونا حتی یک روز هم تعطیل نبودند که این موضوع به منزله حضور فعال خبرنگاران بود چون آنها هستند که محتوای خبرگزاری را تولید می‌کنند و آن را به‌روز نگه می‌دارند که نشان می‌دهد خبرنگاران از ابتدا پای کار بودند.
وی ادامه می‌دهد: اطلاع‌رسانی خبرگزاری‌ها درباره کرونا ابتدا از اخبار مربوط به خود بیماری و بیمارستان‌ها آغاز شد و به گزارش‌های میدانی از گروه‌های مردمی که اقدام به تولید ماسک و اقلام بهداشتی می‌کردند و همچنین کمک‌های معیشتی رسید و تمام این موارد مستلزم حضور میدانی خبرنگاران خبرگزاری‌ها بود و رسانه‌های مکتوب نیز که از اواسط فروردین کار خود را از سر گرفتند این اتفاقات را پوشش دادند.
ادارات و سازمان‌ها نیز در آن زمان برنامه حضوری برگزار نمی‌کردند اما همزمان با رفع تدریجی محدودیت‌ها برنامه‌ها و نشست‌های خبری بیشتر شد، با اینکه در زمان شیوع کرونا نشست‌های مجازی به صورت برخط برگزار می‌شد که به نظر من تجربه جدید و خوبی بود، چون نه دیگر نیاز به حضور خبرنگاران بود و نه تدارکات و هماهنگی از سوی میزبان و صرف زمان زیاد برای برگزاری نشست.
سردبیر خبرگزاری فارس در استان اصفهان اعتقاد دارد با توجه به این تجربه، این امکان وجود دارد که هم‌اکنون نیز نشستها و برنامه‌ها به صورت مجازی برگزار شود تا هم مسئولان و دست‌اندرکاران و هم خبرنگاران از حفظ سلامت خود مطمئن‌تر باشند چون هر چقدر هم پروتکل‌های بهداشتی رعایت شود حداقل شنیده‌ایم که برخی با وجود رعایت پروتکل‌های بهداشتی، به واسطه حضور در جمع و ارتباط با افراد دیگر به بیماری کرونا مبتلا شده‌اند.
وی بیان می‌کند: به نظر می‌رسد هرچه موارد بهداشتی رعایت شود، باز هم حداقل تهدیدی وجود دارد که ذهن خبرنگاران و مسئولان را درگیر می‌کند، چون آنها نیز باید تا جایی که می‌توانند از ارتباطات نزدیک و حضوری پرهیز کنند.
ریحانه شهبازی، خبرنگار خبرگزاری تسنیم در استان اصفهان است که بین نشست‌های خبری حضوری و آنلاین، نشست آنلاین را ترجیح می‌دهد، اما به جز دغدغه بیماری کرونا بر تلف نشدن زمان خبرنگاران هم تأکید دارد.
وی می‌گوید: بیشتر نشست‌های خبری با حضور یک یا چند مسئول برگزار می‌شود و خبرنگاران باید همزمان سخنان آنها را پیاده‌سازی و منتشر کنند و حداکثر چند خبرنگار سوال می‌پرسند و قاعدتاً چنین نشست‌هایی را می‌توان به صورت آنلاین هم برگزار کرد و خبرنگار می‌تواند سریع‌تر خبر خود را آماده و منتشر کند.
شهبازی با بیان اینکه به این شکل در وقت خبرنگاران هم صرفه‌جویی می‌شود چون زمان برای یک خبرنگار بسیار ارزش دارد، اضافه می‌کند: صرفه‌جویی زمان، هزینه و عدم تجمع بیش از اندازه افراد از نتایج برگزاری نشست‌های آنلاین است.
پیشنهاد کاهش تعداد خبرنگاران در نشست‌های خبری
خبرنگار خبرگزاری تسنیم در استان اصفهان البته تأکید می‌کند نشست مسئولان کشوری و یا مسئولان استانی که خبرنگاران مطالبات و سوالات مهم و زیادی در حوزه کاری آنها دارند می‌تواند حضوری برگزار شود اما با حضور حداقلی خبرنگاران رسانه‌های مطرح و به این ترتیب می‌توان نشست‌های خبری را با رعایت فاصله‌گذاری و با جمعیت کمتر برگزار کرد.
وی به سفر سرپرست وزارت صمت به اصفهان اشاره می‌کند که از خبرنگاران چند خبرگزاری و تنها دو روزنامه تخصصی در حوزه صنعت دعوت به عمل آمده بود و به این شکل از تجمع بیش از حد افراد نیز جلوگیری شد.
شهبازی در عین حال تأکید می‌کند ممکن است با برگزاری نشست‌های خبری به صورت آنلاین برخی مسئولان روابط عمومی‌ها این اختیار را پیدا کنند که سوالات خبرنگاران را گزینش کرده و از مطرح کردن سوالات چالشی به بهانه قطع اینترنت یا کمبود زمان خودداری کنند. همچنین مشکل سرعت اینترنت، نبود امکانات و قطعی صدا و تصویر از دیگر چالش‌های نشست‌های مجازی است که باید برای آنها هم فکری کرد.
برای فعالیت خبری هم پروتکل بهداشتی تدوین شود
در همین زمینه به سراغ محمد کامران خبرنگار خبرگزاری ایرنا در اصفهان هم رفتیم که می‌گوید از اول فروردین و در اوج شیوع کرونا برنامه‌ها و نشست‌های خبری حضوری را پوشش داده و مشکلی هم با این موضوع نداشته است.
وی ادامه می‌دهد: فکر می‌کنم مانند سایر مشاغل که این روزها باید فعالیت‌های خود را بیرون از منزل دنبال کنند، یک خبرنگار هم می‌تواند به پوشش برنامه‌ها و نشست‌های خبری برود اما باید پروتکل‌های بهداشتی خاص مانند ماسک زدن، رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و همراه داشتن ماده ضدعفونی‌کننده را رعایت کند.
کامران در این زمینه پیشنهادی هم دارد و می‌گوید: همان‌طور که وزارت بهداشت برای تمام اصناف دستورالعمل بهداشتی تدوین کرد باید برای خبرنگاران و عکاسان خبری هم پروتکل بنویسد و تشکل‌هایی مانند خانه مطبوعات یا بسیج رسانه و غیره بر اجرای آن نظارت کنند.
اما این دغدغه اهالی رسانه را با معاون امور فرهنگی و رسانه‌ای اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان نیز در میان گذاشتیم.
اصغر مختاری با بیان اینکه تمام دنیا با بیماری کرونا درگیر است و باید پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های مربوطه را رعایت کرده تا از این مشکل بزرگ به سلامت عبور کنیم، گفت: همان‌طور که بارها تأکید شده تجمعات یکی از عوامل اصلی شیوع ویروس کرونا است و شکی نیست که اگر می‌توانیم کاری را با تعداد کمتری از افراد انجام دهیم تا ریسک ابتلا کاهش یابد، هیچ‌گاه نباید آن را با تعداد بیشتری برگزار کنیم.
وی در عین حال تأکید می‌کند برگزاری وبینار و ویدئوکنفرانس نیاز به زیرساخت‌هایی دارد که ممکن است در برخی نقاط و شهرستان‌ها وجود نداشته باشد و در این صورت این نشستها باید با رعایت تمام پروتکل‌ها و آیین‌نامه‌های بهداشتی و با حضور حداقلی افراد و در فضای بزرگ برگزار شود. البته مختاری باز هم تأکید دارد تا جایی که ممکن است از فضای مجازی استفاده و کمترین نشست‌های حضوری برگزار شود.
معاون امور فرهنگی و رسانه‌ای اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان درباره اینکه در حال حاضر برخی ادارات و سازمان‌ها برگزاری نشست‌های آنلاین را کنار گذاشته‌اند، افزود: قطعاً در جلسات ستاد استانی مقابله با کرونا به این موارد پرداخته می‌شود اما شاید دستگاهی زیرساخت لازم را برای برگزاری نشست آنلاین ندارد. ما در اداره‌کل تمام ارتباطات خود با شهرستان‌های استان را از طریق وبینار انجام می‌دهیم و علاوه بر صرفه‌جویی بسیار در هزینه‌ها، از شیوع ویروس کرونا نیز جلوگیری شده است، در حالی که در گذشته همایش‌های حضوری برگزار می‌کردیم. در حال حاضر می‌بینیم که بیشتر جلسات مهم کشوری نیز با ویدئوکنفرانس برگزار می‌شود.
وی درباره پیشنهاد یکی از خبرنگاران درباره تدوین پروتکل بهداشتی مختص خبرنگاران و اهالی رسانه و وضع محدودیت‌ها و شرایط خاص برای برگزاری نشست‌های خبری گفت: به این موضوع نیز می‌توان پرداخت. البته تا الان چنین طرحی نبوده که برای مثال بگویند در هر نشست خبری بیش از 5 خبرنگار حضور نداشته باشند. البته این اقدامات باید سازوکار خود را داشته باشد اما می‌توان روی آن تأمل کرد.
به گزارش تسنیم، هرچندبه نظر می‌رسد نمی‌توان برای تمام برنامه‌ها و نشست‌های خبری نسخه واحدی پیچید اما بهتر است برخی سازمان‌ها و ادارات که در شرایط فعلی لزومی به برگزاری نشست از سوی آنها نیست این کار را تا بهتر شدن شرایط به تعویق بیندازند تا خبرنگاران نیز به‌جای تجمع در برنامه‌هایی که ممکن است سلامت آنها و مسئولان برگزاری نشستها را تهدید کند، زمان خود را صرف تولید گزارش‌های میدانی و مطالب تحلیلی کنند.
انتهای پیام/165/ی
